بخشی از مقاله
-1 خلاصه ای از روند تحقیق - چکیده - :
در این مقاله به بررسی نکات و اتفاقات مهم به وجود آمده در دوره پیش رنسانس و رنسانس پرداخته شده است و اینکه این مسائل اجتماعی وسیاسی چگونه بر تفکرات معمار این دوره تاثیر گذاشته است و چه تغغیراتی را در هنر و معماری عصر رنسانس به وجود آورده است . حال آنکه معمار و هنر مند رنسانسی چگونه توانسته ضمن رعایت اصول کلی بناهای ما قبل رنسانس ، صورت های فضایی آن را با تفکرات به وجود آمده در رنسانس هماهنگ وهمخوان کند از دیگر مسائل مورد بررسی در این مقاله می باشد .
- 2 مقدمه:
2-1 نظام های فرمی شامل : کالبدی - پر وخالی - داخلی وخارجی - سازه و پوشش - احساسی - برداشت احساسی و شناخت عناصر کالبدی توسط تجزیه آنها به متوالی در زمان - طریق رسیدن وخارج شدن ، ورودی و خروجی ، حرکت در نظام فضاها - نظری - درک روابط نظام یافته یا نیافته بین عناصر وسیستم های یک بنا ، و مطابقت معانی ایجاد شده توسط آنها - تصورات ، الگوها ، نشانه ها ، سمبل ها 2-2 عناصر اصلی در شکل دهی فرم معماری - نقطه ، خط ، سطح ، حجم - می باشند نقطه به عنوان عنصر اصلی در فرهنگ فرم می تواند مشخص کننده فرم باشد . دو نقطه در پلان می تواند نشان دهنده مدخل ورودی باشد ودر فضا نمایانگر ومعرف یک محور می باشند .
خط عمود در طول تاریخ برای گرامی داشت وقایع مهم و ایجاد نقاط ویا حتی برای معرفی احجام شفاف فضا بکار میرود . سطحی که از تکرار خطوط موازی به وجود می آید ، به القا کننده سطح معروف میباشد وهر چه این فاصله ها کمتر باشد احساس بهتری از سطح القا می کند اما اگر خط در جهتی غیر از جهت اصلی خود حرکت کند سطح را به وجود می آورد .شکل از صفات اصلی سطح می باشد ورنگ وبافت از دیگر مشخصه های هر سطح می باشد .
سطوح در معماری احجام سه بعدی ، فرم وفضا را تعریف می کنند . حجم از امتداد سطح در جهتی غیر از جهت اصلی خودش حجم را به وجود می آورد و از نظر فلسفی دارای سه بعد طول عرض و ارتفاع می باشد احجام دارای مکانهای مهمی میباشند که زئوس - محل تلاقی به چند سطح - بالها - مکان تلاقی دو سطح - وجوه - که حدود یا محدوده حجم را تشکیل می دهند.
فرم ها توسط اشکال هندسی به تصویر کشیده می شوند و شکل های اصلی دایره ، مثلث و مربع می باشند که هر یک از آنها بیان کننده ماهیت هایی خاص می باشند . دایره نمایانگر مرکز گرایی و درون گرایی می باشد . مثلث اگر برروی یکی از اضلاع اش باشدتعادل را القاء می کندواگر بر روی یکی از رئوسش قرار گیرد معرف ناپایداری می باشد ومربع معرف منطق وخلوص است .
فرمهای الحاقی و برش یافته در واقع ترکیب حجمی با دسته بندی و ایجاد سلسه مراتب کاملا انتظام یابد . ترکیب های مکعب شکل از نظر روانی بسیار مشگل و از نظر ترکیب بسیار ساده است . - لوکور بوزیه - لازمه فرم های مرکزی وجود تفوق بصری فرم منظم هندسه ای است که در مرکز قرار دارد فرمی مانند کره ، استوانه یا چند وجهی این فرم ها از خواص خود مرکزی نقطه و دایره بهره مندند زیرا حالت مرکزی دارند . فرمهای خطی می توانند در اثر تغییر تناسبات ابعادی یک فرم به وجود آیند .فرم با آرایش مجموعه ای از فرم در امتداد خطی حاصل می شود. فرم های شعاعی و محموعه ای از دیگر نمونه های تقسیم بندی فرم ها می باشند .
فرمهای متعارف هندسی گاهی اوقات حتی می توانند شخصیت فردی خود را از دست بدهند و دارای ویژگی های دیگر می باشند اما جذابیتی که فرم های ساده - خط ، دایره ، کره ، مکعب ، هرم ونظایر آنها به ما می دهند هزاران سال است که دوام آورده است . دست آوردهای پر اهمیت و در عین حال متواضعانه در معماری و هنرهای تجسمی شاهد صادق این مدعا هستند . سلسله مراتب : به دلیل ترکیب عناصربا توجه به اهمیتشان نوعی نظم پیچیده را به وجود می آورد . سلسله مراتب تقریبا در بردارنده عناصر اولیه و ثانویه در واقع نوعی رابطه وابستگی بین این عناصر وجود دارد بدین ترتیب که یک یا چند عصر بر عناصر دیگر مسلط اند مثلا با معطوف ساختن توجه به یک عنصر خاص این عنصر می تواند حکم عنصر اولیه را بیابد و عناصر ثانویه از همین راه کشف می شوند .
