بخشی از مقاله
چکیده
رشد سریع در فناوریهای بیسیم، باعث ایجاد فرصت فوقالعادهای برای تجارت سیار شده است. امروزه تجارت الکترونیکی در دنیا به سمت تجارت سیار سوق پیدا کرده است. این تحقیق به بررسی عواملی که کارمندان و مدیران بانک را در پذیرش تجارت سیار تحت تأثیر قرار میدهد، میپردازد. با توجه به اهمیت پذیرش تجارت سیار، هفت عامل که شامل اعتماد، نفوذ در شبکه، سودمندی، سهولت استفاده، هزینه، لذت ادراکشده و انواع خدمات است برای میزان تمایل کارمندان و مدیران بانک به پذیرش تجارت سیار مورد بررسی قرار میگیرد. سازمانهایی که علاقهمند هستند تجارت سیار را گسترش بدهند، باید در نظر بگیرند که انجام همهی این معیارها هزینهی بالایی دارد و معمولا تمام شرکتها سعی میکنند معیارهایی که اهمیت بیشتری دارند را شناسایی و بر روی آنها سرمایهگذاری کنند.
در این پژوهش با در نظر گرفتن عوامل مؤثر، تکنیک تاپسیس که از روشهای تصمیمگیری چند شاخصه است، جهت انتخاب مناسبترین گزینه برای پذیرش تجارت سیار به کار گرفته میشود. سپس، با استفاده از نظریه مجموعه فازی، یک سیستم استنتاج فازی برای تشخیص سطح اهمیت واقعی این عوامل ایجاد میشود. اولویت هر معیار مشخص و میزان تمایل دو گروه بر اساس هر معیار سنجیده میشود. نتایج به دست آمده به شرکتهای وابسته به تجارت سیار کمک میکند تا بتوانند به درستی سرمایهگذاری کنند و در کیفیت ارائه خدمات نقش به سزایی داشته باشند.
مقدمه
تجارت سیار اشاره به هرگونه معامله، شامل انتقال الکترونیکی و یا حق استفاده از محصولات و خدمات به وسیله یک ابزار سیار و از طریق شبکه سیار دارد. رشد سریع جمعیت تلفن همراه، همزمان با توسعهی فناوری بیسیم، تجارت سیار را به بخش مهمی از استراتژیهای کسب و کار تبدیل کرده است. مزیت اصلی تجارت سیار خاصیت در همهجا بودن است که این امر منجر به این میشود که بتوان بهتر با کاربران رابطه برقرار کرده و خدمات بهتری به آنها ارائه داد. عدم رعایت برخی از عوامل تأثیرگذار بر تجارت سیار میتواند اثرات مخرب و جبرانناپذیری بر روی پذیرش آن، به بار آورد.
آگاهی و آشنایی با آنها باعث میشود که این موانع را از سر راه تجارت سیار برداشت - کارگر و همکاران، . - 1392 تجارت سیار در واقع آغازگر فصل جدیدی در تجارت جهانی است. آنچه مسلم است در برخورد با هر پدیده نوظهور در عرصه علم و فناوری، اولین و اصلیترین کار شناخت درست آن و به وجود آوردن درک کاملی از آن است. در کشور ما نیز چون تجارت الکترونیکی سیار پدیدهای نوظهور و تازه به نظر میرسد نیازمند آن است که از جنبههای مختلف مورد بررسی و شناخت قرار گیرد و چگونگی استفاده سریعتر و بهتر از آن مورد تحلیل قرار گیرد - معادنژاد، . - 1385
متغیرهای اعتماد، نفوذ در شبکه، سودمندی، سهولت استفاده، هزینه، لذت ادراکشده و انواع خدمات میتواند بهعنوان گزینه باشد و تمایل کارمندان و مدیران بانک برای پذیرش تجارت سیار به عنوان معیار باشد. تکنیک تاپسیس2 به منظور اولویتبندی عوامل مؤثر بر پذیرش تجارت سیار است. با×بررسی×تکنیک×های×متفاوت×مدل×های×تصمیمگیری×چند شاخصه،×تکنیک×تاپسیس انتخاب شد که این روش بر این مفهوم تکیه دارد که بهترین گزینه، گزینهای است که نزدیکترین فاصله به گزینه ایده آل مثبت و بیشترین فاصله از ایده آل منفی را داشته باشد. زمانی که معیارهای کمی و کیفی در ارزیابی به صورت همزمان دخالت دارند و تعداد قابل توجهی معیار در نظر گرفته میشود، استفاده از آن مناسب است.
پیشینه تحقیق
در - مصطفائی، - 1394 به رتبهبندی عوامل مؤثر تجارت الکترونیک در رقابتپذیری بنگاهها در بخش صنعت با استفاده از تصمیمگیری هوشمند پرداختند. یکی از مشکلات امروزه صنایع کشور، عدم رقابتپذیری و یکی از عوامل بروز این مشکل، عدم رویکردی مشخص به منظور افزایش رقابتپذیری است. در جامعه اطلاعاتی، بنگاهها به توسعه مزیتهای رقابتی مبنی بر استفاده مناسب و متمرکز از فناوری اطلاعات و ارتباطات نیاز دارند که عاملی حیاتی برای موفقیت در بازار امروزی است.
