بخشی از مقاله
چکیده امروزه اعضای سازمان ها نیازمند درک روشنی از مدیریت دانش و دانش سازمانی هستند. آنها باید بدانند که فرایند خلق دانش چگونه فعال می شود، چگونه نگهداری می شود و به چه ترتیب گسترش می یابد. در این راستا هدف مقاله بررسی چالش ها و راهکارهای پیاده سازی مدیریت دانش در ادارات آموزشی و سازمان ها بوده است. در این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای , با استفاده از منابع چاپی و دیجیتالی شامل کتاب , مقاله , پایان نامه و تحقیقات دیگران سعی گردیده است به بررسی و معرفی مدیریت دانش به عنوان ابزاری برای استفاده هر چه بیشتر سازمان های آموزشی , راهبردهای پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان های آموزشی و واکاوی نقش مدیریت دانش در سازمان های آموزشی پرداخته شود
مقدمه
در جهان رقابتی امروز تنها سازمان هایی می توانند در این دنیای پرتلاطم باقی بمانند که به بهترین نحو از منابع خود استفاده نمایند.سازمانها، به عنوان زیر مجموعه ای از حیات انسانی باید خود را برای رویارویی با این تحولات عظیم آماده نمایند در غیر این صورت از گردونه دنیای رقابتی خارج می شوند - نوه ابراهیم،. - 1386 در سال های اخیر "مدیریت دانش" به موضوعی مهم و بحث برانگیز در سطوح جهانی تبدیل شده است.
مدیریت دانش در اوایل دهه 1990 بطور جدی وارد مباحث سازمانی گردید. همزمان با تغییر وابستگی زیر بناهای اقتصاد صنعتی، از منابع طبیعی به سوی سرمایه های فکری؛ مدیران نیز ناگزیر شدند به بررسی دانش زیر بنای سازمانی و چگونگی بهره برداری مطلوب تر از آن بپردازند. در همین زمان، از طریق توسعه شبکه های کامپیوتری و اینترنت امکان دسترسی، طبقه بندی و ذخیره سازی دانشهای گوناگون برای کلیه افراد به شکلی آسان تر و ارزان تر از گذشته فراهم آمد. که می توان نقش مدیریت دانش را به عنوان یکی از مهمترین ارکان هدایت کننده جریان گرایش و پیاده سازی دانش محوری،دانایی محوری یا اطلاعات مداری غیر قابل چشم پوشی دانست. در این راستا مقاله حاضر به بررسی چالش ها و راهکارهای مدیریت دانش در ادارات آموزش و پرورش پرداخته است.
بیان مسئله:
مدیریت دانش رویکرد نظام مند خلق , دریافت , سازماندهی , دستیابی و استفاده از دانش و آموخته ها در سازمان است که در سازمان های آموزشی به بهبود تصمیم گیری و انعطاف پذیری بیشتر , کاهش بار کاری , افزایش بهره وری , ایجاد فرصت های جدید کسب و کار , کاهش هزینه و بهبود انگیزه کارکنان کمک می کند - مرادی جهانگیری , . - 1395 مدیریت دانش به طور فزاینده ای یک فعالیت داد و ستد تفکیک ناپذیر برای بیشتر سازمان ها می باشد - باقری و باقری , - 1394
پیتر دراکر نخستین کسی بود که بیش از 25 سال قبل توجه عموم را به این موضوع جلب کرد و از آن زمان تاکنون سایر متفکران امور مدیریتی و شرکت های پیشرو و متعالی در این زمینه گام برداشته اند - مک دانلد , - 1381 پیتر درااکر معتقد است در اقتصاد امروز دنیا , دانش منبعی هماههد و در عرض سایر منابع تولید مانند کار و سرمایه و زمین نیست , بلکه تنها منبع معنی دار عصر حاضر به شمار می رود . در واقع دانش تنها منبعی در سازمان است که در اثر استفاده , نه تنها از ارزش آن کاسته نشده , بلکه بر ارزش آن نیز افزوده شود . - بخشایشیان و بخشایشیان , - 1393
اهمیت و ضرورت پژوهش
استفاده و کاربرد مدیریت دانش در سازمان ها مزایای زیادی برای سازمان ها در پی خواهد داشت به گونه ای که سازمان ها با خلق دانش و انتشار آن می توانند توان و ظرفیت خود را برای پاسخ گویی به شرایط متغیر دنیای امروز افزایش دهند . همچنین دانش توانایی پیش بینی وقایع آینده را نیز فراهم می سازد . امروزه باید نخستین تغییرات , در سیستم های آموزشی رخ دهد تا در آینده شاهد نتیجه تغییرات در نو آوری های سازمانی باشیم .
