بخشی از مقاله
بسمه تعالی
خلاصه ای از مقاله ارسالی جهت شرکت در اولین همایش نظام پیشنهادهای استان قم
با توجه به ابلاغ دستورالعمل اجرایي نظام پیشنهادها از سوي دولت در سال ۷۹ از ابتداي استقرار آن در سازمان هاي دولتي کشور تابحال بدلیل مدیریت سنتي موجود در سازمان هاي دولتي و عدم مشارکت کارشناسان و کارکنان متخصصی و با تجربه در تصمیم گیریهاي مدیریتي مجموعه سازماني بعنوان تصمیم سازان مجموعه وعدم اعتقاد مدیران با توجه به مدیریت سنتي به دریافت نظرات از کارکنان در سازمان ها موجب از بین رفتن جرات اظهار نظر در کارکنان گردید. که با تلاشی بسیار بعد از تشکیل نظام پیشنهادهادر سازمانها ورواج مشارکت کارکنان در تصمیم گیریهاي مجموعه ها، مقداري از دیدگاه هاي مدیران به مشارکت دادن کارکنان درتصمیم گیري هاي مدیریتي تغییر نمود . اما هنوز باید بسیار تلاش کرد تا نگاه مدیران را نسبت به این ابزار مشارکتي بعنوان یاث ابزار یاري دهنده وکمل کننده به مدیردر تصمیم گیري عوض کرد و (من) بودن را به (ما) بودن تبدیل نمود و این کار زمان زیادي را طلب مي کند تا در سازمان هاي ما این ابزار جاي خود را پیداکند .
اگر ما بخواهیم این کار در اسرع وقت به نتیجه مطلوب برسد باید هر ساله در اینگونه همایشها به آسیب شناسي نظام پیشنهادها در هرسازماني به پردازیم و پس از جمع بندي آسیبها بدنبال راهکارهاي سازنده و اجرایي وعملیاتي باشیم و نقاط قوت وضعف اجراي نظام پیشنهادها را پیدا کنیم وبه کلیه سازمانهاي دولتي ابلاغ نماییم . و به ارائه چند مقاله نظري که از نکته نظرات تئوري نظریه پردازان واندیشمندان خارجي که متناسب با فرهنگ کشور خود نظراتي را ارائه کرده اند و شاید بافرهنگ کشور ما مغایر باشد بسنده نکنیم و فقط از آنها بعنوان تجربیاتي که قبلا در کشورهاي دیگرانجام شده براي پیشبرد و موفقیت نظام پیشنهادها در کشور و بومي سازي آنها بادیدگاه فرهنگ اسلامي ایراني استفاده کنیم وبدنبال راهکارهایي باشیم که بتواند بصورت عملیاتي و اجرایي ما رادر افزایش بهره وري سازماني و ارتقاء کیفي خدمات رساني به جامعه راهنمایي کند وبا کمترین هزینه ما رابه اهداف برنامه ریزي شده در سازمان برساند . در همایشها ما باید به دنبال بررسي چگونگي اجراي نظام پیشنهادها در کشور با فرهنگ سازماني متغییر در سازمانهاي دولتي باشیم . سازمانها باید موفقیتهایي راکه با اجراي نظام پیشنهادها ودریافت پیشنهاد از کارشناسان متخصصی و کارکنان باتجربه مجموعه خود کسب کرده اند بصورت مقاله ارانه نمایند تا دیگر سازمانها بتوانند بعنوان الگو از این ایده ها وموفقیتها در سازمان خود استفاده کنند .
