بخشی از مقاله
چکیده
تجمیع و خوشهیابی بعنوان یکی از شیوههای سازمانیابی صنعتی نقش مهمی در رقابت پذیری صنایع دارد. یکی از روشهای نیل به سمت توسعه خوشههای صنعتی، ایجاد مزیت رقابتی در منطقه است. امروزه رقابتپذیری و دوام آوردن در صحنه رقابت منطقهای و جهانی، محور توجه صاحبان صنایع است. از آنجاییکه تأمین مالی جمعی واژهای است که بیش از هشت سال از عمر تولید آن نمیگذرد و تقریبا یک پدیده جدید محسوب میشود بنابراین تأمین مالی جمعی به عنوان روشی دیده میشود که میتواند شکاف سرمایهگذاری در کسبوکارهایی که در مراحل اولیه شکلگیری هستند را بپوشاند. دادههای مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمعآوری شده است. از نرم افزار SPSS 22 برای تعیین پایای پرسشنامه استفاده شده است. و فرضیههای پژوهش از طریق مدلیابی معادلات ساختاری AMOS 20 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتهاند که نتایج پژوهش نشان میدهد که اجرای سیستم دادهکاوی بر تأمین تجمعی مالی و همچنین تأمین تجمعی مالی بر آمادگی خوشههای صنعتی تأثیر مثبتی دارند.
واژههای کلیدی: تأمین مالی جمعی، خوشههای صنعتی، سیستم دادهکاوی، تأمین مالی جمعی.
-1 مقدمه
خوشههای صنعتی یکی از الگوهای موفق سازماندهی صنایع کوچک و متوسط هستند که کاستیهای صنایع کوچک و متوسط را رفع و مزیتهای مختلف صنایع کوچک، چون انعطاف پذیری و تنوع را تقویت میبخشنند. خوشه صنعتی به مجموعهای از واحدهای کسب و کار اطلاق میشود که در یک منطقه جغرافیایی و یک گرایش صنعتی متمرکز شده و با همکاری و تکمیل فعالیتهای یکدیگر، به تولید و عرضه تعدادی کالا و خدمات میپردازند و از چالشها و فرصتهای مشترک برخوردارند - پاسبان، . - 1387امروزه دادهها قلب تپنده فرآیند تجاری بیشتر شرکتها تلقی میشوند، آنها فارغ از خرد و کلان بودن و نوع صنعت در تمامی صنایع نظیر خرده فروشها، ارتباطات، تولید، تسهیلات، حملونقل، بیمه، کارتهای اعتباری و بانکداری از طریق تعاملات در سیستمهای عملیاتی شکل میگیرند.
لذا نیاز به ابزاری است که بتوان دادههای ذخیره شده را پردازش کرده و اطلاعات حاصل از این پردازش را در اختیار کاربران قرار دهد - شهرابی،. - 1386 در این راستا دانش داده کاوی یکی از دهها دانشی است که در سالهای اخیر گسترش فوق العاده سریعی در دنیا داشته است. وجود انبوه دادهها در سازمانها از آنها معادنی پر ارزش ساخته که نیاز است کشف و استخراج گردد. داده کاوی میتواند به شدت بر منافع سازمان تاثیرگذار بوده و در جهت دستیابی به اهداف توسعه و کاهش مشکلات نقش مهمی برعهده داشته باشد. با بهرهگیری از داده کاوی میتوان تا 60 درصد سود را افزایش داد - نصیری،. - 1393 یکی از اهداف توسعه خوشه، توسعه و بسط شبکههای کسبوکار درون خوشه میباشد، منظور از شبکهی کسبوکار، مجموعهای از واحدهای کسبوکار است که برای مواجهه با مشکلی مشترک و یا استفاده از فرصتی مشترک با هم همکاری نمایند.
