دانلود مقاله بررسی موقعیت های استرس زای شغلی و عوامل مرتبط در بانوان دندانپزشک شرکت کننده در همایش های دندانپزشکی سال90 - 1389

بخشی از مقاله

بررسی موقعیت های استرس زای شغلی و عوامل مرتبط در بانوان دندانپزشک شرکت کننده در همایش های دندانپزشکی سال90- 1389

 دلایل انتخاب موضوع
استرس به عنوان پدیده پیچیده و ضروری زندگی است که گاهی مشکل ساز می شود.(1) امروزه تعداد زیادی از جامعه دندانپزشکی را بانوان تشکیل داده اند .(2) زنان 2 برابر مردان در معرض استرس معرفی شده اند .(3) اختلالات وابسته به شغل در بین دندانپزشکان شیوع بالایی دارد. استرس های موجود در دندانپزشکی سبب ناراحتی عاطفی و به خطر افتادن سلامت فیزیکی بانوان دندانپزشک گردیده و نیز کاهش بازدهی در ارائه خدمات مطلوب مشاهده شده است . با توجه به این نکته که تربیت این قشر بسیار برای دولت پر هزینه است لذا سلامت روانی این قشر از اهمیت زیادی برخوردار است .(4)

پس از شناخت موقعیت های استرس زا با برنامه ریزی جهت پیشگیری و کنترل این موقعیت های مخرب تنش زا می توان راه کارهایی به بانوان دندانپزشک ارائه داد . .(5)
موضوع مفید ، مورد بحث و جدید بوده و در ارائه آن اطلاعات و منابع کافی موجود است و نمونه ها نیز در دسترس هستند .

هزینه اجرای تحقیق ، زمان و نیروی انسانی که برای انجام این کار صرف خواهد شد ، نسبت به فوائدش ناچیز بوده و با توجه به ارزش آن Coste effeetive خواهد بود .

بیان مسئله
دندانپزشکی به عنوان حرفه ای با استرس فراوان معرفی شده است .(1) استرس می تواند باعث افت کیفیت خدمات ارائه شده گردد. دندانپزشکان زن که درصد قابل توجهی را تشکیل می دهند بیشتر در معرض بیماری های ذهنی و فیزیکی هستند.(3)
سالهاست نظریات و تحقیقات موید این نکته هستند که این حرفه موقعیت های استرس زای بیشتری تولید می کند که اساسا" مربوط به طبیعت کار و نوع شرایط کاری دندانپزشکی می باشد. شناسایی موقعیت های استرس زای شغلی این امکان را مهیا می کند که بانوان دندانپزشک از قدرت لازم جهت برخورد و مدیریت استرس بهره مند گردند.(5)
برخی از موقعیت های مختلف استرس زا عبارتند از :
مشکلات با کارکنان مطب ، نگرانی های اقتصادی و مالی ، اشکالات اداره مطب ، نیاز به تصمیم گیری های سریع و متعدد ، کار با مواد سمی و toxic ، صدا و بوی نا مطلوب در محیط کاری ، مواجهه با حالات اورژانسی ، خستگی جسمانی ناشی از کار و پوزیشن غلط ، احساس رقابت با دیگر همکاران(1و2و4و6و13و16و17) . وجود این عوامل باعث بروز استرس فراوان و به تبع آن عوارض ذهنی و جسمی بد در دندانپزشکان خانم می گردد. (6) از آنجا که شرایط جسمی و روحی خانم ها نسبت به آقایان حساس تر است، نیاز به شناسایی این موقعیت ها و اولویت بندی کردن و جلوگیری از ایجاد موقعیت های استرس زا احساس می گردد

، لذا با شناسایی و معرفی نقش هر یک از این عوامل به وجود آورنده موقعیت های تنش زا ، خلا اطلاعاتی موجود پر شده و در آینده شاهد ارتقاء سلامت روانی و جسمی بانوان دندانپزشک خواهیم بود .

