بخشی از مقاله
چکیده
شناخت و معرفت به اهل بیت در کنار قران دو ثقل گرانبها برای رسیدن به رستگاری معرفی شده اند و حضرت زهرا سلام االله علیها یگانه دختر پیامبر و از اهل بیت ایشان از عظمت وجایگاه خاصی برخوردار است . حضرت زهرا در کودکی همواره همراه پیامبر بود ، صبر و تحمل او در شرایط سخت و هجرت به همراه پدر سراغاز زندگی او را تشکیل میدهد . پس از ان یار و غم خوار امام زمانش حضرت علی علیه السلام ، با انجام وظیفه همسری به شایستگی به امیرمومنان قوت و ارامش میداد وسپس مادری است نمونه که توانست همچون امام حسن تربیت کند و جوانمردی چون حسین و دختری چون زینب ، این نوشتار کوششی است اندک در جهت اشنایی با این بانوی نمونه که به روش توصیفی تحلیلی گرداوری شده است تا همه ی پیروان ایشان با الگو قرار دادن حضرت وظایف خود را در هر دوره از زندگی بدانند و به بهترین نحو عمل نمایند و سعادتمند شوند .
مقدمه
معرفت و شناخت اهل بیت برای هرکسی مقدر نیست و زبان و قلم از بیان عظمت و شخصیت ایشان عاجز است اما باید گفت :
آب دریا را اگر نتوان کشید هم به قدر تشنگی باید چشید
هرکس نسبت به شخصیت والای پیامبر و اهل بیتش معرفت پیدا کند به سعادت همیشگی خواهد رسید و در تایید این کلام ما ،سخن پیامبر است که میفرمایند : "مَن من االله علیه بمعرفه اهل بیتی و ولایتهم فقد جمع االله له الخیر کله ؛ کسی که خداوند بر او منت گذاشته ، معرفت و ولایت اهل بیت مرا به او عنایت کند تمام خوبی ها را برای او جمع نموده است - مستنبط ، 1384 ، ص . - 10 صحبت از این پاکان و خوبان عالم برکتی دارد که شامل حال کسی میشود که انها را الگوی خود قرار دهد .
حضرت زهرای مرضیه یگانه دخت گرامی پیامبر وهمسر ولایت که در حدیث کساء خداوند اورا محور وجود معرفی می نماید - فاطمه وابوها و بعلها و بنوها - شخصیتی است بزرگ که صحبت کردن از ایشان بسیار سخت است و در چند صفحه نمیتوان او را معرفی کرد اما همین چند سطر هم میتواند الگویی باشد برای زندگی ما انسانهای اسیر در دام دنیا . این نوشتار راهنمایی است برای پیروان حضرتش و پاسخ به این سوال اساسی که مسئولیتهای حضرت در ایام مختلف زندگی چه بوده است ؟ و چگونه عمل میکرده است ؟ در این راستا و با این عنوان طبق جستجوی نگارنده اثری یافت نشد اگرچه ویژگی ها و کمالات حضرت در کتابها و اثرات بسیاری دیده میشود . از جمله بررسی تطبیقی روش های تربیتی حضرت زهرا در فرزند پروری - زارعی ، - 1392 و نیز امامت در اندیشه و کلام حضرت زهرا - محمدی ، - 1387
طرح مسئله : حضرت زهرا یگانه دختر پیامبر اکرم و مادر امامان معصوم است که در تمام ایام زندگی انگونه زندگی کرده که خداوند خواسته است سخن گفتن از این بانو به نحوی سخن گفتن از زن است و نیز بحث درباره این بانو و زندگی وی میتواند الگویی برای بانوان باشد تا اینکه بدانند چگونه در خانه ی پدر خود دختری شایسته و در منزل شوهر خویش همسری مناسب و برای فرزندان خود مادری دلسوز و متعهد باشند ، زیرا که فاطمه هم دختری شایسته برای پدر هم همسری مناسب برای شوهر وهم مادری نمونه برای فرزندان خود بودند . حضرت زهرا سلام االله علیها یکی از افراد کساء و مباهله بود کسی که در سختترین زمان در راه خدا به همراه پدر بزرگوارش از مکه به مدینه هجرت کرد ، ایشان از افرادی است که ایه تطهیر در شان انها نازل گردید.
