بخشی از مقاله
چکیده
به منظور ارزیابی میزان دز دریافتی استخوان و سایر بافتهاي اطراف آن در درمان متاستازهاي استخوان با استفاده از پرتو داروها از روش شبیهسازي مونت کارلو استفاده می شود. درمان موثر هنگامی صورت میگیرد که حداکثر دز جذبی به بافتهاي سرطانی رسیده و حداقل دز جذبی به بافتهاي سالم اطراف برسد. در این تحقیق ابتدا تصویر CT Scan مربوط به یک بیمار مبتلا به متاستاز استخوان پس از آماده سازي به گونهاي که قابلیت خوانده شدن توسط برنامه شبیه سازي نگارش شده در نرم افزار شبیه سازي EGSnrc را داشته باشد توسط برنامه شبیه سازي به عنوان هندسه بافتهاي مورد مطالعه در نظر گرفته شده و سپس توزیعی دلخواه از جذب پرتوداروي 153Sm- EDTMP در ناحیه مبتلا به سرطان براي آن در نظر گرفته شده است. سپس با استفاده از برنامه شبیه سازي نگارش شده در محیط EGSnrc میزان دز جذبی ناحیه مبتلا به سرطان و نیز بافتهاي سالم اطراف محاسبه شده است.
مقدمه
سرطان متاستازي سرطانیاست که از بخشی از بدن شروع شده به دیگر بخشهاي بدن گسترش مییابند .وقتی که سلولهاي سرطانی از توده سرطانی جدا می شوند آنها می توانند از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوي به بخش هاي دیگر بدن حرکت کنند. اغلب سلولهاي سرطانی که از بافت سرطانی جدا میشوند به جریان خون وارد میشوند و از آنجا میتوانند به هر بافت دیگري وارد شوند. این گسترش سرطان به بخشهاي جدید از بدن را متاستاز میگویند. [1] عمومیترین مکان براي گسترش سرطان استخوان ها هستند و از این رو به آنها متاستاز استخوان میگویند. وقتی سرطان به استخوانها سرایت میکند استخوانها را ضعیف کرده و حتی منجر به شکستن آنها میشود و کلسیم آزاد می شود. آزاد شدن کلسیم سبب افزایش سطح کلسیم در خون می شود .
روشهاي درمانی متاستاز استخوان
روشهاي انتخابی به عواملی چون نوع سرطان اولیه، درمان قبلی، استخوان مبتلا به متاستاز و حالت عمومی سلامت بستگی دارداز این روشها عبارتند :
1. شیمی درمانی
2. هورمون درمانی
3. براکی تراپی یا استفاده از پرتوداروها
4. پرتودرمانی
5. جراحی فرسایشی
.6 روشهاي
در روش براکی تراپی یا استفاده از پرتو داروها از ایزوتوپهایی نظیر 89Sr و 186Re و 153Sm میاناستفاده می شود. در این ساماریوم - - 153Sm در ترکیب شیمیایی EDTMP نقش مؤثرتري دارد.[2] درمان مؤثر بافتهاي سرطانی و متاستاز وقتی صورت میگیرد که حداکثر انرژي و دز جذبی به بافتهاي سرطانی رسیده و حداقل دز جذبی به بافتهاي سالم اطراف برسد. لذا براي ارزیابی دز جذبی - مقدار انرژي جذب شده از پرتو در ماده مورد تابش - در نواحی مختلف میتوان از روش شبیه سازي مونت کارلو استفاده نمود.
روش درمانی با 153Sm به نام کوآدرامت1 موسوم است. کوآدرامت یک عامل درمانی است کهرادیواکتیوحاوي 153Sm است و به طور اختصار به این روش EDTMP میگویند. در این روش درمانی اکتیویته اي معادل MBq/kg هر37 × 0/65 به ازاء کیلو گرم از وزن بیمار به سیاهرگ وي تزریق می شود.[3] بیمار قبل از تزریق باید 500 میلیلیتر مایع بنوشد تا بعد از تزریق هر چه سریعتر آنرا دفع نماید و پرتوگیري دربه کلیهها حداقل برسد.
مواد و روشها
در این شبیه سازي که توسط کد EGSnrc انجام شده است چشمه مورد نظر 153Sm میباشد هندسه چشمه را به صورت یک توزیع حجمی در نظر گرفتهایم و براي تعیین هندسه محیط یا بدن با استفاده از برنامه CT create میتواناسکنازتصویر سیتی قفسه سینه بیمار استفاده نمود این برنامه میتواند یک فانتوم سه بعدي از بدن ایجاد نماید مواد بکاررفته در این شبیه سازي استخوان دنده، بافت نرم یا عضله و ریه می باشد. کد کاربر DOSXYZ با محاسبه کل انرژي جذب شده در هر وکسل و تقسیم آن بر جرم ماده موجود در آن دز جذبی را محاسبه میکنند و آن را به نقطه مرکزي نسبتدر میدهند. دز جذب شده هر وکسل در مقیاس گري2 و با تقسیم بر تعداد ذرات فرودي به ازاي یک ذره فرودي محاسبه میشود.