بازنگری منابع و اطلاعات موجود
(الف) تاریخچه:
 در سال های 1968- 1972 یک تحقیق توسط K.D.Rose انجام شد. وی اعلام کرد 03/2 درصد از دندانپزشکان که در طی این 4 سال فوت کرده اند به علت خودکشی بوده است در حالیکه افراد معمولی 1/1 درصد بود.(7)
 بین سالهای 65- 1960 در آمریکا تحقیق دیگر توسط orner انجام شد که اعلام کرد 73درصد دندانپزشکان میانگین سنی زیر 64 سال را در هنگام مرگ نشان داده اند که این میانگین از افراد عادی بسیار پایین تر است .(8)
 Forrest . W.R در سال 1978 اعلام کرد بیماریهای عروق کرونر قلب و بالا بوده فشار در ارتباط با استرس معرفی شده اند که در دندان پزشکان شیوع بالایی دارند.(9)
 در سال 1977 مطالعاتSword شیوع الکسیم ، اعتیاد و وابستگی های دارویی و طلاق را در این حرفه بسیار بالا اعلام کرد.(10)
 در سال 1995 مطالعه ای در Manchester توسط Dr. R.Freeman و
Dr.j.t Bruke انجام شد . در این تحقیق استرس ها با منشا کاری و فردی مطرح شدند.(5)
 تحقیق دیگری در سال 1995 در لندن توسط دکتر D.Osborn و R. croucher شیوع Burnout (فرسودگی شغلی) در دندانپزشکان را بررسی کرد و آن را بسیار بالا اعلام کرد.(11)
 مطالعه دیگری در سال 2001 توسط Alexander .R.E و همکاران در دانشگاه Texas و Dallas انجام گردید و نشان داد که دندانپزشکان زن نسبت به خودکشی مستعدتر هستند و بعضی نیز با مشکلات تغییر شغل مواجه می شوند.(12)

 مطالعه ای در Dental Cauncil of NewZealand نشان داد که 90 درصد دندانپزشکان شرکت کننده در این تحقیق دچار درد در کمر و گردن می باشند که این مطالعه در سال 2001 انجام شد و علاوه بر این اعلام کرد که پزشکان و دندانپزشکان 5 برابر افراد عادی استعداد اعتیاد به الکل دارو و مواد دارند.(13)
 مطالعه دیگری در سال 2001 در دانشگاه Wolverhampton نشان داد که دندانپزشکان زن نسبت به مرد مدیریت ضعیف تری داشتند و نسبت به جذب سایر دندانپزشکان نیز ضعیف تر عمل کردند.گرایشات زنانه نسبت به مدیریت درآمد مالی و استرس در کار نسبت به دندانپزشکان مرد تفاوت دارد. یک تفاوت کمی نیز میان مردان و زنان در رعایت اخلاق پزشکی و حفظ استانداردهای خدمات ارائه شده وجود دارد.(14)

 مطالعه ای که اخیراً در آلمان توسط Heim.E نشان داده است که دندانپزشکان زن درباره فشار و تنش خدمات اورژانسی استرس بیشتری دارند و در زنان 6-5 برابر مردم عادی و در مردان 3-2 برابر مردم عادی جهت خودکشی انگیزه بوجود آمده است.(15)

(ب)مروری بر مقالات :
 Stress Situations In Dental Practice
این مطالعه خاص در سال 1994 توسط Bourassa و همکاران در کشور کانادا برای بررسی عوامل ایجاد استرس و نقش آن صورت گرفت و نتایج زیر به دست امد.
پرسشنامه ای با 52 موقعیت بالقوه تنش زا تنظیم و در اختیار دندان پزشکان قرار گرفت. 1332 دندانپزشک دانشگاه Quebec نمونه های مورد بررسی بوده اند. موقعیت ها در 5 درجه رتبه بندی شدند و ده موقعیتی که معدل بالای 3 را داشته اند موقعیت های پر استرس شناخته شده اند. سه موقعیت اولیه شامل : نا رضایتی بیمار از درمان ارائه شده به وی ، درمان بیمارانی که همکاری نمی کنند و عقب ماندن از برنامه زمانی می باشند.
نکته مهم دیگر این تحقیق ساعات کار در هفته است : 25 درصد افراد کمتر از 20 ساعت در هفته کار می کردند. 53 درصد بین 31 تا 40 ساعت و 22 درصد بیش از 40 ساعت کار می کنند.
نیمی از شرکت کنندگان کار فردی می کردند. 64 درصد از شرکت کنندگان دستیار تمام وقت دارند و نیمی از شرکت کنندگان سن کمتر از 35 سال داشته اند.