با پیاده سازی سیستم داده کاوی در خوشههای صنعتی، تمام یا بخشی از واحدهای کسب و کار داخل خوشه، میتوانند از مزایای آن بهره مند گردند. به رغم تمام محاسنی که برای استقرار سسیستم داده کاوی ذکر شد،بسیاری از سازمانها در پیاده سازی آن ناموفق بودهاند، فقدان سازوکارهای صحیح ارزیابی و پیاده سازی آن، این نوع پروژه ها رامعمولاً با شکست مواجه ساخته است. بسترها و زیرساختهای لازم جهت کاربرد و استقرار سیستم نوینی مانند سیستم دادهکاوی ازاین لحاظ حائزاهمیت میباشدکه پیاده سازی این سیستم بدون توجه به آماده بودن بسترها و نقاط قوت و ضعف آنها،غالباًبا شکست وناکامی مواجه خواهد شد. بنابراین قبل از استقرار سیستم داده کاوی درسازمان، باید وضعیت سازمانی خوشهی خوشههای صنعتی برای استقرار این سیستم سنجیده شود.
کشف دانش پنهان در دادها می تواند کمک موثری به مدیران به دور از اینکه در بخشهای خصوصی، دولتی، تولیدی، خدماتی و.... مشغول فعالیت باشند جهت اتخاذ تصمیمات رضایت بخش و به موقع بنماید. لذا داده کاوی امروزه به عنوان ابزاری قدرتمند در اختیار مدیران قرار دارد. امروزه کارآفرینان و مصرفکنندگان کالا و خدمات در جوامع انسانی بیش از پیش با یکدیگر ارتباط دارند. این ارتباط برای تولید محصولات جدید و کسبوکارهای نو لازم و ضروری به نظر میرسد. کارآفرینان برای اینکه این ارتباط را تقویت کنند، شکل جدیدی از ارتباطات را ایجاد میکنند تا بتوانند راهکارهای اجرایی و ایدههای جدید خود را تامین مالی نمایند - . - Rifkin, 2010; Chui et al., 2012; Serres, 2013, Girouard, 2013
رقابت به عنوان عنصر مهم در خوشه مطرح میباشد. رقابت شدید،غالباً باعث کنترل بهتر منابع طبیعی، انسانی و سرمایهای و دستیابی به زیر ساختهای فیزیکی، اجرایی، اطلاعاتی، علمی و تکنولوژی برتر میگردد. این امر باعث تضمین کارایی عوامل و مهمتر از آن تخصص آفرینی میشود که خود برای رسیدن به رشد ضروری میباشد - منصوری و عزیز محمدلو، . - 1384 در واقع تأمین مالی جمعی به عنوان روشی دیده میشود که میتواند شکاف سرمایهگذاری در کسبوکارهایی که در مراحل اولیه شکل گیری هستند را بپوشاند . - Hemer et al, 2011 - ازین جهت با توجه به موارد ذکر شده میتوان بیان داشت که دلیل اهمیت انتخاب هریک از متغییرها چه بوده است لذا در این پژوهش به دنبال این اهم هستیم که با تأمین مالی جمعی در خوشههای صنعتی میتوان میزان آمادگی خوشهها را برای استقرار سیستم دادهکاوی افزایش داد یا خیر؟لذا به بررسی ارتباط میان آنها میپردازیم.
-2ادبیات پژوهش
خوشههای صنعتی
خوشههای صنعتی یکی از الگوهای موفق سازماندهی صنایع کوچک و متوسط هستند که کاستیهای صنایع کوچک و متوسط را رفع و مزیتهای مختلف صنایع کوچک، چون انعطاف پذیری و تنوع را تقویت میبخشنند. خوشه صنعتی به مجموعهای از واحدهای کسب و کار اطلاق میشود که در یک منطقه جغرافیایی و یک گرایش صنعتی متمرکز شده و با همکاری و تکمیل فعالیتهای یکدیگر، به تولید و عرضه تعدادی کالا و خدمات میپردازند و از چالشها و فرصتهای مشترک برخوردارند - پاسبان، . - 1387
پیشتوانه نظری پدیده ایجاد خوشه یا تجمیع را اولین بار آلفرد مارشال1در نظریه صرفهای اقتصادی ناشی از تجمیع بیان کرد. در چارچوب این نظریه شرکتهای کوچک درعین حال که رقبای طبیع همدیگرند، اعضای داخل یک شبکه مستقل هستند. آثار ناشی از تجمیع آنقدر محسوس باشد که مزایای رقابتصرفاً درچارچوب این تجمع میتواند معنا پیدا کند. مارشال معتقد است سازمانها بنا به چند دلیل میخواهند در یک مکان قرار گیرند؛ اول اینکه، این کار به آنها اجازه میدهد از لحاظ تأمین نیروی کار متخصص و ماهر در مضیقه نباشند. دوم اینکه سازمانها می توانند ورودیهای خاص یک صنعت مانند فناوری یا سرمایه گذاری را به صورت مشترک استفاده کنند. سوم، سازمانهایی که از نظر جغرافیایی به هم میپیوندند، میتوانند حداکثر جریان اطلاعات و ایده های نو را خلق کنند.
