بخشی از مقاله
طراحي و ساخت دستگاه برداشت گلبرگ گلرنگ
چکيده
گلبرگ گلرنگ محصولي است که به دليل خواص و کاربرد هاي فراوانش داراي بازار بسيار خوب داخلي و خارجي است .اين گلبرگ ها در پزشکي از جايگاهي ويژه برخوردارند؛ به عنوان رنگ طبيعي غذا مورد استفاده قرار مي گيرند و در صنايع نساجي و قالي بافي به منظور رنگ آميزي پشم ، نخ و ديگر منسوجات از آن ها استفاده مي شود همچنين در صنايع رنگ سازي از آن ها رنگ زرد توليد مي کنند. ولي علارغم تمامي اين کاربرد ها و به دليل فقدان دستگاهي مناسب جهت برداشت گلبرگ ها، اين قسمت از گياه به صورت دستي و به وسيله کارگر برداشت مي شود که به دلايلي همچون پايين بودن راندمان کار، وقت گير بودن و کوتاهي فرصت برداشت ، وجود تيغ هاي فراوان در سطح نهنج گل که باعث زخمي شدن دست کارگر مي شود و در نهايت هزينه هاي بالاي کارگري، برداشت گلبرگها اقتصادي نبوده و بسياري کشاورزان از برداشت آن صرف نظر مي کنند. از اين رو در اين تحقيق ماشيني جهت برداشت گلبرگ گلرنگ طراحي و ساخته شد که از يک موتور، فن ، ديفيوزر، مخزن ، خرطومي و مخروط ورودي تشکيل شده است . دستگاه بوسيله نيروي مکش کار مي کند و هيچ کونه صدمه اي به دانه هاي روغني گياه وارد نمي کند. با استفاده از اين دستگاه کشاورز قادر خواهد بود تا بخش عمده اي از گلبرگ ها را در فرصتي که از موقع گلدهي تا برداشت دانه روغني دارد برداشت نمايدهمچنين به دليل عدم برخورد مستقيم دست با گياه ديگر به کارگر آسيبي وارد نمي شود.
واژه هاي کليدي: برداشت ، گلبرگ ، گلرنگ ، خواص گلرنگ ، مکش
مقدمه
گلرنگ گياهي است بوته اي از خانواده Asteraceae و جز گياهان دانه روغني که از نظر وسعت کشت در سطح جهان هشتمين گياه مهم دانه روغني محسوب مي شود. در کشورمان ايران نيز که داراي شرايط آب و هوايي گرم و خشک بوده و با کمبود منابع آب جهت آبياري هاي منظم روبروست اين گياه به جهت مقاومت بالا به گرما و خشکي از پتانسيل بسيار خوبي جهت کشت برخوردار است (٦) و هم اکنون نيز ٨٥٢ هکتار از زمين هاي کشاورزي کشور زير کشت اين گياه مي باشد. اين گياه علاوه بر روغن بسيار با کيفيتي که توليد مي کند داراي گلبرگ هاي زرد و قرمز رنگي نيز هست که کاربردها و خواص فراواني دارند که به آنها اشاره مي نماييم . يکي از قديمي ترين کاربردهاي گلبرگ هاي گلرنگ استفاده جهت رنگ خوراکي براي تزئين و بهبود طعم غذا مي باشد (٨) علاوه بر آن به صورت سنتي جهت رنگرزي منسوجات مورد استفاده قرار مي گرفته است . امروزه با قانون گذاري کشورهاي پيشرفته جهت استفاده از رنگ هاي با منشا طبيعي به منظور جلوگيري از بروز بيماريهايي نظير سرطان ، گلبرگ هاي گلرنگ از جايگاه ويژه اي در صنايع رنگسازي برخوردار شده است . ولي از همه اين کاربردها مهمتر خواص درماني گوناگوني است که زمينه استفاده گسترده از اين محصول در طب چيني و صنايع داروسازي را فراهم کرده است (٩). ليکن با تمامي اين کاربردها و خصوصيات دستگاه مناسبي جهت برداشت گلبرگ ها موجود نمي باشد و کشاورزان ناگزير براي برداشت اين گلبرگ ها از دست استفاده مي کنند که به دليل پوشيده شدن کاسبرگ و بوته اين گياه از خار، بسيار دشوار و رنج آور است و حتي با توجه به بالا بودن دستمزد کارگر و راندمان پايين کار برداشت با دست ، توجيه اقتصادي براي برداشت وجود ندارد. سازماني در هندوستان با نام مخفف (NARI) دو نمونه آزمايشي به صورت کوله اي و سوار بر سه چرخه را ساخته است که به شرح زير مي باشند:
برداشت کننده کوچک کوله پشتي با انرژي باتري
اين دستگاه شامل موتور DC و فن متصل به آن مي باشد که انرژي خود را از يک باتري ثابت تامين مي نمايد. باتري درون محفظه اي نصب شده است که سيکلون همراه با توري ريز بافتش در آن قرار دارد. خرطومي مخصوصي جهت شل کردن گلبرگ ها و انتقال آن ها به سيکلون متصل شده است و در نهايت بند هاي کوله پشتي جهت قرار گرفتن دستگاه بر دوش کارگر تعبيه شده اند.
اطلاعات نشان داد که به طور متوسط با اين دستگاه ٤٠٠ تا ٤٥٠ گرم گلبرگ در ازاي هر روز کار توسط هر فرد جمع آوري مي شود ( در ازاي ٦ ساعت کار در روز) .
يک شارژ باتري براي حدود ٣ ساعت کار انرژي دارد و بنابراين يک صفحه شارژر خورشيدي (PV) براي شارژ باتري در مزرعه طراحي شد. صفحه PV داراي مساحت ١.٥٢ متر مربع با مدار ولتاژ باز ١٨.٤ ولت (٥.٦ آمپر خروجي ) مي باشد.
اين شارژر حدود ٥٨ وات در ازاي متوسط اشعه خورشيد ٨٠٠ وات در متر مربع ، انرژي توليد مي کند. چنانچه زمان شارژ باتري ٣ ساعت باشد ، سيستم قابليت استفاده مداوم از يک دستگاه در طول يک روز را در ازاي شارژ دو باتري خواهد داشت .
برداشت کننده موتوري بنزيني
