بخشی از مقاله
خلاصه
گردشگری به عنوان یک صنعت سودآور نقش بسزایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع میباشد و بناهای تاریخی با داشتن ارزش بالای فرهنگی و هویت بخشی به مکان، عامل مؤتری در جذب گردشگر هستند. در این میانپلها به دلیل ساختار و کاربردهای متنوع از دیرباز کانون توجه بودهاند. پل شهرچای میانه نیز که قدمت آن به دوران صفویه برمیگردد دارای پتانسیلهای بیشماری برای تبدیل شدن به یک مکان گردشگری میباشد.
هدف این مقاله شناسایی این پتانسیلها در راستای جذب گردشگر و با روش توصیفی- تحلیلی و به کارگیری تکنیک SWOT و جمعآوری دادههای مربوط به نقاط قوت و ضعف داخلی و فرصتها و تهدیدهای خارجی از طریق مطالعات کتابخانهای و میدانی و مصاحبه است که نتایج بیانگر وضعیت متوسط پل شهرچای میانه از لحاظ گردشگری بوده که استراتژی تهاجمی به صورت استفاده از توانمندیهای داخلی در جهت استفاده از فرصتهای خارجی اتخاذ میگردد.
.1 مقدمه
امروزه گردشگری یکی از امیدبخشترین فعالیتهایی است که از آن به عنوان گذرگاه توسعه یاد میکنند.[1] در طی چهار دهه گذشته گردشگری یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی بسیاری از مناطق بوده است. بر اساس تحقیقات سازمان گردشگری جهانی در طی دو دهه اخیر، صنعت گردشگری به سرعت به رشد خود ادامه داده و به بزرگترین صنعت جهان تبدیل شدهاست. رشد صنعت گردشگری تا سال 2010 بین 3,4 تا 6,7 درصد رسیده است
گردشگری را میتوان صنعت سفید نامید، زیرا برخلاف اغلب صنایع تولیدی، بدون آلودهسازی محیط زیست انسانی، زمینه ساز دوستی و تفاهم بین ملتهاست و صلح و صفا را برای مردم به ارمغان میآورد.[3] کم توجهی مسئولین و همچنین سطح پایین آگاهی مردم از ارزشهای تاریخی و فرهنگی خود، از دلایل عدم پیشرفت در زمینهی صنعت گردشگری در ایران میباشد که باتوجه کارآمدبه فضاهای تاریخی وباستانی یکی از زمینههای توسعهیگردشگری فراهم خواهد شد؟
ضرورت و اهمیت انجام این تحقیق ازآنجا ناشی میشود که با اینکه شهرستان میانه با داشتن ویژگیهای خاص برایتوسعه توریسم میتواند نقش فعالتری را در زمینههای اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی منطقه ایفا نماید، ولی متأسفانه تاکنون این جاذبههای متنوع وارزشمند تاریخی وطبیعی کمتر مورد توجه واستفاده قرار گرفته است.
در پژوهش حاضر سعی شده با معرفی پل شهرچای میانه به عنوان جاذبهی گردشگری در شهرستان میانه، توان گردشگری منطقه تعیین شود تا با برنامهریزی در جهت بهرهبرداری از این جاذبه به عنوان یک پتانسیل بالقوه در راستای توسعهی منطقه گام برداشته شود. در این راستا مدل استراتژیک SWOT ابزاری است برای برنامهریزی استراتژیک جهت انجام تحلیل وضعیت و بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید به منظور شناسایی مسائل منطقه و ارائهی استراتژیهای مناسب در درازمدت برای یک منطقه.
