بخشی از مقاله
چکیده:
عصر صنعت و تفکر خالص صنعتی سپری شده و اکنون دوره اقتصاد مبتنی بر دانش است و سرمایه های انسانی در سازمانهای دانش محور نقش واهمیت ویژه ای پیدا نموده و مدیریت برسرمایه های انسانی ودانشگران در سازمانهای امروزی به رمز موفقیت آنان تبدیل شده است. لذا سرمایه انسانی تنها نهاده ای است که میتواند ضمن تغییر خود ، سایر نهاده های تولید را تغییر داده یا تعدیل کند و مبنایی برای نو آوری فراهم سازد که در سطح وسیع به رشد اقتصادی بینجامد. در رویکردهای نوین مدیریت, نقش مدیر از نقشهای فرماندهی وکنترل به نقش مربیگری تغییر یافته و دو مقوله کارایی و اثر بخشی، محور توجه مدیران است.
و باید توجه داشت در اقتصاد امروز داراییهای مجازی و ناملموس همراه با داراییهای ملموس ارزش سازمان را مشخص میکنند. امروزه نظر به تحولات اقتصادی و سیاسی و همچنین ساختار جدید سرمایه، گسترش بازار سرمایه و اندیشه جدایی مالکیت از مدیریت، نقش اجتماعی حسابداری فراتر از یک ابزار مدیریت شده و به طبع آن حسابرسی نیز از اهمییتی قابل توجه برخوردار شده است.
در پژوهش به کمک تحلیل داده های گردآوری شده واقعیات و سؤال های علمی پژوهش را جست و جو می کنیم. "داده ها" به اطلاعات خام گردآوری شده از طریق مصاحبه، پرسشنامه یا مشاهده پایگاه های داده های دست دوم اشاره دارد. با سازماندهی داده ها به طریقی معین، تحلیل آنها و نتیجه گیری از آنها جواب مسأله ای که در جست و جویش هستیم، پیدا می کنیم.
-1 مقدمه
تغییرات عمده ای که در نظام اقتصادی کشور در سال های اخیر صورت گرفته، از جمله عمومی شدن مالکیت سازمان ها، انتشار اوراق مشارکت برای تامین مالی شرکت ها، تشکیل بورس اوراق بهادار و سایر بازارهای مالی باعث شده است تا نیاز به اطلاعات حسابداری بیش از پیش احساس شود. این اطلاعات تو سط مدیریت شرکتها تهیه و باید به وسیله شخصی مستقل از شرکت به منظور رفع نیاز استفاده کنندگان و تصمیم گیران در سطح خرد و کلان حسابرسی شوند . این اشخاص باید در زمینه حسابداری و حسابرسی از تخصص و مهارت کافی برخوردار باشند.
پردازش و تربیت نیروی انسانی متخصص در رشته حسابداری و حسابرسی، نیاز به ساختار آموزشی موثر و کارا در این رشته دارد. نظام آموزش حسابداری در هر کشوری باید با توجه به نیازهای بومی همان کشور تدوین شود. حرفه حسابرسی نقش مهمی در اقتصاد کشورهای جهان دارد. حسابرسان به گزارش عملکرد و وضعیت مالی بنگاه های اقتصادی اعتبار می بخشند و مبنایی قابل اتکا برای تصمیم گیری ذینفعان فراهم میسازند. نقش حساس حسابرسان در نظام اقتصادی کشورها، حرفه حسابرسی را از سایر حرفهها متمایز ساخته است.
-2 بیان مساله
با در نظر گرفتن اینکه میزان قابل توجهی از اطلاعات مورد نیاز استفاده کنندگان توسط مدیریت بنگاه های اقتصادی تهیه، پردازش و گزارش می شود، حصول اطمینان نسبی از کیفیت این اطلاعات ضروری به نظر می رسد. تئوری های موجود به ویژه تئوری کارگزاری بیانگر تضاد منافع بین تولید کننده اطلاعات و استفاده کنندگان آن است. این تضاد منافع مولد انگیزه لازم برای مدیریت در جهت بهینه نمودن منافع خویش بوده و منجر به انجام حرکاتی نظیر تحریفات صورت های مالی می گردد که غالبا" زیان سرمایه گذاری را در بردارد.
