بخشی از مقاله
تاثیر تغییر اقلیم بر امنیت غذایی ایران
مقدمه
امروزه کشورها ناگزیر به رویارویی و پاسخگویی به تهدیدها و چالشهایی هستند که پیش از این در ادبیات امنیت نمود و جایگاهی نداشتند . تهدیدهای امنیتی غیرسنتی، توسعه، بقا و بهزیستی نوع بشر و دولت ها را با تهدیدها و چالش های جدی روبه رو می کند. بر این اساس، تهدیدهای امنیتی غیر سنتی ذاتاً یغر نظامی و فراملی هستند که در نتیجه جهانی شدن و انقلاب ارتباطات به سرعت پخش می شوند. بدین معنا تهدیدهای غیر سنتی خطرناک تر از تهدیدهای سنتی هستند؛ زیرا این تهدیدها، نهادهای حکومتی و جمعیت های غیر نظامی را تهدید می کنند از این رو، تهدیدها ممکن است نتیجه اعمال مشخص اشخاص و گروه های اجتماعی باشند تا اقدام های دولتی. بر این اساس، وقوع تهدیدهای غیر سنتی، پیش بینی ناپذیر است و افزایش و تحرک و گسترش فعالیت افراد، شدت انتشار و تکثیر سریع آنها را در جهان تشدید میکند. یکی از حوزه های اصلی این تهدیدهای غیر سنتی و جدید، تهدیدهای علیه امنیت غذایی در نتیجه تغییر اقلیم میباشد.(سازمند.(1392از زمان بقراط محیط طبیعی به عنوان یک عامل مهم تعیین کننده تامین نیازهایی غذایی و سلامت بشر مشاهده شده است. شواهد نشان میدهد که تغییرات در سیستمهای طبیعی، امنیت غذایی و سلامت بشر را از راههای مختلف تحت تاثیر قرار داده است. همچنین باعث افزایش سرعت و میزان این تغییرات شده است(. .(Sam Myers نغییرات آب و هوایی روی چهار بعد امنیت غذایی، یعنی دسترسی به مواد غذایی(به عنوان مثال، تولید و تجارت)، )، دسترسی به غذا، ثبات تامین مواد غذایی، و استفاده از مواد غذایی تاثیر می گذارد. . اهمیت ابعاد مختلف و تاثیر کلی از تغییرات آب و هوایی در امنیت غذایی در مناطق و در طول زمان متفاوت است. تغییرات آب و هوا، کشاورزی و تولید مواد غذایی به روش های پیچیده تحت تاثیر قرار میدهد که این تغییر در تولید مواد غذایی به طور مستقیم از طریق تغییر در شرایط کشت و زیست محیطی و به طور غیر مستقیم توسط تأثیر بر رشد و توزیع درآمد، و در نتیجه تقاضا برای محصولات کشاورزی میباشد. همچنین تغییرات در دما و بارش در ارتباط با تولید گازهای گلخانهای باعث تغییر در تناسب اراضی و عملکرد محصولات خواهد شد. انتظار میرود که وضعیت اب و هوای جهانی و منطقهای در زمان حاضر باعث افزایش در تعداد و شدت حوادثی مثل؛ طوفان، سیل، رگبار، خشکسالی همچنن نوسانات بیشتر در محصولات کشاورزی و مواد غذایی محلی و خطرات بالاتری مثل رانش زمین و فرسایش شوند؛ که آنها میتوانند در ثبات مواد غذایی و در نتیجه امنیت غذایی تاثیر منفی بگذارند. اگر نوسانات آب و هوایی برجستهتر و گستردهترشوند باعث خشکسالیها و سیل میشوند، و علل غالب نوسانات کوتاه مدت در تولید مواد غذایی در مناطق نیمه خشک وکم آب مثل ایران شدیدتر و بیشتر خواهد شد. قیمت مواد غذایی در راستای افزایش دما(تا سال (2050 در حد متوسط میباشد، اما پس از 2050 و با افزایش بیشتر دما ، انتظار میرود قیمت مواد غذایی افزایش قابل ملاحظهای داشته باشد. برخی از کالاها مثل قند و شکر به میزان %80 بالاتر از سطح مرجع خود افزایش مییابد. با این روند افزایشی بسیاری از مردم در سال 2080 دچار سوء تغذیه خواهند شد(.( Josef Schmidhuber2007 Francesco N. Tubiello and هیچ ملتی، غنی و فقیر نمیتوانند ار اثرات تغییر اقلیم فرار کنند این تغییرات به طور فزایندهای در حال حاضر احساس میشود. اما مثل همیشه آسیبپذیرترین مردم جهان، قشر ضعیف آن میباشد( Kofi Annan, Oslo, .(November 2012 تغییرات آب و هوایی، کشورهای درحال توسعه (از جمله ایران) را وابسته به افزایش واردات میکند و اثرات منفی این تغییرات به طور نامتناسبی باعث سقوط این کشورها خواهد شد. از اقدامات متعددی برای تعیین کمیت وضعیت کلی و توزیع منطقهای گرسنگی استفاده میشود. هیچ یک از این اقدامات تمام ابعاد و جنبههای ناامنی غذایی پوشش نمیدهد( Josef (Schmidhuber2007 .Francesco N. Tubiello and مدلهای تغییرات آب و هوایی که IPCC (پانل بین دولتی تغییر اقلیم) طراحی کرده است، نشان میدهد در فاصله سال های 1990 تا 2100 میلادی میانگین دمای هوای سطح زمین بین 1/1و 6/4 درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت(چکشی). ارزیابیها هم حاکی از این است که تغییرات آب و هوایی اثرات نامطلوبی در امنیت غذایی میگذارد . در صورت عدم توجه به این اثرات منفی تغییرات آب و هوا به طور نامتناسبی باعث سقوط کشور خواهد شد.