79 درصد متاهل اند، 14 درصد مجرد ، 7 درصد جدا شده اند، و 1 درصد از دندانپزشکان همسر خود را از دست داده اند. این تحقیق همچنان بیان کرده است که شیوع عوامل تنش زا و بروز آن به تیپ شخصیتی هر فرد وابسته است.
توضیح : (Type A : افراد با نیاز مبرم به فعالیت ، حس رقابت ، نیاز به موفقیت همواره و حس کمبود وقت مشخص می شود در حالیکه Type B فاقد این خصوصیات است.)
نهایتاً این تحقیق ایجاد فضایی دینامیک و پویا در محیط کار ، دانش مبارزه با انزوا ، بهره گیری از تکنیک های جدید ، update کردن معلومات ، کم کردن ساعات کار ، یادگیری برقراری ارتباط اجتماعی مطلوب و توانایی در محدود کردن اضطراب بیماران ، از راه حل های مبارزه با این تنش ها بر شمرده است.

نقد:
این تحقیق در دندانپزشکانی صورت گرفت که در یک مرکز مشابه مشغول به کار بوده اند و عامل بسیار مهم گوناگونی محیط کار و نحوه کار فردی یا گروهی به صورت خود به خود حذف شده است. از طرفی به علت بالا بردن تعداد نمونه ها و موقعیت های پیشنهاد شده ، مطالعه انجام شده از پاسخ های آماری قابل اعتماد و مفیدی برخوردار است. در این تحقیق دندانپزشکان از نظر جنسیت تقسیم بندی نشده اند.

 Occupational stress and Dentistry
این مطالعه توسط Freeman و همکاران در سال 1995در کشور انگلستان انجام گردید و نتایج زیر به دست آمد:
از آنجا که شاغلین حرفه های مختلف پزشکی و دندانپزشکی ، استرس های شغلی را انکار می کنند، نیاز به معرفی و شناسایی این عوامل به طور فزاینده ای احساس می شود.
فاکتوری که ذاتاً در مواجهه با این عوامل قرار می گیرد تیپ های شخصیتی است:
Type A : شخصیتی دارای استرس های شغلی بیشتری است.

دو راه حل کلی که این مقاله برای مقابله با استرس مطرح کرده است عبارتند از : 1- حل مشکلات 2- پردازش عاطفی . برای رسیدن به این هدف مشورت و طرح مشکل با همکاران ، متخصصین و مشاورین پیشنهاد شده ، انجام فعالیت های ورزشی آرام بخش نیز از توصیه های موکد این مقاله می باشد.
توصیه شده است که دندانپزشک باید مد نظر داشته باشد که برای هر بیمار نمی تواند همه خدمات لازمه را ارائه دهد و نیز از پذیرش بیمارانی که به صورت دائمی استرس زیادی ایجاد می کنند خودداری کند و در صورت اجبار به انجام امور ساده و کوتاه در حد ضرورت کلینیکی اکتفا نماید.
برقراری ارتباط بیمار و دندانپزشک باید قبل از شروع کار باشد وبه بیماران اجازه بدهیم درباره مشکلات به زبان خود صحبت و اعلام نیاز کنند. تاریخچه پزشکی و دندانپزشکی بیمار را تهیه کنیم و توقعات و انتظارات بیمار از درمان را جویا باشیم.
استخدام کارکنانی با روحیات بالا و افراد مشتاق و پرشور دارای روحیه یادگیری و توانایی مناسب و افرادی که به اصول و پایه های دندان پزشکی آشنا هستند در بازسازی محیط کاری مطلوب مناسب است. مثل هر حرفه دیگری ، این دندانپزشک است که تصمیم می گیرد شغلش هیجان انگیز و جالب باشد یا خسته کننده و بی روح. اگر حرفه تان برایتان انگیزه ایجاد نمی کند به مطالعات و تعلیمات مداوم پس از فارغ التحصیلی مبادرت ورزید.پیشنهاد شده است پروسه های غیر منتظره ای که در حین درمان به وقوع می پیوندد به وقت بعدی موکول شود تا دندانپزشک با برنامه ریزی و آمادگی مناسب اقدام کند.

