بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مهمترین اهداف هر جامعه ای رسیدن افراد آن جامعه به سطحی از شادمانی می باشد چرا که شادی باعث افزایش سلامت روان و جسم آنان خواهد بود. پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه میزان فعالیت بدنی و شادمانی دانشجویان دانشجویان مقطع کارشناسی انجام شده است. روش پژوهش رابطه ای بوده است. به این منظور 100 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه شهرکرد به شیوه تصادفی انتخاب شده و در پژوهش شرکت کردند. میزان شادمانی با پرسشنامه های شادکامی آکسفورد و میزان فعالیت بدنی به صورت خودگزارشی در یک مقیاس 0-1 ساعت، 1-2 ساعت، 2-3 ساعت و بیش از 3 ساعت سنجیده شد. داده های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک راهه توسط نرم افزار spss تحلیل شدند.
خلاصه یافته ها حاکی از آن بود که بین میزان فعالیت بدنی و شادمانی دانشجویان همبستگی مثبت معنی داری در سطح کمتر از 0/001 وجود دارد. علاوه بر این نتایج تحلیل واریانس نشان داد میزان شادمانی در چهار سطح فعالیت بدنیِ ذکر شده تفاوت معنی داری در سطح کمتر از 0/01 دارد. خلاصه آزمون تعقیبی در این زمینه نشان داد که میزان شادمانی دانشجویانی که 1-2 ساعت، 2-3 ساعت و یا بیش از 3 ساعت فعالیت بدنی دارند با دانشجویانی که هیچ گونه فعالیت بدنی ندارند یا کمتر از 1 ساعت فعالیت دارند، به صورت معنی داری بالاتر می باشد. شادمانی سه سطح دیگر تفاوت معنی داری نداشت.بنابر این یافته ها می توان گفت ورزش و یا فعالیت بدنیِ روزانه به میزان حداقل یک ساعت، می تواند تاثیر زیادی در افزایش شادی دانشجویان داشته باشد.
کلید واژه ها: شادمانی، فعالیت بدنی
مقدمه و بیان مساله
تربیت بدنی یکی از نظام های مهم تربیت اسلامی بوده که از پشتوانه های نیرومندی در قران کریم و سنت پاک برخوردار می باشد. چنانچه رخدادهای زندگی اجتماعی نیاکان در قبل و بعد بعثت رسول اکرم و در دوره خلفای راشدین آکنده از وقایع ورزشی است و همواره از حمایت و تائید مردم و پیشوایان و علمای دین برخوردار بوده است - کریمیان و شکرچی زاده، . - 1386فعالیت بدنی منظم به عنوان یک رفتار مهم ارتقا دهنده سلامت باعث پیشگیری و یا به تاخیر انداختن انواع بیماریهای مزمن می گردد. همچنین شواهد متعددی وجود دارد که انجام فعالیت بدنی منظم، منجر به ارتقا سلامت روان، کاهش علائم افسردگی و نگرانی، رضایتمندی از زندگی و ارتقا کیفیت زتدگی می شود - آقا مولائی و همکاران، 2009؛ به نقل از معینی و همکاران، . - 1389
لندرز و پتروزلو - 1994 - با مرور 27 مطالعه از سال 1960 تا 1992 دریافتند که 80 درصد این مطالعات نشان داده اند که فعالیت بدنی به کاهش اضطراب منجر می شود. بقائیان و همکاران - - 1392 نیز در مطالعه ای نشان دادند مشارکت دانش آموزان در فعالتهای ورزشی منجر به افزایش خودپنداره بدنی آنها خواهد شد.اهمیت نقش فعالیت بدنی در جنبه های مهمی از زندگی مورد تاکید پژوهشگران بوده است. شادمانی نیز به عنوان یک جنبه مهمی از زندگی بشر هموراه مورد توجه بوده است. شادمانی و نشاط به عنوان یکی از مهمترین نیازهای روانی بشر به دلیل تاثیرات عمدهای که بر شکل گیری شخصیت آدمی دارد همیشه ذهن انسان را به خود مشغول کرده است - صباغی، . - 1389 افراد شادکام کسانی هستند که در پردازش اطلاعات سوگیری دارند. این سوگیری در جهت خوش بینی و خوشحالی است.
