بخشی از مقاله
لاستیک
تولید لاستیک
روشهای بازیافت لاستیک
بازیافت لاستیک فرسوده
موارد استفاده از پودرهای لاستیکی در تکنولوژی حاضر
وضعیت تولید و نگهداری لاستیک خودرو در ایران
خصوصیات تایر خوب واستاندارد
استاندارد هایE.T.R.T.O
روشهای بازیافت و دفع تایر
مزایای استفاده مجدد از تایرهای فرسوده
مراحل استفاده مجدد از تایر
استفاده نهایی عمده از تایرهای فرسوده
وضعيت استفاده از تايرهاى فرسوده در جهان
آينده بازيافت تاير
استفاده از لاستيکهای فرسوده در بتن
استفاده از لاستیکهای ضایعاتی در مقاومت آسفالت
مطالعه در باره استفاده از پلیمرها در کاهش اثرات ضعف شکست آسفالت
نتایج
بحث و نتیجه گیری
پیشنهادها
منابع و مآخذ
چکیده مطالب :
این تحقیق درباره بازیافت تایرمی باشد که طی آن به مسائل زیر پرداخته شد.
در ابتدا خلاصه ای از تاریخچه تایر و صنایع مربوط در ایران بیان گردید. سپس با معرفی شرکت های بنیانگذار این صنعت در ایران در طی 50 سال سابقه آن به شرح موضوع فعالیت آنها پرداخته شد.
در قسمت دوم مطالب زیر مطرح گردید :
تولید لاستیک :
مواد اولیه در تولید لاستیک را کائوچوی مصنوعی و طبیعی تشکیل میدهند. علاوه بر کائوچو موادی نظیر نخ فلانت و سیم فولادی نیز در تولید لاستیک بکار
می روند.
روشهای بازیافت لاستیک :
دو روش کلی بازیافت شامل؛ روش انجماد و روش گرمایی می باشد.
دو روش انجماد از لاستیک و ازت مایع در درجه حرارت زیر صفر استفاده می شود که لاستیک آسیاب شده (پودر) بدست می آید واین روش از نظر محیط زیست بسیار مناسب بوده و آلودگی ندارد.
اما در روش گرمایی بعلت اثر حرارت بر لاستیک، مواد آلاینده محیط زیست بوجود می آیند.
بازیافت لاستیک فرسوده :
بطور متوسط از هر لاستیک حدود 73% وزن آن تبدیل به پودر لاستیک و 24% فلز و 23% الیاف بدست می آید. در ساخت لاستیک جدید می توان حدود 25 تا 35% از پودر لاستیک استفاده کرد.
موارد استفاده از پودرهای لاستیکی در تکنولوژی حاضر :
بطور خلاصه سه مورد استفاده عمده از خرده های لاستیک شامل کفپوش ها، محصولاتی که قالب گیری می شوند و اصلاح خاک می باشد. دربازیافت لاستیک، سیم و نخ را از لاستیک جدا می کنند و سپس لاستیک ها را تبدیل به پودر می کنند. پودرهای استخراج شده بر حسب اندازه دانه های دارای استفاده های گوناگون می باشند. بطور کلی دانه ها از مرحله ریز تا درشت به ترتیب در قطعاتی خشن تر و ضربه پذیرتر تا قطعاتی ظریفتر و محکمتر کاربرد دارند.
وضعیت تولید و نگهداری تایر خودرو در ایران :
سالانه 150 تا 170 هزار تن تایر در ایران تولید می شود و 30 هزار تن نیز از خارج وارد می گردد. این در حالی است که میزان استهلاک لاستیک در کشورمان بالاتر از استانداردهای جهانی است.
خصوصیات تایر خوب و استاندارد :
1- قابلیت حمل بار داشته باشد.
2- نرمی در حرکت پوشش پذیری داشته باشد.
3- گشتاور رانش و گشتاور ترمز را انتقال دهد .
4- نیروی پیچششی تولید کند.
5- در مقابل سایش مقاومت داشته باشد.
6- پایداری ابهادی داشته باشد.
7- فرمان گیری خوبی داشته باشد
8- در حال حرکت حداقل صدا را تولید نموده و انتقال نوسانات جاده به اتومبیل را به حداقل ممکنه برساند.
9-دوام و ایمنی داشته باشد
روش های بازیافت تایر :
دلایل بازیافت تایر متعدد می باشد اما در ابتدا کمبود کائوچوی طبیعی و بعدها مشکل زیست محیطی و آلودگی مهمترین علل آن گردیدند.
روش ها به 3 دسته متداول؛ سوزاندن تایر در کوره ها برای بازیافت انرژی- دفن تایرها- روکش کردن تایر و استفاده مجدد از آن.
روش اول (سوزاندن) به دلیل هزینه بالا و اثرات نامطلوب بر محیط زیست و روش دوم به دلیل تأثیر مخرب و تجدد ناپذیری آن در محیط مورد استقبال قرار نگرفت.
اما روش سوم : لاستیک تایر معمولا شامل 40 تا 50% لاستیک، 25 تا 40% کربن سیاه و 10 تا 15% افزودنی های سبک است. بعلت عملیات متعددی که در پردازش مجدد تایر صورت می پذیرد. خصوصیات مواد بدست می آید. با مواد اولیه تا حدودی متفاوت است که موجب محدودیت هایی در مصرف می گردد. در این شیوه تایر مستعمل به پودر لاستیک و کائوچوی احیاشده تبدیل می شود و در صنایع مختلف بعنوان مواد اولیه مورد استفاده قرار می گیرد. کائوچوی احیا شده در تولید قطعات لاستیکی کوچک در صنایع مختلف، روکش کابل تخت و پاشنه کفش، نوارهای نقاله، ایزولاسیون، بات، لوله ها، کفپوش ها، کفپوشهای اتومبیل، لاستیک اسفنجی تایرهای دوچرخه ای و موتوری، تایرهای توپرچرخهای صنعتی و .... استفاده می شود.
