مقاله در مورد شرح عملیات بسته بندی چای در شرکت گلستان

بخشی از مقاله

شرح عمليات بسته بندي چاي در شركت گلستان

محموله چاي بعد از تخليه از كاميونها توسط دستگاههاي جك و ليفتراك وارد انبار موقت چاي مي شود تا زمان تأييد توسط واحد QC ( كنترل كيفيت) .
سپس واحد QC بازرسي لازم جهت پذيرش يا عدم پذيرش محموله را به عمل مي آورد . اين بازرسي در مورد چاي شامل آزمايشات اوليه چشمي و دستگاهي مي باشد كه در صورت انطباق نتايج آزمايشات و بازرسيها با استانداردها محموله پذيرش ودرصورت عدم انطباق رد و برگشت داده مي شود .

2- بازرسي واحد QC درمورد چاي :
اين بازرسي شامل مراحل زير مي باشد كه شرح آزمايشات شيميايي در قسمت آزمايشات آمده است .
مشخصه هاي كنترلي اندازه ابزار پايش و اندازه گيري
1 رويت چاي خشك يكدست پيچيده و فاقد غبارزياد مي باشد
2 عطر فاقد بوهاي خارجي وغير طبيعي داراي بوي طبيعي
3 رنگ چاي خشك سياه و طبيعي وفاقد رنگ مصنوعي

4 بسته بندي جنس مناسب و غير قابل نفوذ
5 سالم بودن فاقد كپك زدگي و هرنوع آلودگي
6 مواد خارجي فاقد ناجوري و مواد خارجي نظير حشرات
7 رنگ نوشابه چاي شفاف قرمز رنگ
8 عطر نوشابه عطر طبيعي مناسب
9 طعم نوشابه دبش و مطلوب ومتناسب با نوع چاي و فاقد ماندگي
10 تفاله نوشابه مسي رنگ بوده و تيره و سبز كامل نباشد

11 مواد خارجي و نوشابه عدم وجود مواد خارجي
12 درجه چاي متناسب با نوع چاي
13 رطوبت حداكثر 8/0
14 خاكستر كل 8/4-7 گرم درصد
15 خاكسترمحلول در آب جوش حداقل45
16 خاكستر محلول در اسيد حداكثر 8/0
17 قليائيت خاكستر 2-1
18 عصاره مايع حداقل 32
19 كافئين حداقل 5/2

20 سلولز خام حداكثر14

واحد بازرسي QC در ابتدا و انتها و درهر مرحله از فرآيند ماده اوليه و محصول را كنترل مي كند تا مطابق استانداردهاي مربوط باشد .
مشخصه هاي كنترلي واحد QCبه شرح زير مي باشند :
درصورت پذيرش و تاييد از سري QC محموله در انبار تا زمان بسته بندي انبارش مي شود .
دماي انبارهاي چاي بايد در حد استاندارد دورطوبت 65/0 – 70/0 باشد .
درمرحله بعد چاي وارد واحد بلند مي شود كه در تمامي مراحل نقل و انتقلات با جك و ليفتراك انجام

مي گيرد .
درقسمت بلند ( اختلاط) ، عمل بلند كردن محصول توسط دستگاه بلندر انجام مي گيرد در اين مرحله بازرسي QC از چاي بلند شده به جهت حصول اطمينان از پراكندگي يكنواخت انجام مي گيرد .
بعد محصول وارد واحد سورت شده توسط دستگاه سورتر، سورت مي شود سورت شدن به دوصورت دستي و ماشيني انجام مي گيرد .
سورت شدن شامل جداسازي ضايعات و مواد خارجي از محصول مي باشد .
درمرحله بعد چاي سورت شده به سيلو منتقل مي شود و بعد از توقفي كوتاه در سيلو به
بالاي دستگاه منتقل شده و درمخزن دستگاه بسته بندي ريخته مي شود .
دراين مرحله ابتدا عمليات وزن كردن ( پيمانه كردن ) براي اوزان مورد نظر انجام
مي گيرد.

