مقاله ترازیابی و مقایسه پایگاه های اطلاعاتی با توجه به ماهیت داده ها در سازمان ها و بنگاه های اقتصادی

بخشی از مقاله

چکیده

با توجه به منابع محدود و محیط رقابتی، برای سرمایه گذاران مهم است که با توجه به عملکرد شرکتهای زیرمجموعه، اقدامات و تصمیمگیریهای لازم را به عمل آورند. در سالهای اخیر با توجه به کاربرد فزاینده انبار داده ها و هوش تجاری در سازمانها و شرکتهای بزرگ، هرچه بهینه تر کردن مسیر انجام این کار با استفاده از ابزار مناسب، مورد توجه قرار گرفته است.

این پژوهش با هدف مقایسه و ترازیابی پایگاههای داده Access و SQL Server جهت نگهداری اطلاعات عملکردی شرکتهای بنگاه اقتصادی صورت گرفته است، که در آن به بررسی دو روش جمع آوری اطلاعات، که یکی بطور دستی با استفاده از تکمیل فرمهای Excel و ورود به بانک Access است و روش دیگر، جمعآوری خودکار اطلاعات به کمک برنامه ای ویندوزی و با استفاده از پایگاه داده SQL Server است.

در نهایت از پایگاه داده حاصل برای تغذیه انبار داده جهت کاربردهای هوش تجاری استفاده میشود. بنابراین این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر فرایند اجرا، کیفی است. بر این اساس، ویژگیهای پایگاه دادههای مذکور که انبار داده این سازمان را جهت تولید گزارشات هوش تجاری تغذیه میکنند، بررسی شدند.

.1 مقدمه

در محیطی پویا و رقابتی، سازمانها باید سازوکار لازم برای افزایش بهره وری و کاهش اثرات تهدیدات محیط را داشته باشند و در جهت نیل به این هدف، فناوری اطلاعات ابزار لازم برای این امر است. فناوری اطلاعات نقش زیادی در فرایندهای سازمانی، خلق نیازهای جدید و پیشنهاد رویههای جدید دارد . - Chang & King, 2005 - قابلیتهای فناوری اطلاعات از چابکی سازمان پشتیبانی کرده و نقش اساسی در درک و واکنش نسبت به محیط دارند - باشکوه شکسته بند, . - 1392 روند تکاملی فناوری اطلاعات ریشه در تکامل ابزارهای ارتباطی و سیستمهای جمعآوری، ذخیرهسازی، پردازش و انتقال اطلاعات دارد

در راستای اتخاذ تصمیمات تجاری موثر و استراتژیک، سازمان ها ابتدا میبایست داده های خام خود را به اطلاعات مفید و قابل تحلیل بدل نمایندتمامی. سازمان ها و شرکت ها دایماً در حال تولید، جمعآوری و ضبط حجم عظیمی از دادهها خواه در قالب فایل های ساده یا صفحات اکسل خواه در قالب بانک های اطلاعاتی و نرم افزارهای سازمانی می باشند

هوش تجاری - BI - 1 واژه ای است گسترده که فرآیندها، اسلوب، سنجش ها و سیستم های کسب و کار را در برگرفته و جهت مشاهده، تحلیل و درک بهتر اطلاعات پیرامون پیشینه، عملکرد جاری یا طرح های آتی یک سازمان به کار می رود

هوش تجاری مجموعهای از مهارت ها، فناوریها و سیستم های کاربردی است که برای جمعآوری ، ذخیرهسازی، تحلیل و ایجاد دسترسی کارآمد به انبارههای داده جهت کمک به سازمانها برای تصمیمگیری صحیح مورد استفاده قرار میگیرد

هدف از هوش تجاری، کمک به افراد تصمیم گیر جهت اتخاذ تصمیمات مناسب و هوشمندانه در راستای پیشبرد درست کسب و کار می باشد. به این طریق، شناسایی روندها و پیامدها تسهیل شده و دیدگاههای جدیدی آشکار و اهداف کسب و کار در پی عملکرد بهینه، محقق می گردد

معماری فناوری اطلاعات اساس طراحی سیستم در ایجاد اثربخشی است - . - Leonard, 1992 این تحقیق به دنبال بررسی برخی از روشهای مرسوم شکل گیری و ایجاد پایگاه های اطلاعاتی در سازمانها است تا با تمرکز بر شناسایی و تبیین ویژگیهای ابزاری هر یک از دو پایگاه داده ای2 مورد کاربرد در سازمان در محیط Microsoft Access و SQL Server، به مقایسه اثربخشی این دو محیط دست یابد.

