بخشی از مقاله
چکیده :
در جوامع امروزی با افزایش وسایل نقلیه و به تبع آن افزایش تصادفات و مرگ و میر ناشی از از حوادث رانندگی بحث ایمنی وسایل نقلیه نیز به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است . یکی از تجهیزاتی که با پیشرفت تکنولوژی و در سال های اخیر در وسایل نقلیه مورد استفاده قرار گرفته است کیسه های هوا می باشند . با ورود کیسه های هوا به درون خودروها، ایمنی سرنشینان به طور محسوسی بهبود یافته است . این درحالی است که کیسه های هوا برای افراد بالغ طراحی شده است و متاسفانه اثرات متفاوتی بر روی سرنشینان مختلف می گذارد. سرنشینان خودرو را می توان از نظر جثه و اندازه به چهار گروه نوزادان با صندلی مخصوص ،کودکان ، بزرگسالان و بزرگسالان با قد کوتاه و جثه ی کوچک - بویژه بانوان - تقسیم کرد . دراین مقاله تأثیرات کیسه های هوا بر روی ایمنی سرنشنانی ذکر شده ، مخصوصاً سرنشینان صندلی جلو - کنارراننده بررسی شده است و مشکلات ، راهکارهای پیشنهادی برای حل آنها و عملکرد خودروهای موجود در کشور ایران ، بررسی گردیده است .
واژگان کلیدی : کیسه هوا ، ایمنی خودرو ، سرنشینان خودروهای سواری .
مقدمه
ایده اولیه استفاده از کیسه سریع بادشونده برای ممانعت از جراحات تصادفات قبل از آن که در دهه 1980 توسط وزارت راه آمریکا برای استفاده در خودروها اجباری شود دارای یک پیشینه طولانی است. اولین اختراع وسیله باد شونده برای تصادفات در هواپیماها در طی جنگ جهانی دوم ثبت شده است . در سالهای اخیر با افزایش تعداد خودروهای سواری و به تبع آن افزایش تعداد تصادفات ، بحث ایمنی وسایل نقلیه و تجهیزات ایمنی نیز مورد توجه قرار گرفته است. به طوری که گفته می شود 30 درصد تصادفات جادهای در ایران به وضعیت وسایل نقلیه و راهها مربوط است که از این میزان 10درصد به وضعیت ایمنی خودروها مربوط می شود. [1] همان گونه که اشاره شد از جمله تجهیزاتی که در سالهای اخیر بر روی خودروها نصب شده و رشد سریعی نیز داشته است کیسه های هوا می باشد - شکل . - 1 تاکنون آمارها نشان داده که کیسه های هوا ریسک مرگ را در تصادفات از روبرو حدود 30 درصد کاهش داده است.[1] اما این محصول در عین اینکه می تواند جان افراد را نجات دهد ، آثار سوئی نیز میتواند داشته باشد . لذا بررسی اثرات این محصول بر روی ایمنی سرنشینان ضروری به نظر می رسد .
نحوه عملکرد کیسه های هوا
می دانیم که اجسام درحال حرکت دارای" نیروی حرکت" هستند که بستگی به حجم و شتاب دارد وقتی که اتومبیلی تصادف می کند، نیروی حرکت به سرعت متوقف شده و به سکون تبدیل میگردد.اما نیروی حرکتی سرنشینان همچنان وجود دارد.اولین ومهمترین هدف وسایل ایمنی، جلوگیری از ادامه حرکت سرنشینان است تا در صورت تصادف ، صدمه کمتری ببینند . کیسه هوا نیز با هدف تبدیل سرعت سرنشین به صفر، طراحی گردیده است . کیسه هوا فضای میان سرنشینان و بدنه اتومبیل را پرکرده و از برخورد جلوگیری میکند . کیسه هوا از سه قسمت اصلی تشکیل شده است که این کار را انجام می دهد : [1]
1.کیسه که از پارچه نایلونی نازکی ساخته شده که درون فرمان یا داشبورد و اخراًی درون صندلی و در قرار میگیرد .
2.سنسور که وسیلهای است که به کیسه در زمان برخورد فرمان باد شدن را می دهد.باد شدن زمانی است که در برخورد نیروی معادل برخورد با یک دیوار آجری با سرعت16 تا 24 کیلومتر بر ساعت ایجاد شود. سنسور اطلاعات را از یک شتاب سنج که درون میکرو چیپ قرار دارد دریافت می کند .
3.سیستم باد کننده کیسه هوا موجب واکنش آزید سدیم - 3Na N - با نیترات پتاسیم - 3KNO - و ایجاد گاز نیتروژن می شود. انفجار داغ نیتروژن موجب باد شدن کیسه هوامی شود.
سیستم کیسه هوا یک پیشران - propellant - جامد را با کمک یک جرقه زن مشتعل کرده و به سرعت می سوزاند تا یک حجم بزرگ گاز را برای باد کردن کیسه هوا بوجود بیاورد.به این ترتیب کیسه هوا از قسمت ذخیره شده خود با سرعت322 کیلومتر بر ساعت یعنی سریعتر از یک چشم بر هم زدن از هم باز می شود.ماده پودری که از کیسه هوا آزاد می شود آرد ذرت عادی یا پودر تالک است که توسط سازنده برای نچسبیدن تاهای کیسه به هم در هنگام ذخیره کیسه هوا استفاده شده است.میزان عملکرد کیسه هوا و محاسبه تعداد افراد نجات یافته تاکنون آمارها نشان داده که کیسه های هوا ریسک مرگ را در تصادفات از روبرو حدود 30 درصد کاهش داده است . برای تعیین تعداد افرادی که در تصادفات جاده ای به دلیل وجود تجهیزات ایمنی نجات یافته اند میتوان از تعداد افراد فوت شده در تصادفات استفاده