تغییر اقلیم و اثرات آن
تغییرات اقلیمی از جمله پدیدههایی است که دنیای کنونی شاهد وقوع آن است. از سال 1900 میلادی، متوسط دمای جهانی 0/7 درجه سانتیگراد افزایش داشته است. پانل بین دولتی تغییر اقلیم به این نتیجه رسید که علت گرم شدن کره زمین طی 50 سال گذشته انتشار گازهای گلخانه ای و ورود آنها به اتمسفر بوده است(آشان شوشتریان). انتشار این گازها باعث تغییر آب وهوا و به دام انداختن گرما، گرم شدن اقیانوسها و جو، تغییر آب و هوای منطقهای وایجاد آب وهوای با تغییرات شدید و غیر قابل پیش بینی میشود. علی رغم شناخت جهانی که گرم شدن کره زمین باید کمتر از آستانه بحرانی C ° 2 نگه داشته شود، تولید گازهای گلخانهای به سرعت در حال افزایش استMagrath, John and ) 2013 .(Carty, Tracy گرم شدن کره زمین منجر به افزایش خشکیها، بالا رفتن سطح آب دریاها، جذب دی اکسیدکربن موجود در جو، انفجار آتشفشانها، افزایش بخشی از گازهای گلخانهای انسانساز که در جو باقی میماند، میشود.به طور کلی تغییرات اقلیمی شامل انواع تغییرات کوتاه مدت و دراز مدت هستند: تغییرات کوتاه مدت: بصورت چرخه هایی نظیر وقوع مجدد خشکسالی در مناطق نیمه خشک، یا نوساناتی نظیر وقوع یک سال منفرد با بارش زیاد. تغییرات دراز مدت: این تغییرات برای دوره های طولانی تداوم دا رند، معمولا قابل سنجش بر حسب زمان زمین شناسی، مطالعات صورت گرفته عمدتا در زمینه تعیین سن سوختها، گیاهان و جانوران فسیل شده. وجود بسیاری از پیامدهای احتمالی تغییرات اقلیمی دراز مدت نظیر تغییر درذخیره آب، تغییر در جریان رودخانه و اثرات احتمالی بر روی سطح آب دریا(مقدم نیا) این تغییرات کوتاهمدت و بلندمدت باعث افزایش خطرات بیماریهای مزمن، عدم امنیت غذایی، عدم دسترسی فقرا به مواد غذایی، درد و رنج انسانهای بیشمار، تخریب منابع طبیعی، مهاجرت به مناطق شهری، بیثباتی سیاسی و اقتصادی در سراسر مرزها و افزایش قیمت مواد غذایی میشود. این افزایش در سال 2008 بسیاری از سیاست گذاران دچار شوک کرد. قبل ا ز افزایش قیمت، فقر بدان معنا بود که 800 میلیون نفر گرسنه و بعد از افزایش قیمت این تعداد به بیش از یک میلیارد رسیده بود( Adrian .(Fernández, Mexico2011 تغییرات آب و هوایی فقط یک مسئله محیطی نیست، بلکه این یک تهدید همه جانبه به سلامت و امنیت، ثبات و رفاه، و از همه مهمتر به تهدیدی جدی برای امنیت غذایی میباشد((Wheeler and J. von Braun 2013 شرکت کنندگان در اجلاس جهانی غذا در سال 1996، که نزدیک به 30 سال تلاش در مبارزه علیه گرسنگی به وجود آمد، معتقد بودند که امنیت غذایی قابل دستیابی است در صورت عدم توجه به آن تبدیل به چالش گرسنگی خواهد شد( Magrath, .(John2013 and Carty, Tracy نتایج نشان می دهد جنوب آسیا و جنوب آفریقا به عنوان دو منطقه، بدون اقدامات انطباق کافی، از تاثیرات منفی بر روی چند تا از محصولات زراعی رنج میبرند(.(David B. Lobell and at al