درمقاله ارائه شده با توجه به گذشت بیش از یث ده از استقرار نظام پیشنهادها در سازمانهاي دولتي کشور به شکل وزارتخانه اي که اکثرا بدلیل عدم وجود رقابت و عدم حمایت از سوي مدیران ارشد در وزارتخانه ها ودولت ، و عدم در اولویت قرار گرفتن در برنامه هاي سازمانها ، کمتر در استفاده از این ابزار ساده و کارآمدنظام پذیرش وبررسي پیشنهادها موفق بودند ودر اکثر سازمانها بعنوان یا نام از یا نظام مشارکتي باقي مانده و خیلي به آن اهمیت داده نمي شود. بنظر مي رسد شاید که یل تغییر در روند و شکل استفاده از این ابزار مشارکتي بتواند تحرل وانگیزش کارکنان را در انجام امور محوله افزایش دهد وهمچنین موجب یل رقابت سالم در بین سازمانهاي استاني هر استاني
از کشور شود .
بهمین دلیل این حقیر این راهکار جدید را بعنوان مقاله به این همایشی ملي ارائه مي کنم شاید نقشي در تغییر اجراي این نظام و تاثیري در بهتر شدن روند اجراي این ابزار مشارکتي در سازمانهاي دولتي کشور داشته باشم و بتوانم با نسخه اي جدید گامي براي معضل بي انگیزگي وبي تفاوتي کارکنان در سازمانها که یل معضل بزرگ اداري در کشور است بردارم .
عنوان مقاله (تشکیل نظام پیشنهادهاي استاني در استانداري کشور) شاید فکر کنید که در استانداري ها نظام پیشنهادها وجود دارد ، این عنوان ومقاله پس چیست ؟
باید بگویم که نظام پیشنهادهاي موجود در استانداریها در حد دریافت پیشنهاد از کارکنان استانداري هم نیستند تاچه رسد به اینکه بخواهند كليه سازمان هاي استان رارصد کنند و براي پیشبرد اهداف سازمانهاي دولتي استان برنامه ریزي و نظارت وتقویت حمایت کنند .
راهکاري که من در این مقاله ارائه کرده ام اینست که در هر استاني باید نظام پیشنهادهاي مرکزي قوي وبا کارشناسان مجرب در استانداري ها تشکیل شود که بتواند با حمایت استاندار براي کلیه نظام پیشنهادهاي سازمانهاي استان برنامه ریزي کند و بتواند با برنامه ریزي بین سازمانها رقابت ایجادکند ومستمر آنها را رصد کند ودر هرکدام از نظام پیشنهادهاي استان نیاز به حمایت وتقویت بود از آنها حمایت کند ودر هراستاني با توجه به استعدادهاي بالقوه همان استان با استفاده از مشارکت نخبگان ومتخصصین استاني به بهترین نحو ممکن در
راستاي رسیدن به اهداف برنامه هاي دراز مدت و کوتاه مدت دولت وهمچنین سند چشم انداز ۲۰ ساله برسد.
با ایجاد یا کمیته مرکزي در استانداریها و استقرار کمیته هاي فرعي درفرمانداریهاي هر شهرستاني مي توانیم تمام سازمانها وادارات تابعه در شهرستانها را مورد نظارت و حمایت قرار دهیم واز تمامي کارشناسان ومتخصصین و نخبگان در سطح شهرستان هاي اسبتان براي برنامه ریزي جامع تر و کامل تر استفاده کنیم
همانطوري که میدانید استانداریها نمایندگان اجرایي وسياسي دولت در استانها مي باشند و باید استانداریها بتوانند از استعدادهاي بالقوه وبالفعل اقتصادي ، اجتماعي ، فرهنگي ، معادن ، صنایع ، فناوري و اطلاعات ودانش بومي استان در جهت افزایش بهره وري رشد اقتصادي، اجتماعي وفرهنگي استان تلاش کند .
با اجراي نظام پیشنهادها بصورت استاني با نظارت و حمایت استانداري در استانها وتقویت و پشتیباني از سوي وزارت کشور و هیئت دولت ، علاوه بر اجراي نظام پیشنهادهاي هرسازماني زيرنظر وزارتخانه متبوع ودنبال کردن سیاست هاي وزارتخانه هابصورت جدي مي توانیم در هراستاني نظام پیشنهادهارا بصورت متمرکز درهراستاني با توجه به شرایط جغرافیایي و آب و هوایي وموقعیت اجتماعي و فرهنگ آن استان کاملتر اجراکنیم.
