بخشی از مقاله
چکیده
وجوه نقد از اقلام مهم داراییهای جاری در فرآیند اجرای عملیات هر واحد اقتصادی است ویکی از فاکتورهای مهم در سیاستهای عملکردی شرکتها مدیریت وجه نقد می باشد. سیاست مدیریت وجه نقد که سرمایه گذاری را از طریق وجه نقد دریافتی از مصرف کننده و پول پرداختی به تامین کننده مدیریت می کند به صورت گسترده ای به عملکرد بهبود یافته مالی شرکتها وابسته است. هرچند که صنعت به طور گسترده ای قبول کرده است که مدیریت جریان پول موثر باعث بهبود عملکرد می شود در پژوهش حاضر، تحلیلی از تاثیر مدیریت جریان وجوه نقد بر عملکرد مالی بنگاهها انجام یافته است جامعه مورد بررسی شامل صد وسی ویک شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در یک دوره پنج ساله میباشد. در این پژوهش جهت طبقهبندی دادهها از نرم افزار Excel و همچنین پس از طبقهبندی دادههای پژوهش برای پردازش دادهها و انجام تخمینها از نرمافزار EViews استفاده شده است. این پژوهش شامل یک فرضیه اصلی می باشد که فرضیه اصلی به چهار فرضیه فرعی تفکیک شده است. نتایج پژوهش نشان داد که دوره وصول مطالبات، دوره گردش موجودی کالا، چرخهی تبدیل وجه نقد و عملیات چرخهی وجه نقد بر عملکرد مالی تاثیر معنادار ندارند.
-1 مقدمه
مدیریت وجه نقد یکی از فاکتورهای مهم در سیاستهای عملکردی شرکتها شده است.سیاست مدیریت وجه نقد که سرمایه گذاری را از طریق وجه نقد دریافتی از مصرف کننده و پول پرداختی به تامین کننده مدیریت می کند به صورت گسترده ای به عملکرد بهبود یافته مالی شرکتها وابسته است.هرچند که صنعت به طور گسترده ای قبول کرده است که مدیریت جریان پول موثر باعث بهبود عملکرد می شود،مطالعات علمی که به بررسی رابطه بین جریان وجه نقد وعملکرد شرکتها می پردازد نشانه هایی از وجود مشکل در رابطه بین جریان وجه نقد و عملکرد از نقطه نظر ایستا وجود دارد.صورت جریان وجوه نقد در دهه 1990 ابتدا توسط هیات استانداردهای حسابداری مالی آمریکا در قالباستاندارد شماره 95 و سپس توسطکمیته تدوین استانداردهای بین المللی حسابداری در قالب استاندارد شماره 7به عنوان جزعی لاینفک از گزارشگری مالی پذیرفته شده است.در استاندارد شماره 7 آمده است :اطلاعات مربوطبه جریانهای نقدی یک واحد تجاری برای استفاده کنندگان صورتهای مالی در فراهم کردن مبنایی بهمنظورارزیابی توان آن واحد در ایجاد وجه نقد و نیازهای آن واحد در به کارگیری این وجوه سودمند است. همچنین تصمیمات اقتصادی که توسط استفاده کنندگان اتخاذ می شود مستلزم ارزیابی توان واحد تجاری در ایجاد وجه نقد ،زمان بندی و اطمینان از آن است. - حسینی، نوربخش - 1394
وجوه نقد یکی از اقلام مهم داراییهای جاری در فرآیند اجرای عملیات هر واحد اقتصادی است. در تهیه گزارش های مالی، اطلاعات وجوه نقد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد به طوری که بدون اعمال مدیریت بر وجوه نقد تداوم فعالیت بنگاهها با مشکل مواجه و اجرای عملیات آن به شکل مطلوب ناممکن می شود. در بسیاری از تصمیمات مالی، مدلهای ارزشگذاری اوراق بهادار، روشهای ارزیابی طرحهای سرمایهای و غیره، جریانهای نقدی نقش محوری دارند. از دید درون سازمانی، توانایی پیش بینی نسبتاً صحیح نتایج فعالیتهای آتی، به ویژه جریانهای نقدی آتی، اداره امور را در کارآترین شکل خود امکان پذیر میسازد و منجر به اتخاذ تصمیمات بهینه در زمینههای عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی میشود. از منظر استفاده کنندگان برون سازمانی خصوصاً سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان، نیز پیش بینی جریانهای نقدی عملیاتی از اهمیت ویژهای برخوردار است. همچنین استفاده از جریانهای نقدی عملیاتی آتی، در تحلیلهای جدید مالی نیز رو به افزایش میباشد - ثقفی و هاشمی، . - 1383
-2 بیان مساله
توان و قابلیت دسترسی یک واحد به وجه نقد، یکی از مبانی مهم برای تصمیم گیری و قضاوت درباره آن واحد است به بیان دیگر، وجه نقد از منابع مهم و حیاتی در هر واحد انتفاعی است، اکثر اندازه گیری ها در حسابداری نیز مبتنی بر جریان گذشته، حال یا آینده وجه نقد است. درآمدها بر حسب خالص وجه نقدی که انتظار می رود از محل فروش کالا یا ارائه خدمات دریافت گردد، اندازه گیری می شود. هزینه ها نیز بر حسب وجه نقد پرداخت شده یا وجه نقدی که انتظار می رود در قبال خرید کالا یا دریافت خدمات پرداخت گردد اندازه گیری می شود. در نهایت این که اندازه گیری تئوریک منابع اقتصادی و تعهدات واحدهای انتفاعی نیز به شدت بر جریان واقعی یا پیش بینی شده وجه نقد مبتنی است. جریانات ورود وجه نقد به یک واحد انتفاعی و جریانات خروج وجه نقد از آن واحد، جزء اساسی ترین رویدادهایی است که شالوده بسیاری از تصمیم گیری ها و قضاوت های سرمایه گذاران، اعتباردهندگان و برخی دیگر از گروه های عمده استفاده کننده از اطلاعات مالی درباره آن واحد انتفاعی را تشکیل می دهد. - سلیمانی، . - 1390