نقد :
این مقاله در ارتباط با اشاره به موراد بدیع بسیار مفید به نظر می رسد. این تحقیق تنها مطالعه ای است که به این حقیقت پرداخته که دندانپزشکان در برابر درمان بیمارانی که بالقوه استرس زیادی برایشان ایجاد می کند نیاز به مطالعه دارند و ملزم به درمان و ادامه و اتمام در همان جلسه نیستند.
این تحقیق به مطالعه روی دندانپزشکان عمومی پرداخته است که در این قشر طیف بسیاری از خدمات دندانپزشکی را یک درمانگر باید ارائه دهد. از لحاظ تفکیک جنسیت میان زنان و مردان اشاره ای نشده است. از لحاظ فرهنگ و نحوه برقراری ارتباط نیز محدود بوده که باعث مخفی ماندن متغیرهای زمینه ای نیز می شود.

 Stress – associated factors in Mexican dentist
این تحقیق توسط Pozos Radillo و همکاران در سال 2008 در کشور مکزیک انجام گردید که وجود رابطه علت و معلولی بین ارائه خدمات دندانپزشکی و وجود استرس های مزمن و طولانی را بحث نموده است و نقش این استرس را در زندگی فرد شاغل بسیار مهم و محرک توضیح داده است.
حرفه دندانپزشکی اصولاٌ به عنوان شغل پر استرس معرفی شده است از زمانیکه دندانپزشک در مواجه با ارائه خدمات (نه صرفاً یادگیری و مطالعه و طی دوره آموزشی) قرار می گیرد. استرس های مزمن ایجاد شده از طریق آنالیز آماری بدست آمده نشان داد که دندانپزشکان خانمی که با تکنیک OR تحت پوشش قرار گرفته است تقریباٌ 2 برابر (1/84 or) دندانپزشکان خانم این پروسه مزمن را طی می کنند.

تعداد نمونه ها به 256 نفر محدود می گشته که با توجه به تغییرات اقلیمی و فرهنگی دندانپزشکان مکزیکی تقسیم این تعداد نمونه ها و آنالیز آن به هر یک از ملیت های مختلف باید با تجدید نظر در تعداد نمونه گیری و در نظر گرفتن خصوصیات آداب و رسوم اجتماعی آن جامعه مورد نظر انجام گردد.
نقد:
از نظر اینکه تفاوت میان جنس زن و مرد برای مواجهه با موقعیت های استرس زای مزمن قائل گشته اند از نقاط قوت تحقیق به حساب می آید و نیز اینکه برای بررسی آن از سال 2006 اقدامات جمع آوری اطلاعات از طریق stress syndrome Invenry و آنالیز آن انجام گردید تا استرس مزمن بررسی گردد.

 Comparsion of stress and coping in male and femal dentist
این تحقیق توسط Rankin.JA و همکاران در سال 2008 انجام گردید و نتایج زیر حاصل شد:
مقایسه ی استرس و راههای کنار آمدن و مدیریت موقعیت های مختلف در دندانپزشکان به صورت تفکیکی مورد مطالعه قرار گرفت و این نتیجه حاصل شد که دندانپزشکان زن به مقدار توانایی مردان تحمل و مقاومت در برابر تنش های شغلی می باشند. تعداد نمونه های این تحقیق 238 نفر دندانپزشک بوده است که به صورت تصادفی از میان دندانپزشکان انتخاب شده است.

