بخشی از مقاله
بانک های اطلاعاتی
مقدمه :
تا چندين سال قبل فقط کساني که به سيستم هاي بزرگ و گران قيمت دسترسي داشتند، مي توانستند از برنامه هاي مديريت بانک اطلاعاتي استفاده کنند ولي با پا به عرصه گذاشتن کامپيوتر هاي شخصي در نوع ، اندازه و سرعت هاي مختلف ، برنامه هاي متعددي هم ، همراه اينان وارد ميدان شدند که هر کدام داراي خصوصيات منحصر به فرد خود بودند. در اين ميان dBASE مي توانست جلوگيري از بسياري از مشکلات مديران و مسئولان اين صنايع و نرم افزارهاي مناسب براي برنامه نويسان و تحليل گران سيستم باشد.
در سال 1978 ، « واين راتليف» برنامه Vulcan را ن
وشت و از سال 1979 تا سال 1980 انحصار فروش آن را خود شخصاً به عهده داشت تا اينکه در اوخر سال 1980 قراردادي با شرکت آشتون . تيت تکنولوژي (d Base) و حق تأليف آن را خريد و بعد از آن وي به عنوان مدير بخش تکنولوژي جديد در آتشون –تيت مشغول به کار شد.
BASEIII d از توسعه d BASEII که براي فصل هاي اوليه ريز کامپيوتر ها طراحي گرديده بود و از ظرفيت حافظه و قدرت پردازش محدودي برخوردار بود، پديد آمد ، ولي کاملاً يک برنامه کامپيوتري متفاوت براي بهره گيري از ريزکامپيوترهاي جديد معرض شد. ظرفيت ذخيره سازي داده ها و سرعت محافظت آن افزايش فراوان يافته است و بدون کاهش در قابليت هاي برنامه نويس
ي II ، استفاده از III بسيار ساده گشته است. به اين ترتيب با توسعه صنايع ، سازمانهاي مختلفي براي تأمين نيازمندي هاي روزافزون اجتماع پا به عرصه وجود نهادند که با توجه به کمبود نيروي انساني و منابع مادي استفاده از کامپيوتر بيش از هر زمان ديگر مورد توجه قرار گرفت و از آن جمله نرم افزارهاي مختلف با کاربردهاي متنوع که توانسته اند تا حدودي در پيشبرد اهداف سازمانها نقش داشته باشند. ولي آنچه مسلم است اي« است که س
يستم هاي کامپيوتري بي نقص بوده و همواره در حال رشد مي باشد اما به طور يقين کمک شايانةي به جوامع نموده اند.
بانک اطلاعاتي چيست ؟
آيا تا به حال با واژه DBMS آشنا بوده ايد ؟ روش سيستم هاي تيک براي مديريت بر بانکهاي اطلاعاتي و مجموعه هاي بزرگ از داده هاي آماري در سيستم هاي کامپيوتري ، شايد تعريفي مناسب براي اين واژه باشد.
يک بانک اطلاعاتي به مجموعه اطلاعات در دسترس گفته مي شود که بر حسب نياز و اوليوت هاي خاصي که مديريت بر آنها در نظر مي گيرد ، مرتب شده اند.
براي دسترسي به تک تک مقادير اطلاعاتي احتياج به يک روند و يا سيستم جايگزيني مشخصي از اطلاعات در واحد هاي حافظه را خواهيم داشت.
داده هاي بانک اطلاعاتي به عنوان داده هاي پايدار و با ثبات منظور مي شوند . منظور از پايداري اين سات که نوع داده هاي بانک اطلاعات با داده هاي ناپايداري مثل داده هاي ورودي ، داده هاي خروجي ، دستورات کنترلي، صفها ، بلوکهاي کنترلي نرم افزار، نتايج مياني و به طور کلي مقام داده هاي از ماهيت آنها حالت گذرا دارد ، متفاوت است. به عبارت ديگر به اين دليل مي گوييم داده هاي بانک اطلاعاتي پايدار است: وقتي داده ها توسط سيستم مديريت بانک اطلاعاتي براي ورود به بانک اطلاعاتي پذيرفته شد فقط در صورتي مي تواند حذف شود که درخواستي به سيستم مديريت بانک اطلاعاتي ارسال شود و با اثرات جانبي ناشي از اجراي برنامه حذف نخواهد شد . با توجه به اين پايداري ، تصرف دقيقتري از بانک اطلاعاتي ارائه مي کنيم :
1- شرکت توليدي 2- بانک 3-بيمارستان
4- دانشکده 5- اداره دولتي 6-
هر اداره بايد داد هايي راجع به عمليات خود نگهداري کند . اين داده ها ، همان داده هاي پايدار هستند اين موسسات ممکن است داده هاي زير را دارا باشند:
1- داده هاي مربوط به توليد
2- داده هاي حسابداري
3- داده هاي بيماران
4- داده هاي مربوط به دانشجويان
5- داده هاي مربوط به برنامه ريزي
اهداف و مزاياي بانک اطلاعاتي :
بطور کلي اهداف و مزاياي يک بانک اطلاعاتي را مي توان در چهار بخش خلاصه کرد :
1- رشد پذيري
2- سرعت و کيفيت بالاتر
3- صرفه جويي در حافظه
4- اشتراکي شدن داده ها
هر چند پاسخ به اين سوال تا حدي به اين بستگي دارد که سيستم تک کاربره است يا چند کاربره.
براي مثال اگر سيستم تک کاربره باشد امتيازات سيستم بانک اطلاعاتي نسبت به سيستم سنتي که رکوردها بر روي کاغذ نگهداري مي شود عبارت اند از :
* فشردگي : نيازي به فايل هاي متني حجيم نيست.