سرمایه گذاران - منابع داران - در بازار سرمایه نقش محوری و حیاتی ایفا می کنند. در جهت تخصیص بهینه منابع و شکوفایی اقتصادی لازم است موجباتی فراهم شود تا با هدایت سرمایه های راکد از سرمایه گذاری های نامطلوب و غیر مفید به حال جامعه جلوگیری شود و سرمایه گذاران هم در سرمایه گذاری در سهام ترغیب شوند با این نظر که سرمایه گذاران جزء نیز بتوانند ثروت خویش را حفظ نمایند. هدف سرمایه گذاران از سرمایه گذاری عمومأ کسب بازده مورد انتظار از سرمایه گذاری خودشان می باشد و از روشهای مختلفی خواهان تأمین بازده مورد توقع خود هستند. نظر به این که از منظر صنعت بورس اوراق بهادار نیز مدیریت نقدینگی شیوهای برای هدایت و ادارهی امور فعالیتهای شرکت توسط هیأت مدیره و مدیریت ارشد و کارشناسان مالی شرکت میباشد و این شیوه میتواند بر نحوهی عمل هیأت مدیره در انجام مسؤلیت پاسخگویی در قبال سهامداران و توجه به منافع سایر ذینفعان تأثیر داشته باشد. لذا در پژوهش حاضر به دنبال بررسی این مسئله می باشیم که مدیریت جریان وجوه نقد چه تاثیری بر عملکرد مالی واحدهای تجاری دارد؟
-3 اهداف پژوهش
هدف این پژوهش بررسی تاثیر مدیریت جریان وجه نقد بر عملکرد مالی بنگاه های تولیدی می باشد تا از این طریق موجبات تسهیل در تصمیمات سرمایه گذاران و تحلیل گران در جامعه فراهم شود.
هدف اصلی
هدف اصلی این پژوهش تعیین تاثیر مدیریت جریان وجوه نقد بر عملکرد مالی بنگاه های تولیدی می باشد.
اهدف فرعی هدف فرعی اول: تعیین تاثیر کاهش - افزایش - در دوره وصول مطالبات بر بهبود - تضعیف - عملکرد مالی بنگاههای تولیدی به صورت تداوم دار تا یک سال.
هدف فرعی دوم: تعیین تاثیر کاهش - افزایش - در دوره گردش موجودی کالا بر بهبود - تضعیف - عملکرد مالی بنگاههای تولیدی به صورت تداوم دار تا یک سال. هدف فرعی سوم: تعیین تاثیر کاهش - افزایش - چرخهی تبدیل وجه نقد بر بهبود - تضعیف - عملکرد مالی بنگاههای تولیدی به صورت تداوم دار تا یک سال. هدف فرعی چهارم: تعیین تاثیر کاهش - افزایش - عملیات چرخهی وجه نقد بر بهبود - تضعیف - عملکرد مالی بنگاههای تولیدی به صورت تداوم دار تا یک سال.
-4 پیشینه پژوهش
جان نثاری - 1392 - ، در پژوهشی به بررسی تاثیر مدیریت سرمایه در گردش بر سودآوری واحدهای تجاری کوچک و متوسط پرداخت نتایج تحقیق او نشان داد که این شرکتها می توانند با کاهش تعداد روزهای پرخه وجه نقد به عنوان معیار مدیریت سرمایه در گردش و نگهداری اجزای آن - دوره گردش حسابهای دریافتنی، پرداختنی و موجودی مواد و کالا - در سطح بهینه، سودآوری خود را بهبود بخشند و برای سهامداران خود ایجاد ارزش نمایند بنابراین هرچه چرخه تبدیل وجه نقد طولانی تر باشد نیاز به تامین مالی خارج از شرکت بیشتر خواهد بود و این امر موجب افزایش هزینه های شرکت، کاهش سود و کاهش ارزش افزوده اقتصادی می شود از طرف دیگر، هرچه این چرخه کوتاهتر باشد، از یک طرف انباشت منابع در موجودیها و حسابهای دریافتنی کمتر می شود و از طرف دیگر با به تاخیر انداختن پرداخت بدهیها از خروج منابع جلوگیری می شودو موجب در اختیار داشتن منابع کافی و به کار بردن این منابع در فرآیند کسب سود می شود. شارما و کومارٌ - - 2013 در تحقیقات خود تأثیر مدیریت سرمایه در گردش بر سودآوری شرکت های هندی مورد بررسی قراردادند. نتایج پژوهش حاکی از رابطه ی مثبت بین دوره وصول مطالبات و سودآوری شرکت ، همچنین رابطه منفی بین دوره گردش موجودی ها و دوره پرداخت بدهی ها با سود آوری وجود دارد. بین چرخه تبدیل وجه نقد با سودآوری همبستگی مثبت قوی وجود دارد که از لحاظ آماری معنادار نیست. ایزدی نیا، ناصر و قوچی فرد، حمزه و حمیدیان، نرگس - 1390 - ، درتحقیقی با عنوان "بررسی رابطه بین جریانهای نقد عملیاتی، سود خالص و اجزای اقلام تعهدی با جریانهای نقد آزاد آتی شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران". به این نتیجه رسیدند که جریان های نقد عملیاتی در مقایسه با سود خالص از توانایی بیشتری در پیشبینی جریانهای نقد آزاد برخوردار است.