تضاد : به روش های تاریک و روشن ، بزرگ وکوچک ، افقی و عمودی ، مثبت و منفی ویلهر روش دیگری که بتوان دو جنس مخالف را در کنار همدیگر قرار داد به وجود می آید و این تضاد در کنار یکدیگر سبب جلب توجه بیننده می شود .
پیچیدگی : در کنار سادگی معنا می گیرد و دیدگان بیش از آنکه به کندوکاو در آن بپردازد به پذیرفتن آن فرا خوانده شود این معنا ی کاملا متفاوت با پیچیدگی در ساختمان می باشدکه به بیننده بیش از یک برداشت می دهد ومدت زمانی را باید صرف شناخت دقیق آن کند .
تناقض : در دسته بندی فر م های معماری و شهری می توان 2 نوع تناقض را تشخیص داد یکی از آنها اتفاقی وحاصل خواستگاه متناقض است و دیگری سنجیده و معنا دار .
به هم ریختگی : در هرج و مرج اصولا هیچ گونه هماهنگی نیست اگر هم چیزی وجود داشته باشد همه بر یکدیگر خط بطلان می کشند چرا که نه ساختار و نه مضمون صوری یا معنایی هیچ سلطه ای ندارند .
هدف ار انجام این تحقیق بررسی نحوه تاثیر گذاری فرم بر روی فضا و کاربریهای بناهای رنسانسی می باشد واینکه چگونه معمار رنسانسی با فرم های خاص سعی خود را در به وجود آوردن فضاهای مورد علاقه و نشان دادن کاربری این بنا توسط فرم انجام می دهد
- 3 پیشینه :
3-1 بی شک آثار هنری هر هنر مند برگرفته از نوع تفکرات ونیازهای او و جامعه ای است که در آن هنر خود را ارائه می کند در دوره رنسانس با توجه به تحولات و تغییراتی که زمینه های سیاسی، علمی، اکتشافی، اجتماعی، دینی، ادبی، هنری، و از همه مهمتر در جهت آزاداندیشی و انسانگری و اهمیت فردی ]ضبط نام، و اعتبار امضای هنرمند[ در اروپای اواخر قرون وسطا به وجود آمد کاری پس قابل تأمل و بحث برانگیز است. برخی از مهمترین این تغییرات و اکتشافات پیروزی سلطان محمد فاتح، پادشاه عثمانی، بر دولت بیزانس و استیلای وی بر ناحیه شرقی دریای مدیترانه و بستن تنگه سوئز به روی کشتیهای تجاری اروپاییان را، که نیز سال پایان جنگلهای مصیبت بار صد ساله میان انگلیس و فرانسه، همراه با فروریختن نظام اشرافی اروپا، و همچنین زمان به آخر رسیدن شیوع بیماری طاعون در سراسر اروپا ]اواخر قرن چهاردهم[ بود، تاریخ دقیق آغاز دوره رنسانس قرار داده اند؛ و به اعتباری دیگر براساس کشفیات جغرافیایی، و پیشرفتهای دریانوردی، و کارآیی محاسبات فنی معماری نوظهور، و کشف قاره آمریکا 1492] میلادی[ و ظهور تحولات ادبی و هنری در این دوره می باشد . واژه »رنسانس« با معنا و محتوایتولّد» دوباره- « یا احیای هشیارانه سنتهای ادبی و هنری روم و یونان باستانی - در زبانهای اروپایی رواج عمومی یافته و اینک بین المللی شده است.
3-2 بی شک هنرمند ومعمار رنسانسی برای رسیدن به تفکرات برای بررسی تحول فرم در معماری رنسانس ابتدا به عوامل تاثیر گذار در فرم ونحوه شکل گیری هر یک از فرم های اصلی و ویژگی های اصلی آنها پرداخته است بدین ترتیب با بررسی آثار به جا مانده از معماری آن دوره براساس این ویژگی های فرمی و بصری با افکار فرمی معمار رنسانسی آشنا شویم .
- 4 خصوصیات و ویژگی های رنسانس:
4-1 دوره ی رنسانس سده های 14 و 15 و 16 را در بر می گیرد.
4-2 دوره ی رنسانس، دوره ی توسعه طلبی واقع بینی است.
4-3 ادعاهای پاپ ها به برتری مادی و معنوی کنار گذارده می شوند و انها به فرمانروایان صرف ایتالیایی مبدل می شوند.