بخشی از مقاله
چکیده :
میرزا هاشم اشکوری را به عنوان یکی از مدرسان عرفان نظری، همگان با تعلیقاتی که بر آثار عرفانی همچون مصباح الانس دارد می شناسند، در حالی که ایشان یکی از اساتید بزرگ و عاملان انتقال حکمت متعالیه به نسل بعد از خود نیز می باشد. در این مقاله با بررسی زندگینامه و آثار بجا مانده از ایشان بالاخص معرفی تقریرات درس اسفار، سعی شده است این جنبه مغفول از زندگی این حکیم الهی مورد تحقیق قرار گیرد.
پیشگفتار:
اشکور ] اِ ش کِ وَ ر [ - دهخدا، واژه اشکور - منطقه کوهستانی است که قسمت عمده آن در جنوب شهرستان رودسر بخش رحیم آباد استان گیلان واقع شده است. اشکورات از طرف شمال و غرب به استان گیلان، از طرف شرق به استان مازندران - شهرستانهای رامسر و تنکابن - و از طرف جنوب به استان قزوین منتهی می شود.
این ناحیه که دارای سابقه ای کهن است زادگاه شخصیت های وارسته و بزرگ زیادی بوده است، بالاخص دوران اخیر که عالمان و پارسایانی همچون: سیدابوالقاسم گیلانی اشکوری صاحب بغیه الطالب فی حاشیه المکاسب و جواهرالعقول فی شرح فوائدالاصول؛ سید ابوالحسن اشکوری، صاحب کتاب الاجتهاد و التقلید؛ سید محمد اشکوری، صاحب کتاب تقریرات اصول نایینی و تقریرات اصول عراقی؛ سید هادی اشکوری، صاحب کتاب الافاضه الغرویه فی معرفه اللغه العربیه، سید محمدتقی معصومی اشکوری، صاحب کتاب دو چوب و یک سنگ از آن دیار به جهان اسلام معرفی شده اند.
اما در میان همه بزرگان خطه ی البرز نامی همچون قله دماوند سر برافراشته است، و او کسی نیست جز حکیم متأله و عارف محقق میرزا هاشم اشکوری گیلانی.
گذری بر زندگی میرزا هاشم اشکوری
میرزا هاشم فرزند محسن، فرزند محمدعلی در سال 1250 - ق - در روستای رحیم آباد2 اشکور3 چشم به جهان گشود، پس از گذراندن دوران کودکی، تحصیل را در مدرسه علمیه تنکابن آغاز نمود، سپس به رشت رفت4 و پس از مدتی جهت حضور در درس آقا سید علی5 صاحب حاشیه بر قوانین به قزوین هجرت نمود، و در همان جا دورهی مقدماتی حکمت، کلام و فقه و اصول را طی نمود و سپس راهی حوزه پر رونق تهران شد، تا از محضر اساتید بزرگ حکمت و عرفان آن زمان استفاده نماید، وی توانست از محضر بزرگانی همچون، آقا علی مدرس زنوزی، سید ابوالحسن جلوه و آقا محمدرضا قمشهای بهره های فراوان ببرد6 وی حکمت الهی را نزد حکیم موسس فرا گرفت و در مباحث عرفانی نیز بیش از هر کس از وجود آقا محمدرضا قمشه ای استفاده نمود تا سلسهی جلیله عرفای الهی را که از طریق سیدرضی لاریجانی و شیخ عبدالجواد شیرازی به آقا محمد بیدآبادی و سید قطب الدین شیرازی می رسد، رهروی نیک باشد. ایشان در نزد آقا محمدرضا دارای مقامی خاص بود و در اکثر منابع میرزا هاشم ذکر شده است، و تنها در مستدرکات اعیان الشیعه، ج1، ص 210 از ایشان با نام میرزا محمد هاشم بن محسن اشکوری یاد شده است.
2 رحیم آباد از جانب شمال محدود است به شهر ساحلی کلاچای از شرق به ارتفاعات و باغات چای و مرکبات و اجارگاه از توابع بخش کلاچای از جنوب به مناطق ییلاقی اشکور و از غرب به شهرستان املش. این شهر در پای کوه سماموس و نزدیک به رودخانه پولورود، از دیرباز زمستانگاه خوانین اشکور بوده است. در گذشته باغهای نارنج آن و امروزه مرکبات و چای آن معروف هستند
. - سایت ویکی پدیا -
3 اشکور]اِ ش کِ وَ ر [ منطقه کوهستانی است که قسمت عمده آن در جنوب شهرستان رودسر بخش رحیم آباد استان گیلان واقع شده است. اشکورات از طرف شمال و غرب به استان گیلان، از طرف شرق به استان مازندران - شهرستانهای رامسر و تنکابن - و از طرف جنوب به استان قزوین منتهی می شود.
