بخشی از مقاله
چکیده
احساس شادی و نشاط یکی از ضروری ترین خواسته های فطری و نیاز روانی انسان به شمار می رود و به دلیل تاثیرات عمده برسالم سازی و بهسازی جامعه، امروزه بسیاری از ملل در صدد ایجاد یک جامعه سالم و با نشاط هستند و از آنجایی که شادی همواره با خرسندی، خوش بینی، امید و اعتماد همراه است، میتواند نقش تسریع کننده ای در فرآیند توسعه جامعه داشته باشد.
در این تحقیق برآنیم که نشاط اجتماعی را به عنوان یک مسئله اجتماعی بررسی کرده و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. تعیین تاثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، اوقات فراغت و مهارت اجتماعی به عنوان اهداف پژوهش در نظر گرفته شده است.
در این تحقیق از روش پیمایش و شیوه نمونه گیری ساده استفاده شده است. افراد به کار گرفته شده در تحقیق 100 نفر دانشجو و ابزار به کار رفته در تحقیق پرسشنامه میباشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین اوقات فراغت و مهارت اجتماعی با نشاط اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد، یعنی با بالارفتن سطح اوقات فراغت و مهارت اجتماعی، سطح نشاط اجتماعی نیز بالا می رود و همچنین بین پایگاه اجتماعی، اقتصادی و نشاط اجتماعی رابطه معنی داری وجود ندارد و همبستگی بین دو متغیر پایگاه اقتصادی و نشاط اجتماعی کم بوده است.
مقدمه
نشاط اجتماعی همان بحث کیفیت در محیط دانشگاه است ، که نمودهای آن در بخش اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و رفاهی قابل مشاهده است. نشاط در محیط دانشگاهی ضرورتی است ، که باید در دستور کار قرار گیرد. دانشگاه با نشاط افزون بر تسهیل علم آموزی می تواند سختی های زندگی طولانی مدت در خوابگاه و دوره تحصیل را برای دانشجویان کاهش دهد. خلاء نشاط دانشجویی در دانشگاه ها حس می شود. توجه به نشاط در محیط های مختلف بر عملکرد بهره وری افراد تاثیر مثبت دارد
نشاط در محیط دانشگاهی ضرورتی است، که باید در دستور کار قرار گیرد. اگر جامعه ای می خواهد توسعه و پیشرفت کند و به آرمانهای انسانی خود برسد لازمه آن داشتن شهروندانی با نشاط و شاداب است و زمانی می توان به کمال نشاط اجتماعی رسید که تمامی آحاد مردم با نشاط و شاداب باشند. با جامعه شاداب و با نشاط می توان به اهداف مهم در حوزه های مختلف سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی دست یافت و تصمیم گیران جامعه همواره می توانند از آن به عنوان یک فرصت بهینه استفاده نمایند. مسئله اصلی تحقیق در حال حاضر این است، که وضعیت کلی نشاط در جامعه ایران مناسب نیست و این ادعا مبتنی بر آمارهای جهانی شادی و نشاط است .
یکی از مهمترین این گزارش ها، گزارش نشاط سازمان ملل متحد - - 2016 است که داده هایش طی سالهای - 2013 - تا - - 2015 از 157 کشور جهان با شاخص های اقتصاد، کارآفرینی، ، فرصت ها، سلامت، اطمینان ، امنیت و آزادی های فردی جمع آوری شد . براساس نتایج این گزارش، نمره نشاط در ایران با 4/8 در رتبه - 105 - قرار دارد بر این اساس جامعه ایران بین کشورها ی با چهار رده نشاط شامل - رده بالا، بالاتر از میانگین، پایین تر از میانگین و رده پایین - در دسته کشورهای پایین تر از میانگین قرار دارد. نکته نگران کننده در این گزارش این است، که در بررسی روند نشاط طی دو دوره - 2005 - تا - 2007 - و - 2013 - تا - - 2015 نمره نشاط در ایران 0/507کاهش پیدا کرده است .
بنابراین با توجه به روند نزولی نشاط در ایران در سالهای اخیر، به مسئله بودن آن بیشتر پی می بریم در همین راستا و به واسطه اهمیت موضوع و تاثیر این مسئله در موفقیت برنامه های کلان توسعه پایدار بند »ب« ماده 97 برنامه چهارم توسعه صراحتا دولت را مکلف کرده است تا به منظور پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی نسبت به تهیه طرح جامعی برای بسط و گسترش روحیه نشاط، شادابی، امیدواری، اعتماد جمعی ،تعمیق ارزشهای دینی و هنجار های اجتماعی اقدام نماید. اهمیت این امر سبب شده است که پژوهشگران اجتماعی در سالهای اخیر به موضوع نشاط اجتماعی علاقمند شوند و برنامه های پژوهشی مشخصی پیرامون این موضوع شکل بگیرد.
