بخشی از مقاله
چکیده
انجام عمل پرایمینگ بذر از جمله عملیات مربوط به تیمار آبگیری بذر میباشد. پرایمینگ در مورد بذرهایی مانند بذر پیاز که در تودهی خود دارای جوانهزنی ناهمسان و متغیر هستند میتواند موجب جوانهزنی یک دست و یکنواخت شود. به منظور اعمال پرایمینگ مناسب جهت افزایش درصد و ضریب سرعت جوانهزنی کاهش میانگین مدت جوانهزنی بذر پیاز، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی بر پایه چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت کشاورزی ارومیه انجام گرفت.
پرایمینگهای اعمال شده شاهد و هومیوپاتی با سه پتانسیل فسفر - C12، X6، - LM7، توجا - C30، X6، - LM7، کربنات کلسیم - C30، X6، - LM7 بود. نتایج نشان داد پرایمینگ هومیوپاتی باعث افزایش جوانهزنی شد. به طوری که بیشترین درصد جوانهزنی و شاخصهای جوانهزنی مربوط به توجا93 LM7 درصد و کمترین درصد جوانهزنی مربوط به فسفر80/75 X6 درصد بود، در حالی که درصد جوانهزنی شاهد 81 درصد مشاهده شد.
مقدمه
پیاز خوراکی - Allum cepa L. - از تیره Alliacea گیاهی است از گیاهان گلدار، تک لپه، نهاندانه و دو ساله که از نباتات بومی آسیای غربی و آسیای مرکزی بوده و به علت طیف گسترده سازگاری از مناطق سردسیر تا گرمسیر کشور کشت می-شود 2008 - ،. - Brewster پیاز دارای عناصر معدنی، قند، ترکیبات مختلف از جمله پروستاگلندینها، پکتین، آدنوزین، ویتامینهای B1، B2، B6، C، E، اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه ضروری است و همچنین دارای ترکیبات فرار گوگردی که طعم و بوی پیاز را باعث میشود، علاوه برارزش غذایی، مطالعات علمی فراوان اثر دارویی و سلامتی بخش پیاز را به- خصوص در درمان بیماری های عروق کرون قلب و کاهش کلسترول و قند خون اثبات کرده است
پرایمینگ بذر تکنیکی است که بهواسطه آن بذور پیش از قرار گرفتن در بستر خود و مواجهه با شرایط اکولوژیکی محیط، به لحاظ فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آمادگی جوانهزنی را به دست میآوردند . - McDonald, 2000 - یکی از روشهای پرایمینگ بذر هومیوپاتی میباشد. هومیوپاتی روشی است که در آن از محلولهای بسیار رقیق شده، جهت اثرگذاری بر اندامهای زنده بهره برده میشود.
مفهوم هومیوپاتی درمان مشابه با مشابه است که برای اولین بار در سال 1807 در خدمت طب درمانی منتشر شد. هومیوپاتی در کنترل آفات و بیماریها، افزایش متابولیتهای ثانویه در گیاهان دارویی، سمیت زدایی گیاهان از فلزات نظیر آلومینیوم و مس و افزایش رشد بهکار رفته است .
در بررسی تاثیر هومیوپاتیک آرسنیک و سولفور بر رشد نعناع مشاهده شد تیمار هومیوپاتی سولفور موجب افزایش وزن خشک ریشه و ساقه گردید - Casali et al., 2006 - . - Bonato et al., 2009 - افزایش رشد قابل توجهی را در چغندر قند، به هنگام استفاده از هومیوپاتی فسفر تایید کردند. - Casali et al., 2006 - گزارش کردند که کاربرد محلولهای هومیوپاتی هیومیک اسید و گوگرد در - 3، 12، 30 ،200 و C - 1000 بر تولید شاخه و میزان اسانس گیاه علف لیمو موثر است.
با توجه به بیان اهمیت پرایمینگ بذر در کشاورزی، در این پژوهش سعی شده است تا با اعمال پرایمینگ هومیوپاتی و تاثیر آن بر روی شاخصهای جوانهزنی بذر پیاز مورد بررسی قرار گیرد.
