بخشی از مقاله
چکیده
در بین رسانه های نوین ارتباطی و اطلاعاتی ،اینترنت از جذابیت ها و امکانات فراگیری برخوردار است . این امر باعث شده که این رسانه نو ظهور جایگاه گسترده ای برای خود در عرصه تعاملات اجتماعی و سایر عرصه هاکسب کند. با توجه به اینکه امروزه خانواده ایرانی در سبد فرهنگی خود مواجه با شبکه های ماهوارهای و فضای مجازی ، رسانه های مدرن و ... است که هر کدام به نوبه خود بخشی از فرآیند تأثیر گذاری در خانواده را هدف گرفته اند . با توجه به مشکلات تکنولوژی و نبود موانع قانونی کافی برای جلوگیری از این آسیب ها ، بهترین کار رعایت مسایل ایمنی توسط والدین و خود کاربران است که البته این امر می تواند از طریق خانواده ، مدرسه و هم سالان نیز صورت بگیرد .
مقدمه :
پیامبر اسلام - ص - در سفارشات خود به ابوذر فرموده اند : سزاوار است بر عاقل که بینایی و شناسایی و اطلاعاتی نسبت به زمان و وضع خود داشته باشد . - سخن پرور ؛1390، ص - 124 عصر ارتباطات با رشد روز افزون فناوری های نوین همواره در حال تغییر و تحول است . یکی از مصادیق این تحول , سهولت دسترسی به اینترنت و در نتیجه گسترش ارتباطات در فضای مجازی است . این دهکده کوچک اگر چه یکی از مهم ترین و سود مند ترین وسایل ارتباطی و اطلاع رسانی است اما مشکلات زیادی را برای کاربران به وجود آورده است که یکی از این مشکلات اعتیاد و وابستگی به اینترنت می باشد ، اسیب ها بسته به سن و نوع مخاطب اثرات مختلفی را برای کاربران بر جای میگذارد .
دکتر - اریک سیگمن - در مقاله روزنامه - میل آنلاین - متذکر می شود که بازی های کامپیوتری و هم چنین استفاده زیاد از اینترنت می تواند علاوه بر آسیب های شناختی ، در مهارت بروز احساسات و هم چنین قدرت تصمیم گیری کودکان تأثیر ات منفی غیر قابل جبرانی بگذارد . اکثر این کودکان به مرور در برقراری ارتباط با اعضاء خانواده ، دوستان و هم چنین افرادی که در مراحل مختلف زندگی وارد زندگیشان می شوند به شدت دچار مشکل می شوند . روحیه انزوا طلبی باعث می شود کودک از گروه همسالان جدا شود که این خود سر آغازی برای بروز نابهنجاری های دیگر است . هر یک از پدیده های عصر صنعت به سهم خود در دور کردن اعضای خانواده از یکدیگر ، به طور ناخواسته یا خواسته ، نقشی به عهده دارند .
روابط خانوادگی به خاطر درگیر بودن اعضای خانواده با دنیای ماشینی روز به روز کمرنگ تر شده است . این خود باعث سرد شدن روابط بین والدین و فرزندان شده است به گونه ای که آنان کمتر حوصله یکدیگر را دارند . استفاده از اینترنت فعالیتی زمان بر است که مدت تعامل افراد خانواده با یکدیگر را کاهش می دهد . در این میان نوجوانان به واسطه ی فراغتی که دارند نسبت به دیگر بزرگسالان مدت زمان بیشتری را به اینترنت اختصاص می دهند . چنانچه نوجوانان و سایر اعضای خانواده دچار مشکل باشند ، احساس تنهایی ، افسردگی و بی تفاوتی کرده و برای جبران آن به یه دوست ، سرگرمی خاص و ... روی می آورند و اینترنت مناسب ترین محمل برای این مقصود است. - جان پرور -
بیان مسئله
یکی از نیاز های مهم و اساسی نیاز به اجتماع و اجتماعی شدن می باشد . " اجتماعی شدن فرآیندی است که به انسان ها راه های زندگی کردن در جامعه را می آموزد ، شخصیت می دهد و ظرفیت های او را در جهت انجام وظایف فردی و به عنوان عضو جامعه ، توسعه می بخشد . - کوئن 1387 ، ص - 110 هدف از اجتماعی شدن برقراری ارتباط سالم و مؤثر ، بر عهده گرفتن نقش هاو چگونگی برخورد با مسائل و مشکلات زندگی است . اجتماعی شدن نشانه های زیادی دارد شامل رفتار در محیط آموزشی ، رفتار با دیگران ، رفتار مربوط به خود که به مجمع این مهارت ها ، مهارت های اجتماعی گفته می شود .