جمع آوری داده های مربوط به انواع درجه استرس مطالعه شده، و نحوه کنار آمدن مردان و زنان محدود شده است. در کل دندانپزشکان زن در معرض تجربه استرس شخصی بیشتری قرار داشتند و نکته جالب در بیان این استرس و مورد بحث قرار دادن این تجربه های استرس با دیگران و کمک خواستن بدون در نظر گرفتن غرور شخصیتی کاذب می باشد. مقایسه ای نیز انجام گردید. میان دانشجویان و فارغ التحصیلان پزشکی و دندانپزشکی و نحوه فراگیری راهکارهای آموزشی مقابله با این استرس که می تواند در مدیریت موقعیت های مختلف موثر واقع شود و نیاز به تمرین و تکرار این راه کارها در طول مدت زمان ارائه خدمات نیز پیشنهاد شده است.
نقد:
تفکیک میان دندانپزشکان زن و مرد از نقاط قوت و عدم تفکیک به صورت تخصصی و عمومی ، نحوه فردی یا گروهی کار کردن از نقاط ضعف می باشد که می تواند باعث مخفی ماندن برخی جنبه های مطالعاتی گردد.

نحوه کنار آمدن با این موقعیت ها و راه کارهای توصیه شده و آموزش داده شده برای دندانپزشکان خانم و آقا تقریباٌ یکسان بود که این می تواند به علت محدود بودن جامعه آماری و عدم انتخاب نمونه ها از اقشار مختلف دندانپزشکان عمومی و متخصص شاغل در مراکز مختلف که هر یک در دانشگاه ها و مراکز خدمات آموزشی یکسانی دوره ندیده باشند و آموزش های آنها متفاوت باشد.

 The lives of female physicians
این تحقیق توسط Lewis.Jm در سال 1994 در کشور امریکا بر روی 113 پزشک زن ، 634 پزشک مرد و 41 دندانپزشک زن مورد مقایسه قرار گرفت. پرسشنامه ای تهیه شده که درجه رضایت از کار ، استرس های کاری، رضایت جنسی و توانایی های زندگی و مهارت خانوادگی و نیز نشانه های بهبود و درمان نیز مورد بررسی قرار داده است نتایج نشان داده است که زندگی پزشکان زن بسیار شبیه دندانپزشکان زن و پزشکان مرد است ولی از برخی جوانب زندگی شخصی قابل تمیز دادن می باشد. به طور کلی پزشکان زن مراحل بالاتری رضایت از کار ، مراحل متعادل استرس کاری و میانگین روبه بالای رضایت از شوهر و مقدار کمتری پریشانی دارند. نکته قابل توجه به درآمد می باشد که بسیار وابسته به جنس مطرح گردید ولی از طریق آنالیز آماری قابل توجیه نمی باشد ولی باز هم رضایت کاری بیشتری از قانع بودن در پزشکان زن مطرح شد.

نقد:
تعداد نمونه های کم از پزشکان زن و دندانپزشکان در مقایسه با تعداد نمونه هایی از مردان از نکات قابل توجه در تضعیف تحقیق می باشد. ایجاد شرایط کاری و توقعات مالی و رسیدن به آنها در همه نمونه ها یکسان نیست که بتوان اعتماد کامل به رضایت از در آمد به آن داشت و با توجه به شرایط اقتصادی و پرداختن به جنبه های مختلف زندگی شخصی هر نمونه و مشغول به کارهای جانبی بودن می تواند عامل تاثیرگذار باشد که بایستی در پرسشنامه لحاظ می شد.

 Levels of Burn out In General Dental Practitioners In South – east of England
این تحقیق توسط D.oxborne در سال 1994 در کشور انگلستان انجام گردید و نتایج زیر به دست آمد:
تعامل اجتماعی بین دندان پزشک و بیمار از عواملی شناخته شده که می تواند استرس های شغلی ایجاد کند و در ادامه به سندرم Burn out ختم شود.
این سندرم یا خستگی مفرط عاطفی ، خلا شخصیتی، تشخیص انکاری (Depersonalization) و کاهش موفقیت های فردی معرفی می شود.

این عارضه به دلیل فشارهای روحی مزمن به دنبال ارتباط گسترده با افراد ، مخصوصاً هنگامیکه دارای مشکلات و معضلات متعدد هستند بروز می کند.Burn out در ارائه خدمات خوب دندانپزشکی اختلال ایجاد می کند. به منظور انجام این تحقیق پرسشنامه ای با سئوالات و جملاتی که هر یک مبین سندرم Burn out بوده اند ارائه شد وعلل معرفی شده در این مقاله بدین صورت می باشد:
1: مشاغلی که مدام با مردم درگیر هستند. 2: شرایط محیط کار. 3 : شخصیت و موقعیت فردی دندانپزشک.