مواد و روشها
به منظور بررسی تاثیر تیمار هومیوپاتی بر روی بذر پیاز تحقیقی در آزمایشگاه زارعت دانشگاه ارومیه به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای این آزمایش شاهد وهومیوپاتی با سه پتانسیل فسفر - C12، X6، LM7 - ، توجا C30 - ، X6، - LM7 و کربنات کلسیم - C30، X6، - LM7 بود. به منظور تیمار کردن بذور به مدت 12 ساعت در محلولهای حاصله از تیمارهای مختلف تیمار شدند. سپس بذور در دمای اتاق به مدت 12 ساعت در تاریکی خشک شدند.
برای انجام آزمون جوانهزنی چهار تکرار 100 تایی از هر تیمار جدا و در پتریدیشهای 9/8 سانتیمتری روی یک لایه کاغذ صافی کشت شدند سپس پتریدیشها به درون انکوباتور با دمای 25 درجه سانتیگراد و در شرایط تاریکی قرار داده شدند. پتریدیشها به صورت روزانه بازبینی و بذور جوانهزده شمارش شدند. معیار جوانهزدن بذور خروج رادیکال به میزان 2 میلیمتر بر طبق قوانین ایستا بود.
کل بذورجوانه زده/روزجوانه زده× مقدار درصد جوانه زده=میانگین مدت جوانه زنی - ×100مجموع روزهای مورد محاسبه/مجموع بذرهای جوانه زده - =سرعت جوانه زنی آخرین روز شمارش/بذر جوانه زده+.......+اولین روز شمارش/بذرجوانه زده=شاخص میزان جوانه زنی
نتایج و بحث
درصد جوانهزنی
نتایج حاصل از میانگین دادههای مربوط به درصد جوانهزنی بذور پیاز نشان داد که بیشترین درصد جوانهزنی مربوط به پرایمینگ بذور پیاز با تیمار توجا - % 93 - LM7 و کمترین آن مربوط به تیمار فسفر - % 80/75 - X6 بود. میانگین درصد جوانهزنی در تیمارهای دیگری مانند توجا X6، کربنات کلسیم LM7 و کربنات کلسیم X6 به ترتیب 91، 87/25 و 86/5 درصد بود. میانگین درصد جوانهزنی در تیمار شاهد %81 مشاهده شد
کنجوسکی و همکاران - - 1997 گزارش کردند که پرایمینگ بذور آفتابگردان به مدت 3 الی 5 روز باعث افزایش سرعت جوانهزنی و بهبود رشد گیاهچه می-شود.آنها همچنین علت این واکنش را افزایش در تحریک فعالیت RNA ، فعالیتهای تنفسی، تولیدATP و پروتئین سازی در بذور پرایم شده بیان نمودند.
شکل :1 درصد جوانهزنی
سرعت جوانهزنی - : - GR
نتایج حاصل از میانگین دادههای مربوط به سرعت جوانهزنی نشان داد که بیشترین سرعت جوانهزنی مربوط به تیمارتوجا9/3 - LM7، تعداد بذر در روز - وکمترین سرعت جوانهزنی پیش تیمار شده پیاز مربوط به تیمارفسفرX6 با درصد جوانهزنی5/38 بود. درحالی که سرعت جوانهزنی شاهد - 2/8875 تعداد بذر در روز - مشاهده شد شکل - . - 2
شکل :2 سرعت جوانهزنی
میانگین مدت جوانهزنی
نتایج حاصل از میانگین دادههای مربوط به مدت جوانهزنی نشان داد که بیشترین میانگین مدت جوانهزنی مربوط به تیمارتوجا 1/99LM7 و کمترین میانگین مدت جوانهزنی پیش تیمار شده پیاز مربوط به تیمارکربنات کلسیم X6 با میانگین مدت جوانهزنی2/4175 بود. درحالی که میانگین مدت جوانهزنی شاهد2/79 مشاهده شد