به عبارت دیگر، دانش تولید فنی و بازار راحت تر به اشتراک گذاشته می شود و سریع تر به خلاقیت های ارزشمند تبدیل خواهد شد. - اشمیتز، - 1381 در سال های اخیر توجه ویژه ای به جهت دهی صنایع کوچک و متوسط به کمک روش خوشه های صنعتی شده است. به این منظورکشورهای مختلف از جمله ایران اقدام به اجرای پروژه ی توسعه خوشه ای نموده اند. نتیجه به دست آمده از پژوهش حاکی از آن است که اجرای برنامه ی توسعه خوشه ای، از طریق اعمال سیاستهایی همانند سیاست های دستیابی به بازار های جدید جهت فروش محصولات به آن مناطق، ایجاد شبکه تامین مواد اولیه مناسب، شبکه توزیع و شبکه فروش در خوشه ، اعتماد سازی، آموزش و افزایش سطح تکنولوژی یا به کارگیری دستگاه های جدید ، توانسته است روی خوشه اثرگذار باشد و در نهایت باعث ایجاد رویکرد صادراتی در خوشه شده است.
بررسیها نشان میدهد که جز در مواردی مثل تولید کالاهای پتروشیمی و مواد اولیه می توان از مزیت صنایع کوچک و متوسط استفاده کرد .این بنگاهها دارای مزایای زیادی نسبت به صنایع بزرگ هستند که از آن جمله می توان به ارزش افزوده، نوآوری، اشتغال آفرینی و انعطاف پذیری بیشتر نسبت به صنایع بزرگ نام برد. در بخش صنعت ایران بیش از 93 درصد موسسات و شرکت ها را، شرکت های کوچک تشکیل می دهند اما تنها 30 درصد از ارزش افزوده بخش صنعت را ایجاد می کنند. - اشمیتز2، . - 1381 بنابراین سازما ن دهی و جهت دهی این صنایع ضروری به نظر می رسد. امروزه توسعه از طریق ابداء خوشه ای نقش محوری و بارزی در سیاست های اقتصادی و صنعتی کشورهای توسعه یافته ایفا مینماید. - منصوری، - 1385
در درون خوشه یک سری همکاری بین اعضاء و بنگاه های خوشه وجود دارد. در داخل خوشه رقابت نیز وجود دارد، این رقابت می تواند بین اعضای خوشه به صورت پیشرفته ای در بازار های بین المللی باشد. ولی نکته مهمی که وجود دارد این است که کاهش رقابت بین اعضاء مهمترین هدف توسعه خوشه است - سالارزهی و دژکام 1391،ص. - 119 خوشه های صنعتی یکی از الگوهای موفق سازمان دهی صنایع کوچک و متوسط هستند که کاستی های صنایع کوچک و متوسط را رفع و مزیت های مختلف صنایع کوچک، چون انعطاف پذیری و تنوع را تقویت می بخشند. خوشه صنعتی مجموعه ای از بنگاهای تولیدی و خدماتی در یک رشته صنعتی است که با تکیه بر سرمایه های قوام یافته اجتماعی در مناطق مختلف جغرافیایی در کنار نهاده ها پشتیبان و از طریق روابط متراکم میان بنگاهی شکل می گیرد - سالارزهی و دژکام 1391ص. - 122