یعنی اطلاعات را به گونه ای پردازش و تفسیر میکنند که به خوشحالی آنها می انجامد. شادکامی چندین جز اساسی دارد. نخست آنکه جزئی عاطفی و هیجانی دارد که باعث میشود فرد شادکام همواره از نظر خلقی شاد و خوشحال باشد. دوم آنکه جزئی اجتماعی دارد که گسترش روابط اجتماعی با دیگران و افزایش ارتباط را شامل میشود - گروسی و بخشی پور، 1385؛ اردبیلی، . - 1390احساس شادکامی می تواند با کاهش مشکلات روانی، علایم جسمانی، اضطراب و افسردگی رابطه منفی داشته باشد - خوش کنش وکشاورز ،. - 1387 بنابراین مهم است که به عوامل مرتبط با شادمانی پرداخته شود و نقش این عوامل در شادی دانشجویان بررسی شود. دانشجویان به عنوان قشر مهمی از جامعه اگر نتوانند زندگی شادی را تجربه کنند در معرض آسیبهای زیادی در محیط تحصیلی خود قرار خواهند گرفت. بنابراین به عنوان یک روش جهت جلوگیری از خلق ناشاد دانشجویان، در این پژوهش تاثیر فعالیت بدنی در ارتباط با میزان شادی آنان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
روش پژوهش
این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. در این تحقیق رابطه بین میزان فعالیت بدنی به عنوان متغیر مستقل با متغیر وابسته شادمانی از طریق همبستگی پیرسون بررسی شده است.
جامعه و نمونه
جامعه پژوهش عبارتند از دانشجویان دانشگاه شهرکرد که در سال 94-95 مشغول به تحصیل می باشند که از بین آنان 100 نفر به صورت تصادفی در تحقیق شرکت کردند.
ابزار پژوهش
آزمون شادکامی آکسفورد : آزمون شادکامی آکسفورد دارای 29 ماده است ومیزان شادکامی فردی را می سنجد. پایه نظری این پرسشنامه تعریف آرگایل وکراسلند از شادکامی است است . آنها به منظور ارایه یک تعریف عملیاتی از شادکامی آن را سازه ایدارای سه بخش مهم دانسته اند: فراوانی ودرجه عاطفه مثبت، میانگین سطح رضایت در طول یک دوره ونداشتن احساس منفی. این آزمون در سال 1989توسط مایکل آرگایل و براساس پرسشنامه افسردگی بک - BDI، - 1976ساخته شده است.21عبارت از عبارات این پرسشنامه ازBDIگرفته شده و معکوس گردیده و یازده پرسش به آن اضافه شده است تا سایر جنبه های سلامت ذهنی را پوشش دهد.
مانند آزمون افسردگی بک هر گویه پرسشنامه شادکامی دارای چهار گزینه است که آزمودنی باید بر طبق وضعیت فعلی خودش یکی از آنها را انتخاب نماید. امروزه به طور گسترده ای از این آزمون در پژوهش های مربوط به شادکامی استفاده می شود.در پژوهشی که توسط علی پور و آگاه هریس - - 1386 به منظور بررسی اعتبار وپایایی فهرست شادکامی اکسفورد - OHIآرگایل - 2001اجرا شد، نمونه ای متشکل از142 مرد و227 زن از بین کلیه کارمندان ودانشجویان ساکن تهران انتخاب شدند. بررسی همسانی درونی فهرست شادکامی آکسفورد نشان دادکه تمام 29گزاره این فهرست با نمره کل همبستگی بالایی داشتند.آلفای کرونباخ برای کل فهرست برابر با0/91بود.
همبستگی پیرسون بین فهرست شادکامی آکسفورد با فهرست افسردگی بک وزیر مقیاس های برون گرایی ونورزگرایی پرسشنامه شخصیتی آیزنگ به ترتیب برابر با-0/48،0/45و-0/39بود که روایی همگرا و واگرای فهرست شادکامی آکسفورد را تایید می کرد.نتایج تحلیل عاملی با استخراج 5عامل:رضایت از زندگی،حرمت خود،بهزیستی فاعلی،رضایت خاطر وخلق مثبت توانستند با ارزش ویژه بزرگتر از 1در مجموع %49/7واریانس کل را تبیین کنند.میانگین نمره های آزمودنی های ایرانی در فهرست شادکامی آکسفورد - - 42/07با یافته های پژوهش آرگایل - - M=35/6متفاوت بود.شاخص فعالیت بدنی: در این پژوهش میزان فعالیت بدنی در یک طیف خودگزارشی از میزانِ بسیار کم فعالیت تا بیشتر از سه ساعت در روز، سنجیده شد.
یافته ها
همانطور که در جدول 1 مشاهده می شود میزان شادمانی دانشجویانی که 1-2 ساعت و 2-3 ساعت فعالیت بدنی دارند بالاتر ازدانشجویانی است که فعالیت نداشته یا بیش از سه ساعت فعالیت دارند. به منظور تحلیل میزان شادی در سطوح مختلف فعالیت بدنی از تحلیل واریانس استفاده شد.
