مقاله تحلیل سینوپتیکی سرمای فرین دی ماه 1374 استان اصفهان

بخشی از مقاله

چکیده:

دما یکی از مهمترین عناصر موثر بر اب وهواو محیط زیست هر منطقه است بنابر این فرین های دمایی نیز از اهمیت بسیاری برخوردارهستند این تحقیق با شیوه ی اماری- تحلیلی انجام گرفته وهدف از انجام این پژوهش شناسایی سیستم های گردشی است که میتوانند باعث بروز سرماهای فرین در استان شود تابتوان با دانستن علت وزمان رخ داد این سرماهای فرین از خسارات ناشی از کاهش ناگهانی دما جلوگیری نمود .

در این پزوهش به منظور تحلیل همدید دماهای فرین اصفهان داده های مربوط به دمای حداقل روزانه ایستگاه اصفهان در طی سالهای  مورد استفاده قرار گرفته است و پس از استاندارد سازی داده ها ومحاسبه ntd به روش شاخص فومیاکی روزهایی که دارای دماهای حداقل بوده اند مشخص گردید که از بین روزهایی که فرین سرد اتفاق افتاده بود دی ماه ٌَُْ به عنوان سردترین دوره انتخاب گردید .

سپس نقشه های مربوط به دمای هوا و مولفه باد مداری و باد نصف النهاری این تاریخ در تراز هکتوپاسکال در نرم افزار گردس ترسیم شده و با بررسی این نقشه ها معلوم گردید که در این تاریخ در اصفهان از سمت غرب ایران یک فرارفت سرد اتفاق افتاده ودر واقع یک فرود بسیار عمیق روی ایران تشکیل شده وتا جنوب نیز کشیده شده و باعث ریزش هوای بسیار سرد عرضهای بالا به ایران شده است .این شرایط جوی تا دوروز بعد نیزادامه داشته وسپس به سمت شرق ایران کشیده شده است .

اگر بپذیریم که اقلیم عامل مهمی در توسعه و پیشرفت کشور است، مهم است که آنرا در برنامه ریزی ها و سیاست ها و تصمیم گیری ها بازشناسی و درک نماییم. اقلیم را شرایط غالب همدید بلند مدت یک منطقه می دانند که مرکب از عوامل هواشناختی متعددی چون دما، بارش، رطوبت و غیره که بمنظور درک آن همه عناصر جوی باید بصورت آماری در یک زمان خلاصه گردد. تشخیص دماهای روزانه فرین - مثبت و منفی - و اینکه در چه دوره های زمانی حادث شده اند و چه پهنه هایی از کشور را در بر گرفته اند، بسیار حائز اهمیت است.

دانستن زمان وقوع دماهای روزانه فرین و پهنه هایی که بیشتر در معرض خطر قرار دارند، به سیاستگزاران و برنامه ریزان محیطی کمک خواهد کرد تا از بروز برخی از حوادث غیر مترقبه جلوگیری نموده یا خسارات وارده را به حداقل رسانده و امکان پیش آگاهی قبل از وقوع را فراهم می آورد. پژوهش های متعدد بسیاری در سراسر دنیا پیرامون دما انجام شده که برای رعایت اختصار به ذکر چند نمونه آن اکتفا می شود.بونسال  و همکاران ویژگیهای دماهای فرین روزانهی کانادا را مورد بررسی قرار دادند و نشان دادند که روزهای همراه با دماهای فرین سرد در زمستان، بهار و تابستان روند نزولی و روزهای همراه با دماهای فرین گرم در زمستان و بهار روند صعودی نشان می دهند

والش  و همکاران رخدادهای سرمای فرین در ایالات متحده و اروپا را طی دوره  بررسی کردند. بدین منظور سه خردمنطقه در امریکا و دو خردمنطقه در اروپا را برای نمونه برگزیدند. نتایج آنها نشان داد که رخداد دماهای فرین در ایالات متحده شدیدتر از اروپا است. همچنین طی دوره آماری هیچ روند مشخصی در رخداد دماهای فرین در دو قاره مشاهده نشد.

مسیر توده های هوای سرد در امریکا، جنوبی یا جنوب شرقی است درحالیکه در اروپا، غربی است. ناهنجاری منفی شاخص نوسان اطلس شمالی و ناهنجاریهای مثبت فشار سطح دریای شمالگان در رخدادهای فرین سرد امریکا و اروپا دخالت دارند

دیگایتانو و آلن  روند دماهای فرین قرن بیستم را در ایالات متحده بررسی کردند. شاخص آنها برای تعیین روزهای همراه با دمای فرین درصد داده های دمای کمینه و بیشینه است. نتایج نشان داد که طی دوره آماری ًٌٌُ-ٌُُّ تقریباً در همه ایستگاهها رخداد سرمای فرین روند کاهشی نشان می دهند

یان   و همکاران روند دماهای فرین در اروپا و چین را برپایهی داده های روزانه بررسی کردند. نتایج آنها نشان داد که سه دورهی تغییرات دماهای فرین در اروپا و چین دیده می شود : کاهش دماهای فرین گرم قبل از قرن نوزده، کاهش دماهای فرین سرد از قرن نوزده به بعد و افزایش دماهای فرین گرم از دههی ًٌُّبه بعد - یان و همکاران، ًًٍٍ، َِِ - .ریوستیکیوسی و وارگاس  رخدادهای سرد و گرم را در آرژانتین در ارتباط با فازهای انسو مورد بررسی قرار دادند. نتایج آنها نشان داد که طی رخداد لانینا، احتمال رخدادهای فرین سرد افزایش می یابد و برعکس.

