بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
بررسی بیمار د چار کمر درد نیاز به یک ارزیابی نظام مند دارد، که هدف ان مشخص کردن مکانیسم تولید درد و در نتیجه بکار بردن روشهای درمانی برای کنترل درد براساس منشائ آن است.
شرح حال ومعاینه بالینی اولین قدم برای این هدف میباشد.
اسلاید 2 :
مورد بالینی:
- مرد 40 ساله با درد کمر از یک هفته قبل مراجعه نموده است .درد درناحیه تحتانی کمر و در ناحیه باسن راست احساس میشود .
- درد با فعالیت بدتر شده با استراحت بهتر میگردد. بیماری زمینه را از قبل متذکر نیست و بیماری خاصی در خانواده متذکر نمیباشد.
- سابقه تب یا ضربه به کمر را نیز اخیرا متذکر نمی شود.تحت درمان با داروی خاصی نیز در ماه های گذشته نبوده است. بیمار شروع درد کمر را بدنبال یک مسافرت طولانی با اتوبوس متذکر است.
- در معاینه دردناکی در لمس در محدوده اطراف مهره چهارم و پنجم و روی باسن راست وجود دارد و تست SLR نرمال میباشد.
اسلاید 3 :
سوالات :
1- منشاء درد بیمار کدامیک از اجراء زیر میتواند باشد؟
الف) دیسک های ناحیه کمر
ب) عضلات اطراف ستون فقرات
ج) پریئوستئوم مهر های کمری
د) مفاصل facet بین مهره های کمری
اسلاید 4 :
توضیحات:
- گزینه الف) باتوجه به عدم وجود سابقه تروما ، فشار غیر معمول به ستون فقرات و عدم وجود علائم انشاری به اندام تحتانی به همراه معاینه عصبی نرمال غیر محتمل مینماید.
- گزینه ب ) هرچند همه اجزای ذکر شده میتواندد منشاء درد بیمار باشند ولی پاسخ صحیح ، مورد عضلات ستون فقرات میباشد . بدتر شدن درد با فعالیت و بهتر شدن با استراحت ، دوره کوتاه و شروع ان بدنبال یک وضعیت نامناسب و همجنین توجه به سن و عدم وجود نشانه های خطیر کمر درد و معاینه عصبی نرمال تائید کننده ان میباشد.
اسلاید 5 :
- گزینه ج) دردهای که از استخوان منشاء میگیرند ، دردهای مداوم بوده که منشاء ان میتواند تروما به کمر و یا شکستگی های مهره های کمری ناشی از استئوپروز است که با وجه به سن بیمار و شرح حال احتمال چندانی ندارد. از طرف دیگر عفونت های استخوانی (استئو میلیت ) عفونت های فضای بین مهره ای یا متاستازهای استخوانی همراه با عوامل مستعد کننده مانند بیماریها یا داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی بوده و غالبا بیمار شکایات عمومی مانند ضعف ، تب و تعرق شبانه را با آن متذکر یا در معاینه مشخص میگردد.
- گزینه د) مشکلات مفاصل کمری بیشتر مربوط به بیماران سالمند که دچار آرتروز مهرهای کمری هستند ، جوانانی که به فعالیت های شغلی سنگین اشتغال داشته اند یا افرادی که دچار دفورمیتی مهر های کمری مانند اسپوندیلولیزتسیس یا اسکولیوز پیشرفته هستند دیده میشود.
اسلاید 6 :
2- کدام نکات کلیدی در شرح حال از بیمار باید پرسیده نشد ه است ؟
الف) مدت و نحوه شروع درد
ب) سابقه تب یا تعرق
ج) مصرف داروهای تزریقی
د) سابقه تروما
ه) وجود علائم حسی در اندام تحتانی
اسلاید 7 :
توضیحات : جواب صحیح- ج و ه
گزینه الف) به تشخیص افتراقی علل کمردرد کمک زیادی مینماید و براساس مدت ابتلا ، مواردی را که در تشخص کمردرد های حاد باید در نطر گرفت یا مواردی را که منجر به کمردردهای مزمن میشوند را میتوان در نظر داشت و تشخیص افتراقی را محدود نمود.
گزینه ب ) کمردردی که بهمراه علائم سیستمیک ، خصوصا تب باشد مطرح کننده علل خطیر برای کمر درد مانند عفونت های فضای مفصلی (توبرکلوز ستون فقرات) یا مهرهای کمری( استئومیلیت ) یا بیماریهایی مانند تب مالت (بروسلوز) میتواند باشد.
اسلاید 8 :
گزینه ج ) کمردرد حاد به همراه تب یا بدون ان را همیشه در بیماران معتادان تزریقی یا در کسانی که تزریقات داخل عروقی عروقی داشته اند، باید جدی تلقی نمود و یک بررسی اولیه آزمایشگاهی برای شواهد التهاب و عفونت برای آنه انجام داد.
گزینه د ) سابقه تروما بمدت کوتاه قبل از شروع کمردرد متواند مطرح کننده کشیدگی لیگامان ها ، کوفتگی یا اسپاسم عظلات ناحیه بوده ولی در موارد شدید یا در افراد مسن میتواند ناشی از بروز شکستگی در مهره های کمری نیز میتواند باشد.
گزینه ه) علائم حسی د ر اندام تحتانی و همچنین اختلالات اسفنکتری، نشاندهنده مشکلات نرولوژیک ، برای تصمیم گیری به انجام اقدامات تشخیصی تکمیلی ، مشخص کردن فوریت ارجاع یا پیگیری بیمار و انتخاب درمان اولیه کمک کننده میباشد.
اسلاید 9 :
- کدام نکات کلیدی در معاینه بلینی انجام میگرفت؟
الف) لمس،مشخص کردن محل درد و وجود دردناکی موضع
ب) بررسی از لحاظ حسی و قدرت عضلات اندام تحتانی
ج) انجام تست FABER
د) انجام تست SLR
اسلاید 10 :
توضیحات :
گزینه الف ) لمس محل و مشخص کردن محل دردناکی ( عضلات اطراف ستون فقرات یا روی مهره ها) وهمچنین منتشره بودن درد در ستون فقرات یا محدود بودن ان به محدوده مشخص در تشخص افتراقی علت درد کمک زیادی مینماید.
گزینه های ب ، د) برای بررسی درگیری اجزای عصبی ستون فقرات (مانند دیسک های بین مهر های و شاخه های عصبی )معاینه حسی و قدرت عضلانی ، بررسی رفلکس های اندام تحتانی و انجام تستSLR لازم میباشد.
گزینه ج ) برای غربالگری مشکلات مفصل لگن و ساکروایلیاک یک تست ساده و مفید ،انجام مانور بصورت خم کردن ران ، دور کردن و چرخاندن آن به سمت خارج خواهد بود ( تست FABER ).در بیمار دچار کمر درد مشاهده راه رفتن بیمار(Gait ) و برسی اختلالات آن نیز مکمل معاینات بیمار میباشد.