این واقعیت به ویژه در رابطه با بنگاههای کوچک صنعتی امری حیاتی است، زیرا فناوریهای اطلاعات و ارتباطات منجر به بهبود رقابت در بازارهای جدید و ارتقاء ارتباطات درونی و بیرونی میگردد. بدین جهت به منظور پیادهسازی مؤثر و سودمند فناوریهای اینترنت محوری چون تجارت الکترونیکی در بخش صنعت کوشش میشود تا یک راهبرد مناسب در زمینهی کسب و کار و تجارت الکترونیکی را به اجرا درآورد که اولین و مهمترین قدم در این راه، شناسایی عوامل مؤثر بر راه اندازی این سیستم میباشد. در این پژوهش با استفاده از روشهای نوین تصمیمگیری چندمعیاره فرایند تحلیل سلسله مراتبی3 عوامل رقابتپذیر تجارت الکترونیک در بخش صنعت رتبهبندی و در نهایت شاخصهای مؤثر و کم تأثیر در این زمینه معرفی شدند.
بر این اساس، در این پژوهش سعی شد ضمن آشنایی با تجارت الکترونیک و زیرساختهای لازم برای اجرای این سیستم، به بررسی امکانسنجی و اثربخشی تجارت الکترونیک در بهبود و ارتقاء رقابتپذیری بنگاهها در بخش صنعت پرداخته شود و عوامل مربوط که در راه اندازی تجارت الکترونیک مؤثرند، با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی رتبهبندی گردند. نتایج تحقیق نشان میدهد که عوامل مدیریتی با وزن 0,452 در رتبه اول و عوامل فنی، سازمانی، فردی و فرهنگی با وزنهای 0,263، 0,205، 0,049 و 0,021 به ترتیب دارای درجه اهمیت میباشند و در اولویتبندی گزینهها، به ترتیب گواهینامههای بینالمللی، پشتیبانی آنلاین برای دریافت و ارسال سفارشها، وبسایت ایمن با امنیت مالی و حفظ اسرار شخصی و راحتی خرید از وبسایت تا مرتبه چهارم مؤثرترین گزینهها در رقابتپذیری بنگاهها در بخش صنعت میباشند.
در - عطف و سیفی دیوکلایی، - 1392 به ارزیابی عوامل پذیرش تجارت الکترونیک توسط صنایع کوچک و متوسط با استفاده از تکنیک فرایند سلسله مراتب فازی پرداختند. در عصر جهانی شدن اقتصاد، اهمیت و نقش صنایع کوچک و متوسط در کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه رو به افزایش میباشد. این بنگاهها در حال حاضر با مشکلات زیاد ساختاری، قانونی، فناوری، مالی و... مواجه بوده و قادر به تولید محصولات قابل رقابت در بازارهای جهانی نیستند و به دلیل ظهور فناوریهای نوین، مسئله پذیرش فناوری توسط سازمانها برای کسب مزیت رقابتی از اهمیت زیادی برخوردار است.
ادغام تجارت الکترونیک در فعالیتهای کسب و کار مدیران سازمانهای کوچک و متوسط موجب تغییر در روش انجام کسب و کار و پذیرش فناوریهای نوین میشود که بدین وسیله سازمانهای کوچک و متوسط میتوانند رشد کرده و این امر میتواند کمکی باشد تا شکاف موجود بین کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته کاهش یابد. در این مقاله با گرفتن نظر خبرگان امر عوامل پذیرش تجارت الکترونیک در بنگاههای کوچک و متوسط شناسایی و سپس با استفاده از فرایند سلسله مراتب فازی عوامل و گزینههای آنها رتبهبندی شدند. مطابق با نتایج عوامل سازمانی و همچنین گزینه حمایتهای عالی مدیریت با داشتن بالاترین وزن مهمترین عامل و گزینه در پذیرش تجارت الکترونیک میباشند.
در - Faqih and Jaradat, 2015 - بر اساس نظریه مدل پذیرش فناوری یک چارچوب پیشنهاد کردند که سودمندی و سهولت استفاده در پذیرش تجارت سیار نقش مهمی دارند . این نظریه، طیف گستردهتری از خصوصیات و ویژگیها است که باعث تسهیل تصمیم کاربران میشود. این مطالعه نشان داد که ارزشهای فرهنگی نقش کلیدی در تعدیل رابطهی سودمندی و سهولت استفاده بازی میکند. در این مطالعه عوامل فردگرایی و تفاوت جنسیت نیز اندازهگیری شده که یکسوم از پاسخدهندگان فردگرا هستند. پس فردگرایی تأثیرگذار بوده ولی تفاوت جنسیت تأثیری نداشته است.
در - - Shaikh and Karjaluoto, 2015 تصمیم مشتریان به پذیرش بانکداری سیار را پیشبینی کردهاند. این تحقیق به بررسی بانکداری سیار با استفاده از گوشیهای هوشمند و عواقب استفاده از آن میپردازد. تحقیقات برگرفته شده از هر دو کشور توسعهیافته و در حال توسعه است. چند متغیر مستقل و وابسته میتواند در تصمیمگیری کاربران تأثیرگذار باشد. به عنوان مثال، متغیر وابسته مانند نگرش و قصد مشتری و متغیر مستقل مانند سهولت استفاده، سودمندی، اعتماد، نفوذ اجتماعی، ریسک، کنترل رفتاری، سازگاری با شیوه زندگی و شرایط تسهیل است که نتایج نشان داد سازگاری با شیوهی زندگی، مهمترین عامل برای استفاده از بانکداری سیار است.
اهداف و اقدامات
تحقیق حاضر با هدف تعیین مهمترین عوامل در پذیرش تجارت سیار توسط دو گروه از افراد که در این موضوع نقش دارند و بیان میزان اهمیت واقعی آنها بوده تا یک مدل بر اساس تاپسیس فازی ارائه کند. برای انتخاب گزینهها، تاپسیس فازی ارزشها یا درجات گزینههای مکانی گوناگون را، در برابر معیارهای مختلف ارزیابی میکند. برای انجام محاسبات تکنیک تاپسیس بهصورت فازی نخست باید از یک طیف زبانی مناسب برای گردآوری دادهها استفاده کرد.
