بخشی از مقاله
خلاصه
بخش بزرگی از نفت جهان در سنگهای مخازنی وجود دارد که شکافدار میباشند، وجود شکافها در مخازن که یا به صورت طبیعی و یا از طریق روشهای مصنوعی ایجاد میشوند باعث میشود تا زمانی که فشار چاهها کاهش مییابد و در اثر آن تولید از مخازن نیز کم میشود بتوان به دبی مطلوب از طریق تزریق سیالات امتزاجی و غیر امتزاجی دست یافت، که در این روش با توجه به تأثیراتی که شکاف و ماتریکسها بر روی تزریق سیالات مورد نظر میگذارند، که این تأثیرات میتواند مثبت و یا منفی باشد و همچنین اثر اختلاف فشار مویینگی که در شکاف و ماتریکس-ها وجود دارد باید تزریق در این نوع مخازن به بهترین شکل ممکن انجام شود تا بتوان با بکار بردن بهترین ساز و کار، بهترین بهره-وری را نیز از چاه های مورد نظر داشته باشیم.
حال با توجه به پیشرفت تکنولوژی در زمینههای ژئوفیزیکی به خصوص در زمینه ی لرزه-نگاری، میتوان میزان شکافهای تأثیرگذار در امر تزریق سیالات به مخازن را به نحوی شناسایی کرد که بتوان از آنها حداکثر استفاده را برای تزریق استفاده نمود.
1 مقدمه
مهندسین مخازن غالبا سعی میکنند رفتار یک مخزن شکافدار را با استفاده از گذشته و تخمین رفتار آینده آن بر اساس روش و رویکردها برای مخزن معمولی پیشبینی نمایند. اما متأسفانه نتایج حاصل از محاسبات مربوط به یک مخزن معمولی به ندرت با تاریخچه گذشته یک مخزن شکافدار مطابقت پیدا میکند.
یک همخوانی و تطابق درست زمانی حاصل میشود که اطلاعات پایه به طور غیر واقعی تغییر داده شوند. بنابراین به عنوان یک مثال، یک همخوانی ممکن است به طور ساختگی با چندین برابر نمودن نفت در جای مخزن به دست آید. غیر ممکن بودن یک همخوانی درست نتیجه مستقیم روشهای پیشبینی رفتار یک مخزن معمولی برای مخازن شکاف دار در فرآیند تولید است، زیرا در یک مخزن شکاف-دار توسعه بر اساس مشخصات ماتریکس شکاف میباشد.
این تفاوتها را میتوان با مقایسه رفتار یک مخزن معمولی که مشخصات سنگ و سیال آن مشابه یک مخزن شکافدار بوده اما در سرتاسر مخزن شبکهای از شکافها با مشخصات خیلی متفاوت به طور گسترده توسعه یافته است، درک نمود.
2 توصیف مخزن در خلال تولید - تخلیه -
هرگاه در یک مخزن شبکه شکاف / ترک وجود نداشته باشد، به دلیل پائین بودن تراوایی مخزن تولید از آن عملا با مشکل مواجه میگردد، اما با وجود شکافها به یک مخزن بسیار خوب تبدیل میشود. شکافها باعث جریان یافتن هیدروکربنها از ماتریکس و تجمع آنها در چاه می-شوند' س س نفت ذخیره شده به سطح منتقل میگردد. در حالت کلی شبکه شکافها به چند دستهی کلی تقسیم میشوند که هر ناحیه فق با یک فاز اشباع شده است، در حالی که درون هر ناحیه ماتریکس ممکن است با یک، دو و حتی سه فاز اشباع شده باشند.
قبل از اینکه از یک مخزن تولید شود در آن یک ناحیه بندی - زونبندی - وجود دارد - در حالت ساکن - و ناحیه بندی دیگری هم هنگام اکتشاف و تولید آزمایشی از مخزن - در حالت دینامیک - نتیجه خواهد شد. تبادل سیال بین ماتریکس شکاف بستگی به موقعیت نسبی یک بلوک در مخزن و سطح تماس آب نفت و گاز نفت خواهد داشت.
3 ناحیهبندی مخزن بر اساس فرایند تولید
در چهار ناحیهای که هنگام تخلیه مخزن تشکیل میشوند - شکل - 1، بدیهی است که وجود چهار فرآیند متفاوت، تولید عمدتا ناشی از اختلاف بین اشباع سیال در ماتریکس و شکافها میباشد.
شکل 1 نمایش نواحی در شرای دینامیک: - b فشار بر حسب عمق در مخزن و رابطه Ps - a توزیع سیال در سطوح تماس در شکافها؛ بر حسب - c Bpp توزیع اشباع در ماتریکس
در تفسیر گرادیان فشار، با ثبت پیوسته فشار در چاههای مشاهدهای در تولید دوره تولید از مخزن، نواحی با مکانیزمهای تولید متفاوت میشوند. یک مدل ساده در شکل 2، نشان داده شده که در آن شکل نواحی مختلف مخزن بر اساس رفتار یک بلوک مجزا بررسی شده است.
تاریخچه کاهش اشباع بلوکهای ماتریکس را میتوان با تغییر اشباع و ترشوندگی که بین ماتریکس و اطراف آن - شبکه شکافها - اتفاق میافتد بررسی نمود.