بخشی از مقاله
چکیده
جامعه ایرانی چهره ای ارزش مدار و قهرمان گرا را از خود برجای گذاشته است. مردم ایران با تمسک به مبانی و آرمان های بلند مذهب پرافتخار شیعه و بهره گیری از عوامل بنیادین و سامان دهنده هویت ایرانی، در پرتو شهادت و وحدت کلمه، انقلاب خود را به پیروزی رساند و از عرصه جنگ تحمیلی بیرون آمد و دوره طلایی دفاع مقدس را به یادگار نهاد. ایثار و شهادت همواره خط نشانی است که می تواند سرمنشاء حرکت های انقلابی، پیشرو و تحول آفرین قرار گیرد.
مقاله در پی آن است که به نقش شهادت طلبی به عنوان تقویت کننده بنیه دفاعی بازدارنده در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بپردازد. تاکنون فرهنگ عاشورا مبنای شهادت طلبی قرار می گرفت اما به فراخور نیاز جهان شمول الگوی پیشرفت، مبنا قرار دادن »لیله المبیت«، می تواند بجز مزایای فرهنگ عاشورایی، در عرصه های مختلف پیشرفت و تمدن سازی وارد شده و به ایفای نقش بازدارندگی دفاعی بپردازد و در مواقع بحرانی راه گشای مسائل و مصائب نظام نیز باشد .
بیان مسئله:
معرفی »نهضت عاشورا« به عنوان سرفصل و مقتدای حرکت های انقلابی و شهادت طلب، مشمول برکات و فواید فراوانی است که پیروزی مردم ایران در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس از جمله نمونه های آن است. اما عاشورایی عمل کردن مختص مواقع حساس، نادر و حیاتی و مقاطع کوتاه مدت میباشد. دغدغه این است که شاید این الگو در دراز مدت و در سطحی جهانی حایز همان اثرات نباشدو احتمالاً به تحدید حدود آن منجر گردد. این خود مسئله ای است که نتواند براحتی در قالب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به عنوان عاملی دفاعی و بازدارنده و سرمشق مطرح گردد. پیشنهاد نویسنده، نیل به سمت معرفی واقعه تاریخی »لیله المبیت« به عنوان یک الگوی تام و کامل و یک تعریف جامع و مانع از شهادت طلبی به جای »فرهنگ عاشورایی« است.
دغدغه نویسنده این است که شهادت طلبی در شیعه نباید به معنای انتظار صحنه درگیری قوای اسلام و کفر - به مثابه روز عاشورا - معنا شود. بلکه هر فرد که خود را وابسته به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بلکه هر کس که خود را ایرانی مسلمان و در سیطره الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می بیند، باید در صلح و جنگ، آسایش و بحران، فقر و غنا، ضعف و توان، پیشرفت و عقب ماندگی، ابتدا و انتها، و خلاصه در همه جا خود را فدایی آرمان های بلند نظام بداند، بماند و بنماید. این مهم به هم نمی رسد مگر زیر ساخت های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، قانونی، آموزشی، اقتصادی و همچنین نظامی کشور دست به هم دهد تا یک جامعه حداکثری از جمعیت روز ایران را به سمت »فرهنگ شهادت طلبی« سوق دهد.
فرهنگی که فقط عاملی بازدارنده است، یعنی چنان قوی و با اقتدار خود را نشان میدهد که همچون سلاح هسته ای، احتمال بهره گیری از آن بعید اما باور وجود و تحقق آن از نگاه دشمنان دور از انتظار نباشد. چیزی که امام امت - ره - آرزوی تحقق یک ارتش 20 میلیونی را با جمعیت 36 میلیونی سال 1359 آرزو می کرد، اما فرهنگ عاشورایی - همچون روز عاشورا - قادر به جذب حداکثری نشد و تنها توانست در طول 8 سال جنگ، جمعیتی کمتر از 2 میلیون - با احتساب دفعات تکراری افراد - آن هم تنها اقشار وابسته و علاقمند به نظام را به میدان بیاورد. این یکی از نقاط ضعف سیاست یا استراتژی بسیج مردمی ایران در جنگ تحمیلی بود و دغدغه ای جدی است که مبادا معرفی الگوی فرهنگ عاشورایی صرف در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، برای شهادت طلبی، چنین نقیصه ای را به جای بگذارد.