6/10 درصد از دندانپزشکان دچار این عارضه می باشند و روی 440 دندانپزشک انجام شد که کافی است .
نقد:
از آنجا که تعامل افراد مهمترین نکته در این پدیده می باشد و این مطالعه از لحاظ مکانی محدود می باشد عامل فرهنگ و در نتیجه ارتباط با بیماران مختلف در نظر گرفته نشده است.
طرح این مشکل به عنوان یک معضل و هدایت توجهات بیشتر به آن مفید می باشد ولی راه حل مقابله با آن مطرح نشده است.

 شیوه های مقابله با استرس :
این تحقیق توسط خانم نسرین سلمانی باروق و همکاران در دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1383 انجام گرفته است. استرس به عنوان پدیده ای پیچیده و ضروری زندگی است که گاهی مشکل ساز می شود و اگر انسان قادر به سازگاری با آن نباشد جسم و روان او مورد تهدید قرار می گیرد . تمایل به کنار آمدن با استرس راه مثبتی است که باعث دستیابی تدریجی به ارتقاء سلامتی می شود.

این پژوهش با هدف تاثیر آموزش شیوه های مقابله با استرس بر میزان استرس زنان شاغل در دانشکده های دندان پزشکی ، پیرا پزشکی ، پرستاری و مامایی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است 138 نفر به صورت روش نمونه گیری مبتنی بر هدف از فهرست اسامی کار گزینی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه کودرون بوده است.این پژوهش نشان داده است که محیط کار به تنهایی می تواند بزرگترین منبع استرس باشد که عموماً اثرات نا مطلوبی بر سلامت روانی و جسمانی زنان شاغل دارد . در پژوهش انجام یافته آموزش های کوتاه مدت مقطعی انجام گردید و نتوانست تاثیر زیادی بر کاهش استرس داشته باشد .

نقد:
میزان استرس در نمونه ها با توجه به محل و نوع انجام خدمت می تواند متغیر باشد که در تحقیق اشاره ای به آن نشده است. تعداد نمونه ها با توجه به حجم جامعه آماری از دانشکده های مختلف کافی به نظر نمی رسد، طراحی تحقیق می توانست به صورت بررسی آموزش ها در دو گروه کنترل و شاهد باشد که بتوان در کوتاه مدت نتیجه را بررسی کرد.

 تاثیر آموزش کنترل استرس بر سلامت روانی دندان پزشکان شهر اصفهان
این تحقیق توسط فخری السادات خلیفه سلطانی و دکتر منوچهر کامکار در دانشکده دندان پزشکی اصفهان درسال 1388 انجام پذیرفته است. در این تحقیق آورده شده است که یکی از مشاغل پر استرس دندان پزشکی است. دندانپزشکان مشغول کار نسبت به کل جمعیت استرس بالاتری را تجربه می کنند. مطالعات نشان داده است که اختلالات وابسته به شغل در بین دندان پزشکی از شیوع بالایی برخوردار است و این قشر امروزه بیشتر از هر زمانی احساس می کنند

که در معرض سطوح بالایی از استرس قرار دارند. هدف از این پژوهش بررسی آموزش روش کنترل استرس در سلامت روانی دندان پزشکان شهر اصفهان بوده است. در این پژوهش بین 70 نفر از دندان پزشکان شرکت کننده در جلسات باز آموزی ، 40 نفر از آنان که با استفاده از پرسشنامه 90 سئوالی سلامت روانی SCL – 90R دارای سلامت روانی کمتری بودند انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در دو گروه 20 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آموزش مدیریت در 8 جلسه 1 ساعته به صورت گروهی آموزش داده شد.