.1,1 اهداف تحقیق
پاسخ سؤالات زیر، تعیین کننده ی اهداف پژوهش میباشندْ
عوامل مؤثر بر گردشگری مکان تاریخی پل شهرچای میانه چیست؟
نقاط قوت و ضعف داخلی پل شهرچای میانه دررابطه با گردشگری کداماند؟
عوامل خارجی به وجودآورندهی فرصتها و تهدیدها برای گردشگری پل شهرچای میانه چه مواردی هستند؟
.2,1 روش تحقیق
روش تحقیق در اینپروژه توصیفی- تحلیلی است. جمعآوری دادهها از طریق مطالعات کتابخانهای و میدانی، مصاحبه و پرسشگری به منظور ارزیابی قابلیتهای گردشگری و تاریخی بنای مورد مطالعه - پل شهرچای میانه - انجام گرفته است و باتوجه به اطلاعات به دست آمده، با استفاده از تکنیک SWOTبه بررسی نقاط ضعف و قوت و فرصتها و تهدیدهای پل شهرچای میانه پرداخته شده و سپس موارد مذکور رتبهبندی شده و با توجه به نتایج به دست آمده، به ارائهی راهبرد مناسب جهت بهبود وضعیت گردشگری پل شهرچای میانه پرداخت شدهاست.
.2 مفاهیم نظری
.1,2 توریسم
بدون شک توریسم یکی از پدیدههای اصلی اجتماعی و اقتصادی دنیای مدرن است. از اوایل سال های 1990به بعد، که توریسم به عنوان یک فعالیت اجتماعی به اقلیت ممتاز جامعه تعلق داشت، فرصت مشارکت در توریسم به طور گستردهای افزایش یافته است.[4] به طوریکه از آن به عنوان بزرگترین جنبش صلح آمیز ملتها ماورای مرزهای فرهنگی در تاریخ جهان یاد شده است
بر اساس آمار سازمان جهانی توریسم - 2004 - - World Tourism Organization - سالانه بیش از 720 میلیون نفر حدود 480 میلیارد دلار در مناطقی خارج از کشور خودشان خرج میکنند. این یکی از بالاترین ارقام در تجارت خارجی میباشد. با نرخ رشد جهانی سالانه 5 درصد در تعداد گردشگران خارجی، توریسم یکی از فعالیتهای اقتصادی جهانی است که بیشترین رشد را داشته و نسبت به خشونتهای سیاسی و بلایای طبیعی انعطاف پذیر بوده و بلافاصله بعد از سپری شدن اینها به رشد خود ادامه داده است.
اهمیت توریسم هم در کشورهای توسعه یافته و هم در حال توسعه شناخته شده است. تأسیس سازمان های توریستی دولتی با امکانات و منابع زیاد، تشویق و حمایت گسترده از توسعه توریسم، و افزایش شرکتهای کوچک و همچنین موسسات چند ملیتی که به صنعت توریسم کمک کرده و از از آن سود میبرند، همگی گویای این حقیقت است. نگاهها به توریسم به عنوان یک عامل قدرتمند و سودمند در تحول اجتماعی و اقتصادی خوش بینانه است، حتی برخی از آن به عنوان نیرویی برای صلح جهانی حمایت میکنند. در واقع، توریسم موجب استخدام، سرمایهگذاری، فعالیتهای کارآفرینی، تغییر کاربری زمین، و ساختار اقتصادی شده و تأثیر مثبتی بر روی موازنه پرداختها در بیشتر کشورهای دنیا داشته است.
به دلیل رشد مداوم و سریع و همچنین تاثیر اقتصادی باالقوهی آن، جای تعجب نیست که توریسم در عملو همچنین در محافل علمی به عنوان یکی از ابزارهای مؤثر دستیابی به توسعه محسوب شود. این امر موجب شده است که توریسم به یک عامل مهم و اساسی در استراتژیهای توسعه کشورهای صنعتی و کمتر توسعه یافته تبدیل شود. به همین منوال، در ادبیات - تاریخچه - توریسم، توسعه و ارتقای توریسم عمدتاً بر اساس نقش سازندهی آن در توسعهی گستردهی اقتصادی و اجتماعی آن توجیه میشود.
با افزایش اهمیت توریسم و نقش آن در توسعهی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامع، توجه دولتها، سازمانهای خصوصی و عمومی و دانشگاهیان نیز به آن افزایش یافت. برنامههای پژوهشی دانشگاهی در مورد توریسم در سالهای اخیر به تعداد زیادی افزایش یافته است[6] و تحقیقات زیادی در مورد شاخههای مختلف در این زمینه صورت گرفته است.
