بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی اثرات میانجیگرحافظه شرح حال کلی بر روی رابطه بین افسردگی با نشخوار فکری انجام گردید.در این راستا 156 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه ی مرکز مطالعات همه گیرشناسی افسردگی و پرسشنامه پاسخ های نشخواری را کامل کردند همچنین آزمون حافظه شرح حال نیز بر روی آنها انجام شد.نتایج نشان داد که دو مولفه حافظه شرح حال کلی - حافظه منفی و مثبت - رابطه بین نشخوار فکری و افسردگی را میانجیگری میکنند.
لغات کلیدی:حافظه شرح حال کلی،نشخوار فکری،افسردگی
مقدمه:
افسردگی به عنوان بیماری سرماخوردگی در میان اختلالات روانپزشکی لقب گرفته است - استافر1،. - 2000این استعاره به شیوع گسترده افسردگی اشاره دارد با توجه به اینکه افسردگی ناتوانکننده و غالبا مزمن و عودکننده است شناخت عوامل خطرزا و مداخله ی زود هنگام در آن اهمیت دارد - استافر،. - 2000در اوایل شکل گیری شناخت درمانی برای درمان افسردگی بیشتر مفاهیمی لز قبیل طرحواره ، مفروضه ، خطای شناختی و مخصوصا افکار خودآیند منفی مورد توجه متخصصان قرار گرفته بودند - حمیدپور،. - 1385اما در سال های اخیر نشخوار فکری به عنوان یک مولفه ی مهم در افسردگی بطور فزاینده ای مورد توجه قرار گرفته است - واتکینز و برکیا2،. - 2001
نشخوار فکری از دیگر فرایندها و فرآورده های شناختی از قبیل افکار اتوماتیک منفی 3، توجه متمرکز بر خود 4، خودآگاهی شخصی 5و نگرانی6 قابل تمایز است - پاپاگیورگیو و ولز7 ، . - 2004نشخوار فکری به عنوان افکاری مقاوم و عودکننده تعریف می شود که گرد یک موضوع معمول دور می زنداین افکار به طریق غیر ارادی وارد آگاهی می شوند و توجه را از موضوعات موردنظر و اهداف فعلی منحرف میسازند - جورمن 8،. - 2006مطالعات بسیاری از رابطه تنگاتنگ بین افکار نشخواری و انواع مختلف اختلالات هیجانی حکایت میکنند - نولن هوکسما 9، . - 1991با وجود این رابطه افکار نشخواری با افسردگی نقطه شروع مهمی برای پرداختن به مفهوم نشخوار فکری بوده است - پاپاگیورگیو و ولز،. - 2004
نولن هوکسما در نظریه ی سبک های پاسخ - 1991 - 10 به تبیین مفهوم نشخوار فکری در افسردگی پرداخته است.در نظریه سبک های پاسخ تاثیر دو نوع سبک پاسخی ،نشخواری 11و منحرف کننده حواس 12در خلق افسرده با یکدیگر مقایسه شده اند.سبک پاسخ نشخواری: پاسخ های نشخواری می توانند به عنون افکار تکرار شونده و رفتارهایی تعریف شوند که توجه فرد افسرده را به علایم افسردگی ،دلایل و پیامدهای آن متمرکز می کند به عنوان مثال تمرکز برای یافتن دلیل افسردگی - چه اشتباهی از من سر زده که چنین احساسی دارم؟ - و نگرانی درباره ی پیامدهای علایم - وقتی چنین احساسی دارم نمی توانم کارهایم را انجام دهم - .
سبک پاسخی منحرف کننده حواس:پاسخ های منحرف کننده حواس ، به عنوان افکار یا رفتارهایی تعریف می شوند که به ذهن فرصت رهایی از علایم افسردگی را می دهد و فرد را به سوی فعالیت های لذت بخش و خنثی سوق می دهند مانند همکاری با دوستان در فعالیت جمعی و یا پرداختن به سرگرمی ای که نیاز به تمرکز دارد.پاسخ های منحرف کننده حواس موثر شامل رفتارهای پرخطر و خودتخریب گر مثل استفاده از مواد مخدر ، دعوا کردن و...را نمی شود - نولن هوکسما و همکاران،. - 1993در نظریه ی سبک های پاسخ چنین استدلال شده است که سبک پاسخ نشخواری در مقایسه با سبک پاسخی منحرف کننده حواس با افزایش در خلق افسرده رابطه دارد.اثر پاسخ های نشخواری بر خلق غمگین و اختلال افسردگی با استفاده از مقیاس پاسخ های نشخواری به فراوانی از سوی پژوهشگران مختلف نشان داده شده است - برای نمونه ، مولدز ، کنریس،استار و وونگ1،. - 2007
نولن هوکسما و همکاران - 2008 - نتایج پژوهش های آینده نگری - یعنی جاست و الوی 2،1997؛کهنر و وبر3 ،1999؛نولن و روبرتز و گاتلیب 4،1998؛نولن هوکسما ،2000؛لارسن و گریسن 5،1999؛روبرتز و گیلبوار6 و گاتلیب،1998؛سرین ، ابلا و اربان7، 2005؛سگرسترم ، تسا، الدن و کرسک 8،2000؛اسپاچویک و الوی 9،2001؛وود و سالتزبرگ ،نیل ،استن ،رچمیل10، - 1990 را ذکر می کنند که نشان می دهند با کنترل سایر متغیرهای سهیم در افسردگی ، افرادی که از سبک پاسخی نشخواری استفاده می کنند بیشتر احتمال دارد در آینده به یک دوره ی بالینی افسردگی مبتلا شوند و اختلال افسردگی وخیم تر شود.براساس یافته های پژوهشی - برای مثال ، نولن هوکسما و همکاران ، - 1993 ،زنان بیش تر از مردان گرایش به نشخوار فکری دارند.
در نظریه ی سبک های پاسخ ، تفاوت های جنسیتی در گرایش به نشخوار فکری به عنوان واسطه ای برای تفاوت های جنسیتی در افسردگی در نظر گرفته می شود .یعنی با کنترل تفاوت های جنسیتی در نشخوار فکری ، تفاوت های جنسیتی در افسردگی معنادار نبوده است.طی تحقیقات بیست ساله بر روی حافظه شرح حال11 نشان داده شده است که حافظه شرح حال کلی یک عامل خطربرای افسردگی است - گیبز،. - 2004حافظه شرح حال بطور کلی جنبه ای از حافظه است که به تجدید خاطرات ،تجارب،موضوعات و رویدادهای شخصی گذشته ی فرد مربوط می شود این بخش از حافظه بشدت تحت تاثیر افسردگی قرار می گیردبنحوی که افراد افسرده در مقایسه با افراد غیر افسرده به دشواری خاطرات اختصاصی حافظه شرح حال خود را بازیابی و بیشتر خاطرات کلی را یادآوری می کنند - ویلیامز 12و همکاران،2007؛پارک13 و همکاران،2004؛کای کن و هاول14 و همکاران ،2000،کای کن و همکاران،2006؛کاویانی،. - 1383
بنابه نظر هماهنگی خلقی ،مواد و اطلاعات مربوط به رویدادها و حوادث ، به دلیل اینکه بار عاطفی دارند هماهنگ با حالت خلقی و عاطفی جاری شخص کدگذاری و ثبت می گردند و به هنگام یادآوری نیز اطلاعاتی مورد بازخوانی حافظه قرار می گیرد که با حالت عاطفی مسلط فرد بیشترین هماهنگی را دارند - باری 15و همکاران،. - 2006در این راستا عده ای از پژوهشگران
