بخشی از مقاله
چکیده:
در بسیاری از مطالعات و بررسی های مربوط به هواشناسی ، اندازه گیری و تخمین پارامترهای مختلف هوا مانند بارش،درجه حرارت و رطوبت نسبی ،امری اجتناب ناپذیر است.برای این کار روشهای مختلفی وجود دارد که از جمله آنها روشهای درون یابی است.در این مطالعه از دو روش Kriging و Inverse different weight برای برآورد مقدار بارش،درجه حرارت و رطوبت نسبی در شهرستان دزفول - بخش لالی - مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاصل از ارزیابی روشهای درون یابی مورد مطالعه نشان داد که روش Kriging برای برآورد بارش،درجه حرارت و رطوبت نسبی مناسب تر است.همچنین در این تحقیق نقشه شیب،جهت شیب و مورفومتری و نیز برخی از عوامل هیدرولوژیکی حوضه مورد نظر بررسی شد.
.1مقدمه
الگوریتم های متفاوتی برای درون یابی فضایی وجود دارد که برخی از آنها مبتنی بر روشهای زمین آمار و ژئومتری می باشد .به رغم تمام پیشرفتهایی که طی چند دهه اخیر بویژه با توسعه سیستم اطلاعات جغرافیایی2 در زمینه مدلسازی فضایی بوجود آمده است،هنوز در استفاده از نتایج حاصل از این مدل ها دقت کافی وجود ندارد. - مصطفی و همکاران، - 1998،خصوصیات خاک از جمله شوری و هدایت الکتریکی را اندازه گیری کرد و با روش های زمین آماری از جمله کریجینگ3 ،نقشه های هم میزان را جهت پروژه های زهکشی تهیه کردند.نتیجه مطالعات آنها نشان داد که روش کریجینگ برآورد دقیقتری نسبت به سایر روشها نشان می دهد.
- گالیشاند و همکاران ، - 1992،در تحقیقی روشهای مختلفی برای میان یابی شوری و قلیائیت خاک بررسی کرده و نشان دادند که روش کریجینگ برای میان یابی مناسب است. - گایچاند و مارکوت، - 1993 ، برای تهیه نقشه رسهای خاک سطحی به بررسی و ارزیابی روشهای مختلف درون یابی پرداختند و دریافتند که روشهای میانگین متحرک وزنی4 ،کریجینگ و کو کریجینگ5 به هم دیگر شباهت دارند. - هالیت و همکاران، - 2004، از شش روش میان یابی برای برآورد و پارامترهای اقلیمی،تشعشع خورشیدی ،ساعات آفتابی ،درجه حرارت،رطوبت نسبی،سرعت باد کو کریجیگ ساده و برای ساعات آفتابی با روش اسپی لاین6 کاملا منظم می تواند بهترین تخمین گر باشد. - فرجی و عزیزی، - 1382،در مورد ارزیابی روشهای درون یابی فضایی در حوضه کارده مشهد که بر روی بارندگی صورت دادند نتایجی بدست آوردند که پس از اجرای روشهای مختلف درون یابی فضایی روشهای تین و کریجینگ نتایج بهتری در برداشت.
..2منطقه مورد مطالعه
.شهرستان لالی 1400 کیلومترمربع وسعت دارد و در شمال استان خوزستان واقع است، در شرق و شمال شرقی به بخش اندیکا و در جنوب و جنوب غربی به بخش مرکزی شهرستان مسجد سلیمان محدود می شود و از شمال غرب با بخش سردشت و دزفول و از غرب با شهرستان گتوند همسایه است . ارتفاع از سطح دریا در این منطقه 339 متر و میانگین دمای سالانه و میانگین بارش سالانه به ترتیب 31درجه سانتیگراد و 350 میلی متر است.
مدل رقومی ارتفاعی - DEM - ،که حاصل جمع آوری داده های ارتفاعی به روشهای سنجش از دور است،طی دهه های اخیر کاربرد وسیعی در ژئومورفولوژی و سایر علوم زمین داشته و به کمک الگوریتم های رایانه ای همچنان رو به توسعه است. ارتفاع بلندترین نقاط خط الراس های شمالی حوضه به بیش از دو هزارمتر میرسد اما خط الراس جنوبی حوضه که به موازات آن کشیده شده است از ارتفاع کمتری برخوردار است .پست ترین نقطه حوضه 409 متر ارتفاع داشته و بیشترین سطوح ارتفاعی را سطوح 1800-2200 متر تشکیل می دهند - شکل - 1