سپس چايهاي وزن شده در كيسه ( فيلتر) (درمورد محصولات تي بگ) ويا نايلون (براي محصولات پاكتي) مي گردد .
( فيلترها قبل ازاستفاده در دستگاه بخارساز بخار داده مي شوند )
درمورد محصولات تي بك درمرحله بعد الكتريسته ساكن در دستگاه Constanta با دستگاه استاتيك ايجاد شده و لبه هاي كناري فيلتر توسط دنده هاي تازن و دوخت ، دوخت مي شود .

سپس فيلترها برش خورده منگنه شده و اتيكت مي خورد . سپس فيلترهاي تي بگ به تعداد مورد نظر داخل جعبه قرار گرفته وبعد از بازرسي ، جعبه ها سلفون شده و بعد از درج مشخصات و تاريخ توليد و انقضاء داخل كارتن قرار گرفته و كارتنها نيز روي چيده شده و درنهايت در انبارمحصول نهايي انبارش مي شود .

درمورد چايهاي پاكتي نيز بعد از مرحله ي توزين ، وزن مورد نظر داخل پاكت مربوط ريخته شده سپس داخل جعبه قرار مي گيرد و شيرينگ جعبه ها داخل كارتن قرارمي گيرند . بقيه مراحل نيز مشابه و بعد از چاي تي بگ مي باشد .
در مورد چاي عطري قبل از انتقال چاي از مخزن به بسته ها عمل پاشش اسانس روي چاي توسط پمپ پا شش انجام مي گيرد .

استانداردهاي ملي چاي

اندازه گيري مقدار خاكستر كل

1- هدف و دامنه كاربرد
هدف از تدوين اين استاندارد تعيين روش اندازه گيري مقدار خاكستر كل در چاي مي باشد .
2- تعريف
در اين استاندارد به تعريف زير بكار برده شده است :
چاي در 25  525 درجه سلسيوس در تحت شرايط ذكر شده در اين استاندارد.
3- اساس آزمون
سوزاندن مواد آلي در دماي 25  525 درجه سلسيوس تا رسيدن بجرم ثابت .
4- وسائل مورد نياز
علاوه بر تجهيزات متعارف آزمايشگاهي وسائل زير مورد نياز مي باشد :
4-1- بوته 50 تا 100 ميلي ليتري پلاتيني يا چيني يا از جنس ديگري كه هيچگونه تأثيرات متقابلي روي آزمون نداشته باشد .
ياد آوري – كپسولهاي سيليسي براي انجام اين آزمايش مناسب نمي باشد .
4-2- كوره الكتريكي : كه در دماي 25  525 درجه سليسيوس قابل تنظيم باشد .
4-3- حمام بخار

4-4- اجاق برقي
4-5- خشك كننده ، ه محتوي ماده جاذب الرطوبه موثر باشد .
4-6- ترازوي حساس آزمايشگاهي با دقت 001/0 گرم

5- نمونه
از نمونه نرم شده ايكه مقدار مواد خشك آن معلوم است و طبق استاندارد شماره 3272 " روش تهيه نمونه نرم شده چاي و اندازه گيري ماده خشك آن " تهيه شده است ، استفاده كنيد .

6- روش آزمون
6-1- آماده كردن بوته :
بوته(4-1) را بمدت يك ساعت در دماي 25  525 درجه سلسيوس در كوره الكتريكي(4-2) حرارت دهيد سپس آنرا در خشك كننده(4-5) سرد كرده و بعد با دقت 001/0 گرم وزن كنيد .
6-2- آزمونه
حدود 5 گرم از گرد نمونه آماده شده (5) را با دقت 001/0 گرم در داخل بوته آماده شده (6-1) وزن كنيد به استاندارد شماره 3272 " روش تهيه نمونه نرم شده چاي اندازه گيري ماده خشك آن " رجوع كنيد .
6-3- اندازه گيري:

