بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه رهبری تغییرگرا و رضایت شغلی بوده است. روش تحقیق توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری تحقیق کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاد استان فارس می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 217 نفر به عنوان نمونه انتخاب و به پرسش نامه های رهبری تغییرگرا و رضایت شغلی پاسخ دادند. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد بین رهبری تغییرگرا و رضایت شغلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
مقدمه
پیشرفت و توسعه جامعه در گرو تغییر است. تغییر سازمانی به دگرگونی یا تفاوت در روش ها و رویه های انجام کارها و رفتار گفته می شود. تغییرات محیطی اغلب برنامه ریزی نشده و غیرقابل پیش بینی است، ولی تغییرات سازمانی در کنترل مدیران می باشد بنابراین می توان آنها را برنامه ریزی کرد - شیرازی، . - 1396 امروزه اکثر سازمانها برای حفظ موقعیت رقابتی خود نیاز به تغییر سریع دارند. تغییرات سریع مستلزم آن است که سازمانها دارای رهبران و کارکنانی باشند که انطباق پذیر بوده و به صورت مؤثر کار کنند. به طور مداوم سیستمها و فرایندها را بهبود بخشند و مشتری مدار باشند.
با کمی دقت در شرکت های مختلف می توان استنباط کرد که رهبران بزرگ تفاوت های بزرگی ایجاد می کنند. رهبران مؤثر کسانی می باشند که نتایج را در یک چارچوب زمانی معینی به دست می آورند تا برای صنعت و کار خود مؤثر واقع شوند . - Rowold, 2000 - در شرایط متغیر محیطی رهبران باید با شیوه های موثر خود زمینه تغییرات را در سازمان خود فراهم نمایند. یکی از سبک های رهبری در چنین شرایطی سبک رهبری تغییرگرا می باشد.
رهبری تغییرگرا فرآیند نفوذ آگاهانه در افراد یا گروه ها برای ایجاد تغییر و تحول ناپیوسته در وضع موجود و کارکردهای سازمان به عنوان یک کل است . - Ozsahin et al, 2011 - شیخ الاسلام کندلوسی و ایرانمنش، . - 1396 برای تشویق سازمان ها از جمله دانشگاه ها برای ایجاد تغییر، کاهش موانع و تسهیل فرایند تغییر باید ساختار سیستم آموزشی را انعطاف پذیرتر، جوسازمانی را آزاد، نیازهای افراد را تامین و رهبری را دموکراتیک و پاسخ گو کرد. همچنین باید مشوق های مادی و معنوی، جلب مشارکت و همکاری اعضا در تصمیم گیری ها، انسجام گروهی و آزادی بیان و نظرات را مورد توجه قرار داد.
همچنین مدیران باید شرایط و امکانات استفاده اعضا از برنامه های آموزشی را برای کسب توانایی ها و مهارت های لازم برای درک و اجرای تغییر فراهم آورد - شیرازی، . - 1396 همچنین از آنجایی که مهم ترین سرمایه هر سازمانی نیروی انسانی آن سازمان است باید به عواملی که در عملکرد آنها تاثیر می گذارد توجه شود. از جمله این عوامل رضایت شغلی کارکنان است. رضایت شغلی کارکنان از نشانه های موفقیت سازمان به شمار می رود و رهبران باید زمینه های ایجاد رضایت شغلی در کارکنان را فراهم نمایند. نتایج مطالعات متعدد در این زمینه نشان از وجود رابطه میان سبک رهبری مدیران و رضایت کارکنان داشته است.
در واقع کارکنان مشاغلی را ترجیح می دهند که به آنها فرصت استفاده از توانایی ها و مهارتهایشان را داده و وظایف متنوعی در اختیار آنان قرار دهد که این عامل باعث افزایش رضایت شغلی افراد می شود - . - Rabins, 2001 رضایت شغلی1عبارت است از حالت عاطفی مثبت و در عین حال لذتبخشی که فرد از کار و شغل خود احساس می کند . - Warr & Inceoglu, 2012 - میتوان گفت رضایت شغلی، یکی از عناصر اساسی سلامتی روحی کارکنان و به طورکلی بهزیستی آنهاست .
- Yang & Kassekert , 2009 - درباره رضایت شغلی، عوامل زمینهساز و ایجادکننده آن نظریههای گوناگون و متفاوتی ارائه شده است که میتوان آنها را به جنبههای درونی از جمله ویژگیهای شخصیتی، عواطف و احساسات و عوامل انگیزشی و همچنین جنبههای بیرونی از جمله شرایط و ویژگیهای سازمانی، اجتماعی و فرهنگی دستهبندی کرد et al, 2006 - . - Rose داوال و همکاران معتقدند که رضایت شغلی معیاری برای راضی و شادبودن کارکنان از شغلشان است - et al, 2009 . - Dawal همچنین لوتونس و همکاران معتقدند که رضایت شغلی از مهمترین موضوعاتی است که در هر سازمان باید به آن توجه کرد.
گروهی معتقدند رضایت شغلی با عوامل روانی ارتباط دارد؛ به عبارت دیگر این عده رضایت شغلی را در درجه اول از دیدگاههای روانی و خصوصیات فردی توجیه می نمایند. برخی از محققین رضایت شغلی را عامل روانی قلمداد می نمایند و آن را نوعی سازگاری عاطفی با شغل و شرایط اشتغال می انگارند. بنا به نظر برخی دیگر رضایت شغلی مفهومی پیچیده و چند بعدی است و با عوامل روانی جسمانی و اجتماعی ارتباط دارد و تنها یک عامل موجب رضایت شغلی نمی شود - اعتمادی، - 1383 و عوامل مختلفی در ایجاد رضایت شغلی دخیل هستند. از جمله این عوامل سبک رهبری می باشد. اقتداری - 1374 - معتقد است به همان اندازه که رضایت شغلی کارکنان و روحیه کاری آنها بالا می رود بازدهی و میزان تولید آنان نیز افزایش می یابد و سبک های رهبری از جمله سبک های رهبری تحولی و مشارکتی منجر به عملکرد بهتر و رضایت شغلی بالای کارکنان می شود.
میکلسن و اولسن - 2018 - 1 در پژوهشی به بررسی تاثیر رهبری تغییرگرا بر عملکرد شغلی و رضایت در بیمارستان ها با نقش میانجی تقاضای یادگیری و مشارکت شغلی پرداختند. نتایج این پژوهش نشان داد که رهبری تغییرگرا بر رضایت تاثیر می گذارد. لانگ و همکاران - - 2014 در بررسی تاثیر سبک رهبری تغییر گرا بر رضایت شغلی کارکنان به این نتیجه رسیدند که رهبری تغییرگرا بر رضایت شغلی تاثیر دارد. کاظمی و درخشیده - 1393 - در پژوهشی بیان می کنند که مدیران میتوانند از طریق توجه به مشارکت کارکنان در تصمیم گیریها و با استفاده از سیستمهای تشویقی مناسب، سعی در افزایش رضایت شغلی کارکنان نمایند.
