بخشی از مقاله
چکیده
هدف از تحقیق، بررسی ارتباط بین سیگنال های اطلاعاتی سپرده گذاران با سیاستهای تقسیم سود بانکها می باشد .بدین منظور با استفاده از داده های 10 بانک فعال در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی 5 ساله 1394-1390 و با استفاده از روش داده های ترکیبی و رگرسیون چند متغیره به تجزیه و تحلیل متغیرهای تحقیق پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد متغیرهای نسبت سرمایه گذاران نهادی دارای تاثیر مثبت معناداری بر سیاستهای تقسیم سود، بازده دارائیها دارای تاثیر منفی معنادار بر سیاستهای تقسیم سود و ارتباط معناداری بین نسبت بهره پرداختی با سیاستهای تقسیم سود در بانکها یافت نشد که نتایج این تحقیق میتواند برای سهامداران، سرمایه گذاران، هیات مدیره و محققین و سازمان بورس اوراق بهادار کاربرد داشته و مفید واقع شود.
- 1 مقدمه
یکی از مواردی که میتواند بقای بانک ها را تضمین کند، عملکرد و سودآوری بهینه و توجه به کارایی بالای خدمات ارائه شده به سپرده گذاران است. ارتقای سطح رضایتمندی مشتری، باعث ارتقای میزان سودآوری و افزایش سهم بانک ها در بازار رقابت خواهد شد. البته رضایتمندی مشتریان کافی نبوده و بانک ها نباید به رضایتمندی مشتریانشان دلخوش کنند، آنها باید مطمئن شوند که مشتریان رضایتمندشان، وفادار هم هستند.
به این ترتیب در بلند مدت منافعی حاصل می شود که در نتیجه، سهم بازار و سودآوری بانک ها و در نهایت عملکرد مالی افزایش می یابد - قالیباف اصل و رضایی، . - 1386 در آستانه قرن بیست و یکم میلادی، اقتصاد اکثر کشورها به سمت خصوصی سازی و مشارکت آحاد جامعه در تأمین سرمایه مورد نیاز شرکتها سوق یافته به گونه ای که این امر موجب پیدایش شرکتهای ملی و چند ملیتی نیز شده است. بر این اساس امروز نتایج عملکرد موسسات پولی و بانکها منفعت انفرادی ندارد و منافع گروه کثیری از آحاد جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد.
تحت این شرایط عدم کنترل و نظارت صحیح بر عملکرد بانک ها توسط سهامداران ممکن است آثار زیانباری بر ثروت سهامداران و در نهایت اقتصاد جامعه به همراه داشته باشد در نتیجه ارزیابی عملکرد مدیریت، به عنوان نماینده سهامداران در شرکت ضرورت دارد - نمازی و کرمانی،. - 1387 لذا در این تحقیق قصد بر آن است ضمن بررسی و تجزیه و تحلیل صورت های مالی و نحوه محاسبه آنها پرداخته و سپس موضوع عملکرد بانکها و تاثیر آنها بر سودآوری بانکی به عنوان سیگنال اطلاعاتی را مورد بررسی قرار دهیم
- 2 ادبیات نظری تحقیق
. میلر و مودیلیانی - 1961 - 1 نشان دادند که مدیران میتوانند از سود سهام سال جاری به عنوان تابع انتقال اطلاعات در مورد پیشبینیهای سود آینده استفاده کنند. باتاچاریا - 1979 - 2، میلر و راک - 1985 - 3 و دیگران به طور رسمی این ایده را که از سود سهام سال جاری، سیگنالهای سودهای آتی را میتوان پیشبینی کرد مورد تایید قرار دادند. کیکو - 2012 - 4، مدل مربوط به ثبات مالی در پرداخت سود سهام بانکی را ارائه کرده است.
در این مدل، سود سهام یک منبع مهم اطلاعات برای سپردهگذاران است چرا که آنها هر دو سیگنال سودآوری و نقدینگی را مورد توجه قرار میدهند - به عنوان مثال، بانکهای فعال و سودآور در بازار سرمایه میتوانند سود سهام بزرگتر از بانکهای غیرفعال در بازار سرمایه پرداخت کنند - . سپردهگذاران به ویژه به نقدینگی بانکها حساس بوده و در طول بحران مالی به دلیل اثرات منفی بالقوه نوسانات اقتصادی، توجه زیادی به خرید و فروش سهام این بانکها میکنند. بنابراین، بانکها ممکن است تصمیم به افزایش سود سهام خود کرده و آرامش سپردهگذاران خود را حفظ کرده و برای جلوگیری از بدبینی سپردهگذاران در طول دوره بحران مالی، سود سهام ثابت پرداخت کنند. نسبت کفایت سرمایه بانک، به عنوان عاملی تاثیرگذار در سیاستهای تقسیم سود بانکی میباشد.