مزایای استفاده مجدد از تایرهای فرسوده :
1-کاهش زائدات
2-کاهش قیمت محصولات
3-افزایش کیفیت و امنیت پروژه های عمومی و محلی
4-کمک به چرخه مواد در طبیعت
مراحل استفاده مجدد از تایر :
1-جمع آوری
2-پردازش
3-استفاده نهایی
پردازش بنابر استفاده های آن متفاوت می باشد. قبل از این مرحله انواع آلودگی های از تایر حذف می شوند. این آلودگی ها شامل سنگ ریزه، ارگانیسم ها، پیچ ها و سایر مواد فلزی است. پس از این مرحله، جداسازی قلمه های فلزی از لبه های تایر می باشد. در این مرحله تایر برای خرد شدن آماده می گردد. مرحله خرد کردن بنا به نیاز اندازه مختلف ومصارف گوناگون متغیر است.
استفاده نهایی عمده تایرهای فرسوده :
1-تولید انرژی
2-آج گذاری
3-تهیه محصولات از خرده های لاستیک
4-استفاده در پروژه های عمرانی
5-استفاده از روشهای بازی
6-استفاده جهت تولید تایر جدید
آج گذاری مجدد :
در این روش آج های ساییده شده تایرهای طی مراحلی برداشته شده و آج جدید در دما و فشار مناسب طی مدت زمان مشخص بر روی تایر نصب می گردد. این لاستیک ها 30 تا 50% ارزانتر از لاستیکهای نو می باشند.
آسفالت مخلوط با لاستیک :
اضافه کردن خرده های لاستیک به منظور تولید(RAC) Concrete Rubberized Asphalt و استفاده از آن در جاده ها و راه های محلی و همچنین پیاده روها مزایای بسیاری در بر دارد.
1.کاهش قیمت تمام شده آسفالت
2.افزایش مقاومت سطح آسفالت(50 تا 100 درصد)
3.مقاومت در برابر ترک و شیار
4.کاهش صدای جاده (50 تا 80 درصد)
5.کاهش عملیات مربوط به ساخت سطح آسفالت
استفاده در پروژه های عمرانی :
استفاده از تایر های خرد شده به عنوان پر کننده در قسمت های مختلف کار های عمرانی، بزرگترین پتانسیل تایر های فرسوده است
دربسیاری از پرژه های عمرانی به دلایل مختلف مجبور به کاهش وزن سازه هستیم. برای این منظور معمولا از فوم و نظایر آن استفاده می شود تایر های خرد شده پرکننده های با وزن سبک برای انواع پرژه های عمرانی از جمله پل ها و بزرگراههاست.
استفاده از لاستیکهای فرسوده در بتن :
نقاط ضعف بتن شامل مقاومت کششی پایین، شکل پذیری اندک، جذب انرژی کم، انقباض و جمع شدگی و ترک خوردگی در شهر اضافه شدن تایرهای فرسوده تا حدود بسیار زیادی برطرف می شود اما درصد این اختلاط نباید از 17 تا 20% کل حجم سنگدانه
ها بیشتر شود.
امکان استفاده از تایر در صنعت سیمان :
کربن، اکسیژن و هیدروژن حدود 60% از تایر را تشکیل می دهند که این امر باعث احتراق سریع و ارزش حرارتی بالای آن ( MJ/kg 32 ) است تا بعنوان سوخت کمکی در کوره های سیمان مصرف گردند.
در فرایند تولید سیمان نیازمند انرژی زیادی هستیم . که خود انگیزه ای برای یافتن سوخت های جایگزین و ارزان در بین تولید کنندگان سیمان است.
تایرها معمولا بصورت یک سوخت فشرده با رطوبت بسیار کم مورد مصرف قرار می گیرند. همچنین سوخت تایر در کوره سیمان باعث مشکلات زیست محیطی نخواهد شد. بکارگیری تایرهای فرسوده در کورههای سیمان همچنین از حجم آن نیز کاسته می شود.
در حال حاضر بیش از 60 خط تولید سیمان در کشور وجوددارد. که سالانه بیش از 30میلیون تن سیمان تولید می کند که این رقم در سالهای آتی به 70میلیون تن در سال نیز میرسد. که خود
گواه استفاده از سوختهای جایگزین و ارزان در صنعت سیمان است. تا در روند توسعه مشکلی بروز ننماید. از نکات مثبت دیگر این طرح این است که تایرهای فرسوده در افصی نقاط کشور وجود دارند. و در مقابل کارخانه های سیمان نیز در سراسر کشور توزیع شده اند. و با یک مکانیزم ساده می
توان تایرها را جمع آوری کرده و در اختیار کارخانه های سیمان قرار داد. سوخت حاصل از تایر ( TPF ) را می توان به عنوان سوخت کمکی در کارخانه های سیمان ایران مورد استفاده قرار داد. زیرا طولانی بودن زمان آن و بالا بودن دمای عملیاتی در کوره های سیمان باعث بوجود آمدن شرایط ایده آلی جهت استفاده از تایر بعنوان سوخت کمکی شده است.
