بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به اینکه اصولا امنیت را توانایی شهر در دفع تهدیدهای خارجی و داخلی علیه حیات سیاسی و اجتماعی شهروندان می دانند، امروزه، دولت ها برای حفظ مشروعیت و بقای خود ناچارند شهروندان خود را ایمن نگه دارند و برای جلوگیری از گسترش چالش های مرزی به مناطق مرکزی، تمهیداتی اندیشیده و تهدیدها را به فرصت تبدیل سازند. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی تاثیر امنیت بر توسعه شهری مناطق مرزی مطالعه موردی: شهر زابل بوده و روش کار پژوهش، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای، اسنادی و بررسیهای میدانی است.
بدین منظور، پس از بررسی و انتخاب شاخصهای مناسب، با بهرهگیری از روشهای آماری و تکنیک تصمیمگیری ویکور به رتبه بندی انواع مختلف امنیت که در توسعه شهری موثر هستند، پرداخته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که امنیت قضایی با مقدار Q 172/0 بهترین رتبه و بیشترین تاثیر را در توسعه شهر زابل داراست. همچنین، شاخص وجود امنیت اجتماع ی در رتبه دوم قرار دارد. امنیت فردی با مقدارQ 761/0 در جایگاه سوم قرار گرفته و امنیت اقتصادی با مقدارQ 897/0 در رتبه و جایگاه چهارم قرار دارد. سرانجام امنیت سیاسی با مقدار Q 926/0 در مرتبه آخر قرار دارد.
-1مقدمه
بیان مساله
انسان از ابتدای خلقتش تاکنون در ورای تمامی فعالیتهای خود، به جستجوی آرامش و امنیت بوده است. در واقع امنیت، یکی از دغدغه های همیشگی بشر است که در تمامی حوزه های زندگی، دانسته یا ندانسته دنبال میشود. بدینسان، به عنوان یکی از بسیط ترین و جدی ترین مساتل انسانی به مفهوم » دوری از هر گونه نگرانی است - « اژدری و اصغر پور، - 2011 مسئله حفظ و گسترش امنیت مناطق مرزی، به ویژه در کشورهایی که دارای مرزهای مشترک طولانی با همسایگان خود هستند هموراه مورد توجه و حساسیت مسئولان امور بوده است. مسئله ا منیت در مرز، روند توسعه و امنیت کشور را متأثر می سازد به طوری که کشورهای درگیر با مسائل ناامنی در مناطق مرزی دریافته اند که به دلایل مختلف از جمله فقر، تنگدستی و. ..ناامنی گسترش یافته و این ناامنی به طور مستقیم به کل کشور منتقل گردیده است.
یکی از مهمترین عوامل تهدیدکننده حضور مردم در مناطق مرزی، ترس یا احساس ناامنی است. ناامنی مکانها و فضاهای مرزی، نشا ط و سلامت ی را در زندگی روزمره مختل میکند و ، با ایجاد مانع بر سر راه رشد اقتصادی و اجتماعی فرهنگی و مشارکت، عمومی، هزینه های زیادی را بر جامعه تحمیل می نماید دو مفهوم توسعه و امنیت در ارتباط با یکدیگر قرار دارند و در واقع محیط امن را می توان مقدمه تحولات اساسی و گردش در ساختار نظام اقتصادی، سیاسی، نظامی و فرهنگی جهت تحققق توسعه دانست بدین سان هیچ عنصری جهت پیشرفت، توسعه و تکامل یک جامعه در ابعاد زمانی و جغرافیایی و همچنین شکوفایی استعداد ها مهم تر از عنصر امنیت و تامین آرامش نبوده و توسعه در تمامی رهیافت های خود بدون برقراری امنیت امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین امنیت را می توان یکی از پیش شرط های اساسی توسعه تلقی نمودبه همین دلیل در این پژوهش سعی شده تا تاثیر انواع امنیت - فردی، اجتماعی، امنیت شغلی، امنیت سیاسی و امنیت اقتصادی - را در توسعه شهر زابل با توجه به نظر شهروندان مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد.
سابقه تحقیق
در رابطه با مسئله امنیت و توسعه شهری مطالعات و بررسی های متعددی صورتی گرفته که خلاصه برخی از این پژوهش ها و برخی از یافته ها و نتایج آنها در جدول زیر ارائه گردیده است: در این تحقیق نتایج حاکی از آن است که بین توسعه پایدار شهری و امنیت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین دو متغیر تحصیلات و امنیت اجتماعی پاسخگویان تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین بین جنسیت پاسخگویان و امنیت اجتماعی تفاوت معناداری وجود دارد. میانگین امنیت اجتماعی در میان مردان بیشتر از زنان است. نتایج فرضیه اخیر حاکی از آن است که بین رسانه و امنیت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد.
- 1- 3 منطقه مورد مطالعه
شهر زابل مرکز شهرستان سیستان است که طبق سرشماری سال 90 حدود 137722 هزار نفر جمعیت دارد و مساحت این شهر برابر 2084 هکتار است که 13 درصد وسعت شهرستان را در بر می گیرد. این شهر در موقعیت جغرافیایی 31 درجه و 2 دقیقه عرض شمالی و 61 درجه و 39 دقیقه طول شرقی قرار گرفته است. این شهر در ضلع شمال شرقی استان سیستان و بلوچستان و فاصله آن تا مرکز استان 207 کیلومتر است.