بخشی از مقاله
چکیده
هدف این تحقیق بررسی عوامل موثر بر نگرش کارشناسان ترویج استان مازندران نسبت به مدیریت دانش می باشد.کارشناسان ترویج استان مازندران - N=177 - به عنوان جامعه آماری این تحقیق انتخاب شدند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 128 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.که تعداد 122 پرسشنامه دریافت گردید. روایی ابزار پژوهش از طریق اعضای هیئت علمی و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران به دست آمد. و ضریب اطمینان آلفای کرونباخ0/96 درصد محاسبه گردید. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیر ساختار سازمانی، 14/3 درصد از تغییرات نگرش کارشناسان را تبیین کرد.
کلمات کلیدی: دانش، مدیریت دانش، نگرش نسبت به مدیریت دانش، کارشناسان ترویج
مقدمه
در عصر شدیداً رقابتی حاضر، سازمان های امروزی بیشتر از آنکه نیازمند حفظ و نگهداری سرمایه های ملموس و مادی خود باشند، می بایست به سرمایه های ناملموس معنوی خود بیندیشند و همواره درصدد حفظ و نگهداری آنها باشند تا بتوانند در عرصه رقابت با رقبا و محیط ، شکست نخورند. لذا یکی از مهمترین راهکارهای حفظ و نگهداری و همچنین استفاده از سرمایه های معنوی در سازمان ها، پیاده سازی و اجرای نظام مدیریت دانش می باشد. . Lin et al, 2002 اجماع نظر علمای مدیریت و توسعه اقتصادی حاکی از آن است که عامل اصلی توسعه نیافتگی ملی و سازمانی کشورمان ، ضعف در فناوری های نرم به ویژه کمبود دانش ، توانایی و مهارت در مدیریت آن و تکیه بر روشهای سنتی و ناکارآمد است - کردی و عطایی، . - 1388
البته لازم بذکر است بدلیل عدم شناخت ووجود دانش کافی نسبت به مدیریت دانش در سازمان ها به خصوص در بخش کشاورزی، ایجاد و گسترش دید افراد و به نوعی تلاش در جهت ایجاد نگرش نسبت به مدیریت دانش کمک شایانی به کاربرد آن و بدنبال آن توسعه سازمانی و ملی میکند . لذا در این تحقیق عوامل مؤثر بر نگرش نسبت به مدیریت دانش در بخش کشاورزی از دیدگاه کارشناسان ترویج استان مازندران شناسایی می شود. در این راستا ضرورت دارد که ویژگیهای فردی ، عوامل فرهنگی - اجتماعی ، عوامل ساختاری و عوامل مدیریتی - انسانی - در اجرای مدیریت دانش ، میزان به کارگیری فناوری اطلاعات توسط کارشناسان ، وضعیت آموزشی کارشناسان در سازمان مورد بررسی قرار گیرد .
دانش
امروزه تمامی صاحب نظران مدیریت و نیز کارشناسان اقتصاد بر این امر تأکید می نمایند که دانش مهمترین منبع آینده بشمار میآید . دانش همان نتیجه یا محصول یادگیری است که از شخصی به شخص دیگر منتقل می شود - ناصری و همکاران ، . - 1386 در یک طبقه بندی کلی ، دانش شامل دانش فردی و دانش سازمانی است که به واسطه تعاملات میان فناوری ، فنون و افراد در سازمان شکل می گیرد . Bhatt, 2001 - دانش یک سازمان می تواند در ذهن افراد ، گروهها و واحدهای آن جا گرفته و بخش اصلی فرایندهای اجرایی ، عرف ها و قوانین و مقررات آن محسوب می شود . - Lehesvitra, . 2004 دانش بعنوان یک سرمایه فکری یکی از دارایی های با ارزش سازمان است - شریف زاده و همکاران، . - 1389 برای اینکه بتوان از دانش به صورت کارآمد جهت دستیابی سریع به اهداف بهره برد ، باید نظام تهیه ، ذخیره ، پردازش و اشاعه دانش را به وجود آورد تا در هر زمان ومکانی دسترسی به دانش مورد نیاز فراهم شود . راه حلی که در چند سال اخیر توسط بسیاری از صنایع و سازمان ها مورد استفاده قرار گرفته است مدیریت دانش است . Hicks et al., 2007 -
تعاریف مدیریت دانش
پلیسیس مدیریت دانش را یک رویکرد سازمان یافته و طرح ریزی شده برایمدیریت کردن تولید ، تسهیم ، برداشت و نحوه بکارگیری اهرم دانش - 2007 - به عنوان دستاورد سازمانی ، افزایش توانایی ، سرعت و اثربخشی سازمان در ارائه و تحویل کالا و خددمات به مشتریان می داند .کِبِد مدیریت دانش فرآیند ایجاد و پس از آن مدیریت محیطی است که دانش را به ایجاد ، اشتراک ، یادگیری ، افزایش و سازمان دهی برای - 2010 - منافع سازمان و مخاطبانش تشویق می کند. امروزه مدیریت دانش به صورت یک ضرورت رقابتی در سازمان ها در آمده است و بسیاری از مدیران نقش اساسی دانش را در کسب مزیت رقابتی و دنبال نمودن اهداف راهبردی سازمان درک نموده اند . با وجود این اگر زیرساختها و چینش فرآیندهای سازمان برای مدیریت دانش مناسب نباشد ، حاصلی جزاتلاف منابع انسانی و مالی در پی نخواهد داشت. پس ضروری است که سازمان ها قبل از هر اقدامی آمادگی خود را در این زمینه ارزیابی نمایند. نظام مدیریت به طور فزاینده ای در ایجاد قدرت راهبردی و نیز به عنوان منبع تعیین کننده برای سازمان عمل می کنند . این نظام ها برای کمک به مدیریت منابعکلیدی و سرمایه های ذهنی سازمان در ایجاد مزیت رقابتی بسیار حیاتی هستند - . Bryson , 2007
چرخه حیات مدیریت دانش
کسب دانش شامل مجموعه فعالیتهایی است که به منظور کسب دانش جدید از خارج سازمان صورت می گیرد ثبت و مستندسازی دانش شامل مجموعه فعالیتهایی است که به منظور ثبت دانش موجود در سازمان صورت میگیردانتقال دانش شامل مجموعه فعالیتهایی است که به منظورانتقال دانش سازمان میان اعضا صورت می گیرد - الوانی و همکاران، . - 1386خلق دانش شامل مجموعه فعالیتهای است که از طریق آن دانش جدید در سازمان خلق و تولید می شود کاربرد دانش شامل فعالیتهایی است که نشان میدهد سازمان دانش خویش را به کارگرفتهاست - تقی زاده و سلطانی فسقندیس، . - 1389
راهبرد بکارگیری نظام های مدیریت دانش این است که دانش پخش شده در سازمان جمع آوری شود و این امر نیازمند افرادی است که دانش خود را در اختیار این نوع نظام ها قرار دهند . در حالی که بسیاری از کارمندان به این جمله اعتقاد دارند که "دانش قدرت است " می توان انتظار داشت که فقط زمانی دانش خود را به اشتراک می گذارند که محرکها و مشوقهای خارجی برای تشویق این افراد وجود داشته باشند - Alavi &. - Leidner, 2001مدیریت دانش می تواند سازمان ها را قادر سازد تا عملکرد معمول خود را به عملکردی هوشیارانه توأم با خلاقیت بهبود بخشد. دی لانگ معتقد است هدف از مدیریت دانش تقویت عملکرد سازمانی است که با طراحی و اجرای ابزارها ، فرآیندها ، سیستم ها ،