مطالعات داخلی صورت گرفته در این حوزه نیز به خوبی موید توجه محققان به مسئله نشاط اجتماعی بوده است و صاحبنظران سعی داشته اند که با دید علمی به موضوع نشاط اجتماعی در ایران بنگرند. توجه به موضوع نشاط اجتماعی منجر به تزاید میزان تحقیقات علمی در این حوزه در چند دهه گذشته در کشور شد. اهمیت و ضرورت تحقیق حاضر بیشتر بر جنبه های روشی تحقیق استوار است.
در باب ضرورت تحقیق می توان بیان کرد که بیشتر حوزه های علوم اجتماعی کمتر نیازمند انجام تحقیقات بیشتر هستند و در مقابل، آنها بیشتر به سازماندهی تحقیقات موجود نیاز دارند. بنابراین نتایج این تحقیق به سیاست گزاران اجتماعی در حوزه نشاط کمک می کند تا با شناسایی مهمترین عوامل موثر بر نشاط، راهکارها و برنامه های بهتری برای ارتقای سطح نشاط اجتماعی تدوین نمایند. .
به نقل از - حکیمه السادات شریف زاده، سید احمد میر محمد تبار، صمد عدلی پور. - 1396 - بیان تاریخچه مختصری از موضوع مورد پژوهش معلوم می دارد، که موضوع از چه زمانی و به چه ترتیبی در جامعه به صورت مسئله در آمده و چه تحولی در جامعه داشته است. بنابراین هر پژوهش در پیوستاری قرار می گیرد به نحوی که از پژوهش های پیشین متاثر می گردد و بر پژوهش های آتی اثر می گذارد. بررسی ادبیات مرتبط با پژوهش ، گامی اساسی در هر تحقیق محسوب می شود که می تواند جایگاه پژوهشی در حال اجرا را در کل زنجیره تحقیقات مرتبط با آن موضوع روشن نماید.
به نقل از - نادی ، - 1369 در یک بررسی محققین به این نتیجه رسیدند که تا سال 1960 کل پژوهش های مربوط به نشاط و مقوله های وابسته به آن از جمله رضایت ، لذت و احساسات مثبت فقط 62 مورد بوده است . از سال 1960به بعد پژوهش های مربوط به نشاط افزایش یافت و سازمانهای مختلفی به بررسی آن پرداختند. به نقل از - امراللهی نیا ، - 1384در نیمه دوم قرن بیستم، موضوع شادمانی و نشاط به عنوان یکی از موضوعات مورد بررسی جامعه شناسان، روان شناسان و اقتصاددانان مطرح گردید که این موضوع جدیداً وارد حوزه علوم پزشکی شده است. البته بسیاری از پژوهش ها تحت عنوان کیفیت زندگی مورد بررسی قرار گرفتند و شادمانی به عنوان یکی از ابعاد درونی کیفیت زندگی مطرح شد، زیرا پژوهش های مربوط به کیفیت زندگی از یک طرف به دنبال تعریف زندگی خوب بودند و از طرف دیگر این مطلب را مورد بررسی قرار دادند که در عالم واقع مفهوم »خوب« تحقق پذیر است. سر آغاز پژوهشهای مربوط به کیفیت زندگی که همزمان با عصر شکوفایی دانش و تفکر بشری بود با این تفکر نمود یافت که هدف زندگی خدمت به سلاطین و خداوندان تعریف نمیشده، بلکه هدف از زندگی، خود زندگی قلمداد گردیده، به همین دلیل متوجه ی خودشکوفایی و شادمانی انسان نیز، ارزشمند تلقی شده و جامعه به عنوان ابزاری برای فراهم سازی زندگی با شادمانی برای شهروندان محسوب می گردد
در برخی پژوهشها که بیشتر مورد توجه بوده، بررسی عوامل موثر بر نشاط مد نظر قرار گرفته است پژوهش در مورد عوامل موثر بر نشاط در دهه 1980 تا آنجا پیش رفت که کاستا و مک کر مدعی کشف ژن شادی شدند. این دو روانشناس نشاط را عمدتاً به برونگرایی و ثبات هیجانی مربوط ساختند و از آنجا که این ویژگی های شخصیتی نیز تا حد زیادی مبنای ژنتیک دارند ادعای فوق مطرح شد این ادعا به پژوهشها سرعت بیشتری بخشید و اکنون تعداد زیادی از متغیرهای موثر بر نشاط کشف شده اند.
پژوهش های داخلی
تحقیقات انجام شده در کشور درباره نشاط بیشتر در حوزه روانشناسی صورت گرفته است.اما سعی شده است پژوهش های مرتبط و مناسب که از دیدگاه جامعه شناسی در ایران به این موضوع نگریسته اند ذکر شود در نتیجه تعداد تحقیقات در حد بررسی محقق بسیار کم است .
پایان نامه ای تحت عنوان »بررسی عوامل اجتماعی موثر بر شادی در بین شهروندان اصفهان« توسط سمیه موسویان در سال1386 به انجام رسیده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه شهروندان اصفهانی 18 سال به بالا بوده است
