بخشی از مقاله
چکیده:
ورزش و تفریحات سالم از عوامل تامین کننده سلامتی آدمی هستند که در روایات اهل بیت - سلام االله علیهم - اهمیت ویژه ای به آن ها داده شده و برای آن ها مصادیقی را ذکر کرده اند. یکی از آثار بهره مندی از تفریحات سالم و حلال - ورزش - ، تقویت و یاری انسان در انجام دیگر امور دینی و زندگی است. رسول خدا - ص - می فرماید: خردمند اوقات روزانه اش را به چهار بخش قسمت می کند: بخشی از آن را برای بهره جوئی از حلال قرار می دهد و این بخش قسمت های دیگر را تقویت می کند و مایه آرامش و آسایش می شود. بنابراین، هدف از مقاله حاضر، بررسی تاثیر ورزش از دیدگاه اهل بیت - سلام االله علیهم - ، مقام معظم رهبری، و پژوهش های علمی جهت نیل به سوی زندگی ایرانی - اسلامی بود.
اهیمت تفریحات سالم
رسول خدا - ص - می فرماید: به سرگرمی و بازی بپردازید، زیرا دوست ندارم سختگیری و خشونت در دینتان مشاهده شود.
امیر مومنان درتفسیر آیه - لا تنس نصیبک من الدنیا - می فرماید: سلامتی، توانایی، فراغت، نشاط، بی نیازی و ثروت خود را فراموش نکن و با بهره گیری - سالم - از آن ها در پی آخرت باش.
امام صادق - ع - می فرماید: در حکمت آل داوود آمده که برای مسلمان خردمند سزاوار است که جز میان سه کار نگردد: ترمیم زندگی، توشه یابی برای آخرت و لذتی در غیر حرام.
امام کاظم - ع - می فرماید: بکوشید شبانه روز خود را در چهار بخش تنظیم کنید: بخشی برای مناجات با خدا، بخشی برای تامین هزینه زندگی، بخشی برای همنشینی با برادران و دوستان مورد اعتمادی که با صفای باطن در عیب زدایی شما سهم دارند و بخشی نیز برای لذت جویی از حلال
همان حضرت می فرماید: برای خویش از لذایذ حلال دنیا بهره ای در نظر بگیر، تا حدی که به بی مبالاتی و اسراف نرسد و بدین وسیله به کارهای دینی بپردازید، زیرا روایت شده است: کسی که دنیایش را برای دینش رها کند از ما نیست.
آثار تفریحات سالم
امیر مومنان حضرت علی - ع - می فرماید: اوقات سرور و شادمانی فرصت مناسبی برای طراوت روح و جان است، نیز می فرماید: سرور و شادمانی مایه انبساط روان و افزایش طراوت است.
برخی مصادیق تفریح از نظر اهل بیت - سلام االله علیهم -
رسول خدا - ص - می فرماید: محبوب ترین سرگرمی نزد خدا است دوانی - سوارکاری - و تیر اندازی است، نیز می فرماید: تیراندازی و سوارکاری کنید که تیراندازی نزد من محبوب تر است.
همچنین می فرماید: سوار کاری مایه سرور و شادابی است.
باز می فرماید: سرگرمی مومن در تادیب اسب و تیراندازی است.
از انس ابن مالک پرسیدند: آیا شما در زمان رسول خدا - ص - مسابقه اسب سواری می داید؟ گفت: آری رسول خدا - ص - با اسبش مسابقه داد و سبقت گرفت و از این کار مسرور شد و خوشش آمد.
رسول خدا - ص - بر گروهی از انصار گذشت که تیراندازی می کردند. آن حضرت وارد یکی از گروه هایی شد که با هم مسابقه تیراندازی می دادند.
امام صادق - ص - در میادین مسابقه تیراندازی و اسب دوانی حاضر می شد.
رسول خدا - ص - می فرماید: بهترین سرگرمی مرد مومن شنا است.
رسول خدا - ص - از مردی که شنا و تیراندازی می کرد خوشش می آمد، همچنین می فرماید: تیراندازی و شنا را به پسرانتان بیاموزید.
رهنمود های مقام معظم رهبری جهت ارتقاء ورزش و گسترش معنویت
ورزش یک ضرورت و نیاز زندگی انسان است. وظیفه اصلی دولت و مسئولان این است که اشتیاق به ورزش و روح ورزشکاری و ورزش خواهی را در مردم زنده کنند.
ورزش برای جوانان امری لازم و برای افراد مسن امری واجب است زیرا در پرتو آن انسان می تواند سلامتی خود را حفظ کند، اعتماد به نفس خویش را افزایش دهد و در خود نشاط و شادابی و زیبایی را بوجود آورد.
کشوری که بخواهد خوب اداره شود و به اهداف خود برسد و نیز جامعه ای که بخواهد در دنیا سرافراز بماند و استقلال حقیقی را بدست آورد و در عرصه های نبرد سیاسی، اقتصادی و نظامی پیروز شود نیازمند مردمی سالم، با نشاط و برخوردار از قدرت اراده و تصمیم گیری است که این همه از رهگذر توجه جدی به امر ورزش حاصل می شود.
