بخشی از مقاله
سرقت از با سابقهترین جرایم بشري است که در جامعههاي مختلف به شیوههاي گوناگون دیده میشود. بیشتر محققان سرقت را عمدتاً پدیده اي شهري می دانند. در شهرهاي بزرگ که میزان آشنایی افراد با هم کمتر است انگیزه ارتکاب سرقت و احتمال موفقیت آن بیشتر است و کمتر محققی به بررسی علل و پیامدهاي سرقت در سکونتگاههاي روستایی پرداخته است. لذا محققان در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی با جمع آوري اطلاعات کتابخانه اي و میدانی به بررسی علل و پیامدهاي سرقت در سکونتگاه هاي روستایی بخش شیب آب زابل با حجم نمونه 381 نفر پرداخته اند. براي تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS16 بهره گرفته اند.
نتایج تحقیق نشان می دهد از نظر پاسخگویان مهم ترین علل سرقت: اعتیاد، ضریب کم امنیتی اموال و مساکن روستایی، گستردگی فعالیت هاي روستاییان در سطح روستا، نبود نهادهاي امنیتی در روستاها، کاهش دینداري جوانان روستایی، برخورد دلسوزانه نهادهاي امنیتی و قضایی و عدم ترس از گیر افتادن در چنگال قانون، کاهش نظارت اجتماعی، بهسازي کوچه ها و خیابان هاي روستایی و افزایش و آسانی دسترسی ها؛. از مهم ترین پیامدهاي سرقت نیز می توان: کاهش پرورش دام و طیور، کاهش مسافرت و دیدار از اقوام و آشنایان، کاهش امنیت اجتماعی و روانی، کاهش اعتماد و انسجام اجتماعی روستاییان به یکدیگر، افزایش هزینههاي اقتصادي براي افزایش ضریب امنیتی اموال و مساکن، تضییع اموال روستاییان را نام برد.
-1مقدمه
با توجه به اهمیت جامعه روستایی در نظام تولید کشاورزي کشور، ضرورت هاي انکارناپذیري ما را وا می دارد تا در چارچوب توسعه ملی به مقوله روستا و توسعه روستایی عمیق تر بیندیشیم، چرا که تامین مواد غذایی و خودکفایی نسبی جز از طریق متحول ساختن روستاهاي کشور میسر نیست. این تحول افزون بر افزایش درآمد روستاییان، باید بهره مندي از خدمات و شرایط مناسب زندگی را نیز براي آنها فراهم آورد. این مهم تنها با ایجاد سازوکارهایی در برقراري امنیت پایدار تحقق می یابد. به طور طبیعی یکی از عواملی که در نظم اجتماعی و تبعیت از هنجارها و قواعد اجتماعی موثر است امنیت اجتماعی و فراگیري آن است. امنیت از عناصر بسیار مهم اجتماعی است که خواسته و نیاز اولیه هر شهروند را تشکیل می دهد.
بدون امنیت تعاملات مختلف اجتماعی سمت و سوي دیگري به خود خواهد گرفت - حسامی،1388، . - 22 در طول قرن بیستم بحث امنیت، مفهوم و حالت سنتی خود را از دست داده است. در گذشته به امنیت، بیشتر از دیدگاه نظامی توجه می شد در حال حاضر ، بحث امنیت علاوه بر آنچه در گذشته بوده در حوزه هاي متفاوتی نیز مطرح است مثل امنیت اقتصادي، اجتماعی، فرهنگی و روانی. یکی از مقولاتی که می تواند امنیت را در جامعه روستایی مختل نماید سرقت است. در سالهاي اخیر به دلیل نوع سیاستگذاریها در ساخت نظام اقتصادي کشورمان، اشتغال در شهرهاي بزرگ و صنعتی را به زیان اشتغال در شهرهاي کوچک و روستایی رقم زده است.