وزارت جهاد کشاورزی
سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی
گروه نوسازی و تحول اداری / نظام پیشنهادها
نظام پیشنهادها ابزاری مناسب جهت ارتقاء کار آمدی سازمانی و بهبود عملکرد
(تشکیل نظام پیشنهاد های استانی )
(در استاند اریهای کشور )
تهیه و تدوین: عبدالرضا مطهری نسب ، کارشناس نظام پیشنهادها
با همکاری : سر کار خانم محبوبه فرشچی، دبیر کمیته فرعی
تاریخ تهیه و تدوین: آبان
بنام خداوند بخشنده مهربان
نام و نام خانوادگی : عبدالرضا مطهری نسب
محل کار : مرگز نوسازی و تحول اداری - دبیرخانه نظام پیشنهادها نوع مسئولیت : کارشناس تحول ونظام پیشنهادها مدت همکاری با نظام پیشنهادها: از بدو استقرار در سازمان سال ۱۳۸۵ مدرک تحصیلی : لیسانس مدیریت بازرگانی
عناوین کسب شده : ** از سال ۸۶ هرساله رتبه اول یا برتر نظام پیشنهادها در سطح وزارتخانه * انتخاب بعنوان پژوهشگر نمونه سال ۱۳۸۸ در سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی * انتخاب بعنوان پیشنهاددهنده برتر وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۳۸۷
* شرکت در کنفرانسها و همایشهای بین المللی وملی نظام پیشنهادها : شرکت در ششمین * همایش ملی نظام پیشنهادها در سال ۱۳۸۷ و ارائه مقاله وقبول جهت ارائه و چاپ در سایت دانشگاه تهران
* شرکت دراولین کنفرانس بین المللی نظام پیشنهادها در سال ۱۳۸۸ و ارائه سه مقاله و پذیرش مقالات جهت چاپ در سایت
* شرکت درهشتمین همایش ملی نظام پیشنهادها در سال ۱۳۸۹ و ارائه مقاله وپذیرش آن جهت ارائه و چاپ در سایت دانشگاه
* شرکت در دومین همایش استانی سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران و ارائه سه مقاله درهمایش
** ارسال دومقاله جهت شرکت در نهمین همایش ملی نظام پیشنهادها در بهمن ماه جاری
فهرست مطالب:
عنوان
۱- مقدمه
2- کلیات
۳- فواید اسلامی استقرار نظام پیشنهادها در سازمانهای دولتی
۳- وضعیت موجود نظام پیشنهادهای کنونی در سازمانهای دولتی ۴- نقاط ضعف های وضعیت موجود در سازمانهای دولتی ۵- چند نمونه از نقاط ضعف موجود در نظام پیشنهادها ۶- عوامل بازدارنده نظام پیشنهادها در سازمانهای دولتی ۷- عوامل تاثیر گذار در نظام پیشنهادهای سازمانهای دولتی ۸- مقایسه اجمالی دو روش کنونی و روشی که در مقاله ارائه شده است ۹ - وضعیت موجود نظام پیشنهادها در استانداریها(استان خراسان رضوی) ۱۰- هدف از تشکیل نظام پیشنهادهای استانی در استانداریها (روش جدید) ۱۱- وضعیت پیشنهادی (تشکیل نظام پیشنهادهای استانی) ۱۲- چگونه یک محیط مناسب برای اجرای نظام پیشنهادها تدارک ببینیم؟ ۱۳- مزایا و تاثیرگذاری این روش جدید نظام پیشنهادهای استانی ۱۴- سطوح این روش نظام پیشنهادها در سازمانهای دولتی ۱۵- نحوه اجرای روش جدید نظام پیشنهادها
۱۶- چگونگی انجام گار
۱۷- نتایج حاصله و مورد انتظار پس از اجرای پیشنهاد
باسمه تعالي
شکر خد ا که هر چه طلب کردم از خد ا بر منتهای مت خود کامران شدم
مقدمه
