بخشی از مقاله
چکیده
فرسودگی شغلی نوعی خطر حرفه ای است که با کاهش میزان انرژی جسمی و روانی در کارکنان، همراه است. امروزه فرسودگی شغلی توجه زیادی از سوی محققان و رهبران سازمانی را به خود جلب کرده که عمدتاً با پیامدهای سازمانی و فردی مهمی مانند عملکرد شغلی، رفتارسامانی، نگرش های شغلی و پیامدهای روان شناختی منفی ارتباط دارد. از مهم ترین عوارض فرسودگی شغلی، غیبت از کار، تأخیرهای متوالی، شکایتهای مختلف روانی - تنی،کشمکش وتضاد در خانواده و محی کار، تغییر شغل، اعتیاد و در نهایت ترک کار را می توان برشمرد . هوش رقابتی شامل اطلاعاتی است که تجزیه و تحلیل می شوند و شاخص هایی را برای طراحی استراتژی و تصمیم گیری فراهم می آورند. بنابراین هوش رقابتی به عنوان قسمتی از هوش تجاری، یک نقش استراتژیک دارد و هدف آن، تجزیه و تحلیل اطلاعات متناسب با فرآیندهای تصمیم گیری در محی خارجی یک شرکت است. در این مقاله به هوش رقابتی، فرسودگی شغلی و ابعاد آن و رابطه بین هوش رقابتی و فرسودگی شغلی خواهیم پرداخت.
کلیدواژه:هوش، هوش رقابتی، هوش تجاری، فرسودگی شغلی.
مقدمه
عصر حاضر عصر تغییرات و تحولات اساسی و بنیادی است و سازمانهایی می توانند خود را با این شرای تطبیق دهند و درصحنه رقابت باقی بمانند که مدیران و رهبرانی کارآمد،تغییرگراو با چشم اندازی بلندمدت داشته باشند. در سال های اخیر، هوش رقابتی به یکی از مفاهیم مهم مدیریت تبدیل شده و با فرهنگ شرکت های پیشرو، عجین شده است . در دنیای پیچیده کنونی، شرکت های مختلف هر روز برای دستیابی به اهداف عالی تر به طرحهای نوینی روی می آورند. هوش رقابتی این امکان را برای مدیران فراهم می کند که به صورت خلاقانه تری بیندیشد و با استفاده از اطلاعات محی کسب و کار و اطلاعات حاصل از تحلیل رقبا در تصمیم گیری های سازمانی به بهترین شکل عمل کنند. بنابراین، هوش رقابتی یکی از الزامات غیرقابل انکار برای اغلب مدیران به شمار می رود - پاک مرام و همکاران،. - 41 :1388
در دوران ما فرسودگی شغلی در محل کار رو به گسترش است . احتمال می رود فرسودگی شغلی زمانی بیشتر پدیدار می شود که بین ماهیت شخصی که در آن شغل مشغول به کار است، ناهم خوانی ایجاد شود. در واقع به طور روزافزون، ما در محی هایی کار می کنیم که ارزش های انسانی بعد از ارزش های اقتصادی قرار دارند. به عبارت دیگر آنچه نشانه ی انسانیت است و آنچه علاوه بر انجام کار سخت، باعث ایجاد انگیزه برای کار بهتر می شود، به دست فراموشی سپرده شده است.ما فرض می کنیم که با الزامات دنیای جدید و مبارزه طلب، سازگار شویم و بفهمیم که چطور ادامه بدهیم، انا هنگامی که شکاف بین افراد و مطالبات شغلی بیشتر می شود، ارزش های انسانی تنزل می کند و ما ناهم خوانی بیشتری را در حوزه های مختلف زندگی شغلی تجربه می کنیم - مسلش و لیتر،. - 12 :1387
هوش:
هوش یک سازه فرضی است نه یک خصلت عصب شناختی آدمی. به سخن دیگر، هوش یک مفهوم ساختگی است که روانشناسان آن را برای سهولت ارتباط ابداع کرده اند - وطن خواه و ابوالقاسمی،:1387 . - 19هر هوش دوران تکوینی خود را دارد .هوش خصلت مطلقی نیست که در بدو تولد ایجاد شده باشد و بر اساس عقیده برخی از طرفداران محافظه کار اسطوره ضریب هوشی که هنوز هم به آن پایبند هستند، در طول زندگی ثابت باقی بماند.طبق هوش چندگانه،هر هوشی که در مرحله ای از دوران کودکی تجلی یابد، در طول زندگی، دوران شکوفایی بالقوه ای دارد و در طول زندگی فرد، طبق روال خاصی، یا به تدریج رشد می کند یا به سرعت کاهش می یابد - آرمسترانگ،. - 17 :1384
هوش رقابتی:
در مورد هوش رقابتی تعاریف مختلفی از سوی صاحبنظران ارائه شده است که به چند مورد اشاره می شود:
-هوش رقابتی یک دانش تجاری پویابرای جمع آوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل و مدیریت اطلاعات و درک مفهوم رقابت در استراتژی شرکت به منظور کسب مزیت رقابتی در محی تجاری - کسب و کار - است.
