بخشی از مقاله

چکیده

به منظور بررسی اثر کاربرد و عدم کاربرد سوپرجاذب بر خصوصیات کمی و کیفی آفتابگردان روغنی در شرایط تنش و بدون تنش کمبود آب، در سال 1394 آزمایشی در پروژه 6 هزار هکتاری باهوکات چابهار اجرا گردید. این تحقیق به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. که در آن آبیاری به عنوان عامل اصلی - عدم تنش، تنش در مرحله چهارمین و پنجمین زوج برگ، تنش در مرحله گلدهی، تنش هم در مرحله چهارمین و پنجمین زوج برگ و هم گلدهی - و عامل غلظت پلیمر سوپر جاذب - صفر، 15 و30 کیلوگرم در هکتار - به عنوان عامل فرعی منطور شدند.

صفاتی نظیر بیومارکرهای تخریب و آنزیم های انتی اکسیدانت مورد بررسی قرار گرفت. تنش خشکی موجب افزایش آنزیم های آنتی اکسیدانت گردید که با مصرف سوپرجاذب این مقدار نیزکاهش پیدا کرد. از نتایج به دست آمده در این آزمایش می توان چنین نتیجه گیری کرد که مرحله گلدهی حساس ترین مرحله و دو بار تنش در مرحله - رویشی و زایشی - نسبت به تنش خشکی بسیار حساس می باشد و کاربرد سوپر جاذب 30 کیلوگرم در هکتار برای کاهش اثرات تنش خشکی به عنوان بهترین تیمار مورد بررسی مشخص گردید.

.1 مقدمه

دانه های روغنی پس از غلات، دومین ذخایر غذایی جهان را تشکیل می دهند. این گیاهان از نباتات مهم زراعی هستند که با تأمین روغن، پروتئین و کنجاله در استقلال کشور نقش اساسی دارند. عمده روغن مورد نیاز داخل،از طریق واردات تأمین می گردد وتنها بخش کوچکی از آن - %15 - از منابع داخلی حاصل می شود . - 3 - روغن آفتابگردان یکی از سالمترین روغنهای نباتی است. این روغن سرشار از ویتامین E، اسید فولیک، ویتامین B، آهن و روی بوده و از مشکلات بیماری قند میکاهد. این روغن به دلیل غنی بودن از اسیدهای چرب غیراشباع برای سلامتی مفید و در تثبیت کلسترول خون موثر است 

گومز- سانچز و همکاران - - 7 نیز از آزمایشهای خود نتیجه گرفتند که تنش آبی در مراحل رشد رویشی منجر به کاهش سطح برگ و میزان فتوسنتز میگردد که ممکن است به کاهش عملکرد دانه منجر شود و در این صورت، کاهش عملکرد نتیجه کاهش معنیدار در تعداد دانه و وزن آنها است.

غفاری پور - - 1383 گزارش کرد که تیمارهای با آبیاری مطلوب دارای میزان روغنی بالاتر از تیمارهای تحت تنش هستند. در یک تحقیق - 6 - اثر آبیاری در سه مرحله تشکیل طبق، گلدهی و دانه دادن در آفتابگران را بررسی نمودند و مشخص شد که بیشترین عملکرد در حالتی است که آبیاری در هر سه مرحله رشد انجام شود و این سه مرحله به عنوان ضروری ترین مراحل آبیاری برای گیاه آفتابگردان گزارش شد.

.2 مواد و روشها

این تحقیق در پروژه 6 هزار هکتاری باهوکلات چابهار در سال 1394 اجرا گردید. باهوکلات, مرکز دهستان باهوکلات از توابع بخش دشتیاری شهرستان چابهار, با مختصات جغرافیایی 61 درجه و 25 دقیقه طول شرقی و 25 درجه و 43 دقیقه عرض شمالی, در فاصله 90 کیلومتری شمال شرقی چابهار قرار دارد. طرح آماری بکار رفته در این آزمایش صورت اسپیلیت پلات در قالب طرح پایه ی بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار می باشد .

عامل اصلی در این آزمایش آبیاری - I - در 4 سطح - i0 - آبیاری مطابق عرف منطقه، - i1 - قطع آبیاری در مرحله رویشی، - i2 - قطع آبیاری در مرحله زایشی، - i3 - قطع آبیاری در مرحله رویشی و زایشی با هم .عامل فرعی پلیمر سوپر جاذب - - S در سه سطح، :s0 - عدم استفاده از سوپرجاذب - ، - - 15:s1 و - - 30:s2کیلوگرم. مقدار آنزیم گلوتاتیون پر اکسیداز از روش پاگلیا - 11 - اندازه گیری شد. برای سنجش آنزیم های آنتی اکسیدانت - SOD - ازروش - 10 - Misra استفاده شد . - 2 - برای سنجش آنزیم کاتالاز - CAT - از روش - 9 - Luck استفاده شد

در پایان دادههای حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و مقایسه میانگینها براساس آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال1و 5 درصد انجام شد.

.3 نتایج و بحث

بر اساس نتایج جدول تجزیه واریانس - 1 - مشخص گردید اثرات ساده تیمار تنش خشکی بر آنزیم های بر گلوتاتیون پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز و کاتالاز در سطح یک درصد معنی دار گردید و کاربرد سوپر جاذب و اثرات متقابل عوامل مورد بررسی معنی دار نشد.

.4 آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز - GPX -

نتایج به دست آمده از مقایسات میانگین ها - جدول - 2 نشان داد که بیشترین میزان آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز 184/2 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه در تیمار توقف آبیاری در مراحل رویشی و زایشی و کمترین آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز متعلق به تیمار عدم تنش به میزان 89/19 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه بود. همچنین بیشترین میزان آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز را تیمار عدم مصرف سوپرجاذب به مقدار 150/5 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه و کمترین آن را در تیمار مصرف 30 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب به میزان 123/7 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه دارا می باشد.

.5 آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز - SOD -

نتایج به دست آمده از مقایسات میانگین ها - جدول - 2 نشان داد که بیشترین میزان آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز با میانگین 945/6 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه در تیمار توقف آبیاری در مراحل رویشی و زایشی و کمترین آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز متعلق به تیمار عدم تنش به میزان563/2 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه بود. همچنین بیشترین آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز را تیمار عدم مصرف سوپرجاذب به مقدار818/6 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه و کمترین آن را در تیمار مصرف 30 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب به میزان758/9 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه دارا می باشد.

.6 آنزیم کاتالاز - CAT -

نتایج به دست آمده از مقایسات میانگین ها - جدول - 2 نشان داد که بیشترین میزان آنزیم کاتالاز با میانگین 216/9 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه در تیمار توقف آبیاری در مراحل رویشی و زایشی و کمترین آنزیم کاتالاز متعلق به تیمار عدم تنش به میزان110/5 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه بود. همچنین بیشترین میزان آنزیم کاتالاز را تیمار عدم مصرف سوپرجاذب به مقدار 188/6 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه و کمترین آن را در تیمار مصرف 30 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب به میزان 145/2 تغییرات جذب به میلی گرم پروتئین در دقیقه دارا می باشد.

جدول - - 1 تجزیه واریانس صفات مورد اندازه گیری - میانگین مربعات -

جدول - : - 2 مقایسات میانگین اثرات متقابل آنزیم های آنتی اکسیدانت

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید