بخشی از مقاله
چکیده
کلروفیل a مهمترین رنگدانه فتوسنتزی است که در فیتوپلانکتونها یافت میشود. ارزیابی کلروفیل a جهت پیشبینی بیوماس فیتوپلانکتونها اهمیت دارد. در این مطالعه نمونهبرداری از آب توسط قایق در بطریهای یک لیتری در اسفندماه 1395به-عنوان فصل سرد و تیرماه 1396بهعنوان فصل گرم در 6 ایستگاه با سه تکرار در سواحل بندرکنارک واقع در خلیج چابهار انجام شد. و مقدار جذب کلروفیل آنها بهوسیله دستگاه اسپکتوفتومتر تعیین گردید که در تیرماه در ایستگاه 4 بیشترین غلظت 2/51 + 0/42 - میگروگرم در لیتر - و در ایستگاه شماره 2 کمترین غلظت 0/60+0/40 - میگروگرم در لیتر - و در اسفند ماه بیشترین در ایستگاه شماره یک 1/35 + 0/78 - میگروگرم در لیتر - و کمترین در ایستگاه شماره 0/17 + 0/42 - 6میگروگرم در لیتر - تعیین گردید. غلظت پایین کلروفیل a در دو فصل نشان دهنده تولیدات پایین در منطقه مورد مطالعه میباشد.
مقدمه
کلروفیل a رنگدانهی فتوسنتزی است که در فیتو پلانکونها یافت میشود و می توان از آن بهعنوان شاخص بلوم فیتو پلانکتون که در اثر ورود مواد مغذی ناشی از فعالیتهای انسانی رخ میدهد و موجب آثار مضر متعدد در محیطهای دریایی شده استفاده کرد. برای پراکنش گونههای تشکیل دهنده بلوم برای افزایش غلظت کلروفیل a در آبهای دریا و شکوفایی پلانکتونی عوامل متعددی مانند بادهای موسمی، جریانات دریایی، فعالیتهای انسانی نقش دارند که تراکم زیاد آنها سبب تغییر رنگ آبها شده و بلومهای فیتوپلنکتونی مضر میتوانند به شدت اقتصاد جوامع ساحلی را تحت تاثیر قرار دهد به همین دلیل برنامهریزیهای دراز مدت و تحقیقات در این زمینه از اهمیت خاصی برخوردار است - حقیقی. - 1390 گونههای فیتوپلانکتونی دارای رنگدانههای فتوسنتزی هستند که به رنگهای سبز و تا قهوهای و قرمز متنوع هستند.
تراکم زیاد آنها در آب باعث ایجاد رنگ تیره و تنوع رنگ دیده میشود که به آن بلوم جلبکی می گویند. عطاران فریمان - 1388 - به بررسی مقدماتی پراکنش گونه های تشکیل دهنده بلوم در مناطق ساحلی جنوب شرقی ایران پرداخت که در این بررسی میزان تغییرات غلظت کلروفیل a درماه ها و ایستگا هها ی مختلف مورد مطالعه قرار داد. عمرانی - 1395 - در مطالعه موردی تالاب بین المللی گمیشان به اندازهگیری محتوای عصاره رنگدانه کلروفیل a و همبستگی هیدرولوژیکی در تابستان پرداخت. بیشترین غلظت رنگدانه a را در شهریور بیان کرد. دادی زاده، ملکوتی - 1393 - توفانهای گردو غبار و تاثیرات اکولوژیکی آنها را بر توزیع کلروفیل مورد مطالعه قرار دادند. که در این مطالعه حضور ذرات معلق در دوره گرم سال در ناحیه جنوبی با توجه به نامساعد بودن سایر عوامل، عامل اصلی تحریک رشد درفیتوپلانکتون دانست.
آهن موجود در گرد و غبار و میزان انحلال آن در آبهای سطحی به عنوان محرک رشد می باشد و نرخ تولیدات در جوامع فیتو پلانکتونی را افزایش میدهد . - Boyar e tal ,. 2009 - وضعیت بلوم فیتو پلانکتون، کلروفیل یک زیست توده به عنوان شاخصی از شرایط آب و هوایی در جنوب فلوریدای ایالات متحده آمریکا مورد مطالعه قرار دادند. مواد مغذی به طور مرتب اختلال ایجاد میکند و اغلب، فیتو پلانکتونهای بزرگ و متراکم را ایجاد میکنند . - Moore and Abbott, 2000 - در اقیانوس جنوبی به مطالعه توزیع فیتوپلانکتون و کلروفیل در اقیانوس اطلس جنوبی پرداختندکه با وجود زیاد غلظت فسفات مقدار کلروفیل در آبهای آزاد اقیانوس پایین بود مطالعات ماهواره ای با استفاده از اسکنر رنگی ساحل انجام شد.
مواد و روشها
در این مطالعه که در آبهای ساحلی کنارک انجام شد 6 ایستگاه با سه تکرار با فاصله تقریبا یک کیلومتر انتخاب شد و دو ماه اسفند و تیر به عنوان ماههای سرد و گرم در نظر گرفته شد. نمونه آب توسط بطری یک لیتری جمعآوری شد و پس از انتقال به آزمایشگاه، اندازهگیری کلروفیل a با استفاده از روش ارایه شده استاندارد انجام شد. یک لیتر نمونه آب از کاغذ صافی واتمن با سایز 0/45 میکرون با استفاده از پمپ خلا فیلتر شد و کاغذ صافی در لوله آزمایش پلیاتیلنی درب دار قرار داده شد و 15سی سی استون 90درصد به آن اضافه شد و پس از پیچاندن فویل در یخچال به مدت 24 ساعت نگهداری شد. سپس به مدت 10دقیقه در سانتریفیوژ قرار داده شد و پس از آن در دستگاه اسپکتوفتومتر در طول موجهای 510،630،647،664 نانومتر خوانده شد و با استفاده از فرمول موجود در روش استاندارد مقدار کلروفیل اندازهگیری شد.
بحث و نتیجهگیری
پس از نمونهبرداری و اندازهگیری میزان جذب کلروفیل a بهوسیله دستگاه اسپکتوفتومتر، مشاهده شد که در تیرماه در ایستگاه 4 بیشترین غلظت 2/51 + 0/42 - میگروگرم در لیتر - و در ایستگاه شماره 2 کمترین غلظت 0/60+0/40 - میگروگرم در لیتر - شکل - 1 - و در اسفند ماه بیشترین در ایستگاه شماره یک 1/35 + 0/78 - میگروگرم در لیتر - و کمترین در ایستگاه شماره 6 0/17 + 0/42 - میگروگرم در لیتر - تعیین گردید - شکل. - 2