بخشی از مقاله
چکیده
هدف این تحقیق شناسایی عوامل موثر بر رشد و توسعه ورزش همگانی در بین زنان شهر کرمانشاه بود. تحقیق از نوع کاربردی و تحلیلی - توصیفی است. روش گردآوری اطلاعات میدانی و کتابخانه ای و ابزار گرداوی اطلاعات پرسش نامه بوده و جامعه آماری این تحقیق شامل شامل کلیه بانوان شهر کرمانشاه می باشد که براساس سرشماری نفوس و مسکن در سال 1390 جمعیت بانوان شهر کرمانشاه شامل 428036 نفر بوده است با استفاده از فرمول کوکران تعداد 380 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. شیوه نمونه گیری به صورت تصادفی ساده است.
ابزار این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مطالعات پیشین می باشد. روایی ابزار تحقیق صوری و محتوا و همچنین پایایی درونی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار آن 0/88 بدست آمده است که نشان دهنده پایایی مطلوب ابزار تحقیق می باشد. تجزیه و تحلیل آماری تحقیق بر اساس اهداف تحقیق در دو سطح آمار توصیف ی - میانیگین، واریانس و.. - و تحلیل های استنباطی - آزمون تحلیل عاملی اکتشافی - استفاده شد. از طریق تحلیل اکتشافی دو دسته از عومل داخلی و خارجی در رشد و توسعه ورزش همگانی در بین زنان شهر کرمانشاه تعیین گردید.
عوامل داخلی با شاخص های ساخت و احداث های ایستگاه های تندرستی در پارک ها و فضاهای سبز، دسترسی بانوان به فضاها و امکان ورزشی ، برگزاری برخی مسابقات همگانی بانوان به مناسبت های فرخنده حضور جامعه جوان و نوجوانان بانوان در ورزش همگانی، مشارکت بخش خصوصی در ورزش همگانی بانوان، فعالیت هیئت های ورزش همگانی بانوان استان در کلیه مناسبت های فرخنده و عوامل خارحی با شاخص های تاکید تعالیم دینی به پرداختن ورزش، هزینه کمتر و امکان دسترسی بیشتر به ورزش همگانی نسبت به دیگر به ورزش ها ، وجود فضاهای طبیعی مناسب در شهر برای ورزش بانوان، تاکید پزشکان به نقش ورزش همگانی در سلامت جامعه، وجود نهاد های مردمی و مراکز مذهبی در گسترش ورزش همگانی بانوان ، وجود رسانه، شبکه های مجازی و اینترنت برای اطلاع رسانی در جوزه ورزش همگانی در رشد و توسعه ورزش همگانی موثر می باشد
.1 مقدمه
در عصر حاضر، ورزش به عنوان یک ابزار چند بعدی با تأثیرات گسترده جایگاه و نقش ارزشمند خود را در اقتصاد، سلامتی افراد، گذران اوقات فراغت سالم و بانشاط و لذت بخش، در آموزش و پرورش مردم به ویژه نسل نوجوان و جوان، در ایجاد روابط اجتماعی بین مردم، در پیش گیری از ابتلا به بیماری ها، پیش گیری از بسیاری از مفاسد اجتماعی و انحرافات اخلاقی رو به گسترش در جامعه و کاربردهای عدیده دیگری، متجلی ساخته است - قره،. - 1383
ورزش همگانی اهدافی چون حفظ سلامت، تعمیم بهداشت، رشد و تقویت قوای جسمی، آمادگی برای فعالیت های دفاعی، کسب شادابی و نشاط و کسب موفقیت شغلی و حرفه ای را دنبال می کند. این اهداف با تغییرات اندکی در نزد اکثریت جوامع بشری ترویج می شود و برحسب ضرورت بر یک یا چند هدف تأکید بیشتری به عمل می آید. با صنعتی شدن جوامع و افزایش اوقات فراغت، ورزش همگانی با هدف سرگرمی و ایجاد نشاط و سلامتی دنبال می شود - قلی
ورزش همگانی به مفهوم امروزین آن، محصول دهه 60 میلادی می باشد. در دهه 60 میلادی، توجه به اوقات فراغت مردم و ورزش در قالب ساختارهای رسمی مورد توجه قرار گرفت و بتدریج جزء سیاست ها و اولویت های برنامه ای دولت های وقت گردید. نقطه عطف گسترش ورزش همگانی در اروپا و حتی در جهان، نشست اروپا در سال 1966 بود.
در این سال برای اولین بار واژه ورزش همگانی به کار رفت و به عنوان یکی از مهمترین اهداف بلند مدت برنامه های ورزشی این شورا مورد قبول واقع شد. دو سال بعد در سال 1968 گروه برنامه ریزی این شورا جهت تعریف دقیق مفهوم ورزش همگانی گرد هم آمدند و هدف کلی ورزش همگانی را چنین عنوان کردند: “ فراهم کردن امکان حفظ توانایی جسمی و روحی لازم جهت زندگی سالم برای همه افراد جامعه اعم از زن و مرد و تمامی گروه های سنی و حمایت از جنبه های شخصیت انسانی در برابر انحرافات احتمالی... این اصول در کنفرانس وزرای ورزش اروپا در سال 1975 در بروکسل مورد بازبینی واقع گردید و نهایتا منشور ورزش همگانی اروپا تصویب و اعلام گردید.