- پدرام 1388 ، ص ، - 133 افراد بشر با درونی ساختن فرآیند اجتماعی شدن ، می آموزند که چگونه باید به نیاز های زیستی خود ، به نحوی که از لحاظ اجتماعی شدن پذیرفته باشد، پاسخ گویند . - کو ئن - 1387 فرآیند اجتماعی شدن ، در آغاز تولد با مراقبت های اولیه از نوزاد آغاز می شود ، شاید بعترین نشانه این ایت که تنها زندگی در اجتماع است که انسان را از حالت حیوان خارج میکند ، انسان بدون زندگی در اجتماع محال است خوی انسانی کسب کند بلکه زندگی در اجتماع برای فرد ضرورت حیاتی دارد و به همین جهت است که میتوان عقیده دور کیم و سایر جامعه شناسان را تا اندازه ای تأیید کرد که جامعه مقدم بر فرد است از این لحاظ که زندگی فرد نتیجه ارتباط متقابل او با سایر افراد جامعه است .
- فریدون - 1390 مهم ترین عوامل مؤثر بر اجتماعی شدن فرد ، خانواده ، مدرسه ، دوستان و همسالان هستند علاوه بر آن یکی از عواملی که نمی توان تأثیر آن را بر فرد نادیده گرفت رسانه های جمعی و ارتباطی هستند که به فرد در فراگیری ارزش ها و هنجار های جامعه می کند ، همچون کتاب ، تلویزیون ، ماهواره ، مجلات و ... یکی از این رسانه ها اینترنت است که امروزه بیساری از جنبه های زندگی افراد را در بر گرفته است . خانواده گروه کوچکی است که حد فاصل بین فرد و جامعه قرار گرفته است . صاحب نظران تعریف های متعددی برای خانواده ارائه کرده اند ، ولی هر تعریف به بعدی از خانواده توجه داشته است . از این رو تعریف خانواده با توجه به ویژگی های اساسی آن عبارتند از :
-1 عمومی ترین سازمان های اجتماعی که بر اساس ازدواج بین یک مرد و زن شکل می گیرد .
-2 مناسبات خونی یا اسناد یافته - پذیرش فرزند - به چشم می خورد .
-3معمولاً دارای نوعی اشتراک مکانی است .
-4معمولاً کارکرد های گوناگون شخصی ، جسمانی ، اقتصادی تربیتی و ... را بر عهده دارد .
خانواده همچون آینه ای ، عناصر اصلی جامعه را در بر دارد و انعکاسی از نابسامانی اجتماعی است . در عین حال تأ ثیر پذیری شدیدی از جامعه دارد و میتوان گفت : جامعه سالم فقط در پرتو خانواده سالم ممکن است . - سالاری فر ، 1388 ، - 12-13 مبنای تشکیل خانواده ، ایجاد یک رابطه عاطفی دو طرفه بین زن و مرد و به عبارت دیگر زن وشوهر است ، نیازی که هر دو طرف برای اینکه بتوانند آنها را بر طرف سازند ، زندگی و حیات جدیدی شکل دهند و یا برقراری پیوند بین خود ، تشکیل خانواده می دهند .
زن وشوهر به بهترین نحو نیاز های عاطفی و جنسی یکدیگر را برآورده می سازند به طوری که این نهاد ، عامل مهمی در حفظ سلامت اخلافی افراد و جوامع بوده است . صرف وقت در فضای مجازی و کمتر شدن ارتباطات با یکدیگر شکاف ها را در خانواده بین زن و شوهر بیشتر کرده است و احساسات و عواطف دو جانبه را از بین برده است . - جان پرور - فرآیند اجتماعی شدن کودک از خانواده شروع می شود .
خانواده برای کودک کم سن و سال معرف همه دنیایی است که او را احاطه کرده است ، تصور خود انعکاسی احساسی است که اعضای خانواده نسبت به کودک دارند . تصور کودک از اطرافش نیز تحت تأثیر نظر و باورهای خانواده اش قرار دارد . - کو ئن 1387 ، به نقل از فریدونی - 1390 محیط خانواده مساعدترین مکان برای رشد کودک و تعالی فکری و جسمی اوست و در صورت برخورداری کودک از تربیت و حفاظت از سوی والدین ، او می تواند به عنوان سرمایه ای گران بها وارد جامعه شود .
