بخشی از مقاله
چکیده
محققان بطور گسترده ای به تعدادی از تئوریها اشاره نمودهاند که رایج ترین آن تئوری نمایندگی و تئوری نظارتدهی میباشد. فرض اصلی تئوری نظارتدهی این است که مدیرعامل و مدیران اجرایی نظارت بیشتری بر شرکت دارند، بنابراین نیازی به نظارت بیشتر بوسیله مدیران خارجی وجود ندارد. به دنبال این تئوری، استدلال میشود مدیران داخلی وقت و زندگی خود را در شرکت صرف میکنند، آنها درک بهتری از کسب و کار شرکت نسبت به مدیران خارجی دارند، بنابراین میتوانند تصمیمات برتری اتخاذ نمایند. مدیران داخلی اطلاعات بیشتری دارند و چنین مزیت اطلاعاتی به آنها اجازه میدهد تا بطور موثری فعالیت های سایر مدیران را ارزیابی کنند. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مالکیت مدیریتی بر هزینه های نمایندگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. از این رو تعداد 100 شرکت برای دوره زمانی 1393-1388 انتخاب گردید. هدف پژوهش کاربردی و روش شناسی آن از نوع همبستگی با رویکرد پس رویدادی است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از رویکرد داده های ترکیبی استفاده شد. شواهد نشان می دهد که مالکیت مدیریتی بر هزینه های نمایندگی تاثیر منفی و معنی داری دارد بدین ترتیب که با افزایش مالکیت اعضای هیات مدیره تضاد منافع بین سهامداران و مدیران کاهش می یابد.
مقدمه
با جدایی مالکیت از مدیریت، قدرت شرکتهای سهامی بزرگ به مدیران واگذار شده است - میتزبرگ، . - 1984 بسیاری از مدیران هیچ نوع منافع مالکیتی در شرکت ندارند به این خاطر که آنها سرمایه انسانی - استعدادهای مدیریتی - خود را در شرکت خاصی متمرکز نمی کنند. بنابراین، آنها ممکن است سعی نمایند با تنوع بخشیدن مالکیت میزان ریسک خود را کاهش دهند - گادفری و همکاران، . - 2006 نظریهپردازان تئوری نمایندگی پیشنهاد میکنند که این مدیران ممکن است برای منافع شخصی خود تلاش نمایند و احتمالاً فعالیتهایی را انجام دهند که در جهت منافع سهامداران نباشد. انجام چنین اقداماتی موجب شکل گرفتن مشکلات نمایندگی میشود - جنسن و مک لینگ، . - 1976 تعدادی از مکانیزمهای کنترلی وجود دارد که به کاهش تضادهای نمایندگی کمک میکند و موجب رسیدن شرکتها به اهداف خود با روشی مقرون به صرفه میشود. این خدمات شامل مکانیزمهای کنترلی خارجی مانند کنترل بازار و قبضه مالکیت و مکانیزمهای داخلی مانند حضور سهامداران بزرگ، نظارت هیئت مدیره و قراردادها میشود. در میان این مکانیزمهای کنترلی هیئت مدیره از جمله مکانیزمهای داخلی اصلی حاکمیت شرکتی محسوب میشود که میتواند به کنترل اقدامات مدیران برای ترویج منافع سهامداران کمک نماید - برنان، . - 2006 اعتقاد بر آن است که هیئت مدیره تنها یکی از نهادهای سازمانی است که برای کنترل هزینههای نمایندگی در شرکت به کار میرود - بای سینگر و باتلر، . - 1985 از این رو، با در نظر گرفتن مسئولیتهای مقرر، هیئت مدیره مشکلات نمایندگی را سریع تر کشف و اقدامات لازم را جهت بر طرف کردن مشکلات نمایندگی انجام میدهد - سالمون، . - 1993 در این پژوهش به لحاظ نیاز به مکانیزم های نظارتی در بورس اوراق بهادار تهران جهت کاهش تضاد منافع، تاثیر مالکیت مدیریتی بر هزینه های نمایندگی مورد بررسی قرار می گیرد.
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
با جدایی مالکیت از مدیریت، قدرت شرکت های سهامی بزرگ به مدیران واگذار شده است - میتزبرگ، . - 1984 بسیاری از مدیران هیچ نوع منافع مالکیتی در شرکت ندارند به این خاطر که آنها سرمایه انسانی - استعدادهای مدیریتی - خود را در شرکت خاصی متمرکز نمی کنند. بنابراین، آنها ممکن است سعی نمایند با تنوع بخشیدن مالکیت میزان ریسک خود را کاهش دهند - گادفری و همکاران، . - 2006 نظریه پردازان تئوری نمایندگی پیشنهاد می کنند که این مدیران ممکن است برای منافع شخصی خود تلاش نمایندو احتمالاً فعالیت هایی را انجام دهند که در جهت منافع سهامداران نباشد. انجام چنین اقداماتی موجب شکل گرفتن مشکلات نمایندگی می شود - جنسن و مک لینگ، . - 1976 تعدادی از مکانیزم های کنترلی وجود دارد که به کاهش تضادهای نمایندگی کمک می کند و موجب رسیدن شرکت ها به اهداف خود با روشی مقرون به صرفه می شود. این خدمات شامل مکانیزم های کنترلی خارجی مانند کنترل بازار و قبضه مالکیت و مکانیزم های داخلی مانند حضور سهامداران بزرگ، نظارت هیئت مدیره و قراردادها می شود. در میان این مکانیزم های کنترلی مالکیت هیئت مدیره از جمله مکانیزم های داخلی اصلی حاکمیت شرکتی محسوب می شود که می تواند به کنترل اقدامات مدیران برای ترویج منافع سهامداران کمک نماید - برنان، . - 2006 اعتقاد بر آن است که هیئت مدیره تنها یکی از نهادهای سازمانی است که برای کنترل هزینه های نمایندگی در شرکت به کار می رود - بای سینگر و باتلر، . - 1985 از این رو، با در نظر گرفتن مسئولیت های مقرر، مالکیت مدیریتی مشکلات نمایندگی را سریع تر کشف و اقدامات لازم را جهت بر طرف کردن مشکلات نمایندگی انجام می دهد - سالمون، . - 1993
در پی پاسخگویی به این سوال که آیا مالکیت مدیریت چیزی به ارزش شرکت می افزاید، محققان بطور گسترده ای به تعدادی از تئوری ها اشاره نموده اند که رایج ترین آن تئوری نمایندگی و تئوری نظارت دهی می باشد. فرض اصلی تئوری نظارت دهی این است که مدیرعامل و مدیران اجرایی نظارت بیشتری بر شرکت دارند، بنابراین نیازی به نظارت بیشتر بوسیله مدیران خارجی وجود ندارد. به دنبال این تئوری، استدلال می شود مدیران داخلی وقت و زندگی خود را در شرکت صرف می کنند، آنها درک بهتری از کسب و کار شرکت نسبت به مدیران خارجی دارند، بنابراین می توانند تصمیمات برتری اتخاذ نمایند - نیکلسون و کیل، . - 2007 مدیران داخلی اطلاعات بیشتری دارند و چنین مزیت اطلاعاتی به آنها اجازه می دهد تا بطور موثری فعالیت های سایر مدیران را ارزیابی کنند - حسین و همکاران، . - 2000 از این رو، مدیران خارجی در امر تصمیم گیری از جمله اطلاعات لازم برای دستیابی به نقش نظارت