اصول اساسی در این منشور شامل حق پرداختن به ورزش برای همه افرادتوسعه اجتماعی، انسانی و فرهنگی از طریق ورزش همکاری بین مقامات دولتی ها و سازمانهای غیر دولتی، امکان دسترسی برابر همگان به محیط طبیعی و امکانات لازم برای تفریح و استراحت، نیاز به افراد متخصص در زمینه برنامه ریزی و مدیریت ورزشی می باشد. این اصول، شکل دهنده ورزش همگانی بوده و به عنوان نوعی چارچوب مفهومی مورد استفاده اکثر کشورها قرار گرفته، بطوریکه تاکنون نیز به قوت خود باقی است - - SportEngland, 2002
در ایران تا سال1358 فعالیت های ورزش عمومی و همگانی به نام ورزش محلات زیر نظر تشکیلات جهاد تربیت بدنی انجام می شد و کم کم این تشکیلات زیر نظر دفتر امور فرهنگی سازمان تربیت بدنی فعالیت خود را ادامه داد ولی به علت وجود برخی مشکلات از جمله عدم تخصیص بودجه لازم تصمیم گرفته شد تا به عنوان زیر مجموعه ای از سازمان تربیت بدنی به یک فدراسیون تبدیل شود.
باراهنمایی کمیته ملی المپیک در سال 1371 به عنوان یک فدراسیون ورزشی شناخته شد و مانندسایر فدارسیون ها ، طبق اساسنامه خود فعالیت می کند - آفرینش خاکی و همکاران، - 1384 ورزش همگانی، با وجود رشد در سال های اخیر هنوز از جایگاه مطلوبی در سطح جامعه برخوردار نیست و نیازمند برنامه ریزی و توجه ویژه جهت رشد و توسعه پایدار در سراسر کشور می باشد.
سلامت، شرطی ضروری برای ایفای نقشهای اجتماعی است و همه انسانها در صورتی میتوانند فعالیت کامل داشته باشند که هم خود را سالم احساس کنند و هم جامعه آنها را سالم بداند. از نظر تالکوت پارسونز »کسی که دچار بیماری می شود، ضمن اینکه از بر عهده گرفتن مسئولیت ناتوانی خود، معاف میشود، از انجام تعهدات و ا لزامات اجتماعی نیز معذور است« - احسانی و همکاران،. - 1386 ورزش و فعالیتهای ورزشی جزیی از فرهنگ هر ملت است.
دختران و زنان بیش از نیمی از جمعیت هر کشور را در بر میگیرند، اما متاسفانه تاکنون که هزاره سوم را آغاز کرده ایم، درصد حضور زنان در فعالیتهای ورزشی همچنان در بین کشورها متفاوت است. در تمام کشورها، زنان از نظر تعداد، کمتر از نیمی از مردان و پسران در فعالیتهای ورزشی شرکت میکنند. دیویس و همکارانش اظهار داشتهاند که در بیشتر جوامع، زنان از فرصتهای برابر برای شرکت در فعالیتهای ورزشی محروماند و جالب این جاست که اختلافات موجود در شکل قوانین فرهنگی ارائه میشود - پالم، . - 2000
زندگی در دنیای امروز ابتکار عمل سریع را از انسان گرفته و او را دچار فقر حرکتی کرده و این فقر حرکتی مشکلات عدیده جسمی، روانی و اجتماعی را برای وی پدید آورده است. در این میان زنان با ساختار بدنی منحصر به فرد و جایگاه اجتماعی ویژه بیشتر در معرض آسیبهای ناشی از این بی حرکتی قرار دارند. ورزش به عنوان راه حل راهبردی و ورزش همگانی به عنوان وسیلهای ارزان قیمت و فرح بخش میتواند این مشکل را به نحو مطلوب حل کند - ممتاز بخش،. - 1386
ورزش همگانی بهعنوان برنامه ها و فعالیت های جامع و گسترده ورزش برای همه سنین هر دو جنس و افراد نژادها، مذاهب و ملل و با توانایی جسمی و روانی مختلف تعریف شده است - جوادی پور، . - 1390 چنین تعریفی از ورزش همگانی، نه بهعنوان وظیفه، بلکه بهعنوان فرصت است، نه بهعنوان ورزشی دسته جمعی، بلکه بهعنوان ورزشی فردی و ورزشی گروهی است. در حقیقت، انگیزه مردم از شرکت در فعالیت ورزشی رسیدن به درجات بالا و دست یابی به شعار المپیک - سریع تر، بالاتر و قوی تر - نیست. تندرستی، نشاط و روابط اجتماعی علل مهم شرکت در ورزش شده است.