در این شرایط وجود یک مکانیزم کنترلی که به طور نسبی تضمین کننده شفافیت اطلاعات گزارش شده در صورت های مالی باشد، ضرورت می یابد. در یک اقتصاد آزاد، این مکانیزم در قالب حسابرسی مالی و توسط حسابرسان مستقل ارائه می گردد. از منظر تئوری نمایندگی دلیل اصلی وجود حرفه حسابرسی مستقل، وظیفه اعتباردهی است.
اجرای این نقش، حسابرسان را در موقعیت منحصر به فرد و بسیار اساسی در جامعه قرار می دهد. به طور خلاصه، حسابرسی مشکلات اعتباردهی ناشی از تضاد منافع راکاهش داده و از این روبه قابلیت اتکای آن می افزاید.
حسابرسان با استفاده از استانداردهای پذیرفته شده حسابرسی به ارزیابی و قضاوت در مورد اطلاعات مندرج در صورت های مالی می پردازند و نتیجه کار و نظر حرفه ای خود را در مورد مطلوبیت صورت های مالی در مطابقت با اصول پذیرفته شده حسابداری، در قالب گزارش حسابرسی اظهارمی کنند.
دراین میان ممکن است حسابرسان مستقل نتوانند انتظارات تمام گروه های استفاده کننده را برآورده سازند و بین تصور استفاده کنندگان در مورد مسئولیت حسابرس مستقل وتصور حرفه حسابرسی در مورد مسئولیت خود، تفاوت یا "شکاف" ایجاد گردد.
این شکاف می تواند ازعوامل مختلفی به وجود آید که از آن جمله میتوان به ویژگی های حسابرسان مستقل اشاره نمود. چرا که براساس پژوهش های انجام شده، ویژگی های حسابرس می تواند گزارش حسابرسی او را به شدت تحت الشعاع قرار دهد، از این روآشنایی با آن برای درک، ارزیابی و ارتقای تصمیمات حسابرسی ضروری است.
یک حسابرس خوب باید مستقل و بیطرف، با معلومات و مجرب،دارای صلاحیت حرفه ای، رازدار، آگاه از قضاوت های جانبدارانه و فطرتاً کنجکاو و شکاک باشد. لذا دارا بودن تقوی و صلاحیت اخلاقی و تخصصی، مهمترین ویژگی حسابرسان تلقی میگردد. اگر برداشت استفاده کنندگان گزارش حسابرسی ازآنچه حسابرس باید ارائه دهد و یا آنچه که اکنون ارائه می دهد با برداشت حسابرسان مستقل متفاوت باشد، انجام حسابرسی فاقد اثربخشی لازم بوده و خدمات حسابرسی ارزش افزوده ای را فراهم نخواهد کرد و بدیهی است که چنین فعالیتی بیهوده می باشد
همچنین اگر حسابرسان به طورکامل نقش خود را در جامعه درک نکرده باشند، چگونه می توانند در انجام وظیفه حیاتی خود انتظارات جامعه را برطرف نمایند و براساس منطق اقتصادی بتوانند در دراز مدت به عنوان یک فرایند اقتصادی سودمند بقا داشته باشند
گزارش حسابرسی تنها ابزار حسابرسان مستقل برای اعلام نتایج حسابرسی و ارائه اطلاعات درباره کیفیت صورت های مالی است. استفاده کنندگان صورت های مالی برای استفاده از اطلاعات مالی نگران اعتبار و کیفیت این اطلاعات هستند و برای کاهش تردید خود به گزارش حسابرس منتقل اتکا می کنند . بنابراین با توجه به آنچه که در بیان مسئله مطرح گردید، این پژوهش به بررسی تفاوت ذینفعان درباره تناسب ارزیابی ریسک مالی شرکت توسط حسابرسان می پردازد.
-3 اهمیت و ضرورت انجام پژوهش
امروزه نظر به تاثیر تغییرات و عوامل محیطی، افزایش اطلاع رسانی و استقبال بسیاری از سازمان ها در استفاده از خدمات حسابرسی به خصوص صلاحیت حرفه ای حسابرس، بسیار ضرورت دارد .