نظام پیشنهاد ها ابزاری است که با اتحاد و هممدل و تعلق سازمانی بایل برنامه ریزی صحیح از بالا به پایین و اعتقاد و ایمان راسخ مدیران به مدیریت مشارکت و استفاده از ذهن خلاق و نوآوری نیروی انسانی موجود سازمان می تواند تحول عظیم و جامع در نظام مدیریتی سازمانی و تغییر در مدیریت سنتي نظام اد اری کشور ایجاد کند
همچنانکه در انقلاب اسلامی با رهبری مدبرانه و قاطع امام و پیروی و مشارکت همگانی مردم ، با ایمان و اعتقاد راسخ به انقلاب منجر به پیروزی گردید ، و بعد از آن اتحاد و همبستگی ، مدل و تعلق دیخي مردم به اسلام و کشور موجب هشت سال دفاع مقدس با تمام تحریمها و مشکلات و کمبود ها ، در برابر کفرجها نخوار گردید
این موارد و بسیاری از موارد دیگری که در کشور ما کم هم نبود ه ، نشات گرفته از همین اتحاد و همبستگی و امیان به مدیریت مشارکتی و مدل با مسئولین نظام بوده که یکی پس از دیگری به پیروزی ما منجر گردید ه است
نظام پیشنهادها یکی از ابزارهای کار آمد مدیریت مشارکتی است که می تواند در صورتیکه از سوی دولت بصورت جدی در سازمانهای کشور پیگیری شود و مدیران ارشد ، مدیران میانی سازمانها نظام پیشنهاد ها را جزء اولویتهای برنامه ریزی خود قرارد هند و هربرنامه ای در برنامه ریزی ها مستلزم دریافت پیشنهاد و بررسی آن در سازمان ها قرار گیرد و دریافت پیشنهاد را سرلوحه برنامه ریزی خود قرار د هند ، ما می توانیم شاهد تحولي عظیم در سیستم نظام اقتصادی ، اجتماعی ، دانش وفناوری
و بخصوص نظام اداری و اجرایی کشور در سازمانهای دولتی و نهایتا در جامعه باشیم
بر کسی پوشیده نیست که این نظام از اواخر سالهای دهه هفتاد با ابلاغ و دستور العمل اجر ا يی د ولت آغاز گردید و کلیه وز ارتخانه ها موظف به استقرار این نظام در سازمانهای متبوع خود شدند ، اما متاسفانه بدرستي این برنامه اجرا نشد و هد ایت و نظارت دولت و وزارتخانه ها بر عملکرد و اجرای صحیح نظام پیشنهاد ها در سازمانهای متبوع خود بسیار ضعیف بود و همین امر باعث رکود و عدم استفاده صحیح از این نظام در
بوسیله تفکر، دل خود را باید ار کن
حرح (حضرت امام علی (ع)
کلیات
برای شناسایی و رفع مشکلات هر استان و هر سازمان، بایستی بیش از پیش به افراد همان سازمان اتکا کرد ؛ زیرا نیروهای د اخل سازمان هم با مشکلات به صورت عیخي و روزمره برخورد میکنند ، هم شناخت بیشتری به وظایف و روابط رسمهی و غیررسمی دارند . در ضمن احترام به نکته نظرات و اید ه های نیروی انسانی از سوی استاند اری و مدیران ار شد و استفاده از تجربیات و نظریات آنها با عث دلگرمی و افزایش توجه آنها به اصلاح امور در سطح استان می شود و حتی اگر بدانند چرا نظر اصلاحی انها قابل اجرا نیست، باز هم به علم و بینش انها نسبت به محیط خود افزوده و می افزایند و با درلا بهتری کار می کنند. با توجه به عملکرد ضعیف نظام پیشنهاد های کنونی در طول چند سال گذشته و نقاط ضعف موجود در آن که به تف- لمسیر در مقاله با بیان شده است ، می طلبد که تغییری در روش پیشنهاد گیری از وزارتخانه ای به استانی زیر نظر وزارت کشور و استاند اریها صورت پیل برد .