مطلب دیگر اینکه؛ منع آرمانی، حقوقی، اخلاقی و شرعی - فتوای مقام معظم رهبری - دستیابی به سلاح هسته ای به عنوان یک اهرم و استراتژی بازدارنده - علیرغم باقی ماندن فرصت تهدید بکارگیری آن توسط رغیب - ، و نیز هجمه کشورهای منطقه ای و فرا منطقه ای همسو با آمریکا و اسرائیل به وارد آوردن اتهامات واهی به ایران مبنی بر حمایت از تروریسم، اقدامات ضد حقوق بشری و تلاش در جهت دسترسی به بمب اتم و سلاح های کشتار جمعی، لزوم برخورداری از قدرتی فراگیر و بازدارنده را ضروری می سازد.
از سویی دیگر، معضل بزرگ دیگری هم اکنون در قالب گروهک های تروریستی تکفیری خصوصاً داعش، اساس و بنیان شعائر آرمانی و مظاهر مذهبی شیعه را هدف قرار داده است. این گروهک با خط گیری از اندیشه سازان ضد اسلامی و ضد شیعی لیبرال دمکراسی غرب و تحت مدیریت سازمان های جاسوسی آنها و بصورت کاملاً حساب شده؛ با ظواهر دینی، شعار االله اکبر، پرچم سیاه منقش به لا اله الا االله و انجام عملیات های انتحاری - بزعم خود استشهادی - ، کبوتر سبز ولایت شیعه و دو بال پرواز آن، یعنی شهادت و انتظار را هدف قرار داده اند.
مقاله سعی دارد تنها در حد اشاره، بر این ادعا تأکید کند که کسب معارف و نشانه های شهادت طلبی حضرت علی - ع - در لیله المبیت می تواند معیار مطلوب دیگری در کنار فرهنگ عاشورایی برای شهادت طلبی باشد تا ضمن معرفی چهره مسالمت آمیز، خشونت گریز و متعالی شیعه، مفهوم شهادت طلبی را برای بقاء و نه فنا معرفی کند. در این صورت شهادت طلبی همچنین خواهد توانست در مقام یک عامل دفاعی بازدارنده در مقابل مجموعه تمامی تهدیدات و تحریم ها مقابله کند.
اگر نبود روحیه شهادت طلبی در دانشمندان هسته ای کشور، موفقیت های فعلی، دستخوش تهدید، تطمیع، تزویر، فریب و شکار دشمنان قرار می گرفت. شهادت طلب مورد انتظار ما قرار نیست با پوششی مشخص، آماده کشتن و یا کشته شدن گردد، بلکه آماده و حاضر است در تمامی صحنه ها و عرصه ها، تا سر حد فدا کردن جان، فداکاری نماید.
سوال اصلی مقاله :
فرهنگ شهادت طلبی چگونه می تواند تقویت کننده بنیه دفاعی کشور گردد؟
سوال فرعی :
لیله المبیت دارای چه نشانه های افزون بر فرهنگ عاشورایی و وفق با الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت میباشد؟
فرضیه سوال اصلی فرهنگ:
شهادت طلبی به موجب مزایای مقوّم و وحدت بخش می تواند نقش مؤثری در تقویت بنیه دفاعی بازدارنده داشته باشد.
فرضیه سوال فرعی :
لیله المبیت، شهادت طلبی را به عنوان یک شاخصه قوی و با دوام و مرتبط با مصالح فرد تا اجتماع و متصل با رهبری مطرح می کند و بجز ایفای نقش در مواقع بحرانی - چون جنگ تحمیلی - قادر است در عرصه های مختلف و متفاوت نظام اسلامی سودمند عمل کند.
بنیان معرفت شناختی مقاله توحیدی و برگرفته از اصول فکری اسلامی- شیعی است و روش تحقیق نظری-کاربردی را برگزیده است. روش تحقیق در جمع آوری داده ها از طریق فیش برداری و گزینش مطالب از کتب و مقالات موجود و موافق با موضوع بوده و روش تحلیل، برهانی و نقلی می باشد.