6-3-1- بوته حاوي آزمونه را حدود 100 درجه حرارت سلسيوس حرارت دهيد تا رطوبت آن گرفته شود سپس آنرا به كوره الكتريكي (4-2) انتقال داده در دماي 25  525 درجه سلسيوس آنقدر نگهداريد تا خاكستر بطور قابل رويت از ذرات زغال عاري گردد ( معمولاً اين كار حداقل دو ساعت وقت لازم دارد ) سپس آنرا سرد نموده و خاكستر را با آب مقطر مرطوب نموده و در حمام بخار (4-3) و آنگاه روي اجاق برقي (4-4) خشك كرده و مجدداً مدت يك ساعت در همان كوره قرار دهيد . اين بوته را در خشك كننده سرد و توزين كنيد سپس مدت نيم ساعت آنرا در كوره قرار دهيد ، سرد و وزن كنيد . اين عمليات را در صورت لزوم آنقدر تكرار كنيد تا اختلاف وزن دو توزين متوالي از 001/0 گرم تجاوز نكند .
6-3-2- در صورت لزوم خاكستر كل را براي تعيين مقدار خاكسترهاي محلول و نا محلول در آب نامحلول چاي در اسيد نگهداري كنيد .
6-4- تعداد اندازه گيريها :
دو اندازه گيري روي يك نمونه سائيده (5) بطور جداگانه انجام دهيد .

7- بيان نتايج

7-1- روش محاسبه :
درصد جرمي خاكستر كل بدست آمده از نمونه نرم شده بر اساس ماده خشك از را بطه زير بدست مي آيد :

× m1 M =
كه در آن:
M= در صد جرمي خاكستركل
m1= جرم خاكستر كل بر حسب گرم
mo= جرم آزمونه بر حسب گرم
RS= درصد جرمي مواد خشك محتوي در نمونه نرم شده كه طبق استاندارد شماره 3272

ميانگين حسابي دو اندازه گيري را بعنوان نتيجه آزمون مشروط بر اينكه تكرار پذيري آن (7-2) رضايت بخش باشد گزارش كنيد .
7-2- تكرار پذيري
اختلاف بين دو نتيجه همزمان يا متوالي سريع كه توسط يك آزمايشگر انجام شود . نبايد از 2/0 گرم خاكستر كل در 100 گرم نمونه نرم شده تجاوز كند .
8- گزارش آزمون
- گزارش آزمون بايد شامل روش بكار رفته و نتيجه بدست آمده و جزئيات هر گونه عملياتي كه در اين استاندارد مشخص نشده و بطور اختياري انتخاب گرديده و هر گونه شرايطي كه ممكن است در نتيجه تأثير كند باشد .
گزارش آزمون بايد حاوي تفصيل لازم براي شناخت كامل نمونه باشد.

روش اندازه گيري فيبر خام در چاي

فيبر خام چاي با روشهاي متعدد اندازه گيري مي شود كه بر حسب روش بكار رفته تفاوتهائي در نتايج حاصله وجود دارد . استفاده از اين روش كه كاربرد وسيعتر دارد و بر مبناي روش ويند استوار است موجب هماهنگي در نتايج آزمون خواهد بود .

