بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از این پژوهش بررسی فرآیند ارتباطات در سازمان ها می باشد. تا چند دهه گذشته سازمانها به عنوان ابزارهایی برای ایجاد هماهنگی بین افراد و کنترل افراد در راستای دستیابی به اهداف بودند ولی امروزه سازمانها با نگرش وسیعتر در نظرگرفته می شوند و به مفاهیمی چون فرهنگ و ارتباطات سازمانی توجه ویژه ای می شودارتباطات ضعیف منبع تضاد و تعارض است . ارتباطات ًْ% زمان بیداری را شامل میشود . وجود گروه وابسته به ارتباطات است یعنی انتقال مقصود بین اعضاء و درک آن .ارتباطات کامل : باعث ایجاد تصویری در ذهن گیرنده می شود مانند تصویر فرستنده که این مفهوم در دوران شیرخوارگی بسر می برد و در عمل وجود ندارد .
واژگان کلیدی: ارتباطات ، سازمان ، فرآیند ، هماهنگی ، اهداف سازمان .
مقدمه
جهان کنونی جهانی است پر از تغییرات شتابان . دگرگونی های بسیاری در ارکان جامعه صورت گرفته و پیشرفت های سریع علوم و تکنولوژی انسان را با وضعیتی روبرو ساخته که کمتر شباهتی با گذشته دارد . یکی از علومی که تحولات بسیاری داشته علم مدیریت است که پا به عرصه نوینی از حیات خود گذاشته و در پاسخ به چالش های محیطی به جستجوی روش های تازه پرداخته است .ارتباطات سازمانی یک موضوع پیچیده و نقش آن در عملکرد سازمان بسیار حائز اهمیت است .توجه به فرهنگ و ارتباطات سازمانی منحصر به مراکز علمی نیست، بلکه سازمان های تجاری و تولیدی نیز از آن بعنوان کلید موفقیت یاد نموده اند .
ارتباط برای هماهنگی فعالیت های گروهی، اجرای وظایف رهبری و انجام وظایف مدیریتی لازم است، بنابراین مدیرانی که مدیریت خود را با توجه به مفاهیم ارتباطات سازمانی اعمال نمایند به وضوح از موفقیت بیشتری برخوردار خواهند گردید .در مدیریت اموری چون ارتباطات انسانی، عوامل موثر بر ارتباطات، گروه های رسمی و غیررسمی، روش های بهبود ارتباطات و رفع موانع ارتباطی در سازمان حائز اهمیت است. وجود ارتباطات موثر وصحیح در سازمان، همواره یکی از اجزای مهم در توفیق مدیران به شمار آمده است . تجربه ثابت کرده است که اگر ارتباطات صحیحی در سازمان برقرارنباشد گردش امور مختل و کار ها آشفته می شوند . بدون وجود سیستم ارتباطی موثر در سازمان، مدیر قادر نخواهد بود وظایفش را به نحو مطلوبی به انجام رساند .
ارتباط تار و پود سازمان را به هم پیوند داده و موجب یکپارچگی و وحدت سازمان می گردد، مسوولیت ایجاد ارتبا طات درست در سازمان به عهده مدیریت است ومنظوراز مدیریت، کلیه سطوح، از مقامات بالا تا مراتب پایین سازمانی است ازاین رو مدیریت ها باید از کم و کیف فرآیند ارتباط آگاه بوده و نحوه برقراری ارتباط موثر رابدانند که خوشبختانه با همه پیچیدگی هایی که در رفتار آدمی مشاهده می شود و نیز با همه بی اعتمادی هایی که در زمینه پیش بینی نتایج ارتباط وجود دارد، می توان موجباتی را فراهم کرد تا ارسال و دریافت پیام، روشن تر، دقیق تر و صحیح تر انجام گیرد؛ بنابراین در این مقاله ما نگاهی به برخی از مواردی که در مورد ارتباط اثر بخش مطرح هستند داریم.
ارتباطات چیست ؟
برداشت ها متفاوت است شبیه به آفتاب پرست .انتقال و تبادل اطلاعات ، معانی و مفاهیم و احساسات بین افراد سازمان با واسطه یا بی واسطه - الوانی، ٌََِ - .
