بخشی از مقاله
چکیده
در بستر تاریخ معماری، انسان و شهروند هوشمند برای جبران کمبودهای موجود در طبیعت و رفع نیاز های خود ، ابنیه و ساختمانهایی به طبیعت افزوده است ، که تجزیه و تحلیل اصول طراحی هر کدام از آنها متاثر از عواملی طبیعی ویا انسانی بوده است . وراز ماندگاری بعضی از بناها در کنار انسان توجه به تطبیق فضاها با فطرت انسان بوده است. و طراحی و ساخت بنا های ماندگار در تاریخ معماری توجه نگاه معمار به ساختمان بصورت کل یکپارچه بوده است. که نتیجه ی ان این میباشد که این بناها فرا زمانی و فرا مکانی و فراعملکردی شده اند. واین شاهکار معماری اصیل ایرانی است.
در این تحقیق عوامل موءثر در تجزیه وتحلیل طراحی فرهنگسرا با رویکرد تربیت شهروند سالم از منظر قرآن با روش تحقیق کتابخانه ای و مرور متون و آخرین دست آورد های علمی پژوهشی، موضوع بررسی ونتایج آن با نتایج بدست آمده از تحقیقات تطبیق داده شد. که حاصل بحث ، همسو بودن نتایج با یکدیگر بود ولی ماحصل تحقیقات اخیر کاملتر و جامع تر بود. که علت آن، نگاه دقیق تر به موضوع می باشد . اشاره به عوامل موءثر کلیدی چون تکنیک های طراحی و روح مکان و اصول پنجگانه ی معماری ایرانی و نگاه یکپارچه به بنا از طراحی تا ساخت شاخص های نو آورانه در این پژوهش است.
مقدمه
معماری به عنوان یک پدیده اجتماعی از فرهنگ نشاءت گرفته وبر ان تاثیر می گذارد و آینه ای است از اندیشه های انسان در رابطه با زیبایی شناسی و فرهنگ ، جهت گیری فرهنگها، همواره بر مبنای فطرت و اندیشه او انجام می شودو همین مسیر در شکل دهی به فضای زیست و پیدایش معماری موثر است - فلاح،. - 1394چنانجه معماری را ساخت و سازی بر اساس قالبهای ذهنی بنامیم.
متوجه می شویم که شکل ونظام سازماندهی شهر و معماری هر منطقه متاءثر از محیط فرهنگی آن است. - ای آر پی آی - 1991 از نظر فرهاد احمدی در مقاله ی فرهنگسرای دزفول، معماری سنتی ایران به واسطه ی نوع نگرش به انسان و محیط ، زمینه ی ارزشمندی دارد که با نگرش به ویزگی های بنیادین این معماری می توان آنها را در معماری معاصر به کار برد . او در این باره می گوید : همت و تفکر پیشینیان ما که توانسته اند در طبیعت ناسازگار این فلات فضاهای مفرجی را پدید آورند، آب را از کوه پایه ها به جلگه ها روان سازند و گیاهان را در آنجا برویانند، تابش مهلک و تغییرات دما را مهار کنندو در دل خشکی ، کوشک و باغ و آبادی ها را بر پا سازند قابل تقدیر است .آنها راه کارهای ویژه و خلاقانه ای را پدید آورده اند که منتج از ضرورت ها و محدودیت ها بوده است .
حیاط مرکزی ، چهار صفه، ایوان ها، حوض خانه ها ، باد گیر ، دهلیز و زیر زمین، کوچه های تنگ و پر سایه، بازار ، حمام، یخچال و آب انبار ها ، راه کارهای اندیشمندانه ای برای سازگاری با محیط می باشد که در دیدگاه جریان معماری معاصر - معماری پایدار - عالی ارزیابی می شوند. معماری گذشته از نظر پیوند نزدیک با کالبد و روان انسان نیز قابل ملاحظه است و به نوعی تجلی هستی شناسی در آن دوره است و فضایی را پدید می آورد که متناظر با انسان خاکی آسمانی است.
در جایی دیگر می نویسد : معماری ایرانی عمیقا" نمادین و مفهومی می باشد. از آنجا که مبانی آن طبیعت و نیروهای آن اخذ شده - نور، آب ، باد، خاک - در واقع در عالی ترین درجه به این امور اعتنا شده است ، قویا"، متن گرا ، زمین مدار و جزء لاینفک محیط است، این معماری فروتن و صادق است، وبالاخره از ایجاز منطقی در عین پیچیدگی بر خوردار است.
بنابراین هدف از این تحقیق عوامل موءثر در تجزیه و تحلیل طراحی فرهنگسرل با رویکرد تربیت شهروند سالم از منظر قران می باشد، که این پژوهش می کوشد تا با مطالعات به سوءال زیر پاسخ دهد:
سوال:چه عواملی در تجزیه و تحلیل طراحی فرهنگسرا با رویکرد تربیت شهروند سالم از منظر قرآن موءثر هستند؟
روش تحقیق
در این پژوهش با مطالعات آخرین بررسیهای علمی مقالات و کتب اندیشمندان وسایت های معتبر بروش کتابخانه ای مطالب استخراج و پس از دستیابی به یافته ها و بحث پیرامون موضوع نتیجه گیری می شود .