همچنین مسابقه و برد و باخت، کمترین نقش را در تمایل آنان به ورزش ایفا می کند - سازمان تربیت بدنی، - 1381 رویکردهای ورزش همگانی عبارت اند از: کسب نشاط و احساس لذت، غنی سازی اوقات فراغت، کسب سلامتی و آمادگی جسمانی، بهبود روابط شغلی، پیوند و ارتباطات اجتماعی و شیوه زندگی، پیشگیری و درمان بیماری ها، دست یابی به فواید و آثار ورزش، فرح بخشی و بی خطر بودن، تخلیه انرژی و دفع سموم، مدیریت و کاهش وزن و برخورداری از تناسب اندام، برخورداری از عواطف اجتماعی، گسترش تعامل و روابط اجتماعی - جوادی پور، . - 1390 تحقفیقات فراوانی در حوزه ورش های همگانی شکل گرفته است.
غفوری - 1386 - در تحقیقی با عنوان مطالعه انواع ورزش های همگانی و تفریحات مطلوب جامعه و ارائه مدل برای برنامه ریزی های آینده نشان داد مهم ترین موانع پرداختن به ورزش از نظر نمونه های پژوهش بهترتیب عبارتند از: نداشتن انگیزه، زیاد بودن هزینه ورزش، نبود فضا و امکانات، نداشتن وقت. از نظر اولویت توجه به بخش های ورزش کشور نیز پاسخ دهندگان بخش ورزش اعتقاد داشتند در برنامه ریزی های آتی ورزش کشور، بیشترین توجه باید به ورزش همگانی و تفریحی معطوف باشد. پس از آن و با فاصله اندک ورزش مدارس و دانشگاه ها - ورزش آموزشی - قرار داشت.
اولویت ورزش قهرمانی و ورزش حرفه ای بسیار نزدیک به هم، اما با اختلاف زیاد از ورزش همگانی و تفریحی و ورزش آموزشی در رده های سوم و چهارم قرار داشت قره - 1384 - در تحقیقی با عنوان وضعیت ورزش همگانی ایران و مقایسه آن با چند کشور منتخب جهان به این نتیجه رسید که درصد افرادی که در ایران تحت پوشش هیئت های ورزش همگانی آقایان و بانوان ورزش می کنند 5/92 درصد جمعیت است که در مقایسه با 23 کشور جهان از همه کمتر است. همچنین در مورد زمان تشکیل سازمان رسمی برای ورزش های همگانی، ایران در مقایسه با 20 کشور جهان در ردیف آخر قرار گرفته است.
درصد شرکت کنندگان در ورزش های همگانی ایران از قاره آفریقا بیشتر و از سایر قاره ها کمتر بود . آفرینش - 1384 - در پژوهشی تحت عنوان مقایسه دیدگاه های اعضای هیئت علمی، مربیان، ورزشکاران و مدیران در مورد چگونگی توسعه ورزش همگانی عوامل ذیل را مهم ترین موارد توسعه ورزش همگانی یافت: بهبود وضعیت اقتصادی اقشار مختلف جامعه، استفاده از رسانه های گروهی، توجه به وضعیت خانوادگی - تعداد فرزند، تأهل - برگزاری مسابقات ورزشی و اهدای جوایز، گسترش ناوگان حمل و نقل عمومی، اولویت دادن ورزش در اوقات فراغت به سایر مسائل فراغتی دیگر و استفاده از سرمایه گذاری بخش خصوصی قلی نیا - 1383 - در پژوهشی وضعیت کلی ورزش همگانی و چالش های مشارکت ورزشی در ایران و نیز برنامه ریزی برای همگانی کردن ورزش را بررسی کرد.
نتایج گویای بهره گیری از رویکردهای ترکیبی فرهنگی-اجتماعی و سلامت بخشی فردی-گروهی - برای اجرا - ، رویکردهای ترکیبی مداخله گری فعال، مشارکتی و نظارتی - برایا عمال وظایف سیاستگذاری و نظارت - ،رویکردهای تفریحی-طبیعت گرا و فرهنگی محلی - برای اولویت یابی رشته های ورزشی - ،رویکردهای تلفیق پذیری فضایی - استفاده از فضاها - ، رویکردهای الزام بخشی اجرایی به قوانین ابعاد حقوقی، رویکردهای الگوسازی از پایین و فرهنگ سازی از بالا - پیادهسازی - ، رویکرد فعالیت فرابخشی - همکاری های نهادی - و مواردی همانند در قالب استراتژی تهاجم-توسعه ای و تنوع است شفیعی - 1373 - به بررسی وضعیت اقتصادی شرکت کنندگان در ورزش همگانی پرداخت و نتیجه گرفت که بیشترین در صد شرکتکننده 1/31 - درصد - از نظر وضعیت مالی در سطح متوسط به بالا بودند. از نظر محل زندگی، بیشترین تعداد 3/28 - درصد - مربوط به ساکنان شمال شهر تهران بودند.
