بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش ، بررسی علل و عوامل موثر در نشاط و شاداب سازی مدارس بوده است. این مطالعه بر حسب هدف از نوع کاربردی، از نظر نوع داده ها کیفی، و از نظر نحوه ی اجرا توصیفی است. نشاط و شادابی همواره به عنوان یکی از مهم ترین نیازهای دانش آموزان و معلمان در مدارس مطرح بوده است. در گذشته به نظر می رسید که وظیفه آموزش و پرورش، تولید عده ای فارغ التحصیل است که فقط بتوانند امرار معاش کنند ، اما از این پس باید معتقد بود » شوق زندگی کردن را به دانش آموزان بیاموزیم.
قرن جدید سرلوحه تعلیم و تربیت در یک جمله خلاصه شده است باشیم که درحقیقت رشد پایدار ما در گرو شادی پایدار است، و مدرسه بعنوان یک نهاد می تواند با بوجود آوردن زمینه ها و برنامه هایی باعث هر چه شاداب کردن جامعه شود. قرآن دین اسلام را دین شادی معرفی نموده و مهمترین عوامل شادی را محبوبیت، مقبولیت و موفقیت، ایمان، هویت ملی و فرهنگی، خلاقیت عارفانه و حل مسئله ذکر کرده است، روانشناسان شادی و شور و نشاط را محرک انسان ها برای عمل می دانند و جامعه شناسان جامعه شاد را جامعه موفق می دانند. زیرا سلامت روحی، روانی و جسمانی او را تامین می کند.
جان گودلد درکتاب جایی بنام مدرسه بعد از درک وجوه شباهت شگفت انگیز درمدارس مان نوشت" : ملالت و خستگی یک بیماری اپیدمی است....چرا مدارس ما جای شادمانی نیستند؟در پژوهش حاضر ابتدا به مفاهیم شادی، شادزیستن و شاد بودن از دیدگاه قرآن و ائمه معصومین - ع - و روانشناسان پرداخته، سپس به بررسی شاداب سازی مدارس ازدیدگاه نظام آموزش و پرورش و در پایان راهکارها و پیشنهادات مناسب جهت ایجاد مدرسه شاد و با نشاط ارائه گردیده است.
مقدمه :
در اواخر قرن بیستم موضوع شادمانی و نشاط بشر به عنوان یکی از موضاعات مورد مهم مورد بررسی قرار گرفت.یکی از مشکلات هر جامعه غفلت از شادی و نشاط، در نتیجه افزایش بیماری های روانی از قبیل اضطراب و افسردگی است. با شادی و نشاط زندگی معنی پیدا می کند و در پرتو آن دانش آموزان خصوصاً در دوران نوجوانی و جوانی می توانند خود را ساخته و قله های سلوک و پله های ترقی را بپیمایند. جامعه زنده و پویا جامعه ای است که عناصر شادی آفرین در آن فراوان باشد
نشاط و شادمانی، به دلیل تأثیرات عمده ای که بر شکل گیری شخصیت آدمی و مجموعه زندگی وی دارد؛ همواره ذهن انسان را به خود مشغول کرده است
با مطرح شدن روزافزون اهمیت شادی در امر سلامت روان و خوشبختی و هم چنین تأثیر آن در تقویت قوای روانی انسان، برای مقابله با پیچیدگی ها و مشکلات دنیای امروز، توجه محققان، اندیشمندان و عوام مردم نسبت به آن تغییرنموده است. تحقیقات مختلف نشان می دهد که شادی، صرف نظر از چگونگی به دست آوردن آن، می تواند سلامتی جسمانی را بهبود بخشد. افرادی که شاد هستند احساس امنیت بیشتری دارند، آسان تر تصمیم می گیرند، از روحیه مشارکتی بهتری نسبت به کسانی که با آنان زندگی می کنند برخوردارند و در نهایت از وضع زندگی خود احساس رضایت دارند
هر فرد بیش از 21 سال از عمر خود را در محیط مدرسه و در ارتباط با همسالا ن می گذراند .در این سال های مهم؛ رشد جسمی، روانی و اجتماعی وی رخ می دهد.رفتارها و نگرش های معلمان، دانش آموزان دیگر و روابط حاکم در مدرسه و حتی امکانات و فضای فیزیک ی مدرسه تأثیر انکارناپذیری بر شکوفایی استعدادها،پیشرفت تحصیلی، سلامت جسمی و روانی و شادمانی افراد دارد .
تحقیقات حاکی از آن است که عوامل مرتبط با شادی را می توان به پنج دسته زیر تقسیم نمود؛ وضعیت فیزیکی و کالبدی، سبک مدیریتی، معلمان، روابط در مدرسه و امکانات آموزشی
دانش آموزان مهمترین رکن نظام آموزش و پرورش هر کشوری محسوب میشوند.عواملی که میتواند این سرمایه ملی را برای رشد بهینه و کیفی آماده سازد، مهارتهای رفتاری است که در محیط آموخته میشود نه فقط محفوظات علمی. مدارس تامینکننده نیروی کیفی جامعهاند و نه فقط تامینکننده کمیتی از خیل عظیم نیروی انسانی که بهعنوان تحصیل کرده روانه جامعه میشوند.