طرح و روشی که در این مقاله بعنوان یل پروژه اجرایی ، برای ایجاد تغییر و تحول ونوسازی در روند اجرای نظام پیشنهاد های کشور ارائه می گردد ، تشکیل نظام پیشنهاد های استانی در استاند اریهاست که بصورت استانی انجام خواهد گرفت و باید توسط وزارت کشور و استاند اریهای استانها که بعنوان نمایند ه اجرایی و سیاسی دولت هستند و به کلیه سازمانهای استانها اشرافیت دارند ، اجرا شود . ونظام پیشنهاد ها در اولویت برنامه های استاند اریهای استانها قرار گیرد و برنامه های هر سازمانی بر اساس
پیشنهادهای دریافتي از به کارشناسان متخصص و با تجربه خود پس از ارزیابی و تصویب در سازمان با توجه به ( بدر پیشنهادی) که از سوی نظام پیشنهاد های استانی مستقر در استاند اری اعلام می گردد برنامه ریزی و تامین اعتبار گردد
این پیشنهاد می تواند راهگشای اید ه ها و پیشنهاد هایی که مرتبط به چند سازمان ارائه می شود و هیج سازمانی پاسخگوی ان نیست و می تواند توسط همین نظام پیشنهاد ها مورد بررسی قرار گیرد و پس از تصویب به سازمانهای مرتبط جهت اجرا ابلاغ گردد .
این مقاله بعنوان پیشنهاد به استاند اری خراسان رضوی ارائه شد ه است و در حال بررسی و مطالعه در نظام پیشنهاد های استاند اری می باشد .
این مقاله می تواند بعنوان یل پیشنهاد به نظام پیشنهاد های دولت ، وزارت کشور باشد و در صورت تصویب پیشنهاد می گردد ، از این طرح بصورت پایلوت در استان خراسان رضوی استفاده شود و پس از ارزیابی عملکردی و نتیجه مطلوب نظام پیشنهاد ها
در این استان در بقیه استانها می توان اجرایی کرد
این طرح ایده ی جدیدی است که با مطالعه و تحقیقات در نظام پیشنهاد های کشور و تجربیات پیشنهاد دهند ه بعنوان کارشناس نظام پیشنهاد ها ارائه می شود و در صورت اجرای صحیح می تواند طرح موفقی در نظام پیشنهاد ها در سازمانهای دولتی کشور باشد
فواید اسلامی استقرار سیستم نظام پیشنهادها در سازمانهای دولتی
۱- هر جماعتي که به مشورت و همفکری با یکدیگر پرد اختند به کمال مطلوب رسیدند ( امام مجتي ع)
۲- کار ها با فکر ، تدبر و معرفت بیشتر صورت می پذیرد .
۳- کارکنان علاوه بر بازو، فکر خویش را نیز بکار می گیرند که ارزش و جودی فکر در نظام اسلامی واضح است۔
۶- واژه «شکر» مصداق پیدا کرده و کارکنان از تمامی استعداد های وجودی خویش خصوصاً عقل ، فهم و فکر استفاده بهینه می نمایند.
۵- عنصر تشکر از هر نوآوری و خدمت بهتر نقش محوری خواهد داشت.
۱- به سفارش «نظم امر کم » عمل شده و سازمان د ارای ماهنگی فوق العاد ه برای تامین هدف مشترل سازمانی خواهد شد.
۷- کارکنان از تساوی زمانی « من ساوی یو ماه فهو مغربون» پرهیز کرد ه و د ائما رو
۸- از لغزش ها جلوگیری می شود چرا که مولای متقیان حضرت علی (ع) می فرمایند : ( هرکس با استبداد فکری، خود را از دیگران مستغني سازد گرفتار لغزش ها می شود.) ۹- انضباط و قانونمد اری در سازمان فزون تر و مقبول تر می شود.