مسئولان ورزش باید با یک دید فلسفی با اتکا به یک منطق قوی، صحیح و حکمت آمیز حرکت کنند. ملت ایران ملت بزگی است که تمامی قدرت های سیاسی دنیا دست به دست هم دادند و نتوانستند او را به زانو در آورند. بنابراین دولت و ملت بزرگ ایران باید همگام و همراه با یکدیگر و با انجام تلاش مشترک و هماهنگ به پیش بروند و با این نگاه، ایران اسلامی می تواند در امر ورزش جلوتر از دیگران باشد.
حضرت امام خمینی - ره - خود یک ورزشکار بود که تا آخر عمر و تا سن 90 سالگی هر روز ورزش می کرد، بنابراین در امر ورزش باید به مفاهیم دینی اهمیت داده شود و مورد احترام قرار گیرد.
خرج کنید بچه ها ورزش کنند، بنده کاملا با ورزش موافقم و ورزش یک امر بسیار مهم است، تربیت بدنی و ورزش از مسائل و بحث های بسیار حساس و لازم برای این جوانها است. و برای همه لازم است. یعنی همه کشور باید ورزشکار باشند و ورزش کنند. امکانات ورزشی برایشان فراهم کنید. بنده اینها را اسراف نمی دانم، خرج های لازم است.
یک فرد مسلمان برای انجام فرایض دینی و امور واجب مانند نماز، روزه، جهاد، مبارزه با ستمگران و قدرتهای شیطانی به طور مطلوب باید از توان، قدرت و بنیه جسمانی مناسب برخوردار باشد. بنابراین، حفظ سلامت بدن و دستیابی به آمادگی، قدرت، توان و استقامت جسمانی که مقدمه ای برای انجام امور واجب است، خود امری واجب تلقی می شود. پس هیچ مسلمانی نباید در حفظ سلامت و تقویت قوای جسمانی خود کوتاهی و اهمال کند و زن و مرد، پیرو جوان در اجرای این امر موظفند.
هر فرد مسلمان باید در دستیابی به بهترین موقعیت آمادگی جسمانی و حفظ سلامت خود، متناسب با موقعیت سنی که دارد، کوشا باشد. این، مرز ورزش عبادی است. دستیابی به بالاترین آمادگی جسمانی مناس با سن و جنس و در اینجا - مقدمه واجب بر امر واجب - است. به بیان ساده تر: از آنجا که نمازگزاردن، روزه گرفتن، حج گزاردن و جهاد کردن و همه و همه این واجبات تنها در صورتی میسر است که توانایی کافی جسمی موجود باشد.
پیشینه تاریخ ورزش ایران
بسیاری از نوشته ها و نقوش مانده از روزگار باستان نشان می دهد که انسان از آغاز خلقت میل به مبارزه با قدرت های برتر از خود را داشته یعنی از همان زمان که نیروهای طبیعت را شناخته، برای هر یک خدایی را متصور شده و الگو قرار داده است مثل آپولو هرمس در یونان و ... حماسه سرایانی چون فردوسی از سرزمین خودمان، هومر بایرون و گوته از سرزمین های دیگر از همین سرچشمه زلال به دنیای سرشاز از هیجان و شور حماسه راه یافته و به حماسه سرایی پرداخته اند.
فراتر از حماسه و افسانه واقعیت های ملموس تاریخی در زمینه ورزش است که به عنوان یک پدیده اجتماعی، با فرهنگ و آداب و سنن جوامع مختلف در آمیخته و همگام و همراه با مردم هر زمان، دوران های متفاوت از تاریخ را درنوردیده و در هر فصل از تاریخ به گونه ای خاص تجلی و تعالی داشته است. در گذر زمان، بنا به ضرورت ها و نیازها، پدیده های علم و تکنولوژی را نیز دریافته و به آن پیوند خورده است.
به گونه ای که امروز در بسیاری از جوامع ورزش به عنوان یک دیده علمی در زمینه های مختلف آموزشی، تربیتی، فرهنگی، اجتماعی، روانشناسی، جامعه شناسی، پزشکی، بهداشت و تغذیه و مسائل سیاسی و اقتصادی مورد بحث ونظر است. به روایت تاریخی در گذرای زمان انسان به مرحله ای رسید که از حالت فردی به حالت اجتماعی متمایل شد و این نیاز را احساس کرده که بایستی به حالت جمع در آید و کسی را به عنوان هماهنگ کننده به سرپرستی جمع بگمارد و طبیعی بود که که برای این مسئولیت انتخاب می شد، بایستی از همه قوتی تر باشد، بهتر از دیگران نیزه پرتاب کند، چابک تر از همه بدود و در هنر جنگاوری نیز سر آمد دیگران باشد.
انگیزه قوی تر بودن و درک این واقعیت که زندگی انسان بستگی به حرکت و جنبش او دارد، و توجه به این اصل که مجموعه ای از حرکات، سبب تامین سلامت وجود خواهد شد، زمینه ساز توجه بیشتر به ورزش گردید و برای این اساس است که گفته می شود ورزش با حیات بشر توام بوده و حتی در آمیخته است، همچنانکه گفته می شود »اولین حرکت انسان در بدو تولد، نخستین گام در تامین سلامت انسان است « و می توان باور داشت که ورزش همپای زمان تولد یافته و همراه زمان تکامل یافته و با تکامل جسم و روح در این رهگذر، تربیت و تقویت روحی و روانی اسنان به اوج خود رسیده است.
با این نگرش می توان گفت: انگیزه های نخستین برای گرایش به ورزش مبتنی بر هدف های زیر بوده است:
· تکامل و توسعه استعداد جسمانی