یکی از مسائل حائز اهمیت در حرفه حسابداری و حسابرسی برآورده نمودن خواسته ها وانتظارات گروه های مختلف استفاده کننده از صورت های مالی و گزارش حسابرسی است. انگیزه و خواسته های افراد و سازمان ها برای تقاضا یا عرضه خدمات حسابرسی بسیار گسترده وسیع می باشد به طوری که حرفه با توجه به محدودیت های موجود توانایی فراهم نمودن همه انتظارات جامعه را ندارد.
استفاده کنندگان پیش از بکارگیری اطلاعات از جمله اطلاعات صورت های مالی از فرایند تصمیم گیری باید دو گام مهم را بردارند اولا" باید متناسب با نیاز خود، محتوی اطلاعاتیرا تفسیر و ثانیاً کیفیت اطلاعات را ارزیابی کنند. استفاده کنندگان صورت های مالی به دلیل مختلفی خود به طور مستقیم کیفیت اطلاعات را ارزیابی نمی کنند و به نظر حرفه ای حسابرس مستقل و با صلاحیت درباره اعتبار اطلاعات اتکا می کنند
همچنین در سال های اخیر به علت ماهیت، محدودیت ها و نارسایی های موجود در حرفه و همچنین جریانات ناگواری که برای برخی از شرکت ها و موسسات حسابرسی رویداده است سبب شده که سوء تفاهمات نسبت به حرفه افزایش یابد در این میان فقدان آگاهی جامعه نسبت به وظایف مسئولیت های حرفه از یک سو و نارسایی های موجود درعملکرد حسابرسان، استانداردها و رهنمودهای حسابرسی ازسوی دیگر بردامنه این سوء تفاهمات افزوده است. پیامد سوء تفاهمات به وجود آمدن فاصله انتظارات در حسابرسی است.
فرایند ارتباط بین حسابرس مستقل و استفاده کنندگان از دایره محدودیت های ارتباط بشری - از طریق نمادها و علائم - بیرون نیست این موضوع برای حرفه حسابرسی بسیار حائز اهمیت است و انجام پژوهش هایی برای شناسایی کاستی ها موجود در فرایند اطلاع رسانی - گزارشگری - لازمه رشد و بهبود کیفیت خدمات حسابرسی است. اگر برداشت استفاده کنندگان گزارش حسابرسی با مفهوم اصلی پیام حسابرسی متفاوت باشد اثر بخشی و ارزش افزوده خدمات حسابرسی محقق نمی شود یا در واقع مثل این است که حسابرسی انجام می شود ولی نتایج آن به طور کامل گزارش نمی گردد بدیهی است چنین فعالیت بیهوده است.
یکی از راه های تلاش برای درک نقش حسابرسی و دستیابی به انتظارات یکسان از حرفه حسابرسی، حرکت به سوی یک دیدگاه جستجوگرانه مفاهیم اساسی است که نقش حسابرسی بر پایه آن بنا گردیده است. چنین ارزیابی از نقش حسابرسی موجب ارائه امکانات مختلف با جنبه های متفاوت جهت پاسخگویی به فاصله انتظاراتی از نقش حسابرسی می گردد
-4 اهداف پژوهش
هدف از انجام این پژوهش تفاوت انتظارات ذینفعان درباره تناسب ارزیابی ریسک مالی شرکت توسط حسابرسان می باشد. به طور واضح تر آیا حسابرسانی که دارای تحصیلات آکادمیک می باشند و به صورت علمی آموزش دیده اند با حسابرسانی که از طریق تجربه و به صورت مهارتی آموزش دیده اند تفاوت معناداری در برآورده سازی انتظارات ذینفعان شرکت دارند یا خیر. جهت توضیحات تکمیلی آیا این امر تاثیر ی بر نحوه گزارش دهی دارد به گونه ای که بر روی نتایج حسابرسی و ارائه اطلاعات درباره کیفیت صورت های مالی موثر باشد و موجب ریسک مالی شرکت شود یا خیر؟ که در این پژوهش بر روی این مقوله پرداخت می شود
