بخشی از مقاله
چکیده
مهم ترین چشمه پرتوزای طبیعی در طبیعت، رادون-222 و دخترانش می باشد. رادون و دخترانش به همراه استنشاق، وارد مجاری تنفسی شده و با واپاشی ذرات پر انرژی احتمال بروز سرطان ریه را افزایش میدهد. در کشور ما برآورد دقیقی از میزان آسیب وارده از این گاز انجام نشده است که لازم است به این مهم توجه بیشتری مبذول داشته شود. در این مطالعه محاسبه طیف انرژی بتای گسیل شده از دختران رادون - 214Bi و - Pb و دز جذبی رسیده به اعضای اصلی بدن با استفاده از فانتوم ریاضی ORNL مرد بالغ انجام شد.
مقدمه
در حدود نیمی از کل دز موثر دریافتی بشر از محیط ، ناشی از Rn و دختران کوتاه عمر آن میباشد.[1] رادون گازی بیرنگ، بی- بو، بیمزه، خنثی و پرتوزا است و مقدار آن در هوا کمتر از Bqm گزارش شده است که البته این مقدار، خطر جدی در بر ندارد .[3] منبع اصلی Rn در محیط، U با نیمه عمر / سال میباشد. به همین دلیل است که با وجود نیمه عمر کوتاه Rn 3/82 - روز - ، تولید آن در محیط استمرار دارد. Rn در خاک، هوا، معادن، آبهای زیر زمینی، نفت و گاز طبیعی وجود دارد. همچنین بسیاری از خانههای مناطق کشور ما بر روی بسترهایی از سنگهای گرانیت احداث شدهاند که این گاز میتواند از طریق مصالح ساختمانی وارد فضای ساختمان شود و همه افراد را در معرض تابش قرار دهد.
دختران تولیدی - Pb, Po, Bi, Po - Rn جامد و از نظر شیمیایی فعال میباشند، به ذرات معلق موجود در هوا می-چسبند و در هنگام استنشاق، وارد مجاری سیستم تنفسی انسان - ریه ها - میشوند وبا ساطع کردن پرتوهای پرانرژی، دز قابل ملاحظه-ای را در بافتهای حساس ریه ذخیره میکنند که احتمال بروز سرطان ریه را افزایش میدهند. نتایج بررسیهای به عمل آمده در ایران نشان میدهد که خانههای مسکونی نقاط مختلف ایران از نقطه نظر رادون مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است.
این درحالی است که بسیاری از خانههای مناطق کشور ما بر روی بسترهایی از سنگهای گرانیت احداث شدهاند که از آن جمله میتوان به نواحی واقع در زنجان، آذربایجان و یزد اشاره کرد.[4] لذا لازم است تا دز جذبی حاصل از تابشهای گسیل شده از دختران Rn مورد بررسی جدی قرار بگیرد. در این تحقیق محاسبات طیف انرژی بتای گسیل شده از دو ایزوتوپ دختر Pb و Bi و برآورد دز جذبی ناشی از تابش بتا، با استفاده از فانتوم ریاضی ORNL انجام شد که در فانتوم ORNL اعضای بدن انسان بر اساس روابط ریاضی با کد مونت کارلوی MCNPX2.4.0 برای مرد بالغ شبیه سازی می شود.