طی رخداد النینو، رخدادهای فرین گرم افزایش نشان می دهند - ریوستیکیوسی و وارگاس، ًًٍٍ، ُّْ - .پرایتو  و همکاران تأثیر نوسان اطلس شمالی بر دماهای فرین زمستانی مادرید را بررسی کردند. روزی را که دمای کمینه برابر یا کوچکتر از ّ/ُ- درجهی سانتی گراد را به عنوان روز فرین سرد برگزیدند. روزهایی که چنین ویژگی را داشتند، برابر با صدک پنجم داده ها طی دورهی مورد مطالعه-بود

بود. آنها در نهایت ِ الگوی گردشی که منجر به دماهای فرین سرد می شود را شناسایی کردند. سه الگو از پنج الگو گردشی شناسایی شده، جریانهای سرد هوا بر روی شبه جزیره ایبری را نشان می دهد و در دو الگوی دیگر هیچ الگوی گردشی مهمی بر روی منطقه دیده نمی شود. بین دماهای فرین سرد با شاخص نوسان اطلس شمالی ارتباط غیر خطی وجود دارد. فاز مثبت این شاخص منجر به افزایش فراوانی الگوهای گردشی زمستانی شده که منجر به جریان هوای راکد و ایستا بر روی جزیره ایبری می شوند. در حالیکه جریان هایی که سرد و دارای جریان شمالی هستند، اثر چندانی بر فراوانی زمستانی این الگوها ندارند

دومونوکوس  و همکاران تغییرات رخداد دماهای فرین در اروپای مرکزی و جنوبی را طی قرن بیستم مطالعه کردند و ارتباط آن را با الگوهای گردشی بزرگ مقیاس مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. نتایج آنها نشان داد که دماهای فرین سرد در ایستگاه اروپای مرکزی و جنوبی تحت تأثیر شرایط آنتی سیکلونی که الگوهای گردشی شرقی و شمالی بوجود می آورند، می باشد

پرایتو و همکاران دمای سرد فرین شبه جزیرهی اسپانیا را مورد مطالعه قرار دادند. آنها دماهای فرین زمستانی پیمانگاه در شبه جزیره اسپانیا را طی دورهی آماری ٌُِِ-ٌَُُ برگزیدند. شاخص آنها برای شناسایی سرماهای فرین ِ درصد مقادیر دماهای کمینه بود.

نتایج نشان داد که اغلب سرماهای فرین منطقه مورد مطالعه در اثر ّ الگوی همدیدی رخ می دهند. همچنین فراوانی رخدادهای فرین، روند منفی را نشان می دهد - پریاتو و همکاران، ًًٍُ، ُِ - . میندوزا و ماراویلا  تناوب اصلی دماهای فرین سرد را در سه پیمانگاه اطراف ساحل اقیانوس آرام مکزیک را مطالعه کردند. نتایج نشان داد که رخدادهای دماهای فرین سرد، ناشی از فعالیت خورشیدی و رخداد النینو می باشد. پیمانگاه های که به ساحل اقیانوس نزدیک تر بوده، بیشتر تحت تأثیر النینو قرار داشتند و پیمانگاه های که در خشکی بودند، هم تحت تأثیر النینو و هم فعالیت خورشید بودند

اوسترنول  و همکاران مقادیر فرین دما در لهستان را براساس طبقه بندی های مختلف گردش جوی مطالعه کردند. آنها از داده های دمای کمینه و بیشینهی ٌّ پیمانگاه در مقیاس روزانه طی بازه زمانی ٌٌُِ-ًًٍّ استفاده کردند. شاخص آنها برای دمای فرین توزیع احتمال بود که ِ درصد بالایی و پایینی را برای تحلیل برگزیدند. نتایج آنها نشان داد که در تابستان الگوهای گردشی که همراه با فراز واچرخندی بودند، عامل گرماهای فرین و در زمستان دماهای فرین پایین در اثر الگوی گردشی واچرخندی که همراه با جریانهای شرقی بود، همراه بود

به منظور تحلیل تغییرات کوتاه مدت و بلند مدت دماهای فرین در ژاپن داذده های دمای حداکثر و حداقل روزانه دما در ٌْ ایستگاه درسالهایی  دماهای تراز ًَِهکتوپاسکال را برای دوازده ایستگاه مورد استفاده قرار داد در این پژوهش تغییر پذیری روزانه دما و انحراف ان از میانگین دما مورد تحلیل قرار گرفت منتظری ومسعودیا به شنساییالگوهای فرارفت دمای ایران در سالهای سرد پرداختند و به این نتیجه رسیدند که فرارفتهای دمایی در قالب دو گروه فرارفت های شرقی و فرارفتهای غربی کشور را در بر میگیرد که فرارفتهای شرقی را میتوان به چگونگی استقرار فرا بار سیبری منتسب دانست در حالی که فرارفتهای غربی ناشی از گسترش بادهای غربی بر کشورند همچنین فرارفتهای دمایی در دوره سرد سال بیشتر حادث میشوند زیرا تابعی از الگوی فشار هستند .

موقعیت منطقه:

استان اصفهان با مساحتی حدود کیلومتر مربع بین درجه و َدقیقه تا درجه و دقیقه عرض شمالی خط استواو  درجه و َّ دقیقه تا ِِ درجه وٌَ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد