بخشی از مقاله
معرفي كنتور ديجيتال
در کنتورهای مکانیکی تعین میزان مصرف برق از طریق نمراتور کنتور وبا کسر عدد فعلی از قبلی به دست می آید و مصرف به دست آمده را کلا مطابق با یک نرخ (ساعات میان باری روز )محاسبه وبهای برق مشترک بدست میاید :
به طور مثال اگر مشترک در24ساعت شبانه روزی 20کیلو وات ساعت برق مصرف کند (با فرض هر کیلو وات ساعت 200 ریال) مبلغ (400=20×20) ریال می شود
(كنتور مكانیكى)
2- در کنتور دیجیتالی سه تعرفه ،مصرف در 24ساعت شبانه روز به سه بازه زمانی شامل ساعات میان باری (روز) ،ساعات اوج بار(شب) ،وساعات کم باری (آخر شب) تقسیم شده ونرخ هر کدام متفاوت وبه ترتیب با ضرایب 1، 5/2، 25 /0نسبت به نرخ ساعات میان باری مساحبه می گردد
(كنتور دیجیتال)
ساعات بازه زمانی در6ماه اول ودوم سال در جدول زیر می باشد
به طور مثال اگر یک مشترک در 24 ساعت شبانه روز 20کیلو وات ساعت برق مصرف کند ودارای کنتور دیجیتالی باشد کنتور مصرف برق فوق را فرضا به سه بخش تقسیم می کند
مصرف ساعات میان باری (روز ) =10کیلو وات ساعت
مصرف ساعات اوج بار (اول شب ) = 3کیلو وات ساعت
مصرف ساعات کم باری (آخر شب ) = 7 کیلو وات ساعت
ضریب×نرخ×مصرف = بهای برق مصرفی با کنتور دیجیتال
3850= (25/0×200×7) +(5/2×200×3) + (1×200×10) ریال
بهای برق مصرفی این مشترک معادل 3850ریال در یک شبانه روز می باشد .
كنتور هوشمند آب و برق(IWEM: Intelligent Water and Energy Meter) يك ابزار اندازه گيري و كنترل است كه تركيبي از سه دستگاه كنتور ديجيتال برق، كنتور ديجيتال آب، و يك ابزار اعتباري است و به طور همزمان قابليت هاي هر سه دستگاه را داراست.
کنتور ديجيتال آب، آب برداشتي از چاه ها را به همراه ديگر پارامترهاي مورد نياز شرکتهاي آب منطقه‌اي اندازه‌گيري و ذخيره مي‌نمايد. هيچ کنتور آبي مشابه با اين کنتور وجود ندارد؛ اما شايد بتوان قابليتهاي آن را با کنتورهاي ديجيتال آب، که بر مبناي يک دبي‌متر اولتراسونيک يا مغناطيسي ساخته شده است، مقايسه نمود. اين کنتور که اختصاصا براي چاه‌هاي آب برقی در ایران طراحي شده است، مشکلات متداول ديگر کنتورها را از قبيل حساسيت يا آسيب‌پذيري در برابر ذرات معلق، حبابهاي هوا، شيب لوله، شير فلكه، خم و اتصالات و... ندارد.
با استفاده از کارت هوشمند، كنتور حق‌آبه و تاريخ آغاز و پايان اعتبار را تعيين كرده، در صورت تجاوز از حق‌آبه مجاز يا سپري شدن زمان اعتبار آن، واکنش لازم را مطابق خواسته وزارت نيرو نشان مي‌دهد. اين واکنش شامل ذخيره انرژي مصرفي در تعرفه‌هاي جداگانه و يا با توجه به خواست وزارت نيرو، صدور فرمان قطع برق الکتروپمپ می باشد. اين قابليت کاملا منحصربفرد است و تنها در همکاري توامان دو کنتور آب و برق در يک مجموعه قابل حصول است. ابزارهاي مشابه نمي‌توانند اين قابليت را که منجر به صرفه‌جويي در پرداخت يارانه برق و کنترل برداشت آب از سفره زيرزميني مي‌گردد، ارائه نمايند.
اين کنتور داراي تأييديه فني از پژوهشگاه نيرو، شرکت برق منطقه‌اي تهران، سازمان مديريت منابع آب ايران، شرکت آب منطقه‌اي فارس و شرکت آب منطقه‌اي يزد مي‌باشد.
ميزان اثر بخشي طرح تعويض کنتورهاي آنالوگ و نصب کنتورهاي ديجيتال چند زمانه در کاهش تلفات
خبرگزاري موج - به منظور کاهش تلفات، طرح تعويض کنتورهاي آنالوگ و نصب
کنتور ديجيتال چند زمانه در شرکت توزيع نيروي برق مازندران به اجرا در آمد.
به گزارش موج، مهندس شجاع محمودي عالمي، معاون فروش و خدمات مشترکين شرکت توزيع برق مازندران، در جلسهاي که با حضور مدير عامل، معاونين، مديران ستاد و امورهاي توزيع اين شرکت تشکيل شد، با بيان اين خبر گفت: از اسفند ماه سال 87 تا تير 88، تعداد 4981 کنتور تعويض شده که از اين تعداد، 346 دستگاه کنتور سه فاز عادي، 365 دستگاه کنتور سه فار ديماندي و 4270 دستگاه کنتور تکفاز عادي بوده است.
وي افزود: در مدت زمان اجراي اين طرح، اندازه و بهاي انرژي مصرفي اين مشترکين در حداقل يک دوره 2 ماهه پس از تعويض کنتور ديجيتال با دوره عينا مشابه سال قبل (کنتور ـ آنالوگ) مقايسه گرديده است که محورهاي سنجش اثر گذاري سه فاکتور دوره بازگشت اصل سرمايه، نرخ بازگشت سرمايه و شاخص سود آوري پروژه بر پايه اصول علم اقتصاد و اقتصاد مهندسي مي‌باشد که شاخصهاي مورد نياز جهت تعميم طرحهاي سرمايه گذاري را ارائه مي‌دهد.
معاون فروش و خدمات مشترکين شرکت توزيع برق مازندران با اشاره به پارامترهاي موثر در اين بررسي يادآور شد: هزينه اوليه طرح (بهاي تهيه و نصب کنتور)، تفاوت صورت حساب ماهانه مشترک ( فاوت بهاي صورت حساب مشترک بعد از نصب کنتور ديجيتال با دوره مشابه سال قبل)، دوره اثر گذاري طرح (ميزان عمر مفيد کنتور نصب شده که عليرغم گارانتي 5 ساله اين کنتورها عينا 5 سال لحاظ گرديده است) از پارامترهاي موثر اثربخشي طرح تعويض کنتورهاي آنالوگ با کنتورهاي ديجيتال چند زمانه مي‌باشد.
وي دوره بازگشت سرمايه را که به صورت سال، ماه، روز و ساعت مد نظر قرار گرفته، مدت زمان بازگشت اصل سرمايه اوليه طرح از محل سودآوري پروژه بدون لحاظ نرخ بهره دانست و خاطرنشان ساخت: هزينه اوليه تعويض هر کنتور سه فاز، 000/750/1 ريال و تفاوت فروش انرژي هر مشترک در ماه، 730/52 زمان و دوره بازگشت سرمايه 33 ماه است.
وي ادامه داد: هزينه اوليه هر تعويض کنتورهاي ديماندي 000/000/2 ريال، تفاوت فروش انرژي هر مشترک در ماه 153/117 ريال و دوره بازگشت سرمايه 17 ماه مي‌باشد.
وي گفت: هزينه اوليه هر تعويض کنتورهاي تکفاز 000/390 ريال، تفاوت فروش انرژي در مشترک در ماه 156/27 ريال و دوره بازگشت سرمايه آن نيز بيش از 14 ماه مي‌باشد.
محمودي عالمي نرخ بهره وامهاي کوتاه مدت در تعويض کنتورها را 7 درصد، ميان مدت 15 درصد، بلند مدت 27 درصد اعلام کرد.
وي شاخص سودآور ي طرح را نسبت ارزش حال در آمدهاي ناشي از طرح به ارزش
سرمايه گذاري اوليه که ارزش درآمدها در طول دوره تاثيرگذاري و با احتساب نرخ بهره تسهيلات اخذ شده عنوان کرد.محمودي در رابطه با نتيجه گيري کمي بررسي طرح تصريح کرد: بررسي شاخصهاي طرح مشخص ميسازد با وجودي که کليه پارامترهاي تاثيرگذار از جمله طول عمر کنتور، طول دوره نصب کنتور ديجيتال در بدبينانه ترين حالات ممکن لحاظ گرديدند، اما اثرگذاري طرح بسيار چشمگير است و سودآوري طرح با معيارهاي اقتصاد مهندسي در کوتاه مدت توجيه اقتصادي دارد.
فارس: پس از واگذاري نخستين و تنها شركت توليد كنتور كشور به بخش خصوصي، براي نخستين بار در كشور خط توليد كنتور ديجيتال هوشمند به دست متخصصان داخلي راه‌اندازي شد.
خط توليد نخستين كنتور هوشمند با تكنولوژي داخلي پيش از ظهر امروز با حضور معاون وزير نيرو و تني چند از مسئولان استان در شركت كنتورسازي قزوين به بهره‌برداري رسيد.
معاون امور برق و انرژي وزير نيرو در ايمن مراسم اظهار داشت: امروز شركت كنتورسازي به عنوان آنچه در اختيار مردم است و به دست بخش خصوصي اداره مي‌شود، داراي ويژگي‌هاي منحصر به فردي است.
عباس علي‌آبادي ادامه داد: مهم‌ترين ويژگي محصولات ارائه شده در اين شركت كيفيت بسيار بالا و تناسب آن با اندام صنعت برق است. وي تصريح كرد: حتي مي‌توان كيفيت محصولات اين شركت را با كيفيت محصولات كشورهاي اروپايي مقايسه كرد.
معاون وزير نيرو اضافه كرد: بومي سازي يك فرايند دانش‌مدار و اقدامي مستمر و داخلي است، ولي آنچه قابل توجه است، اينكه بخش مهمي از صنعت كنتورسازي در كشور ما بومي شده است.
وي افزود: البته بايد در بررسي مسائل همه موضوعات را متناسب ببينيم. در مقايسه نسبت به كنتورهاي با تكنولوژي عادي بومي هستيم و در مقايسه با ساير كنتورهاي با تكنولوي روز دنيا نيز ما در سطح مطلوبي قرار داريم.
در ادامه عضو هيئت مديره و مدير طرح و توسعه شركت كنتورسازي ايران گفت: شركت كنتورسازي ايران در سال 1347 راه‌اندازي شده و در راستاي واگذاري صنايع به بخش خصوصي اين شركت به بخش خصوصي واگذار شده است.
سيد علي عاملي خاطرنشان ساخت: تا سه سال پيش افتخار شركت كنتورسازي به عنوان نخستين و تنها توليد كننده كنتور در كشور اين بود كه با همكاري يك شركت فرانسوي موفق به توليد كنتورهاي ديجيتال شده است.
وي تأكيد كرد: ولي امروز در آستانه ميلاد حضرت رسول اكرم (ص) اين افتخار را داريم كه موفق به توليد نخستين كنتور ديجيتال و هوشمند به دست متخصصان داخلي شده‌ايم و اين افتخاري ديگر براي ايراني‌هاست.
اساس كار كنتور ديجيتال چيست ؟
كنتور ها بر اساس نيروي الكترومغناطيس عمل مي كنند . مي دانيم كه اگر از يك سيم پيچ جريان برق بگذرد در اطراف آن يك ميدان مغناطيسس ايجاد مي شود كه شدت و جهت اين ميدان به جريان عبوري از سيم پيچ بستگي دارد . در كنتور هاي تكفاز دو دسته سيم پيچ وجود دارد كه يك
ي از آنها داراي تعداد دور كم و قطر بيشتر نسبت به ديگري است . سيم پيچ ضخيمتر با دور كمتر را سيم پيچ جريان و ديگري را سيم پيچ ولتاژ مي نامند .