1- هدف و دامنه كاربرد
هدف از تدوين اين استاندارد روش اندازه گيري مقدار فيبر خام مي باشد كه در انواع چاي كاربرد دارد .
2- تعريف
فيبر خام عبارتست از تمام موادي كه در شرايط مذكور در اين استاندارد نامحلول و قابل سوختن است و مقدار فيبر خام بر حسب درصد جرمي نمونه اوليه چاي يا بر اساس چاي خشك بيان مي شود . در فرانسه عنوان انديس مواد سلولزي نامحلول يا سلولز خام بعنوان فيبر خام تلقي مي شود .
3- اساس روش
پس از سائيدن چاي آنرا با محلول اسيد سولفوريك استاندارد جوشانده و مواد نامحلول باقيمانده را پس از شستشو جدا كنيد سپس آنرا با محلول هيدرواكسيد سديم جوشانده و باقيمانده نامحلول را جدا كرده ، شسته و خشك كرده وزن كنيد و پس از سوزاندن مقدار خاكستر حاصله را از آن كم كنيد .
4- مواد لازم
تمامي معرفها بايد از نوع آزمايشگاهي خالص بوده و آب مصرفي عبارتست از آب مقطر و يا آبي كه از نظر خلوص معادل آن باشد .
4-1- محلول اسيد سولفوريك استاندارد : معادل 5/12 گرم اسيد سولفوريك در يك ليتر
4-2- محلول هيدرو اكسيد سديم دريك ليتر .
اين محلول بايد حتي المقدورعادي از كربناتها باشد .
4-3- استن ، يا اتانول 95 درصد حجمي يا متانول ، يادوپرپانل
4-4- حلال مورد استفاده براي استخراج : n هگزان با درجه تكنيكي يا تكنيكال اتر نفت يا نقطه جوش بين 40 و 60 درجه سلسيوس ، يادي اتيل اتر ، يا حلال ديگر و يا مخلوط حلالهاي مناسبتر براي جدا كردن چربي يا مواد صابوني نشدني .
4-5- عامل ضد كف : كه در شرايط آزمايش بي اثر باشد (در صورت لزوم)
4-6- عامل ضد پرش : در موقع لزوم كه در شرايط آزمايش تحت تأثير قرار نگيرد و روي نتايج آزمايش اثر نگذارد .
5- وسائل لازم
وسائل آزمايشگاهي بويژه :
5-1-آسياب : وسيله سائيدن كه به سهولت قابل نظافت باشد و با جنس چاي تناسب داشته و در ضمن سائيدن چاي ، حرارت زياد ايجاد نكند و تغيير محسوس در مقدار رطوبت چاي بوجود نياورد .
5-2- الك : از جنس توري سيمي با چشمه هاي يك ميلي متري
5-3- كرمخانه آزمايشگاهي جهت خشك كردن : كه در حرارت 2  103 درجه سلسيوس قابل تنظيم باشد .
5-4- ارلن ماير دهان گشاد : بگنجايش حداقل 600 ميلي ليتر كه مبرد برگرداننده روي آن قرار گيرد .
5-5- اجاق الكتريكي : مجهز به همزن مغناطيسي كه بتواند 200 ميلي ليتر معرفهاي 4-1 و 4-2 را در حرارت جوش ملايم نگه دارد .
5-6- بوته : بگنجايش 25 تا 50 ميلي ليتر كه در تحت شرايط آزمايش در برابر معرفها مقاوم بوده و يا بوته چيني ، صاف كننده مناسب براي جدا كردن و سوزاندن باقيمانده .
5-7- كوره الكتريكي : مجهز بجريان هوا و دستگاه تنظيم درجه حرارت مناسب براي سوزاندن در حرارت 25  550 درچه سلسيوس
5-8- دستگاه خشك كننده يا دسيكاتور داراي ماده خشك كننده مؤثر
5-9- وسيله جدا كردن :
5-9-1-ارلن ماير بوخنر با گنجايش يك ليتر
5-9-2-قيف بوخنر بقطر تقريبي 100 ميلي متر مجهز به كاغذ صافي بدون خاكستر با كيفيتي كه اليافشان در برابر اسيد در جريان صاف كردن و شستشو مقاومت داشته باشد .
5-10- ترازوي حساس آزمايشگاهي .
6- روش آزمون
6-1- تهيه نمونه آزمودني
6-1-1- خشكاندن مقدماتي : در مواردي كه چاي داراي رطوبت خيلي زياد است قبل از مخلوط كردن و يا سائيدن نمونه اوليه چاي آنرا ابتدا در حرارت 2  103 درجه سلسيوس بخشكانيد . براي اين منظور چاي را قبل ازاين خشكانيدن و دقيقاً قبل از تهيه نمونه آزمودني وزن كنيد ( به بندهاي 6-1-2 و 6-1-3 رجوع شود ) .

چائيهائيكه از الك (5-2) بدون داشتن باقيمانده عبور نمايند قبل از اين تعيين مقدار نياز به سائيدن ندارند .
براي برداشت آزمونه از اين گونه نمونه ها قبلاً آنها را كاملاً مخلوط كنيد .
6-1-2-2- اگر نتايج را بايد بر اساس ماده خشك بيان كرد بايستي مقدار ماده خشك نمونه آزمودني نمونه (6-1-2) را طبق استاندارد شماره 3272 روش تهيه نمونه نرم شده چاي و اندازه گيري ماده خشك آن ، تعيين كرد .
6-1-3-چايهائي كه نياز به سائيدن دارند : چايهائي كه پس از عبور از الك (5-2) روي الك داراي باقيمانده هستند بايد سائيده شوند .