فاطمه مادر امامان معصوم و یادگار رسول خداست که نسل پاک پیامبر تا روز قیامت از او باقی می ماند . سرور زنان دو جهان و از چهار نفری است که سواره وارد محشر میشود ، کسی که شبیه ترین افراد به پیامبراست در سخن گفتن و شیوه ی زندگی . - قمی ، 1372 ، ص - 62 در بیان مقام و جایگاه حضرت زهرا همین بس که امام صادق فرمود : رسول خدا ازخداوند تبارک و تعالی نقل کرده است که فرمود : " لو لاک لما خلقت الافلاک و لو لا علی لما خلقتک و لو لا فاطمه لما خلقتکما ؛ اگر به خاطر وجود تو نبود عالم هستی را به وجود نمی اوردم و اگر علی نبود تو را نمی افریدم و اگر فاطمه نبود هیچکدام از شما دو نفر را خلق نمیکردم . - مستنبط ، 1384 ، ص 418 به نقل از جنه العاصمه ص - 148 در این نوشتار سعی شده گوشه ای از عملکرد ایشان در هر دوره از زندگی و نیز بزرگی و فضائل این بانوی نمونه اسلام ، بیان شود .
1 فاطمه دختر نمونه
در روایت مشهور پیامبر امده فرزند صالح گلی است از گلهای بهشتی ، اما فاطمه خود بانوی بهشتی است . جایگاه حضرت برای پدرش بسیار عظیم بیان شده است که به گوشه ای از این جایگاه عزت و بزرگی اشاره میکنیم.
الف - ام ابیها
یکی از کنیه های حضرت فاطمه زهرا سلام االله علیها که مکرر پیامبر به این لقب او را خطاب میفرمود " ام ابیها " میباشد یعنی ای مادر پدرش . حضرت زهرا به قدری مسئولیت فرزندی را در حق پدربخوبی ادا کرد که پیامبر اورا مادر خود خواند نه تنها فرزندش . از این جهت ام ابیها میگفت که این دختر بزرگترین خدمت را به او کرد همواره همراه و غمخوار پدر بود و چون مادر خدمتگزار حقیقی اولاد است او را ام ابیها فرمود . وشاید از این جهت که روز قیامت برای شفاعت همه به پیغمبر ملتجی میشوند و پیامبر به فاطمه میفرماید تا لوای شفاعت بلند کند و شاید برای ان باشد که چون انسان بیش از هرچیز به مادر ابراز علاقه میکند و پیغمبر به او چنین بود در عرض محبت مادری و از فرط علاقه ام ابیها میفرمود.
اما اینکه چرا اینگونه حضرت را خطاب میکردند بسیار قابل تامل است ؛ چون بازگشت میوه امامت به اصل شجره نبوت به وسیله عصمت و عفت میباشد و فاطمه اوج عصمت و عفت بود لذا خطاب ام ابیها میکرد یعنی ای منشا وجود ولایت و امامت امت ، ام ابیها برای ان است که نسل پیامبر از این دختر بوده و او یگانه دختری بود که نسل نبوت و مادر ولایت در او قرار گرفت . - عماد زاده ، 1385، ج 1 ، ص - 234
ب - شبیه ترین فرد به رسول خدا
در احادیث و روایات فراوانی بیان شده که شیوه ی زندگی حضرت زهرا بسیار شبیه پدرش بود برای نمونه طبق روایات نشد که سر سفره بنشیند و فقیری در را بکوبد و غذای خود را به انها ندهد یااینکه با ان همه غنائم جنگی و هدایا که برای او می اوردند نشد که لباس اشرافی به تن کند یا خود را با جواهرات زینت دهد هرچه که بود خدمت پدر گرامیش میفرستاد تا در میان فقرا تقسیم کند ، و خود با زهد و پارسایی ، همچون پدرش زندگی میکرد حتی در راه رفتن و گفتار و سخن نیز همچون پیامبر بود. - عماد زاده 1385 ، ج 1 ، ص - 219
دختری است که هیچگاه نه ناراحتی پدر را میخواهد و نه خود سبب ناراحتی اش میشود . حتی زمانیکه پرده گران قیمت خریده بود و پیامبر به خانه ایشان رفت و ان را دید با حالتی تعجب به دخترش نگاه کرد وسپس به سمت مسجد حرکت کرد ، حضرت زهرا بدون اینکه پدر چیزی بگوید با خود گفت پدرم تاکنون با من چنین برخوردی نداشته و دانست که موجب ازردگی خاطرش شده لذا بلافاصله ان پرده را از خانه جدا کرده و به دست پیامبر رساند تا به نیازمندان بدهند. - مجلسی ،1379 ، ج 43 ، ص - 386