نحوه نصب كنتور تكفاز ديجيتال در مدار چگونه است ؟
سيم فاز را به سر سيم پيچ جريان وصل نموده و از سر ديگر آن فاز را مي گيرند . و دو سر سيم پيچ ولتاژ را به فاز و نول وصل مي كنند . زماني كه مصرف كننده اي به كنتور وصل مي شود جريان از سيم فاز و نول مي گذرد . بعبارت ديگر جريان مصرف كننده از سيم پيچ جريان مي گذرد و در آن يك ميدان مغناطيسي ايجاد مي كند . سيم پيچ ولتاژ كه هميشه به برق وصل است و داراي يك ميدان مغناطيسي ثابت است كه مقدار آن هيچ ارتباطي به مصرف كننده متصل شده به كنتور ندارد . اين دو ميدان مغناطيسي بر هم اثر كرده و سبب ايجاد نيروي حركتي در صفحه آلومينيومي درون كنتور مي شود . سرعت حركت اين صفحه با جريان مصرف كننده رابطه مستقيم دارد . اين حركت توسط يك محور و چرخ دنده به يك شماره انداز يا نمراتور ارتباط دارد و بر اساس گردش آن شماره ها زياد مي شود . اين شماره ها بجز رقم اول ميزان كاركرد كنتور يا همان مصرف انرژي الكتريكي را بر حسب كيلو وات ساعت نشان ميدهند .البته درون كنتور قطعات ديگري هم نظير : آهنرباي سرعت گير و پيچهاي تنظيم و ... وجود دارند كه ما از توضيح آنها صرف نظر كرده ايم .
انواع كنتور ديجيتال كدامند ؟
براي مصارف خانگي دو نوع كنتور تكفاز و سه فاز بطور عام وجود دارند كه در دسته بندي كنتورها به نوع اكتيو معروفند . اما در مصارف صنعتي مي توان به كنتورهاي راكتيو و كنتورهاي دو تعرفه اشاره كرد كه در جلسات قبل مختصري در باره آنها توضيح داده ايم .
كنتور هاي پيشرفته ديجيتال چگونه كار مي كنند ؟
در كشورهاي برخوردار از تكنولوژي ديگر كنتور نويسي به مفهوم رايج آن در ايران منسوخ شده است . در اين كشورها كه پول الكترونيكي بسيار رايج است از كنتورهاي هوشمند كه در بازه هاي زماني خاص ميزان مصرف را مشخص كرده و به ادارات برق گزارش مي دهند استفاده مي شود . اين كنتورها ميزان مصرف را از طريق همان خطوط برقي كه آنرا مي رسانند به توزيع كننده اطلاع مي دهند و شركتهاي فروشنده برق نيز بطور خودكار از حساب مصرف كننده برداشت مي كنند . در صورت موجود نبودن حساب و پس از اخطارهاي كتبي از طريق فرمان از راه خطوط برق بصورت خودكار كنتور برق مشترك را قطع مي كند و مشترك پس از پرداخت هزينه مي تواند از خدمات
شركت فروشنده استفاده كند .
آيا مي توان سر كنتور ديجيتال را كلاه گذاشت ؟
اين مساله مانند خريد كالايي است بدون پرداخت وجه آن و درنتيجه نارضايتي صاحب كالارا به دنبال دارد . بايد گفت كه مي توان شماره انداز كنتور را از كار انداخت كه براي اين كار سه راه حل وجود دارد 1 – قطع سيم پيچ جريان 2 – قطع سيم پيچ ولتاژ 3 – از حالت تعادل خارج كردن كنتور ............. اجازه بدهيد كه اين موضوع را زياد باز نكنيم .
چگونه با لمس كنتور به برق دار بودن آن پي ببريم ؟
زماني كه برق به كنتور وصل مي شود در سيم پيچ ولتاژ آن جريان ايجاد مي شود . اين جريان همانطور كه قبلا گفتم ارتباطي به مصرف كننده ندارد . اين جريان ميدان مغناطيسي را در كنتور ايجاد ميكند كه سبب لرزش خفيف آن مي شود . پس اگر كف دست را روي شيشه كنتور بگذاريم با احساس اين لرزش متوجه برقدار بودن آن مي شويم .