-هوش رقابتی شامل جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعاتی است که به شرکتها در درک و لمس بهتر رقبا کمک می کنند. اطلاعات درباره ظرفیت و توانایی رقبا، یک اساس محکم برای بهبود موفعیت بازار و ساخت طرحهای استراتژیک است. دسته دیگر اطلاعات شامل اطلاعات مشتریان، اطلاعات هزینه، قیمت، فرآیند تحقیق و توسعه است. با وجود اینکه همه این اطلاعات به طور چشمگیری با ارزش و مفید هستند. اگر به طور صحیح به کار گرفته نشوند، می توانند به شدت مضر و فاجعه آفرین باشند. همچنین خ فاصل بین هوش رقابتی و جاسوسی، مثل خ فاصل بین اخلاقی و غیراخلاقی است و این خ فاصل اغلب مبهم و نامشخص است.هوش رقابتی مدیر ارشد شرکت را در همه ابعاد برای تصمیم گیری بدون ساختار، درباره همه چیز از بازاریابی گرفته تا تحقیق و توسعه و تاکتیک های سرمایه گذاری درازمدت در استراتژی سازمان کمک می کند - پاک مرام و همکاران،. - 42 :1388
هوشمندی رقابتی عبارتست از هنر جمع آوری، پردازش و ذخیره اطلاعات به صورت اخلاقی و غیرجاسوسی که برای شکل گیری بهتر آینده سازمان و حفاظت از شرای موجود آن در اختیار تمامی سطوح سازمانی قرار می گیرد . گرچه اطلاعات، محور اصلی هوشمندی رقابتی است، اما این مفهوم، تنها جمع آوری اطلاعات را در بر نمی گیرد و همان طور که فولد اشاره کرده است،هوشمندی رقابتی، همان اطلاعات تجزیه و تحلیل شده است و بحث به کارگیری دانش، در این فرایند، حائز اهمیت می باشد . لذا هدف نهایی از هوشمندی رقابتی، ارزش افزایی و بهبود عملکرد سازمان است - چاوشی و جوادی پورفر،. - 84 :1391براساس تعریف دانشکده مدیریت فرانسه هوش رقابتی عبارت است از هنر یافتن، جمع آوری، فرآوری و ذخیره سازی اطلاعات، به منظور دسترسی و استفاده کارکنان در تمام سطوح سازمان، تا ضمن شکل دادن به آینده سازمان، از وضعیت موجود نیز در قبال تهدیدات رقابتی حمایت کند. از دیدگاه این دانشکده مفهوم هوش رقابتی به چهار مقوله اصلی قابل تقسیم است:
-1آگاهی تجاری - بازاریابی - : که عمدتاً شامل اطلاعات مشتریان، تامین کنندگان، خریداران و توزیع کنندگان و تجزیه و تحلیل آنها می شود.
-2آگاهی از وضعیت رقبا: که متمرکز بر مسائلی از قبیل سیاستهای قیمت گذاری، محصولات جانشین و سیاستهای توسعه رقباست.
-3گاهی فناوری و تکنیکی : که با تحقیقات پایه و کاربردی، فرآیندها،هنجارها و حق اختراع سر و کار دارد.
-4آگاهی راهبردی و اجتماعی: که به مسائلی از قبیل قوانین، مسائل مالی و مالیاتی، مسائل سیاسی و اقتصادی و جنبه های اجتماعی و منابع انسانی می پردازد - پاک مرام و همکاران،:1388 . - 42
اهمیت هوش رقابتی
گردآوری و ارزیابی اطلاعات مربوط به شرکت های رقیب در امر تدوین استراتژی ها نقش حیاتی دارد.شناسایی شرکت های رقیب اصلی کار چندان ساده ای نیست،زیرا بسیاری از شرکت ها دارای واحدهای مستقلی هستند که در صنایع مختلف به رقابت می پردازند - دیوید،. - 240 :1391امروزه داشتن توان رقابتی، اساس بقای شرکتهاست. از طرف دیگر، برخورداری و حفظ توان رقابتی، بیش از هر چیزی نیازمند اطلاعات است. در واقع اطلاعات، به عنوان یکی از اقلام مهم دارایی های استراتژیک و ابزار بازاریابی به شمار می رود.بنابراین در این شرای ، هوش رقابتی به شرکتها کمک می کند تا تصمیمات آگاهانه ای پیرامون همه امور خود از قبیل بازاریابی، تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری و راهبردهای کسب و کار اتخاذ کنند.
هوش رقابتی، فرآیند مداومی است که اطلاعات قابل استفاده ای در اختیار تصمیم گیرندگان - مدیران - می گذارد - پاک مرام و همکاران،. - 42 :1388هدف اصلی هوش رقابتی دستیابی به داده ها و اطلاعاتی در مورد محی ، رقبا و بازار است. از این رو هوش رقابتی موثر نه تنها نیازمند اطلاعاتی پیرامون رقباست. بلکه همچنین نیازمند اطلاعاتی درباره سایر تمایلات محیطی از قبیل تمایلات صنعت، تمایلات قانونی و نظارتی، تمایلات بین المللی، تحولات فناوری، تحولات سیاسیو شرای اقتصادی است.اگر چه تمرکز هوش رقابتی بر تصمیم گیری
