بخشی از مقاله
چکیده
از نیازهای اولیه در طراحی ماشینهای مربوطه، داشتن اطلاعاتی در مورد ویژگیهای فیزیکی میباشد. این تحقیق برای تعیین خواص فیزیکی بذر بادمجان در رطوبت اولیه % 5/8 بر پایه تراجرا گردیده است. طول، عرض، ارتفاع، قطر میانگین هندسی، قطر میانگین حسابی، وزن هزار دانه، حجم و مساحت سطح، مساحت تصویر و ضریب کرویت بذر بادمجان بترتیب 2/956 mm، 2/496 mm، 0/943 mm، 1/907 mm، 2/132 mm،g 3/537،0/0035 cm3،11/452 mm2،2/534 mm2 و 0/646 بدست آمد.
چگالی جامد و چگالی توده و همچنین تخلخل به ترتیب 994/35، 638/6 و 0/358محاسبه شد. ضریب اصطکاک ایستایی بذر بادمجان در رطوبت اولیه بر روی سطوح مختلفی مانند آهن گالوانیزه، فولاد، آلومینیوم، چوب چند لایه و لاستیک تعیین شد که بیشترین مقدار ضریب اصطکاک ایستایی بر روی سطح چوب و برابر با 0/675 و کمترین مقدار آن برابر با 0/296 بر روی سطح آلومینیوم بدست آمد.
مقدمه
اوّلین گام درجهت تدوین استانداردهای کیفی برای محصولات کشاورزی و باغی و همچنین بهبود خطوط مختلف فرآوری این محصولات، دانستن ویژگیهای متنوع این محصولات و تغییرات آنها دراثر عوامل گوناگون است. محصولات کشاورزی معمولا از زمان برداشت تا زمان مصرف تحت تاثیر عوامل و فرآیندهای مختلفی قرار میگیرند. این فرآیندها میتوانند فرآیندهای سادهای مانند تمیزکردن، جداکردن، شستشو، جابجایی و توزین باشند و یا اینکه فرآیندهای تکمیلی یا تبدیلی باشند که به نوعی ویژگیهای محصول را تحت تاثیر قرار میدهند. بنابراین شناخت ویژگیهای مختلف فیزیکی،مکانیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آنها و نحوه حفظ و یا تغییر آنها در جهت اهداف مورد نظر فرآیند میتواند در حفظ کمی و کیفی محصول تأثیر بسزایی داشته باشد .
بادمجان - Eggplant - که به عربی بادنجان نامیده میشود گیاهی است یکساله و دارای ساقه نسبتا ضخیم و پوشیده از کرک. ارتفاع ساقه آن تا 70 سانتیمتر میرسد. برگهای آن بیضی شکل با نوک باریک و گلهای آن بنفش رنگ است. میوه این گیاه دراز و باریک و یا گرد، به رنگهای بنفش، سیاه، زرد و سفید دیده میشود. بادمجان متعلق به خانواده سیب زمینی است از زمانهای بسیار قدیم در هند کشت میشده است و از آنجا به نقاط دیگر جهان راه یافته است. چین از قرن نهم هجری شروع به کشت و زرع آن کرد.
تجار انگلیسی این گیاه را در قرن هفدهم میلادی از گینه ودر انگلستان کردند و آنرا بنام کدوی گینه- ای مینامیدند. از نظر طب قدیم بادمجان گرم و خیلی خشک است . بادمجان بر خلاف آنچه که عوام اعتقاد دارند که بی بو و خاصیت است دارای خواص زیادی است . مهمترین خاصیت آن کم کالری بودن آن است که غذای بسیار خوبی برای کسانی است که می خواهند وزن کم کنند زیرا دارای ویتامین و مواد معدنی نیز میباشد . - 3 -
-2 مواد و روشها
-1-2 مواد
بذر بادمجان استفاده شده در این تحقیق در تابستان 87 تهیه شده است. نمونهها به طور دستی تمیز و جداسازی شده و بذرهای خارجی، شکسته و چروک خورده از آن جدا گردیده و بذر سالم برای انجام آزمایشات کنار گذاشته شد.