6-1-3-1- اگر نتايج بايد بر اساس نمونه اوليه چاي بيان شود بايستي مقدار ماده خشك نمونه را طبق ( استاندارد شماره 3272 روش تهيه نمونه نرم شده چاي و اندازه گيري ماده خشك آن ) تعيين كرد .
6-1-3-2- نمونه آزمايشگاهي را در آسياب (5-1) تا حدي بسائيد كه بدون باقيمانده از الك (5-2) عبور كند .
6-1-3-3- مقدار ماده خشك نمونه آزمايشگاهي (7-1-3-2) راطبق استاندارد شماره 3272 روش تهيه نمونه نرم شده چاي و اندازه گيري ماده خشك آن ، تعيين كنيد .
6-2- آزمونه : در حدود يك گرم از نمونه آزمايشگاهي را كه طبق توضيحات بند (7-1) تهيه گرديده است با تقريب يك ميلي گرم بدقت وزن كنيد .
6-3- اندازه گيري
6-3-1- تأثير اسيد :
6-3-1-1- آزمونه را ارلن ماير دهان گشاد (5-4) منتقل كنيد و در صورت لورم عامل ضد كف (4-5) و عامل ضد پرش (4-6) را به آن بيافزايد .

مقدار 200 ميلي ليتر اسيد سولفوريك (4-1) را در حرارت آزمايشگاهي اندازه گيري نموده و آنرا بحرارت 95 تا 100 درجه سلسيوس برسانيد و به محتويات ارلن ماير (5-4) اضافه كنيد .
مبرد را به ارلن ماير وصل كرده و سريعاً ( در حدود 2 دقيقه ) بجوش آوريد و جوشش را بطور ملايم بمدت 1 30 دقيقه ادامه دهيد . ضمن جوشيدن ارلن ماير را گاه بگاهي بچرخانيد بشكلي كه اگر ذرات نامحلول بديواره ارلن ماير دربالاي محلول چسبيده باشد بداخل محلول برگردد .

6-3-1-2- پس از مرحله ويژه جوش در محدود 50 ميلي ليتر آب مقطر سرد به آن اضافه كنيد و با كمك بوته (5-6) مواد نامحلول را بسرعت جدا كنيد . ارلن ماير (5-4) را با بخشهائي از 50 ميلي ليتر آب داغ با حرارت 95 تا 100 درجه سلسيوس بشوئيد و آبهاي شستشو را از روي باقيمانده داخل بوته عبور دهيد .
شستشوي مواد نامحلول را تا حدي ادامه دهيد كه محلول صاف شده ، در برابر كاغذ تورنسل كاملاً خنثي باشد جدا كردن و شستن مواد نامحلول را بايد در مدتي كمتر از 30 دقيقه انجام داد .
6-3-2- تأثير قليائي
6-3-2-1- باقيمانده نامحلول شستشو شده را در ارلن ماير دهان گشاد (5-4) برگردانيد و در صورت لزوم عامل ضد كف (4-5) و عامل ضد پرش (4-6) بيافزائيد .
مقدار 200 ميلي ليتر هيدرواكسيد سديم (4-2) را در حرارت آزمايشگاه اندازه گيري نموده و آنرا بحرارت 95 تا 100 درجه سلسيوس برسانيد . (9-1) و آنرا به محتويات ارلن ماير (5-4) كم كم اضافه كنيد .

ارلن ماير را به مبرد برگردان سوار كنيد و بسرعت ( در حدود 2 دقيقه ) با استفاده از اجاق الكتريكي (5-5) بجوش آوريد وجوشش را بمدت 1 30 دقيقه به ملايمت ادامه دهيد .
پس از اتمام مرحله ويژه جوشش در حدود 50 ميلي ليتر آب مقطر سرد به آن بيافزائيد و مواد نامحلول را از كاغذ صافي بدون خاكستر ( 5-9) يا به كمك بوته چيني به سرعت جدا كنيد . باقيمانده نامحلول را با 25 ميلي ليتر محلول اسيد سولفوريك (4-1) كه در حرارت آزمايشگاهي

اندازه گيري شده به حرارت 95 تا 100 درجه سلسيوس (9-1) رسانده شده است . بشوئيد و طبق توضيحات بند (7-3-1-2) با آب مقطر بشوئيد . باقيمانده را با يكي از معرفهاي (4-3) خشك كنيد و سپس با حلال (4-4) مواد صابوني نشدني آنرا جدا كنيد . سپس تمام باقيمانده نامحلول را در بوته چيني صاف كننده جمع آوري كنيد .