۱۰- زمان بازنشستگی کارکنان، دیگر اراذل العمر (پست ترین عمر) نخواهد بود بلکه بازنشستگی خردمند انه می گردد. ۱۱- از «تبذیر» یا ریخت و پاش جلوگیری بعمل می آید.
۱۲ - از ( اسراف» یا ترکیب بد اجزا ممانعت بیشتری می شود.
۱۳- امر به معروف و نهی از منکر بهتر و سریعتر انجام می گیرد.
۱4- امر به معروف و نهی از منکر درون ساختار سازمان نهادینه می گردد.
۱۵- مشورت در امر مومنین پویا تر و سازمان یافته تر می گردد.
۱6- کار ها از دنیوی بودن و شکل رفرمی استي د ا شتن خارج و مغزدار شد ه و رنگ اخروی بخود می گیرد.
۱۷- با وصیت متقابل به حق و صبر سازمان و کارکنان از خسران دورتر می گردند. ۱۸- ساعات کار به ساعات عبارت گیری و د انش اندوزی حین کار مبدل می گردد.
۱۹- کار از حالت موجر و مالمستاجر یا رئیس و مرئوسی یا قرارداد طرفیني خارج و به شکل عاشقانه صورت خواهد پذیرفت.
۲۰- به شعار «حی علی خیر العمل» جامه عمل پوشاند ه و همیشه در همه جای سازمان مطلوب ترین کار ، فعل و قول خیر و احسن خواهد بود.
۲۱- علاوه بر بخش نیز مصد اقی پایید ا خواب هد نمود.
۲۲- نظام مدیریتی مشابه نظام مدیریتی حضرت سلیمان (ع) به وجود می آید ( سوره نمل
ایه 20)
۲۳- بستر تعاون در « بر» ا یجاد شده و زمینه تعاون در « اتم» محدود و بل که معدوم خواهد شد.
۲۶- موارد خطا و اشتباه در طرح ها و برنامه های سازمان نمایان می گردد.
۲۵- حضرت علی می فرمایند : آن کسی که به استقبال آرای گوناگون برود موارد خطا و اشتباه را می شناسد.
۲6- مشورت، تصمیم ساز است و منافاتی با تصمیم گیری قاطع مدیر ند ارد.
۲7- در مشورت کردن، محاسخي همچون تفقد از نیروها و دخیل کردن آنها در تصمیم سازی، شکوفایی استعد اد ها ، گزینش بهترین رای، ایجاد انگیزه و علاقه برای اجرای تصمیم نهای نهفته است.
۲8- در کنار فکر و مشورت و تصمیم گیری توکل بر خدا لازم است.
وضعیت موجود نظام پیشنهادهای کنونی در سازمانهای دولتی
پس از تصویب استقرار نظام پیشنهاد ها در سازمانهای دولتی توسط هیئت وزیر ان و مصوبه شورای عالي اد اری ، ابلاغ دستورالعمل و استقرار نظام پیشنهاد ها توسط معاونت محترم ریاست جمهوری در مورخ ۷۹/۱۲/۵ ، کلیه وزارتخانه موظف به تشکیل نظام پیشنهاد ها ا در سازمانهای زیر مجموعه استانی خود شدند و باید با برنامه ریزی مدون و تدوین آیین نا مه اجرا یی به صورت ف عال از م. شارکت کارک نان و کارشنا سان سازمانها در ر ا ستای برنامه ریزی و تصمیم گیری مدیریتي استفاده نمایند
تشکیل نظام پیشنهاد ها در وزارتخانه ها و سازمانهای مرتبط در طول چند سال تشکیل شد اما متاسفانه از سوی دولت محترم پیگیری لازم در جهت نظارت و هد ایت ا ین نظام بصورت جدی انجام نگرفت و به همین دلیل آن طوری که باید