-2-2 روشها
برای تعیین رطوبت اولیه، مقدار معینی از نمونهها به مدت 24 ساعت در دمای 105 درجه سلسیوس درون اجاق آزمایشگاهی قرار داده شد و بر اساس روش استاندارد وزنی مقدار رطوبت اولیه بذرها اندازه گیری شد . - 9 - رطوبت اولیه بذر بادمجان % 5/8 بر پایهتر بدست آمد. برای تحلیل دادهها از نرم افزارهای Excel 2003 استفاده شد. برای اندازهگیری میانگین ابعاد بذور حدود 100 عدد بذر بادمجان یه بطور تصادفی انتخاب و سه محور اصلی بذور مورد اندازهگیری قرار گرفت.
همانطور که در شکل 1 مشاهده میشود اندازه گیری سه بعد عمودی اصلی بذور، قطر بزرگ یا طول - mm، - L ، قطر متوسط یا عرض mm - ، - W و قطر کوچک یا ارتفاع mm - ، - T با استفاده از کولیس دیجیتال1 با دقت اندازهگیری 0/01 میلیمتر انجام شد. قطر میانگین حسابی mm - ، - Da و قطر میانگین هندسی mm - ، - Dg بذور با استفاده از روابط 1 و 2 محاسبه شد . - 5 - معیاری که برای توصیف شکل میوه یا بذر عموماً مورد استفاده قرار میگیرد ضریب کرویت میباشد که از رابطه 3 محاسبه میشود . - 5 -
سطح تصویر - P - 1 با استفاده از مساحت سنج2 اندازه گیری شد. مساحت سطح3 با استفاده از رابطه 4 بدست آمد . - 4 - جرم نمونهها و همچنین وزن هزار دانه با استفاده از ترازوی دیجیتال4 با دقت اندازهگیری 0/01 گرم اندازهگیری شد. به منظور محاسبه حجم بذور برای تعیین چگالی بذور یا چگالی جامد - Pt - از روش جابهجایی مایع - آب - طبق رابطه 5 استفاده شده است . در این رابطه، =mt جرم نمونه، بر حسب g و =Vt حجم آب - مایع - جابجا شده، برحسب cm3 است. برای اندازه گیری چگالی توده - Pb - طبق رابطه 6، یک استوانه خالی با حجم مشخص را پر از بذور بادمجان کرده از تقسیم جرم توده بذور بر حجم توده، میزان چگالی توده به دست آمد . - 6 - در این رابطه، mb برحسب g ، جرم توده و Vb بر حسب - cm3 - ml، حجم توده - حجم استوانه - میباشد.
درصد تخلخل توده بذور - ε - با استفاده از چگالی توده و چگالی بذور از رابطه 7 محاسبه میگردد . برای اندازهگیری ضریب اصطکاک ایستایی - µ - طبق رابطه 8 با اندازهگیری زاویهای که بذور روی سطح مورد آزمایش در آستانه حرکت قرار میگیرند، محاسبه میشود. برای اندازهگیری این پارامتر، بذور درون یک جعبه از جنس فایبر گلاس به طول 150 mm، عرض 100 mm و ارتفاع 40 mm که با سطح تماس نداشته قرار داده سپس سطح با سرعت یکنواخت شروع به حرکت دورانی حول یک محور لولایی میکند. تانژانت زاویهای که جعبه حاوی بذور روی آن در آستانه شروع به حرکت قرار میگیرد، برابر با ضریب اصطکاک ایستا میباشد . - 8 -
-3 نتایج و بحث
میانگین مقادیر اندازهگیری شده در رطوبت اولیه در جداول 1 و 2 آمده است همانطور که در جدول 1 مشاهده میشود، طول، عرض، ارتفاع، قطر میانگین هندسی، قطر میانگین حسابی، وزن هزار دانه، حجم و مساحت سطح، مساحت تصویر و ضریب کرویت بذر بادمجان بترتیب برابر با 2/956 mm، 2/496 mm، 0/943mm، 1/907 mm، 2/132 mm،3/537 g،0/0035 cm3،11/452 mm2،2/534 mm2 و 0/646 بدست آمد.