.2 مبانی نظری تحقیق
پیش از این، در ساده ترین حالت، یک جدول در برنامه واژه پرداز ماکروسافت یا Excel، یک پایگاه داده ساده در نظر گرفته میشد. پایگاههای داده با یک جدول، کاربرد بسیار محدودی دارند و نمیتوان از آنها برای کار استفاده کرد

هنگامی که سازمان ها بزرگتر می شوند، مقدار داده هایی که افراد تصمیم گیر بدان نیاز دارند، نیز افزایش می یابد. بنابر این محصولات و خدمات جدید، فروش، بازاریابی و سایر سیستم هایی که برای پشتیبانی از این افزایش داده ها موردنیاز می باشند، شکل می گیرد. در نتیجه، افراد بیشتری - در بخش هایی نظیر فروش، بازاریابی، مالی و ... - درگیر جمع آوری داده ها و تحلیل فرآیندها بوده و لازم است به شیوه های متفاوتی به داده ها نگریسته شود

بطور بالقوه، اطلاعات اساس اجرای کلیه امور در سازمان است. با این نگاه لازم است که سیستمهایی برای تولید و مدیریت آنها توسعه یابد که هدف این سیستمها تضمین در دسترس بودن اطلاعات قابل اطمینان و دقیق و بهنگام در هنگام نیاز و ارائه مفید آنهاست . - Senn, 1990 - هدف از بکارگیری فناوری اطلاعات، افزایش آگاهی، سرعت و نظم در اجرا میباشد

فناوری اطلاعات بر عملکرد سازمانی و اثربخشی سازمانی تاثیر دارد 

سیستمهای اطلاعاتی پتانسیل ارائه سه نوع مزیت به سازمان را دارا هستند:

-1 بهبود بهره وری، -2 بهبود اثربخشی و -3 مزیت رقابتی

برای سنجش میزان اثربخشی سیستم های اطلاعاتی شاخصهای زیر در نظر گرفته شده است 

·    اقتصادی بودن

·    امنیت

·    دقت و صحت

·    سرعت

راهکارهای هوشمندی کسب و کار، گزارشات خود را با استفاده از داده هایی تولید می کند که بصورت خودکار، از منابعی قابل اطمینان - پایگاه های داده - و بطور خاص با هدف گردآوری اطلاعات و گزارشات در لحظه - در زمان واقعی - وکاملاً دقیق استخراج شده اند

.3 انبار داده

یک انبار داده محل ذخیره کامل و سازگار از داده هایی است که از منابع مختلف جمع آوری شده و بنحوی در دسترس کاربر قرار گرفته است که کاربر می تواند آنها را بفهمد و در محیط کارش از آنها بهره ببرد

انبار داده مجموعه ای از داده های یکپارچه، متغیر با زمان است که مدیریت فرایندهای تصمیم گیری را پشتیبانی میکند

دادههای موجود در انبار دادهها از سیستم های عملیاتی متنوع - نظیر سیستمهای پایگاه دادهها - و منابع دادهای خارجی - نظیر پایگاه دادههای آماری و فضای مجازی WWW - یکپارچه میشوند. مفاهیم ساختاری و معنایی دادهها باید پیش از یکپارچه سازی انسجام یابند. برای مثال دادهها باید مطابق با مدل دادهای یکپارچه "همگن" شوند. بعلاوه، مقادیر دادهای سیستم های عملیاتی باید پاک2 شوند تا دادههای صحیحی در انبار دادهها وارد شوند - غلامی, . - 1394 در شکل 1، انتقال اطلاعات از منابع اطلاعاتی به مخزن داده نشان داده شده است.

شکل -1 انتقال اطلاعات از منابع اطلاعاتی به مخزن داده

.4 پایگاه داده

پایگاه داده مجموعه ای از اطلاعات سازماندهی شده برای بازیابی کارآمد است - . - The University System of Georgia, 2001 این اطلاعات به راحتی قابل دسترسی، مدیریت و بروز شدن هستند. پایگاه داده قابل طبقه بندی بر مبنای نوع محتوا است . - Christensson, 2006 - پایگاه داده امکان گردآوری انواع اطلاعات را برای ذخیرهسازی، جستجو و بازیابی فراهم میکند

بطور رو به افزایشی، پایگاه داده های مجزا بطور الکترونیکی با یکدیگر ترکیب میشوند تا مجموعه های بزرگتری به نام انبار داده ها را بوجود آورند

از جمله تفاوتهای انبار داده و پایگاه داده عبارت است از:
ویژگیهای پایگاه داده:

·    پایگاه داده برای پردازش تراکنشی آنلاین - OLTP - 3 مورد استفاده قرار میگیرد اما میتواند برای اهداف دیگری مثل انبار داده ها نیز استفاده شود. OLTP یک نوع پایگاه داده است. انواع دیگر پایگاه داده عبارتند از فایلهای متنی، XML، Microsoft Excel، مقادیری که با کاما از هم جدا شدهاند - CSV - 4، فایلهای یکنواخت5 و . - Wilson, 2014 - ...

·    جداول و اتصالات پیچیده هستند زیرا برای سیستمهای مدیریت پایگاه داده رابطهای - RDMS - 1 نرمال شده اند که برای کاهش داده های تکراری و صرفه جویی در فضای ذخیره سازی صورت گرفته است.