* سرعت : ماشين مي تواند سريعتر از انسانها ، داده ها را بازيابي و به هنگام سازي کند. مخصوصاً پاسخگويي به درخواست هاي موردي ، بسيار سريع انجام ميشود.
* بودجه کمتر : خيلي از يکنواختي ها در نگهداي فايل ها به روش دستي ، حذف مي شود. همواره کار مکانيکي توسط ماشين سريعتر از انسان انجام مي گيرد.فت کرد. البته اين مزايا در محيط چند کاربره که بانکهاي اطلاعاتي بزرگ و پيچيده اي وجود دارند ، چشمگير تر است. اما يک امتياز ويژه در چنين محيطي وجود دارد و آن عبارت است از : سيستم بانک اطلاعاتي موجب مي شود تا موسسه بر روي داده هايش کنترل مرکزي داشته باشد. اين موضوع از اهميت ويژه اي برخوردار ایت . اين وضعيت با وضعيتي که در موسسات بدون بانک اطلاعاتي وجود دارد متفاوت است . در موسسات فاقد بانک اطلاعاتي ، هر برنامه کاربردي فايل هاي خاص خودشان را دارند ، گاهي نيز نوارها و ديسکت هاي مخصوص به خود را دارند. بنابراين داده ها پراکنده اند و کنترل بر روي داده ها با روشها سيستماتيک دشوار است. به طور کلي پيشرفت در گونه هاي مختلف بانک هاي اطلاعاتي و استفاده از مدل هاي جديد نرم افزاري گوياي رشد پذيري و سير سعودي در پايگاه داده اي است. سرعت و ذخيره سازي حافظه به دليل عدم افزودگي در اطلاعات و اشتراکي شدن داده هاي آماري براي استفاده هاي متفاوت گوياي مزاياي اين سيستم است.
معايب بانک اطلاعاتي :
1- پيچيدگي طراحي
2- آسيب پذيري
پيچيدگي طراحي برنامه هاي مديريت، توسط تيم هاي برنامه نويسي و سازندگان سيستم « DBA» و آسيب پذيري ، دخل و تصرف ، عدم اطمينان به صحت داده ها ، در شرايط امنيتي ، شايد از عمده ترين معايب اين بانکها باشد . لذا براي جلوگيري از موراد فوق ، تيم هايط که خود را محافظ و نگهبان اطلاعات مي نامند ، آمادگي و همکاري خود را با طراحان تيم ، اعلام داشته اند. البته بنا به ضرورت کاربران سيستم را نيز به سه دسته تقسيم بندي مي کنيم .
1- DBA : تيم طراحي و محافظ سيستم با بالاترين حق تقدم و دسترسي به اطلاعات
2- End User : اپراتورها ( کاربران ترمينالي) که در پايين ترين حق تقدم قرار دارند.
3- Aplication Programming : برنامه نويسان کاربردي
لازم به تذکر است که يک سيستم مديريت بانک اطلاعاتي و يآ در واقع ، طراح سيستم ها تک رهبري توسط يک کامپيوتر غالباً نيازهايش را با روش هاي زير تأمين مي سازد :
1) سخت افزار
2) نرم افزار
3) اطلاعات و داده ها
4) تيم کاربران
سيستم بانک اطلاعاتي :
سيستم بانک اطلاعاتي ، سيستم نگهداري رکوردهاست. بانک اطلاعاتي را مي توان به عنوان قفسه بايگاني الکترونيکي در نظر گرفت مخزن يا کانزيتي براي فاظيل داده کامپيوتري است. کاربران سيستم مي توانند عمليات گوناگوني را بروي اين فايل ها انج
ام دهند . مثل :
* افزودن فايلهاي جديد و خالي به بانک هاي اطلاعاتي
* افزودن داده ها به فايل هاي موجود
* ازيابي داده ها از فايل هاي موجود
* تغيير داده هاي فايل هاي موجود
* حذف داده ها از فاةيل موجود
* حذف فايل ها از بانک اطلاعاتي
يک سيستم بانک اطلاعاتي همانطور که اشاره شد از چهار جزء ، داده ها، سخت افزار ، نرم افزار ، و کاربران تشکيل شده است.
داده ها :
سيستم هاي بانک اطلاعاتي در کامپيوترهاي شخصي و کامپيوترهاي بزرگ مورد بهره برداري قرار مي گيرند. بديهي است که قابليت هايي که يک سيستم بانک اطلاعاتي ارائه مي کند تا حد زيادي به کامپيوتري که اين سيستم بر روي آن کار مي کند بستگي دارد. سيستم ها بر روي کامپيوتر بزرگ، معمولاً چند کاربره هستند، درحالي که سيستم ها در کامپيوترهاي کوچک ، تک کاربره هستند.
سيستم تک ماربره سيستمي است که در آن که واحد مي تواند فقط از يک بانک اطلاعاتي استفاده کند. هدف اصلي سيستم چند کاربره اين است که به کاربر اجازه دهند، از آن به عنوان يک سيستم تک کاربره استفاده نمايند. مشکلات مربوط به سيستم هاي چند کاربره ه داخل سيستم ها بر مي گردد نه به آنچه
در ديد کاربر قرار دارد.
به طور کلي ، داده ها در بانک اطلاعاتي ، به خصوص در سيستم هاي بزرگ ، هم به صورت مجتمع و هم به صورت اشتراکي هستند . اين دو جنبه يعني ، مجتمع بودن و اشتراکي بودن داده ها در محيط هاي بزرگ به عنوان امتياز س
يستم ها بانک اطلاعاتي محسوب مي شوند . مجتمع بودن داده ها در سيستم هاي کوچک ارزشمند است.
