بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی تاثیر ورمی کمپوست، ازتوباکتر، بیوچار و میکوریزا بر صفات کمی و کیفی گوجه فرنگی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوك کامل تصادفی با سه تکرار در خرم آباد به اجرا در آمد.
تیمارهاي آزمایش عبارت بودند از ورمی کمپوست - V - در دو سطح 6 - و صفر تن در هکتار - و ازتوباکتر - A - در دو سطح - تلقیح و عدم تلقیح - و بیوچار - B - در دو سطح 6 - و صفر تن در هکتار - و میکوریزا - M - در دو سطح - مصرف و عدم مصرف - . صفات مورد اندازه گیري شامل وزن تر میوه، قطر ساقه، وزن تر برگ، ارتفاع بوته می باشند. مطابق نتایج حاصله اثرات ساده تیمارها در تمام صفات اندازه گیري شده معنی دار شد.
اثرات متقابل V×A بر وزن تر میوه در سطح یک درصد و A×M بر وزن تر میوه نیز در سطح پنج درصد معنی دار شد. اثرات متقابلV×A×B بر ارتفاع بوته در سطح پنج درصد معنی دار شد. اثرات متقابلA×M و V×A×B بر قطر ساقه در سطح پنج درصد معنی دار شد. بالاترین وزن تر میوه 92/27 - گرم - مربوط به تیمار V×A بود و پایین ترین میزان صفت 69/20 - گرم - در تیمار شاهد به دست آمد.
مقدمه
گوجه فرنگی - Lycopersiscom esculentom - به عنوان یکی از پرطرفدار ترین سبزیجات در جهان می باشد. این گیاه بومی آمریکا جنوبی و پرو است. به دلیل ترکیبات خاص آنتی اکسیدانی، خواص ضد سرطانی، ترکیبات و املاح و ویتامین هاي آن مورد توجه می باشد، به راحتی هضم شده و رنگ شاداب و روشن آن اشتها آور است
گرایش جدید جامعه جهانی به سمت کشاورزي پایدار در راستاي کاهش استفاده از نهاده هاي مختلف شیمیایی و همچنین کاربرد کودهاي زیستی در افزایش تولید محصول و حفظ حاصل خیزي پایدار خاك اهمیت ویژه اي برخوردار است
مواد و روشها
این آزمایش در خرداد 1395 در روستاي قنات کاسیان واقع در شهرستان خرم آباد با عرض جغرافیایی 33 درجه و 39 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 48 درجه و 37 دقیقه شرقی و با ارتفاع 1660 متر از سطح دریا، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوك کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل ورمی کمپوست در دو سطح - مصرف 6 تن در هکتار =V1 و عدم مصرف - V2= و ازتوباکتر کروکوم در دو سطح - تلقیح A1 = و عدم تلقیح - A2 = و میکوریزا در دو سطح - مصرفM1 = و عدم مصرف - M2 = و بیوچار در دو سطح - مصرف 6 تن در هکتارB1 = و عدم مصرف - B2 = بود.
صفات اندازه گیري شده در این تحقیق شامل وزن تر میوه در بوته، ارتفاع بوته، قطر ساقه و وزن تر برگ بود. صفات اندازه گیري حاصل از نمونه برداري تصادفی 5 بوته از هر کرت بر اساس رعایت اثرات حاشیه صورت گرفت. در پایان داده هاي جمع آوري شده توسط نرم افزار هاي آماري SAS و MSTATC تجزیه شده و مقایسه میانگین داده ها توسط آزمون دانکن انجام شد.
نتایج و بحث
جدول شماره - 1 تجزیه واریانس برخی صفات مهم کمی و کیفی
وزن تر میوه
نتایج جدول تجزیه واریانس - جدول - 1 نشان داد که اثرات متقابل ورمی کمپوست در ازتوباکتر در سطح یک درصد و
همچنین اثرات متقابل ازتوباکتر در میکوریزا در سطح پنج درصد بر وزن تر میوه معنی دار شد. نعمتی و همکاران - 1394 - گزارش کردند که تاثیر کودهاي زیستی بر میانگین وزن میوه ها در گیاه گوجه فرنگی در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود
ارتفاع بوته
نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل سه گانه ورمیکمپوست، ازتوباکتر و میکوریزا در سطح پنج درصد بر ارتفاع بوته معنیدار شد - جدول . - 1 فدریکو و همکاران - 2007 - نیز با کاربرد ورمی کمپوست، افزایش معنی داري در ارتفاع و عملکرد گیاه گوجه فرنگی را مشاهده کردند. تلقیح با کودهاي زیستی ارتفاع گیاه گوجه فرنگی را به طور معنی داري - در سطح یک درصد - افزایش داد
نمودار-3 اثر متقابل سه گانه ورمی کمپوست، ازتوباکتر و بیوچار بر ارتفاع بوته
:V1 با ورمی کمپوست :V2 بدون ورمی کمپوست. :A1 با ازتوباکتر:A2 بدون ازتوباکتر.:B1 با بیوچار :B2 بدون بیوچار.
قطر ساقه
نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل ازتوباکتر در میکورزا در سطح پنج درصد بر قطر ساقه معنیدار شد
همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل سه گانه ورمیکمپوست، ازتوباکتر و بیوچار در سطح پنج درصد بر قطر ساقه معنیدار شد
حمیدينیا و همکاران - 1393 - در طی تحقیقی بر کرفس مشاهده کردند که میزان قطر ساقه گیاه کرفس در صورت مصرف بیوچار و میکوریزا بیشتر از عدم مصرف آنها بوده است. همچنین در اثرات متقابل سه گانه ورمی کمپوست، میکوریزا و بیوچار، قطر ساقه نسبت به شاهد بیشتر بود، که این تحقیق با نتایج حاضر مطابقت دارد.