نگاهی به تعاریف ارتباط
پروفسور مولانا در مقدمه کتاب ارتباط شناسی، معتق د است که ارتباط از دو عنصر مشارکت و اعتماد درست شده است. - محسنیان راد،ٌََُ - . ارسطو نیز در کتاب ریطوریقا می گوید : »ارتباط عبارت است از جستجوی وسایل و امکانات موجود برای ترغیب و اقناع دیگران.« ویلبر شرام نیز ارتباطات را این گونه تعریف می کند : »در فراگرد ارتباط به طور کلی ما می خواهیم با گیرنده پیام خود در یک مورد و مسئله معین همانندی ایجاد کنیم - محسنیان راد،ٌََُ - .بعضی از تعاریف بجای اقناع و همانندی از کلمه تاثیر استفاده کرده اندمثلاً. تئودور نیوکامب می گوید : »هرگاه شخصی تاثیری را بپذیرد که دیگری در مورد او اراده کرده است. ارتباط برقرار شده است.« - محسنیان راد،ٌََُ - .سایر تعاریف را نیز به این ترتیب می توان خلاصه کرد:
کلود شنن: »ارتباط عبارتست از تمام روشهائی که از طریق آن ممکن است ذهنی بر ذهن دیگر تاثیر بگذارد. صحبت، موسیقی، باد بعضی بجای تاثیر از محرک و پاسخ استفاده کردهاند.« - محسنیان راد،ٌََُ - .هاولند: »ارتباط عبارت است از فراگرد انتقال یک محرک از یک فرد - ارتباطگر - به فردی دیگر به منظور تغییر پاسخ رفتار او - محسنیان راد،ٌََُ - .هنری لیندگرن - بر اساس انتقال معنا - : »ارتباط از دیدگاه روانشناسی فراگردی است حاوی تمام شرایطی که متضمن انتقال معناباشد« . - محسنیان راد،ٌََُ - .لارسن - نزدیک به دیدگاه محسنیان راد - : »ارتباط دلالت بر فراگردی می کند که از طریق آن یک سری معنی های نهفته شده دربطن یک پیام، به طریقی تغییر پیدا می کند که معنای دریافت شده برابر با آنهایی است که شروع کننده پیام قصد آن را داشته است - «.محسنیان راد،ٌََُ - .
میکی اسمیت : »ارتباط عبارت است از فراگرد انتقال اطلاعات، احساسها، حافظه و کارها در میان مردم «. - محسنیانراد،ٌََُ - . مافیوس اسمیت - بر اساس انتقال - : »هر نوع عملی که به وسیله فردی انجام شود که طی آن فرد دیگری بتواند آن را درک کندارتباط نامیده میشود.« - محسنیان راد،ٌََُ - .لاسول داشتن - بر اساس علائم مشابه - : »یک عمل ارتباطی بین دو نفر وقتی کامل است که آنها از علائم مشابهی با شیوه هامشابه آگاه باشند.« - محسنیان راد،ٌََُ - .تعاریف دیگر براساس وسائل ارتباطی، انواع ارتباطات فردی، جسمی، شخصی، غیرشخصی، انسانی، غیرانسانی است.آخرین تعریف، برای لانگلی و میشل شین است : »ارتباط عبارتست از فراگرد اطلاعات با وسایل ارتباطی گوناگون از یک نقطه یاشخصی، یا یک دستگاه به دیگری.« - محسنیان راد،ٌََُ - .
فرایند ارتباطات
زمانی جریان ارتباطی کامل بر قرار می شود که هر سه جز ء الگوی ارتباط موجود باشد .قرستنده پیام : آغاز گر جریان ارتباطی است - شناخت فرهنگ سازمانی و شناخت کسانی که قصد برقراری ارتباط با آنها را داریم در ایجاد ارتباط صحیح موثر است .پیام : شکل عینی شده مفهوم ذهنی فرستنده است . پیام ها : کلامی - غیر کلامی - سمعی - بصری - کتبی - ترکیبی گیرنده پیام : ممکن است چندین گیرنده وجود داشته باشد . اگر مفهوم ذهنی در ذهن گیرنده و فرستنده پیام کلی نباشد ، نه پیام دریافت و نه ارتباط بر قرار می شود - الوانی ، ٌََِ - .
موانع ارتباطی
هر نوع عاملی که در راه ارسال یا درک پیام اخلال ایجاد کند . خارجی : فیزیکی ، سروصدا و ...درونی : احساسات ، عواطف ، درک و استنباط و پیسش داوری
نقش ادراک در ارتباطات :
بین احساس و ادارک تفاوت است . از پدیده واحد ادراکات متفاوتی حاصل می شود . ٍ-تجربه ها و آموخته های قبلی به ادراک موثر است .آنچه که تهدید کننده ، ناخوشایند و ... باشد را خوب درک نمی کند .در فرایند ادارک بحث گزینش ادراکی وجود دارد . گزینش ادراکی تحت تاثیر عواملی چون تجربه ، انگیزش ، شخصیت و میزان شدت ، تکرار و تازگی و تحرک محرک است .ادراک کلیشه ای در ارتباط تاثیر گذار است . پیام تحت تاثیر خصوصیات تعمیم داده می شود . ّ-خطلای هاله ای : ادراک یک خصوصیت سایر خصوصیات را تحت الشعاع قرار می دهد .فرد چیزی را درک می کند که انتظار دارد نه آنچه که واقعا وجود دارد . َ-فرد پیام دریافتی را در قالب های ذهنی قرار می دهد و درک می کند . بازخور :بازخور اطلاعاتی ممکن است به اشکال مختلف به وجود آید . ارتباط یک جنبه و یک طرفه فاقد بازخور است . به طور کلی انعکاس و عکس العمل است اما توجهی به آن نمی شود .در ارتباط دو جانبه و دو طرفه فرستنده و گیرنده تبادل اطلاعات دارند و نقش خود را عوض می کنند - الوانی ، ٌََِ - .
ارتباطات در سازمان
الگوی ارتباطی هر ساختار رسمی همان است که در نمودار تشکیلات هر سازمان مشخص است . الگوی زنجیره ای - حلقه ای - ستاره ای
ارتباطات عمودی در سازمان:
رایج ترین نوع ارتباط در سازمان های سلسه مراتبی است .