نتایج نشان داد که آموزش روش های کنترل استرس سلامت روانی دندان پزشکان شهر اصفهان را افزایش داد است . این آموزش ها در کاهش شکایات جسمانی ، وسواس و اجبار افسردگی ، اضطراب تاثیر داشته است اما بر حساسیت بین فردی ، هراس ، افکار پارانوییدی و روان پریشی تاثیر نداشته است.
در نتیجه و بر اساس یافته های تحقیق پیشنهاد شده است برنامه آموزشی کنترل استرس برای افزایش سلامت روانی به دندان پزشکان آموزش داده شود.
نقد:
تعداد نمونه های بسیار کم انتخاب شده است. متغیرهای سن ، سابقه کار ، جنس تاثیر داده نشده است. ساعات آموزشی که در طراحی تحقیق انجام شده بسیار کم بوده است و دوره کوتاه مدت بررسی شده است .

 هدف کلی – اهداف اختصاصی
• هدف کلی :
تعیین موقعیت های استرس زای شغلی(1) و عوامل مرتبط(2) با آن در بانوان دندان پزشک (3) شرکت کننده در همایش های دندان پزشکی سال 90-1389 (4).

1. موقعیت های استرس زای شغلی : شرایطی که با اتفاق افتادن در هر یک از آنها فرد دچار تنش می گردد و به عنوان استرسور شغلی در نظر گرفته می شود .(18)
2. عوامل مرتبط : سابقه کار ، نحوه کارکردن فردی و گروهی ، مشکلات قبلی و عروقی ، جسمانی ، فعالیت های جانبی (فرهنگی – هنری – ورزشی) ( تجاری )، ساعات کاری در هفته ، تیپ شخصیتی A,Bمجرد یا متاهل بودن، جدایی از همسر ، داشتن همسر دندانپزشک ، مسئولیت خانه داری (1و2و4و6و13و16و17 ).

3. بانوان دندانپزشک: دندانپزشکان خانم که در یکی از دانشگاهای داخل یا خارج از کشور تحصیلات خود را به پایان رسانده و موفق به اخذ مدرک دکترای دندانپزشکی شده اند و حداقل 20 ساعت در هفته کار می کند. (2)

4. همایش دندانپزشکی: کنگره ها و همایش هایی که توسط انجمن های علمی و صنفی دندانپزسکی در سال های 1389 و 1390 در داخل کشور برگزار خواهد شد.

• اهداف اختصاصی :
1-انتخاب نمونه های واجد شرایط
2 -تعیین و رتبه بندی موقعیت های استرس زای حرفه دندان پزشکی
3 -تعیین نقش هر یک از عوامل مرتبط در میزان استرس زا بودن موقعیت های شغلی

 جامعه مورد بررسی ، مقدار و روش نمونه گیری :
الف ) جامعه مورد بررسی:
جامعه مورد بررسی را 150 نفر از بانوان دندانپزشک شرکت کننده در همایش های دندانپزشکی سال 90-1389 تشکیل خواهند داد .
ب ) روش نمونه گیری :

نمونه ها به صورت تصادفی از میان بانوان دندانپزشک شرکت کننده در همایش های دندانپزشکی سال 90-1389 نمونه گیری خواهد شد و جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه توسط هر فرد انجام خواهد گردید.

 روش تحقیق ، تکنیک جمع آوری داده ها و نحوه اجرای تحقیق:
الف –روش تحقیق:
این تحقیق توصیفی بوده و به روش مصاحبه و جمع آوری پرسشنامه انجام خواهد شد.
ب - تکنیک جمع آوری داده ها :
نمونه ها به روش تصادفی انتخاب شده و اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه جمع آوری می شود.

ج- نحوه اجرای تحقیق:
پس از کسب مجوز های لازم و تایید پروپوزال با مراجعه به همایش های دندانپزشکی که در سال 1389 و 1390 بر گزار میشود، حضور یافته و با استفاده از فرم اطلاعاتی شماره ی 1 و 2 اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شده و سپس یافته ها در جداول خالی وارد شده و با اماره (کای دو) و Analysis Of Variance (ANOVA) مورد واکاوی قرار می گیرد.

• ملاحظات اخلاقی :
هر فرد در پاسخگویی و شرکت در تحقیق مختار بوده و پرسشنامه بدون نام و مشخصاتی خواهد بود که فرد توسط آن شناسایی شود و اطلاعات موجود در پرسشنامه به صورت جمعی مورد بحث قرار خواهد گرفت .