پیشینه تحقیق
فرهنگسرا ساختمانی است که در آن یک یا چند نهاد فرهنگی فعالیت دارند. در فرهنگسرا ها معمولا" شرایطی برای آموزش امور گوناگون فرهنگی واجتماعی و همچنین آموزش پیشه ها و هنرهای گوناگون مانند نگار گری، کوزه گری، دوزندگی و جز اینها فراهم می گردد.فرهنگسراها بر اساس فعالیتشان بر سه محور می پردازند-1فرهنگسراهای شخصیت محور -2 فرهنگسراهای محتوا محور -3 فرهنگسراهای نهاد محور
-1فرهنگسراهای شخصیت محور:عبارت اند از فرهنگسراهای کودک ، نو جوان،جوان،دانشجو،دختران،بانو،و سالمند
-2فرهنگسراهای محتوا محور: عبارت اند از اندیشه، عبارت اند از فرهنگسراهای اندیشه،قرآن، پایداری،هنر، ملل، قانون، تیره ها، - اقوام - ، ورزش، دانش ها،طبیعت، فناوری واطلاعات
-3 فرهنگسراهای نهاد محور: عبارت اند از خانواده، مدرسه وشهر
فرهاد احمدی در تحلیل فرهنگسرای دزفول بدنبال یافتن راه کارهایی جهت همنشینی و ترکیب مفاهیم سنتی با معماری مدرن بوده است. او با به کار گیری شیوه های ساخت ، هندسه، مصالح و مفاهیم معماری اسلامی وبه خصوص گرایش به مباحث عرفانی در صدد آشتی دادن معماری ایران با مفاهیم معماری مدرن می باشد.
مبانی طراحی فرهنگسرا با رویکرد شهروند سالم از نگاه قرآن نشان می دهد که این فرهنگسرا محتوا محور است بطوری که نهادهای اجتماعی و زیر بنایی جامعه یعنی خانواده و مدرسه ومحله و منطقه و شهر را تحت تاثیر مثبت قرار داده و مخاطبین خود را در سنین مختلف در بر می گیرد .
هریک از مکان های فرهنگی در ارتباط با مردم موجب غنای فرهنگی ، بالا بردن سلایق و خلاقیت های ذهنی و فکری آنها می شود آنچه اهمیت دارد استفاده مفید تر از این گونه فضاهاست.برای مثال : فردی که از یک گالری با هنر های تجسمی بازدید می کند ، فضای هنری حاکم بر گالری و عکس العمل خود فرد به آثار هنری بازتابی ایجاد می کند که ناخود آگاه حس خلاقیت خود را بر می انگیزد و در این حالت است که اگر در جوار فضای گالری کارگاههای آموزشی هنری بر پا شد ، بازدید کننده ها آثار را در اغلب موارد تبدیل به آموزه ی حرفه های هنری خواهد شدکه باز هم در اینجا خدمات رسانی مشترک چند فضا مطرح می شود. پس وجود امکانات انسان و شهروند سالم را تشویق به حرکت برای یافتن مطلب جدید می کند
استفاده از شیوه ها و روش های نوین در طراحی و ساخت فرهنگسرا با رویکرد تربیت شهروند سالم از نگاه قران می تواند در رشد و خلاقیت جوانان تاثیر بگذارد و همچنین استفاده از فضا ومکان های مخصوص برای جوانان در طراحی فرهنگسرا می تواند در تعلیم و تربیت آنها موثر باشد و استفاده از الگوها ی معماری مناسب در طراحی فرهنگسرا می تواند در خلاقیت گروه های سنی مختلف تاثیر بگذارد
استفاده از تکنولوزی اینترنت، مهواره، وسیستم های دیجیتال والکترونیک رویکرد کلی در ساختن شهروند سالم در فضای متفاوت است.تغییر در نظام اموزشی و متناسب ساختن آموزش ها بر مبنای تکنولوزی های ارتباطی اطلاعاتی جدید یک نیاز اجتناب ناپذیر است.روزنامه ها و کتابهای دیجیتالی، فضا های مجازی آموزشی در دانشگاه ها، سخنرانی ،سیمینار کنفرانس از طریق ویدیو کنفرانس و سیستم های پیشرفته از عوامل تاثیر گذار بر طراحی فرهنگسرا میباشد.زمین ، توپوگرافی ،دوری از آلودگی ها و ازدحام ، موقعیت عالی، دور بودن از مرکز ترافیکی و قرار گرفتن در مجموعه های مسکونی وتجاری احساس اجتماع محله و منطقه را می تواند القا کند واز عوامل موثر در طراحی فرهنگسرا محسوب می گردند.
نقش فرهنگسرا در جوامع بشری نقشی بدیع وماندگار و مروج نابترین پدیده های فرهنگی است.فرهنگسرا از معدود مرکز حافظ یادگاران نسل گذشته و در حقیقت فرزندان هنر تاریخ هستند.