از بین رفتن جاذبه هاي کشاورزي و دامپروري و درآمد اندك آن براي روستاییان که با کمبود زمین زراعی، آب و علوفه و تجهیزات کشاورزي مواجهند و فزونی جمعیت حاصل از زادوولد غیر متعارف در روستاها، با توجه به مهاجرت گسترده جوانان روستایی به شهرها فرصتهاي شغلی در روستاها کاهش یافته است و ورود وسایل ارتباطی جهانی - ماهواره و اینترنت - و تغییر سبک زندگی روستاییان و نبود نهادهاي فرهنگی و جاذبه هاي تفریحی و سرگرمی در روستاها باعث افزایش گروههاي بزهکار و مجرم در سطح روستاها شده است. که افزایش سرقت و بالتبع آن، ناامنی جامعه روستایی را موجب شده است و محیط امنی را براي فعالیتهاي گروههاي مجرم فراهم آورده است. لذا محققان در این پژوهش به دنبال پاسخگویی به سوالات ذیل می باشند:
-1مهمترین دلائل سرقت در روستاهاي بخش شیب آب از دیدگاه پاسخگویان کدامند؟
-2 پیامدهاي سرقت در روستاهاي بخش شیب آب از دیدگاه پاسخگویان کدامند؟
-2مبانی نظري
امنیت یکی از نیازهاي فطري بشر و ایجاد آن همواره مهمترین فلسفه وجودي دولتها بوده است. معروف است که بعد از نان و قبل از آزادي، مهمترین نیاز بشر امنیت است - رنجبر،1389، . - 224 امنیت وضعیتی است که در آن ارزشهایی که از دید تصمیم سازان براي بقا و بهتر زیستن جامعه حیاتی است، مورد حمایت و تقویت قرار می گیرند. مفهوم امنیت مصادیق خود را از گفتمانهاي گوناگون می جوید از این رو پیوسته مشمول عدم ثبات و سیالیت شکلی و ماهوي است.
از چنین منظري است که گفتمان هاي امنیتی هر جامعه، از درون داده هاي تحمیل شده از محیط داخلی و خارجی سامانه تاثیر می پذیرد ضمن آنکه با بروز متغیرهاي نو، امنیت نیاز به باز تعریف دارد - عسگري،1389، . - 77 امنیت در حوزه هاي متفاوتی، همچون امنیت فکري و عقیدتی، امنیت اقتصادي، امنیت اجتماعی، امنیت سیاسی، امنیت شغلی به کار می رود و در یک تعریف کلی می توان واژه امنیت را به عدم تشویش و اضطراب نسبت به تعرض در قبال برخورداري از نوع خاصی از تفکر سیاسی، اجتماعی و ایمنی در حفظ اقتصادي و حیثیت، جان، حقوق، مسکن و همچنین احساس بی خوفی و آرامش خیال و فکر از تهدید و تعرض به جریمه هاي شخصی و اجتماعی تبیین کرد.
- امام خمینی،1361،ج2، - 229 تعاریف مندرج در فرهنگهاي لغات درباره مفهوم کلی امنیت بر روي احساس آزادي از ترس یا احساس ایمنی که ناظر بر امنیت مادي و روانی است تاکید دارند - ماندل، 1377، . - 44 امنیت در معناي لغوي، در امان بودن، ایمنی، بی ترسی و آرامش و آسودگی ایجاد کردن است - دهخدا،212،. - 1373 امنیت اصطلاحی است مشعر بر فقدان تهدید به ارزشهاي نادر. جان مورز: امنیت، رهایی نسبی از تهدیدهاي زیان بخش و تضمین رفاه آتی است - ربیعی،1383، . - 10 برپایه تعریف ولفرز، امنیت را در دو بعد عینی، نبود خطر براي ارزشها، منافع و هدفها و در بعد ذهنی نبود ترس از اینکه ارزشها، منافع و هدفها مورد هجوم فیزیکی و غیر فیزیکی واقع شود تعریف می کنیم - موسوي نیا، 1390، . - 23 در عمل تامین امنیت در برگیرنده تدابیر و اقداماتی عینی و ذهنی است که با هدف کاهش آسیب پذیري صورت می گیرد.
هر گونه خطر و تهدید، نیازمند اقدام امنیتی است. هر یک از پهنه هاي نظامی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادي و زیست محیطی می تواند خاستگاه و بستر رشد آسیبها و خطرهاي گوناگون در ابعاد ذهنی و عینی باشد - موسوي نیا، 24،. - 1390 در رویکرد سنتی، امنیت اجتماعی با مفهوم حفظ و بقاي زندگی مطرح می شود، یعنی باید زندگی اعضاي جامعه حفظ شود و بدین سبب نیازمند حذف یا حداقل کاهش عواملی هستیم که حفظ و بقاي زندگی را تهدید و روند استمرار حیات را مختل می کند. در رویکرد مدرن، امنیت اجتماعی به معناي احساس آرامش و اطمینان خاطر و فقدان اضطراب و ترس است. امنیت اجتماعی آرامش و آسودگی خاطري است که هر جامعه موظف است براي اعضاي خود فراهم نماید به طور کلی در رویکرد سنتی، امنیت اجتماعی به بقاي اعضاي جامعه توجه دارد و آن دسته از عوامل فیزیکی و مادي که بقاي جامعه را تهدید می کند به عنوان تهدیدي براي امنیت اجتماعی تلقی شده،