بخشی از مقاله
چکیده:
تأمین مالی انبوه، پدیده مالی جدید در تأمین مالی آنلاین پروژه های نوآورانه و کسب و کارهای کوچک و متوسط است که علاوه بر تغییر ماهیت سرمایه گذاری، هزینه ها و مشکلات تأمین سرمایه را کاهش می دهد. تأمین مالی انبوه به چهار دسته اهدا محور، پاداش محور، وام محور و سهام محور تقسیم می شود. تأمین مالی انبوه مبتنی بر پاداش به عنوان تأمین مالی فعال در نظر گرفته می شود، زیرا حامیان علاوه بر سرمایه گذاری، مشارکت فعالانه ای در فرآیند توسعه محصول خواهند داشت . سایت های تأمین مالی انبوه با حداقل هزینه به عنوان یک واسط آنلاین میان پروژه های مبتکران و انبوه حامیان رفتار می کنند.
با توجه به گسترش روز افزون سیستم عامل های تأمین مالی انبوه در تأمین مالی هزاران پروژه با میلیون ها دلار سرمایه گذاری ، با نرخ موفقیت کمتر از 50 درصد مواجه می باشیم. همچنین تحقیقات بسیار کمی درباره عوامل موفقیت کمپین های تأمین مالی انبوه صورت گرفته است. در این مقاله عوامل مؤثر در موفقیت تأمین مالی انبوه با توجه به عملکرد مبتکران و بازخورد حامیان ارزیابی و ویژگی های مهم با استفاده از تکنیک داده کاوی و به صورت ساختار درخت تصمیم ارائه می کنیم. نتایج نشان می دهد که بهترین عملکرد مبتکران مربوط به حوزه هنر با دقت 92 درصدی درخت تصمیم با مهمترین ویژگی های "تعداد بروز رسانی در دوره کمپین" و "تعداد پست ها در فیس بوک قبل از راه اندازی کمپین" می باشد.
کلمات کلیدی:جمعسپاری؛ تأمین مالی انبوه؛ داده کاوی؛ دسته بندی؛ درخت تصمیم
مقدمه
در سالهای اخیر تأمین مالی انبوه بعنوان یک مکانیسم مالی جدید بدون نیاز به روشهای سرمایه گذاری سنتی پیچیده و دشوار از قبیل وام های بانکی پدیدار شده است. در این پدیده در حال ظهور، کارآفرینان و مبتکران، ایده ها و طرح های خلاق، جدید و نوآورانه خود در قالب یک پروژه از طریق سیستم عامل های تأمین مالی انبوه به تعداد زیادی از حامیان بالقوه ارائه می کنند تا با سرمایه گذاری و تأمین مالی انبوه آنها، پروژه ها را پیاده سازی و اجرا نمایند.مفهوم تأمین مالی انبوه از پدیده گسترده تری بنام جمع سپاری نشأت گرفته است که "استفاده از جمعیت برای بدست آوردن ایده ها، بازخورد ها و پیشنهادات جهت توسعه فعالیت های سازمان" تعریف شده است31]،.[5
تأمین مالی انبوه یک فراخوان عمومیغالباً، از طریق اینترنت برای تأمین منابع بصورت کمک های مالی در ازای دیافت پاداش یا سهام برای حمایت از ابتکارات با اهداف خاص تعریف شده است32]،15،. [6با تکامل فناوری وب، تأمین مالی انبوه بسرعت در حال گسترش است و بیش از 450 چارچوب تأمین مالی انبوه در جهان وجود دارد. [2]کل مبالغ جمع آوری شده از تأمین مالی انبوه در سراسر جهان در سال 2015، 34,4 میلیارد دلار است که رشد دو برابری را نسبت به مبلغ 16,2 میلیارد دلار در سال 2014 نشان می دهد. تأمین مالی مبتنی بر پاداش بزرگترین چارچوب تأمین مالی بصورت آنلاین است و رشد سریعتری در میان انواع تأمین مالی انبوه دارد.
تأم1ین مالی انبوه مبتنیبر پاداش معمولاً بعنوان تأمین مالی فعال در نظر گرفته می شود، زیرا حامیان می توانند در کنار سرمایه گذاری، مشارکت فعالانه ای در فرآیند توسعه محصول داشته باشند. [24 ] همچنین تأمین مالی مبتنی بر پاداش، تأمین مالی است که پاداش های غیر پولی به حامیان ارائه می دهد 31]،29،.[1 کیک استارتر بعنوان محبوب ترین سایت تأمین مالی مبتنی بر پاداش در ایالات متحده ، با بیش از 35 میلیون نفر حامی در 20 کشور در سراسر جهان، و با 2,8 میلیارد دلارمبلغ تأمین شده، تاکنون 118362 پروژه جدید ایجاد کرده است. با این وجود، نرخ موفقیت پروژه های تأمین مالی انبوه در اکثر سیستم عامل های تأمین مالی انبوه کمتر از %50 می باشد. برای مثال نرخ موفقیت در کیک استارتر در سال 2016، 35 درصد است که نسبت به سال 2014،کاهش 8 درصدی داشته است.
به منظور فهم بهتر پویایی سرمایه گذاری و بهبود نرخ موفقیت کمپین های تأمین مالی انبوه، نیازمند شناخت عوامل موفقیت کمپین ها می باشیم. برای بدست آوردن عوامل تعیین کننده در موفقیت تأمین مالی انبوه ابتدا اهداف تأمین مالی انبوه بیان شده و بعد از تعیین اهداف، ابعاد موفقیت را تعریف و بررسی می کنیم.هدف مبتکران در تأمین مالی انبوه، جذب انبوهی از حامیان بالقوه در حوزه مربوطه و تأمین مالی آنها تعریف کرده و هدف حامیان از تأمین مالی پروژه مبتکران را به دو دسته انگیزه های مالی و غیر مالی تقسیم می کنیم. حامیان با انگیزه های غیر مالی شامل گروه حداقلی حامیان است که بدون در نظر گرفتن سود و بدون توجه به ردیف پاداش های تعریف شده و با انگیزه مشارکتی،کمپین مبتکران را مورد حمایت قرار می دهند.