6-3-3- خشكانيدن : بوته فوق (5-6) و محتويات آنرا در گرمخانه آزمايشگاهي (5-3) در حرارت 2  103 درجه سلسيوس بخشكانيد و در دستگاه خشك كننده (5-8) تا حرارت آزمايشگاه سرد و به سرعت با تقريب 5/0 ميلي گرم وزن كنيد .
اين عمليات را تا هنگاميكه دو توزين متوالي كه در تعقيب خشك كردن در گرمخانه آزمايشگاهي و سرد كردن در خشك كننده بدست مي آيد از يك ميلي گرم تجاوز نكند ادامه دهيد.
معولاً طول مدت مراحل خشك كردن كامل به مدت 2 ساعت كفايت مي كند .

سوزندان : پس از خشك كردن باقيمانده خشك شده را در كوره الكتريكي (5-7) در حرارت 25 550 درجه سلسيوس تا بدست آمدن جرم ثابت بسوزانيد سپس آنرا در خشك كننده (5-8) بگذاريد تا سرد شود و تا تقريب 5/0 ميلي گرم مجدداً وزن كنيد .
6-3-5- تعداد اندازه گيريها : بر روي هر نمونه آزمودني اقلاً دو اندازه گيري انجام دهيد .
7- محاسبه
7-1- روش محاسبه و فرمولها
7-1-1- فيبر خام در نمونه اوليه چاي برحسب فرمولهاي زير محاسبه مي گردد .
الف – در مورد چايهائيكه احتياج به سائيدن ندارند .

= در صد جرمي فيبر خام

ب – در مورد چايهائي كه احتياج به سائيدن دارند .

= درصد جرم فيبرخام

كه در آن :
mo = عبارت است از جرم بخش آزمودني بر حسب گرم (7-2)
m1 = عبارت است از جرم باقيمانده خشك در نمونه چاي اوليه پس از خشك شدن بر حسب گرم (7-3-3) .
m2 = عبارت است از جرم باقيمانده خشك در نمونه چاي اوليه پس از تبديل به خاكستر بر حسب گرم (6-3-4)

Ms = عبارت است از درصد جرمي ماده خشك نمونه آزمايشگاهي كه طبق بند (6-1-3-1) اندازه گيري شده است .
ms = عبارت است از درصد جرمي ماده خشك نمونه آزمايشگاه كه طبق بند (6-1-2-1) و (6-1-3-3) اندازه گيري شده است .
7-1-2-مقدار فيبر خام نسبت به مقدار ماده خشك چاي :
در صد فيبر خام بر اساس ماده خشك چاي طبق فرمول زير محاسبه مي شود :


= درصد جرمي فيبر خام

كه در آن
ms , m2 , m1 , mo عبارتند از همان مواردي كه در بند (8-1-1) بيان گرديد .
7-1-3- خشك كردن مقدماتي : اگر احتياج به خشك كردن مقدماتي باشد به بند (7-1-1) مراجعه كنيد ) در صد فيبر خام در نمونه اوليه چاي با ضرب كردن نسبت زير در نتيجه محاسبه شده بند (8-1-1) بدست مي آيد .
كه در آن
m4 = عبارت است از جرم اوليه نمونه مرطوب قبل از خشك كردن مقدماتي بر حسب گرم
m5 = عبارت است از جرم اوليه نمونه پس از خشك كردن مقدماتي بر حسب گرم
8-1-2- نتيجه : ميانگين حسابي دو اندازه گيري (7-3-5) رامشروط بر رضايت بخش بودن
تكرار پذيري : ( به بند 8-2- مراجعه كنيد ) بعنوان نتيجه گزارش كنيد

.
8-2- تكرارپذيري : تفاوت بين نتايج دو اندازه گيري (7-3-5) همزمان با سرعت پياپي توسط يك آزمايش كنند انجام گيرد نبايد از مقادير زيرتجاوز كند .
الف – 4/0 (ارزش مطلق) اگر مقدار فيبر خام كمتر از 10 درصد جرم / جرم باشد .
ب – 4 درصد (ارزش نسبي) اگر مقدار فيبر خام بيشتر از 10 درصد جرم/ جرم باشد .