بخشی از مقاله
چکیده :
یکی از مباحث بهبود سیستم های نگهداری و تعمیرات استفاده از ممیزی های تخصصی از فعالیتهای نگهداری وتعمیرات کارخانجات است در این ممیزی کلیه فعالیتهای جاری مدیریت نگهداری وتعمیرات تجهیزات توسط کارشناسان ممیزی مورد بررسی قرار گرفته و میزان انطباق آنها با الزامات، کفایت و اثر بخشی بودن روشهای تعریف شده در سیستم نگهداری و تعمیرات جاری سنجیده می شود.ولی مشکل عمده در مدل های مختلف ممیزی، زمانبربودن وهماهنگی های خاص بدلیل حضور کارشناسان ممیز درمحل کارگاههای تعمیراتی می باشد در این مقاله با تبدیل موارد ممیزی به سوالات ساده پرسشنامه از متولیان وخبرگان صنعت مربوطه می توان با روشی ساده وهزینه به مراتب کمتر از مدل های ارزیابی موجود به ممیزی سیستم های نت پرداخت. همچنین در این مقاله نتیجه ممیزی یکی از واحد های نت ناوگان ریلی با این روش انجام ونتایج آن اعلام شده است.
واژه های کلیدی : آدیت ، ممیزی ، نت ، نگهداری و تعمیرات ، چک لیست،ناوگان ریلی
مقدمه:
ممیزی نگهداری و تعمیرات، فعالیتی است با سئوالات زیاد که به مدیریت فنی شرکت این امکان را می دهد تا نگاهی به پشت سر انداخته و ببیند آیا راهی که تا کنون پیموده، صحیح میباشد؟ ممیزی یک فرایند مقایسه ای است که در آن شرایط فعلی سازمان با شرایط مطلوب مقایسه شده تا نقاطی که از مسیر صحیح و شرایط استاندارد خارج شده اند، شناسایی و راهکارهایی برای دستیابی به شرایط مطلوب ارائه گردد.” حال سئوال اینجاست که شرایط مطلوب چیست که بتوانیم جایگاه فعلی خود را نسبت به آن بسنجیم؟ در پاسخ به این سئوال باید گفت که تا به امروز از سوی انجمن ها، موسسات و مشاورین بین المللی نگهداری و تعمیرات، شرایط مطلوبی که منجر به افزایش اثربخشی و تعالی فرایند نگهداری و تعمیرات می گردد بصورت استاندارد یا سند رسمی منتشر شده است. بعنوان مثال انجمن تعالی نت آمریکا، 300 الزام برای تعالی نت در نظر گرفته وبراساس آن هرم تعالی نت را در پنج سطح طرح ریزی کرده است .
نکته مهم در اینجا انتخاب صحیح یکی از استانداردها یا الزامات ارائه شده بوده تا براساس آن ممیزی انجام و نقشه راه بهبود سیستم نت تعیین گردد.امروز بیش از هر زمانی دیگر با توجه موقعیت صنعت کشور در جهان و وجود تحریم های علمی واقتصادی ، شمارش معکوس پیوستن به تجارت جهانی و کمبود و افزایش بهاء مواد اولیه در جهان ؛ نقش ابزارها و سیستم های مبتنی بر بهره وری در صنایع کشور پر رنگ تر و جدی تر شده است.لذا کاهش هزینه ها ، افزایش بهره وری ، قیمت رقابتی در صنعت ، توجه ویژه ای به تجهیزات و مدیریت آنها را می طلبد و یکی از سیستم های مورد نیاز در این مقوله نت بهره ور فراگیر است و بهبود فعالیتهای نت در سازمانها و صنایع می باشد.
و مهم ترین موضوع در پیاده سازی سیستم نت بهینه در صنایع داشتن اطلاعات و داده های کافی و لازم از وضعیت موجود،وضعیت ایده آل و گام های مورد نیاز برای پر کردن فاصله فعلی با آن می باشد .یک روش علمی و بهینه ممیزی های تخصصی از فعالیتهای نگهداری وتعمیرات کارخانجات است در این ممیزی کلیه فعالیتهای جاری مدیریت نگهداری وتعمیرات تجهیزات کارخانه مورد بررسی قرار گرفته و میزان انطباق آنها با الزامات ، کفایت و اثر بخشی بودن روشهای تعریف شده در سیستم نگهداری و تعمیرات جاری سنجیده می شود.
روش ارائه شده در این مقاله بجای چک لیست های متدواول استفاده از پرسشنامه طراحی شده برای خبرگان صنعت مربوطه می باشد که این روش بدلیل ساده وکم هزینه بودن خیلی سریع قابل انجام می باشد سوالات ارائه شده در این مقاله می تواند راهنمای خوبی برای الگوبرداری از سیستم های نت کارخانجات مشابه باشد و با پاسخگویی به سوالات پرسسشنامه به مبنای خوبی برای چگونگی پیاده سازی یک سیستم نگهداری وتعمیرات بهره ور فراگیر نزدیک شد.یکی از ضعف های عمده سیستم های نگهداری وتعمیرات داخل کشور نبود یک سیستم ممیزی نت در لایه نظارت مدیریتی برفعالیتهای جاری نگهداری وتعمیرات کارخانجات است ، که این مقاله سعی بر رفع و گذاشتن گام در این راستا را دارد تا با ارتقاء سطح دانش کارشناسان آنها را با بایدها و نبایدهای فعالیتهای سیستم مدیریت نگهداری وتعمیرات آشنا سازد.
تفاوت این روش با روش های متداول
اگرچه فرایند ممیزی از الزامات توسعه و تعالی نت می باشد اما با بررسی شرکتهایی که در ایران تحت ممیزی نت قرار گرفته اند به صراحت می توان گفت که در بیش از 90درصد موارد نتیجه خاصی حاصل نشده و علی رغم صرف وقت وهزینه قابل توجه، تنها یک سری گزارش و نمودار برای شرکت ممیزی شونده باقی می ماند . فلذا برای صرفه جوی در وقت وهزینه این روش پیشنهاد می گردد که حداکثر درسه روزکاری قابل انجام است ونسبت به برنامه دراز مدت روش های موجود که در بعضی مواقع ارزیابی اولیه را بیش از 20 روز کاری تعیین می کنند ارجحیت دارد.
تذکر : در ممیزی نت به دنبال الزامات ، کفایت و اثربخشی فعالیتهای نت در سازمان هستیم ودرممیزی های موجود ممیزان معمولا" وجود مستندات، روشها و... دال بر خوبی سیستم می دانند ولی در روش پیشنهاد شده نظر خبرگان ومتولیان نت واحد مربوطه، مبنا قرار می گیرد.
تعریف ممیزی
ممیزی کیفیت مطابق استاندارد : ISO 8402 بررسی مستقل و نظام یافته برای تعیین اینکه فعالیتهای مرتبط با کیفیت و نتایج مربوطه با دستورالعملهای برنامه ریزی شده مطابقت دارد و اینکه این دستورالعملها بطور مؤثر اجرا میشوند و برای.دستیابی به اهداف مناسب هستند ".در این تعریف سه موضوع اصلی تعریف شده است که نیاز است در هنگام ممیزی و یا تهیه چک لیستهای مورد نیاز در ممیزی لحاظ شود و این سه اصل عبارتند از:
-1 الزامات : موارد که نیاز و ضرورت دارد در موضوع مورد ممیزی وجود داشته باشد.
-2 کفایت : اینکه الزامات تهیه شده به لحاظ کیفی می تواند خواسته های مرتبط به اهداف کیفی را برآورده سازد. -3 اثر بخشی : و این الزامات و کفایت وجودی در آنها توانسته اثر بخش باشند یا نه؟
در نظر داشته باشید هر سه این موضوع به یکدیگر وابسته بوده و بر یک دیگر اثر میگذارند و نمی توان جدا از هم دید. لذا وقتی شما موضوعی را ممیزی می کنید می بایست به این سه اصل با چارچوب مستقل و نظام یافته عمل کنید.
موارد مورد نیازبرای ممیزی
-1 پرسشنامه مرتبط به موضوع و طرح خواسته های مورد انتظار - در این پرسشنامه هر سه اصل مذکور لحاظ می شود - -2 سیستم امتیاز دهی به وضعیت ممیزی شده -3 هدف گذاری و مشخص کردن سقف انتظار ایده آل و مورد پذیرش -4 وجود سیستم تجزیه و تحلیل نتایج کسب شده -5 فرمت اعلام مغایرتها و ذکر شواهد عینی-6 ممیز مستقل آموزش دیده به لحاظ مهارت ممیزی و متخصص در خصوص موضوع مورد ممیزی -7 برنامه زمان بندی نحوه ممیزی
تعریف ممیزی نگهداری وتعمیرات
طرحریزی، اجرا، ارزیابی و مستندسازی جهت: بررسی : الزامات ، کفایت و اثر بخشی فعالیتهای نت از : مستندات، امکانات و تجهیزات سازمان بر روی کلیه :فعالیتهای مرتبط با نگهداری و تعمیرات,در : واحدهای مختلف سازمان - واحد نت ، تولید ، مهندسی ، مدیریت و ... - براساس : پرسشنامه ممیزی فعالیتهای نت در زمان : تعریف شده مورد نیازتوسط : فرد مستقل ممیز وآشنا به مباحث نت و آموزش دیده در خصوص ممیزی
هدف از ممیزی نگهداری وتعمیرات
•سنجش نیازهای سازمان برای استقرار نت بهره ور فراگیر
•شناسایی مشکلات و تعیین فرصتهای بهبود در کلیه مراحل فعالیتهای نت در سازمان
•شناسائی کفایت روشها و فعالیتهای لازمه جهت تحقق اهداف سازمان
•شناسائی اجرای مناسب روشها و فعالیتهای سیستم نت در سازمان
•بهبود مداوم سیستم نت
•تعریف برنامه انجام اقدامات اصلاحی
•امکان سیاست گذاریهای جدید در فعالیتهای نت سازمان
جایگاه ممیزی نت در ساختار سیستم تضمین کیفیت سازمان در سیستم تضمین کیفیت سازمان ممیزی در جایگاه ممیزی های داخلی سازمان و ورودی بازنگری مدیریت قرار می گیرد و به لحاظ سطوح نظارت کیفی در سطح لایه سوم نظارت قرار می گیرد.
پیشنیازهای اجرای ممیزی نت
•وجود یک سیستم کیفی در سازمان - مثل ایزو ، ایزو تی اس ، ... -
