بخشی از مقاله
چکیده
بیماری مخملی یا آمیلواودینوزیس یکی از بیماریهای مهم در ماهیان دریایی بوده که علت تلفات بالا در ماهیان دریایی پرورشی است. عامل این بیماری یک تک یاخته خارجی به نام آمیلواودینوم اوسلاتوم - Amyloodinium ocellatum - است و انگل مخصوص پوست و آبشش میباشد. این انگل ساختار شلاقی مانند یا فلاژلا دارد که به حرکت در این ارگانیسم کمک می کند. این بیماری گسترش زیادی در ماهیان دریایی دارد و در صورت عدم تشخیص و درمان، سریعا باعث بیماری جدی و مرگ و میر بالا می شود.
ماهی مبتلا ظاهر غبار آلود بر روی پوست بدن نشان می دهند و به علت حضور تعداد زیادی انگل در آبششها اغلب خیلی تند تنفس میکنند. اگر بیماری پیشرفت کند ماهی بی اشتها شده و آبششها کاملا تخریب می شود . در این مطالعه پس از بروز تلفات در ماهیان صبیتی و سی باس پرورشی، از ماهیان بی حال و در حال تلفات نمونه برداری شده و لام مرطوب از پوست و آبشش، تهیه گردید. با مشاهده میکروسکوپی لامهای تهیه شده، انگل آمیلواوودینوم در آبشش و پوست ماهیان مبتلا شناسایی گردید. ماهیان مبتلا بوسیله حمام کوتاه مدت آب شیرین و فرمالین همراه با هوادهی شدید در حین حمام، درمان شدند و پس از درمان به مدت 5 روز، هیچ گونه انگلی در ماهیان درمان شده مشاهده نگردید.
مقدمه
داینوفلاژلاها مجموعه ای از گونه های اتوتروف، میکسوتروف و هتروتروف هستند که نقش مهمی را در اکوسیستم های دریایی بازی می کنند. اکثر آنها دارای زندگی آزاد هستند، اما برخی از آنها به عنوان همزیست بی مهرگان دریایی و یا انگل آبزیان شناخته شده اند - . - Paperna 1984, Noga and Bower 1987 آمیلواودینیوم اسلاتوم یک دینوفلاژه انگل خارجی با فاز زندگی آزاد است که اولین بار توسط براون - 1931 - توصیف شده است. چرخه زندگی انگل دارای سه مرحله رشد است. در مرحله اول، تروفونت ها بر روی بافت ماهی تغذیه کرده باعث ضایعات مختلف بیماری می شوند.
پس از جدا شدن از میزبان، انگل ها به مرحله دوم تبدیل می شوند که در آن تومونت های فعال بارور دینوسپورها را تولید می کنند. در مرحله آخر، دینوسپورها، اسپورهای آزاد شناوری هستند که برای تکمیل چرخه زندگی وارد بدن یک ماهی جدید می شوند . - Noga and Bower 1987 - آمیلواودینیوزیسمعمولاً با عنوان بیماری مخملی و یا مخملک دریایی شناخته می شود که ماهی های آسیب دیده ظاهری پودری شکل همراه با علائم دیگر شامل، از دست دادن هماهنگی و دهنک زدن پراکنده دارند. انگل ها به واسطه ساختارهای ریزوئید شکل خود عمیق به بافت های میزبان نفوذ می کنند و باعث آسیب شدید در محل های چسبندگی به ویژه پوست و آبشش ها می شوند.
A. ocellatum طیف گسترده ای از گونه های ماهی را در زیستگاه های مختلف، از جمله مناطق جغرافیایی معتدل و گرمسیری، آلوده می کند . - Francis-Floyd and Floyd 2011 - این بیماری اغلب به عنوان عامل بیماری زای مهم ماهیان دریایی در نظر گرفته می شود و میتواند باعث بیماری و مرگ و میر در مراکز پرورش ماهیان آب های شور و لب شور در سراسر جهان شود - Paperna et al. . - 1981
شیوع آمیلواودینوزیس همراه با زیان های اقتصادی قابل توجهی در طیف وسیعی از گونه های ماهی در محیط های مختلف آبزی پروری، از جمله مراکز تکثیر خامه ماهی - Shinn et al. 2015 - Chanos chanos، مراکز پرورش ماهیان Sparus aurata و gilthead seabream در پرتغال - Soares et al. 2012 - و ماهیان باس دریایی در قفس های ساحلی ایتالیا - Rigos - Abowei et al. 2011; and Troisi 2005 همراه با خسارات اقتصادی بالایی در هر شیوع شده است.
مواد و روش ها
نمونه برداری طی ماههای مرداد،شهریور و مهر سال 1397 بدنبال بروز تلفات در ماهیان باس دریایی و صبیتی در تانک های فایبرگلاس موجود در ایستگاه تحقیقاتی ماهیان دریایی بندر امام صورت گرفت. پس از زیست سنجی ماهیان، بررسی اندامهای داخلی و خارجی از نظر بالینی و ثبت حالات غیر طبیعی انجام شد. با توجه به علائم ماهیان بی حال و در حال تلفات اندامهای پوست و آبشش به روش استفاده از گسترش لام مرطوب مورد بررسی انگل شناسی قرار گرفتند.
نتایج و بحث
علائم بالینی مشاهده شده در ماهیان شامل تجمع در سطح آب، کاهش اشتها و عدم تحرک بود. از دیگر علائم مشخص مشکلات تنفسی، حرکات چرخشی و حرکت سریع سرپوش آبششی بود. بررسی ماکروسکوپی کم خونی و چسبندگی لاملاهای آبشش را نشان می داد. علیرغم این علائم بالینی و پس ازمرگ، تعدادی از ماهی ها بدون علائم بیماری تلف شده بودند. بررسی میکروسکوپی گسترش های مرطوب از آبشش ماهیان در حال مرگ و یا تازه تلف شده نشانگر شیوع انگل A. ocellatum بود - شکل . - 1
شکل - 1 گسترش مرطوب آبشش ماهی باس دریایی، تروفونت های انگل A. ocellatum - پیکان ها - مشاهده می شود - بزرگنمایی - X400 درمان با استفاده از حمام کوتاه مدت فرمالین در ترکیب با استفاده از آب شیرین انجام شد. پس از درمان ماهیان به تانک های ضدعفونی شده جدید منتقل شده و این درمان 5 روز انجام شد. پس از درمان هیچ گونه انگلی در ماهیان مشاهده نگردید. بررسی علائم بالینی شامل مشکلات تنفسی و تیره رنگ شدن بدن ماهیان در گزارش های علمی دیگر نیز گزارش شده است که مشابهت زیادی با مطالعه ما دارد.