هنگامی که میزان سرمایه بانک به حد مطلوب باشد نشان دهنده میزان بهرهوری بالا بوده و در نتیجه باعث افزایش سود مکتسبه شده و در نهایت میزان سود تقسیمی بین سهامداران نسبت به دورههای قبل رشد پیدا خواهد کرد - کریس تینو و رافل5، . - 2015 الیویرا وهمکاران - 2015 - .6 نشان دادند که در ماه ژوئن سال 2009، ذخایر بسیاری از بانکهای اروپایی به سطح پیش از بحران بازگشته بود. بنابراین، سود سهام برای سال مالی 2009 - پرداخت در اوایل سال - 2010 در یک محیطی که استرس کمتری داشت، پرداخت شد. بنابراین نسبت کفایت سرمایه بانک به عنوان عاملی بنیادی و تاثیرگذار در جهت محاسبات تقسیم سود حساب می شود.
بسیاری از تحقیقات تجربی پیشین در اثر سیگنالهای وارده به کانالهای اطلاعاتی، اثرپذیری سود سهام از تغییرات قیمت سهام را مورد تایید قرار داده و ارزیابی اطلاعاتی محتوای سود سهام را به عنوان منبع سیگنالهای حساسیت اطلاعاتی سپردهگذاران معرفی کردهاند. برخی از این مطالعات به طور خاص به بحث پرداخت سود متمرکز بانکها اشاره کرده - به عنوان مثال، بسلر و نوهل7، - 2000 نشان دادند که قیمت سهام نسبت به اطلاعات سود سهام واکنش نشان میدهد.
با اینکه کیکو - 2012 - 8 مدل فرض سپردهگذاران یکنواخت - تمام سپردهگذاران به همان اندازه به اطلاعات حساس دسترسی دارند - ، را را اثبات کرده است، مدلهای نظری و شواهد تجربی اخیر مانند - هوانگ و رتنوسکی1،2011؛ الیویرا و همکاران.2، - 2015 نشان میدهد که سرمایهداران عمده، روشی خاص برای جذب سپردهگذاران نهادی مورد استفاده قرار داده و در طول دوره با عدم تقارن اطلاعاتی بالا در ارتباط با نوسانات داراییهای نقدی مواجه بوده و حساسیت بیشتری نسبت به اطلاعاتی - مانند پرداخت سود سهام - دارند و از سپردهگذاران خرد به عنوان سیگنالهای اطلاعاتی غیر قابل تاثیر بر نسبت نقدینگی استفاده میکنند. پرداخت سود سهام، میزان حجم نقدینگی بانک را کاهش میدهد و سهام بانک ارزانتر از قبل پرداخت سود سهام میشود و این کار در طول یک بحران مالی، وضعیت نقدینگی را تشدید میکند.
سرمایه مورد نیاز نظارتی بانک در طول بحران ایجاد شده باعث کاهش اهرم هدف شده و در نهایت منجر به پرداخت سود سهام حاکی از کاهش بیشتر در اعطای وام در طول رکود اقتصادی میشود - کاشیاپ و استین، . - 2004 با توجه به اهمیت سیگنالهای حساسیت اطلاعاتی سپرده گذاران3، در این تحقیق در راستای ادبیات مربوط به محتوای اطلاعاتی سود سهام به پیروی از پژوهشهای - سانت و کان4، 1994؛ میشلی و همکاران5، 1995؛ نیسیم و زیو6، 2001؛ کوچ کوچ و امی7، - 2004 و نقش بازارهای مالی در تاثیر گذاری بر سیاست تقسیم سود - به عنوان مثال، براوو و همکاران.8، 2005؛ 2005؛ لری و میشلی9، 2011؛ میشلی و روبرتس10، - 2012 انجام شده است. همچنین با توجه به اهمیت سود تقسیمی، به طور مستقیم به ادبیات سود سهام بانکهای سرمایهگذار نیز پرداخت شده است.
علاوه بر این، این مطالعه به طور غیر مستقیم ادبیات مربوط به نقش سرمایهگذاران نهادی و بازارهای عمده فروشی در بودجه بانک - هوانگ و رتنوسکی13، 2011؛ الیویرا وهمکاران، - 2015 و تقاضای اطلاعات توسط طلبکاران - مانند، پیک و همکاران.14، - 2010 را نیز مورد واکاوی قرار داده است. در این پژوهش سیگنالهای حساسیت اطلاعاتی سپردهگذاران به سه دسته میزان نفوذ سرمایه گذاران نهادی بانک، نرخ بهره پرداختی و نسبت بازده داراییها تقسیم می شود. با توجه به این که نرخ بهره پرداختی برای سپرده گذاران دارای اهمیت بالایی میباشد از این رو مشتریان بانکها به دنبال شناسایی عواملی هستند که بر روی نرخ بهره پرداختی تاثیرگذار میباشد.