اکثر این حامیان شامل دوستان و خانواده مبتکران می باشند که در نقش حامیان اولیه ظاهر می شوند که در مراحل ابتدایی کمپین نقش بسیار مهمی در موفقیت پروژه تأمین مالی انبوه ایفا می کنند. حامیان با انگیزه های مالی شامل گروه حداکثری حامیان است که منافع مالی و سرمایه ای در سرمایه گذاری خود می باشند. این دسته از حامیان با توجه به محصولات و خدمات نوآورانه ای که در قالب ردیف های پاداش تعریف شده است، در نقش مشتریانی که محصول یا خدمتی جدیدی را پیش خرید می کنند، ظاهر می شوند.بنابراین اهداف مبتکران و حامیان ، عوامل موفقیت در تأمین مالی انبوه تعریف می کنیم. موفقیت تأمین مالی انبوه از نقطه نظر مبتکران - قبل از تأمین مالی انبوه پروژه - ، جذب حمایت مالی حامیان بالقوه است.
در طرف مقابل موفقیت تأمین مالی انبوه از نقطه نظر حامیان - بعد از تأمین مالی انبوه پروژه - ، تحویل بموقع و درست پاداش های انتخابی می باشد.تا به امروز تحقیقات بسیار کمی درباره عوامل موفقیت تأمین مالی انبوه قبل از تأمین مالی انبوه - از منظر مبتکران - و بعد از تأمین مالی انبوه - از منظر حامیان - پروژه صورت گرفته است.در این پژوهش در حوزه عملکرد مبتکران به بررسی صفحات کمپین های موفق مبتکران در مدت زمان کمپین می پردازیم و ویژگیهای مهم و برجسته آنرا استخراج می کنیم، سپس در حوزه بازخورد حامیان، به بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی - فیس بوک و یوتیوب - مبتکر در حامیان بالقوه در مدت زمان کمپین پرداخته و بدین منظور برای نخستین بار از معیار 2 استفاده می کنیم.
GRP
2 ادبیات مروری
چارچوب های تأمین مالی انبوه از سه بازیگر اصلی، مبتکران یا سازندگان، حامیان یا سرمایه گذاران و سیستم عامل های تأمین مالی انبوه که بعنوان یک واسط میان مبتکران و حامیان می باشند، تشکیل شده است. همچنین از نظر پیچیدگی فرآیند و تنوع ریسک، سیستم عامل های تأمین مالی انبوه به چهار دسته تأمین مالی مبتنی بر اهدا، تأمین مالی مبتنی بر پاداش، تأمین مالی مبتنی بر وام، تأمین مالی مبتنی بر سهم تقسیم می شوند41]،35،33،31،29،. [1شکل شماره 1 چارچوب های تأمین مالی و اجزای تشکیل دهنده به همراه معیارهای اندازه گیری بازخورد حامیان در شبکه های اجتماعی نشان می دهد.
-1-2چارچوب های تأمین مالی -1-1-2تأمین مالی مبتنی بر اهدا
-1-1-1-2 اشاره به نقش مبتکران
تأمین مالی انبوه مبتنی بر خیریه نمی تواند روشی متداول برای تأمین سرمایه استارت آپ هایی که انگیزه های مالی دارند، محسوب شود. بدین جهت کارآفرینان برای تأمین مالی پروژه های خود بایستی از روش های دیگر تأمین مالی انبوه استفاده کنند.[31]معمولاً در مراحل ابتدایی کمپین به شیوه تأمین مالی بر پایه اهدا و بصورت کمک های بلاعوض می توان بهره برد. [36 ]
-2-1-1-2 اشاره به نقش حامیان
حامیان پروژه های تأمین مالی انبوه اهدا محور، بدون انگیزه های سودآوری و در جهت توسعه محصولات نامشهود و رفاه اجتماعی گام بر می دارند.[31]در تأمین مالی مبتنی بر اهدا، فعالیت های حامیان بدون انگیزه های سرمایه گذاری و بدون تمایل به دریافت پاداش و با در نظر گرفتن عوامل همدلی و یکدلی صورت می گیرد و در این تأمین مالی هر دو فرآیند پیچیدگی و ریسک، پائین می باشد و حامیان بعنوان اهدا کنندگان در نظر گرفته می شوند.[13]
-2-1-2تأمین مالی مبتنی بر پاداش -1-2-1-2 اشاره به نقش مبتکران
محققان با تحلیل و بررسی پروژه های موفق کیک استارتر از سال 2009 تا سال 2012 دریافتند که پروژه های موفق تعداد ردیف پاداش بیشتری ارائه می کنند و اطلاعات اجتماعی مبتکران نقش مهمی در موفقیت یک پروژه دارد. [46 ]نتایج بررسی تعداد لایک های غیرواقعی فیس بوک با عملکرد کمپین در سیستم عامل کیک استارتر نشان می دهد که تعداد لایک های غیرواقعی فیس بوک اثر کوتاه مدت مثبتی در تعداد حامیان داشته و در ادامه با کاهش شدید حامیان روبرو می شود تا جائیکه به کمتر از زمان قرار دادن اطلاعات اجتماعی غیر واقعی می رسد، بنابراین تأثیر منفی در تعداد حامیان کمپین خواهد داشت. [28]