مدارس با در اختیار داشتن جمعیت کثیری از دانش آموزان و معلمان , مهمترین محل پرورش سرمایه های هوشی و دانشی جامعه هستند - رشیدی و همکارن , . - 1394 با توجه به اینکه دانش از داده ها و اطلاعات نشات گرفته بنابراین ضروری است برای موفقیت سازمان ها , به خصوص سازمان های آموزشی که درگیر تحولات و دگرگونی های روز می باشند , دانش روز و مدیریت دانش در راس برنامه های سازمان مورد توجه قرار گیرد . نقش دانش به عنوان گران بها ترین سرمایه هر سازمان طی دهه اخیر بسیار بیشتر شده است و موفق ترین سازمان ها و شرکت ها در دنیا شرکت هایی هستند که از گنج های نهفته در اذهان کارکنان خویش بهره بالاتری ببرند - رضایی و همکاران , . - 1394
روش تحقیق
از آن جهت که نتایج بدست آمده از این تحقیق، به منظور آگاهی افراد و سازمان ها می باشد، لذا این تحقیق از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. روش جمع آوری اطلاعات در این مقاله روش کتابخانه ای است و در این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای , از منابع چاپی و دیجیتالی شامل کتاب , مقاله , پایان نامه و تحقیقات دیگران سعی گردیده است به بررسی و معرفی مدیریت دانش به عنوان ابزاری برای استفاده هر چه بیشتر سازمان های آموزشی , راهبردهای پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان های آموزشی و واکاوی نقش مدیریت دانش در سازمان های آموزشی پرداخته شود.
ادبیات و پیشینه پژوهش
باقری و باقری طی تحقیقی که در در سال 1394 با موضوع مدیریت دانش، منابع انسانی و سازمان های آموزشی انجام دادند، مدیریت دانش را در پیشبرد و ارتقای سازمان های آموزشی مورد بررسی قرار داده اند، در این تحقیق اذعان می دارد که مدیریت دانش در اولین گام مستلزم تعیین فرصت ها و تهدیدات فراروی سازمان های آموزشی است،پس از آن نوبت به تعیین شکاف دانش سازمانی - که گواه بر فاصله بین وضع موجود دانش و دانش مطلوب و مورد نیاز سازمان است - می باشد و الزام دارد رویه های مناسب جهت حذف و کاهش این فاصله هاانتخاب گردد.
تحقیق دیهیم و همکاران با عنوان نقش مدیریت دانش در سازمان های آموزشی 1395، به این اشاره دارد که دانش برای تمام سازمان ها به خصوص سازمان های آموزشی جزء منابع و دارایی های بسیار ارزشمند و راهبردی است.اگر موسسات آموزشی به راحتی قادر نباشند، شکل صحیح دانش را در جایگاه مطلوب آن تعیین نماید،در عرصه رقابت با مشکل مواجه خواهند گردید. رضائی و همکاران در سال 1394 به بررسی کاربرد مدیریت دانش در سازمان های آموزشی و مدارس پرداختند و در این تحقیق مفهوم مدیریت دانش و ساختار آن به همراه سه مدل فرایندی در سازمان های آموزشی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
همچنین هدف اصلی مدیریت دانش را در مدارس کمک به بهبود عملکرد معلمان و در نتیجه بهبود عملکرد مدارس بیان می گردد و اذعان می دارد که دانش آموزشی، هسته اصلی دانش در مدارس می باشد و بکارگیری این مدل می تواند کمک فراوانی به معلمان در خصوص ایجاد،ذخیره،اصلاح و کاربرد دانش های پنهان نماید. همچنین زاهدیان و پورشافعی،1389 در تحقیقی با عنوان سازمان های آموزشی در پرتو مدیریت دانش اذعان میدارند که عناصر رشد دهنده مدیریت دانش، فرهنگ سازمانی متکی بر خلاقیت و نوآوری است.و برای توسعه مدیریت دانش در سازمان باید تغییراتی که منجر به تعادل و یا بازسازی دانایی می گردد به طور نظام مند تشویق شوند.
